پایش تنها راه پیشگیری ازخطر و زیان آنفلوآنزای پرندگان است

به گزارش ایرنا، آنطور كه كارشناسان دستگاه های اجرایی استان البرز می گویند: این ویروس كه از اواخر دهه 80 علائم آن در مرغداری های این استان و مناطق همجوار ظاهر شد، دستگاه های ذیربط را بر آن داشت تا به صورت هماهنگ وارد مبارزه با این ویروس خطرناك شوند.
سرعت عمل در شناسایی نمونه ها، امحای طیور آلوده به ویروس فوق حاد پرندگان و اطلاع رسانی گسترده به مردم و پرورش دهندگان طیور موجب شد تا موج نخست این بیماری هر چند زیانبار اما موثر و نتیجه بخش به پایان برسد.
با اینكه استان البرز از نیمه دوم دهه 80 تاكنون به صورت مقطعی با موج های جدید شیوع ویروس آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان مواجه بوده لیكن هر بار میزان آمادگی دستگاه ها به مراتب بهتر از گذشته بوده است به طوری امسال هیچ نمونه ای از این ویروس در استان البرز گزارش نشده است.
طبق گزارش ها به تازگی نمونه هایی از شیوع این بیماری در استان مازندران گزارش شده كه از مرغداران البرزی خواسته شد ملاحظات لازم در این بخش داشته باشند.
با توجه به خطرات بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان برای سلامتی مردم و زیان های اقتصادی آن ، كارشناسان دستگاه های متولی مبارزه با این بیماری در ایرنا البرز گردهم آمدند و در زمینه ضرورت آمادگی ، راه های پیشگیری و كنترل نظرات خود را بیان كردند.
معاون سلامت دامپزشكی استان البرز در ابتدا به ظرفیت های پرورش طیور در استان اشاره كرد و گفت: در البرز 24 واحد فعال پرورش مرغ گوشتی با ظرفیت 362 هزار و 605 قطعه، هشت واحد پرورش پولت با ظرفیت 777 هزار و 965 قطعه، 69 واحد پرورش مرغ تخم گذار با ظرفیت سه میلیون و 689 هزار و 441 قطعه و یك واحد پرورش مرغ مادر گوشتی با ظرفیت 26 هزار قطعه در حال فعالیت هستند.
دكتر حسین طرق افزود: همچنین 2 واحد پرورش مرغ مادر تخم گذار با ظرفیت 101 هزار و 182 قطعه، یك واحد پرورش مرغ اجداد مادر گوشتی با ظرفیت 33 هزار و 634 قطعه، هفت واحد پرورش بوقلمون با ظرفیت 34 هزار و 393 قطعه و یك واحد پرورش شترمرغ با ظرفیت 135 هزار قطعه وجود دارد.
وی با بیان اینكه 70 درصد از این واحدها فعال هستند، اظهار داشت: اكنون بهترین شرایط برای فعالیت مرغداران است زیرا تخم مرغ و مرغ بهترین قیمت را دارد هر چند به صورت 100 درصد همه واحدها نمی توانند فعال باشند.
وی با اشاره به موضوع آنفلوانزای فوق حاد پرندگان كه هر ساله با رسیدن فصل سرما تهدید شیوع این بیماری نیز اوج می گیرد، گفت: هشتم خرداد ماه سال جاری آخرین كانون این بیماری در استان شناسایی و پاكسازی شد لیكن از آن زمان تاكنون هیچ گزارشی از وجود این بیماری در استان نداشته ایم.
طرق افزود: علت شیوع این بیماری مشخص نیست هر چند برخی پرندگان وحشی و مهاجر یا طیور بومی را عامل شیوع می دانند اما هنوز این نمی توان علت دقیقی برای آن متصور شد.
معاون اداره دامپزشكی البرز اظهار داشت: سال گذشته این بیماری از طریق مرغ بومی یكی از استان های شمالی كشور به البرز انتقال یافت.
