به گزارش خبرنگار ایرنا، شب یلدا یا شب چله و انتهای خیابان آذر با اینكه فقط یك دقیقه بیش از شب های دیگر است با رساندن شب تا سحر در كنار بزرگترها شبی طولانی برای همگان تداعی می شود، آیین كهنترین جشن ایرانی ها، در طی شدن بلندترین شب سال و به دنبال آن بلندتر شدن طول روزها در نیم كره شمالی، كه مصادف با انقلاب زمستانی است، گرامی داشته می شود.
یلدا به زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) گفته میشود. قرنهاست كه مردم، آغاز زمستان را كه برابر با شامگاه سیام آذر و بامداد یكم دی است به نام شب یلدا یا شب چله بزرگ میشناسند.
شب یلدا از دید مردم آن ایام، مظهر غلبه تاریكی و تباهی بر روشنایی بود، چرا كه فردای شب یلدا، خورشید به عنوان نماد روشنایی دوباره متولد می شد. خانوادههای ایرانی در شب یلدا، معمولا شامی فاخر و انواع میوهها و رایج تر از همه هندوانه و انار را مهیا و دور هم سرو میكنند.
پس از سرو تنقلات، شاهنامه خوانی، قصه گویی بزرگان خانواده برای دیگر اعضای فامیل و همچنین فال گیری با دیوان حافظ رایج است، یلدا در هر یك از شهرهای كشور با توجه به آداب و رسوم همان شهر برگزار می شود، این آیین در تهران قدیم با میوههای تازه فصل پاییز، میوههای خشك شده تابستان، آجیل مخصوص، شیرینی و هندوانه به صبح می رسد.
یلدا بهانه ای است تا پندها و تجربه های ارزشمند پدربزرگ ها و مادربزرگ هایی را كه در پس وقت نداشتن ها و بی حوصلگی های كوچك ترها مدفون مانده اند، زنده كنیم؛ مجالی است برای تكرار هر آنچه روزگاری سرمشق خوبی هایمان بوده اند و امروز بر روی طاقچه عادت هایمان غبار می گیرند و فراموش می شوند.
تهرانیان قدیم در همه اعیاد خود سنت حسنه جمع شدن افرادی و خانواده در منزل بزرگتر خانواده را منظور می داشتند و همه فرزندان خانواده در منزل مادر و پدر بزرگ ها جمع میشدند. از سنن یلدای تهران، صرف میوههای تابستانی از جمله هندوانه است كه به دلیل نزدیكی مراكز كشاورزی با تهران، میوه هندوانه در خوراكی های شب یلدای تهرانیان قرار گرفته است.
تهرانیها شب یلدا را همه ساله جشن میگیرند تا سنتهای زیبای قدیم در لابلای زندگی مدرنیته شهرنشینیشان حفظ شود. در ایام بسیار دور، فردای شب یلدا در نزد تهرانیان و ایرانیان بسیار عزیز به حساب می آمد تا آنجا كه سعی می كردند كار خطایی از آنها سر نزند و به همین دلیل آن روز جزو تعطیلات عمومی به حساب می آمد.
برخی مورخان بر این عقیده هستند كه جشن یلدا متعلق به مسیحیان است، اما در اصل از ایران باستان گرفته شده است تا آنجا كه قدمت آن را بیش از هشت هزار سال میدانند.
شب یلدا و وصف بی مثالش ** خداوندا مخواه ، هرگز زوالش
گزارش: راضیه زمانی دهكردی
تهرام/3036/6003
تهران- ایرنا- بوی یلدا را می شنوی؟ انتهای خیابان آذر؛ آخرین برگ ریزان پاییز و آخرین هندوانه سال، شبی پر از خاطرات شیرین و حس نوستالژی در كنار كرسی پدر و مادر بزرگ ها بودن است.