وی گفت: استان مازندران به دلیل گستره آبی زیادی كه دارد سكونتگاه موقت پرندگان مهاجر می باشد، لذا این احتمال وجود دارد كه این بیماری از طریق پرندگان مهاجر به پرندگان بومی این استان منتقل شود.
وی بیان داشت: سطح استان البرز اعم از مرغداری های بومی و روستایی و مرغداری های صنعتی به صورت مرتب پایش و رصد می شود و هر جا تلفات طیور اعم از مرغ، كلاغ یا حتی پلیكان گزارش شود، بلافاصله نمونه گیری خواهد شد.
معاون سلامت دامپزشكی البرز با اشاره به اینكه سویه های بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان مرتب در حال تغییر است، افزود: با اینكه در سال جاری از خرداد ماه تاكنون هیچ موردی از این بیماری گزارش نشده ولی بیش از 2 میلیون قطعه طیور استان علیه این بیماری واكسینه شده اند.
وی ادامه داد: اگر سویه های ویروس این بیماری تغییر كند واكسیناسیون انجام شده هیچ كاربردی ندارد و باید واكسیناسیون جدید انجام داد.
طرق با بیان اینكه واكسن مصرفی آنفلوانزای فوق حاد پرندگان وارداتی است،گفت: كشورهای سازنده این واكسن بر اساس آخرین سویه شایع در جهان واكسن مورد نیاز را تهیه می كنند زیرا هر سال ویروس های آنفلوانزای بیشتر كشورها تغییر می كند.
وی یكی از راه های كنترل این بیماری در كشور را همكاری بین بخشی دانست و افزود: كنترل این بیماری و مبارزه با آن در صورت شیوع، نیازمند همكاری بین بخشی بین دستگاه هایی همچون دامپزشكی، جهاد كشاورزی، محیط زیست، مدیریت بحران استانداری و نیروهای مسلح می باشد.
وی همكاری بین بخشی بین جهاد كشاورزی و دامپزشكی استان را بسیار خوب ارزیابی كرد و ادامه داد: حساسیت برای جلوگیری از شیوع این بیماری در حدی بالاست كه حتی وزیر كشور نامه ای به استانداران سراسر كشور ابلاغ كرد و از آنان خواسته كه در صورت بروز این بیماری كمك حال دامپزشكی در بحث معدوم سازی باشند.
معاون دامپزشكی البرز گفت: طبق نامه وزیر كشور به استانداران ، حتی برای كنترل این بیماری از نیروهای مسلح استفاده شود.
وی بیان داشت: در این حال نیروی انتظامی می تواند نقل و انتقال طیور را در راه های مواصلاتی استان ها كنترل كرده و مانع جابه جایی آنها شود.
طرق با بیان اینكه هماهنگی بین بخشی در كنترل بیماری بسیار تاثیرگذار است، گفت: یكی از علل شیوع سریع این بیماری در بین واحدهای پرورشی تراكم بالای واحدها در برخی از مناطق است كه باید ساختار استقرار مرغداری ها هر چه سریع تر اصلاح شده و به مناطقی كه قابلیت استقرار با فاصله مكانی مجاز را دارند مستقر شوند.
وی افزود:آنفلوانزای فوق حاد پرندگان یك بیماری مشترك بین انسان و طیور است كه سال های گذشته در كشورهای دیگر حتی تلفات انسانی زیادی داشته اما سویه ای كه اكنون وجود دارد به راحتی به انسان منتقل نمی شود.
طرق، مشترك بودن این بیماری را دلیل اهمیت توجه به آن دانست و اظهار داشت: شیوع این بیماری در استان مازندران باید به عنوان هشداری برای سایر استان ها به ویژه البرز تلقی شود.
وی گفت: همجواری این استان با البرز ضرورت تشدید اقدامات امنیت زیستی، بهداشتی و قرنطینه ای در واحدهای پرورش مرغ را می طلبد.
معاون دامپزشكی البرز به اقدامات كنترلی این بیماری در استان اشاره كرد و افزود: امسال، 97 نشست مشترك با اتحادیه ها، بهره برداران و دستگاه ها داشتیم و بازدیدهای كنترلی در خصوص انجام واكسیناسیون به موقع نیز 87 مورد انجام شده است.
طرق افزود: همچنین حدود چهار هزار نمونه سواپ و خونگیری از واحدهای پرورش دهنده طیور در سال جاری انجام شده است.
وی اضافه كرد: با توجه به افزایش بقا و انتقال بسیار آسان ویروس در هوای سرد و مرطوب در بین واحدها، تشدید اقدامات امنیت زیستی، بهداشتی و قرنطینه ای بیش از پیش ضروری است.
معاون سلامت دامپزشكی استان البرز گفت: به این منظور به غیر از كنترل نقل و انتقالات و حذف تردد های غیر ضروری در صورت مشاهده هر گونه تلفات غیر عادی پرندگان، كاهش مصرف معنی دار آب و دان طیور صنعتی و كاهش معنی دار تولید در این بخش باید به نزدیكترین اداره دامپزشكی گزارش شود.
وی افزود: پرورش دهندگان طیور بومی از رها كردن و چرای آزاد طیور خودداری و پرندگان خود را محصور كنند.

** خسارات كلان آنفلوآنزای فوق پرندگان به البرز
شیوع آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان سال گذشته بیش از 650 میلیارد ریال خسارت به واحدهای پرورش دهنده استان البرز وارد كرد كه در این همه گیری 4.2 میلیون قطعه طیور معدوم سازی شد.
معاون بهبود تولیدات دامی جهاد كشاورزی البرز نیز گفت: این استان در بخش تعداد واحدهای پرورش مرغ تخم گذار دارای یك ظرفیت و مزیت نسبی بوده به طوریكه پنجمین ظرفیت تولیدی كشور و چهارمین تولید كننده محصول تخم مرغ در ایران شناخته شده است.
مجتبی تقی زاده افزود: حدود10 درصد تولید تخم مرغ كشور در استان البرز انجام می شود كه نشان می دهد با اینكه البرز سه دهم درصد مساحت كشور را دارد، تولید10 درصد تخم مرغ در این مساحت بیانگر مزیت نسبی آن است.
وی اظهار داشت: تراكم واحدهای پرورش دهنده طیور البرز در كنار بحث مزیت می تواند
یك عامل تهدید به شمار رود.
تقی زاده ادامه داد: اینكه وقتی كه یك عارضه خارجی از جمله بیماری و به صورت خاص آنفلو آنزای فوق حاد پرندگان به یك محدوده وارد می شود می تواند موضوع تامین غذای مردم را تحت تاثیر قرار دهد كه البرز از این قاعده مستثنی نیست.
وی گفت: بحث كنترل این بیماری در حوزه تولی گری اداره كل دامپزشكی است اما به سبب اهمیت موضوع بیشتر دستگاه ها از جمله جهاد كشاورزی درگیر مبارزه با بیماری فوق حاد پرندگان می شود.
وی به تاریخچه این بیماری در كشور اشاره كرد و افزود: نخستین بار در سال 1386 اولین مورد سویه بیماری آنفلوآنزای فوق حادپرندگان در كشور ثبت شد كه سویه ی اولیه آن با سویه ای كه درسه سال اخیر منطقه را آلوده كرده مقداری تفاوت دارد.
وی اظهار داشت: آن زمان بحث آنفلوآنزا با سویه « اچ پنج . ان یك » h5n1 بود لیكن چون در فصل گرما رخ داد خیلی سریع مهار شد اما در سال 89 با شروع فصل سرد موج دوم با گستره بیشتری از سال 86 را شاهد بودیم.
معاون جهاد كشاورزی البرز ادامه داد: از سال 94 سویه جدیدی باعنوان «اچ پنج . ان هشت » h5n8 وارد كشور شده كه این سویه باعث شد سال گذشته بیش از 650 میلیارد ریال خسارت به واحدهای پرورش طیور استان وارد شود.
دراین مدت بیش از 4.2 میلیون قطعه طیور معدوم سازی شد.
وی گفت: سال قبل از آن هم درگیری بیماری را داشتیم ولی میزان تلفات به دلیل مدیریت خوب پایین بود یعنی با تلفات حدود 600 هزار قطعه طیور مهار شد.
تقی زاده به موضوع مزیت تولید تخم مرغ در البرز و قیمت حاكم در بازار اشاره كرد و افزود: بحث گوشت مرغ و قیمتی كه ایجاد شده متاسفانه به واسطه اختلالی است كه در بخش واردات نهاده ها طی سه ماه گذشته به وجود آمده است.
وی ادامه داد: این موضوع مقداری برنامه ریزی تولید را دستخوش تغییر كرده و تاحدودی هم تقاضا به لحاظ افزایش قیمت گوشت قرمز به سمت گوشت مرغ هدایت شده و میزان تقاضا توازن بین عرضه و تقاضا را دستخوش تغییر كرده است.
وی گفت: امسال از اردیبهشت ماه یك دستورالعمل اجرایی 10 ماده ای از مجموعه وزارت جهاد كشاورزی به صورت مشترك با سازمان دامپزشكی كشور تنظیم شد و به استان ها ابلاغ شده است.
این مسئول افزود: این دستورالعمل به آن دلیل است كه واحدهای تولیدی كه می خواهند به تولید برگردند می بایستی تحت فرایند ممیزی قرار گیرند و زیرساخت های امنیت زیستی و بهداشتی در واحدهای تولیدی مورد پایش قرار گیرد.
وی اضافه كرد: بر اساس این دستور العمل چنانچه این واحدها نواقصی داشته باشند باید آن را برطرف كنند.
تقی زاده گفت: استان البرز از 26 دی ماه سال گذشته اقدامات ممیزی در بحث آسیب شناسی آغاز كرده است.
وی گفت: خوشبختانه هماهنگ ترین تیم اجرایی را در كشور در حوزه البرز داشتیم كه مجموعه جهاد كشاورزی (معاونت دام)، اداره كل دامپزشكی، سازمان نظام مهندسی كشاورزی ، نظام دامپزشكی و تشكل بهره برداران در قالب یك تیم ممیزی واحدهای تولیدی را انجام می دهند.
وی اضافه كرد: از اواخر دی ماه سال گذشته بر اساس كار پایشی كه در حوزه استان انجام شد ما به آسیب شناسی بحث ممیزی رسیدیم و آن را در دستور كار قرار دادیم و از ابتدای بهمن ماه سال 96 ما اقدامات ممیزی را انجام دادیم.
وی افزود: قبل از اینكه دستورالعملی در كشور برای این موضوع تدوین شود در حوزه البرز ما بحث های ممیزی را تحت فرایندی كنترل شده اجرایی كردیم.
تقی زاده اظهار داشت: می توان گفت شاید دستورالعمل كشوری كه برای این موضوع تدوین شد برگرفته از اقداماتی بود كه استان هایی مثل البرز در بحث ممیزی انجام دادند.
معاون بهبود تولیدات دامی جهاد كشاورزی البرز گفت: در اجرای اقدامات پایشی و مراقبتی 107 مورد ممیزی طی بهمن ماه سال گذشته تا كنون در واحدهای تولیدی استان انجام شده است.
وی ادامه داد: امسال مراقبت ویژه در حوزه دامپزشكی استان با واكسیناسیون طیور علیه بیماری فوق حاد پرندگان همراه شد و البرز از استان های پیشرو در كنترل این بیماری است .
وی تصریح كرد: به همین دلیل سقف امنیت زیستی در واحدهای تولیدی البرز نسبت به گذشته و نسبت به سایر نقاط كشور بهتر شده است.
معاون بهبود تولیدات دامی جهاد كشاورزی البرز گفت: امسال حدود پنج میلیون دز واكسن وارداتی را برای طیور استان مصرف كرده ایم.
تقی زاده با بیان اینكه بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان یك بیماری جهانی است، افزود:
با توجه به اینكه ایران در مسیر مهاجرت پرندگان قرار دارد، بخشی از این بیماری در كشورما شایع می شود.
وی اظهار داشت: پرندگان مهاجر در مسیر پروازی در هر منطقه فرود می آیند و امكان تماس با پرندگان بومی ایجاد می كنند كه می تواند بیماری را انتقال دهند.
تقی زاده گفت: اكنون مجموعه دستگاه های مسئول استان البرز از جمله جهاد كشاورزی و دامپزشكی در حالت آماده باش هستند و اقدامات كنترلی را داریم.
وی یكی از ضرورت های كنترل این بیماری را هماهنگی بین دستگاهی دانست و افزود: در صورتیكه این بیماری در البرز مثبت شد باید تمام دستگاه های مسئول سریع تر كانون بیماری را شناسایی و آن را مهار كنند.
وی گفت: در صورتیكه نهاده ها از استان ها یا كشورهای دیگر تامین شود مشخص نیست كه آیا اقدامات پایشی در آن نقطه مبدا انجام شده یا نه و این امر ممكن است خطری برای طیور استان به شمار رود.
تقی زاده اضافه كرد: حتی وقتی تمام اقدامات كنترلی انجام شود بروز بیماری را به صفر نمی رساند و یك هماهنگی بین دستگاهی هم نیاز داریم كه چنانچه مواردی در حوزه استان البرز مثبت شد تمام دستگاه های مسئول بر اساس ساز و كار قانونی كه در این بخش اعلام شده، هرچه سریع تر كانون بیماری را امحاء كنند.
وی افزود: هماهنگی به موقع و مناسب بین بخشی موجب می شود كه بیماری سریع تر و در كانون كوچكتری مهار شود.
رئیس اداره محیط طبیعی حفاظت محیط زیست استان البرز نیز گفت: تاكنون هیچ موردی از آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در حیات وحش استان گزارش نشده است.
حمزه مشایخی فیروز افزود: كارشناسان محیط زیست تمام زیستگاه های پرندگان آبزی و كنارآبزی البرز را رصد می كنند.
وی اظهار داشت: دریاچه سد طالقان، دریاچه سد امیر كبیر، تالاب صالحیه و چند آبگیر كوچك محل زیست پرندگان بومی و مهاجر بوده و تحت پایش قرار دارند.
وی اظهار داشت: ماموران محیط زیست، آموزش های لازم را برای چگونگی برخورد با پرندگانی كه مبتلا به این بیماری هستند، فرا گرفته اند.
مشایخی فیروز گفت: سازمان حفاظت محیط زیست برای این موضوع دستورالعمل هایی دارد به طوریكه بر اساس دستور العمل دفتر بین المللی تالاب یك روز به عنوان روز سرشماری پرندگان نامگذاری شده است.
وی افزود: در این سرشماری كه در البرز از 17 تا 26 دی ماه انجام می شود، محیط بانان و پرنده شناسان تمام زیستگاه های استان را مورد سرشماری قرار می دهند.
وی اظهار داشت: در این پایش و سرشماری احتمال اینكه پرندگان درگیر این بیماری شناسایی شوند، وجود دارد كه در نهایت گزارش تهیه می شود.
مشایخی فیروز گفت: به طور معمول این كار توسط همكاران در سطح تالاب ها و محدوده آبی استان انجام می شود كه تاكنون هیچ گزارشی از وجود این بیماری در پرندگان وحشی نداشته ایم.
وی افزود: پایش پرندگان مهاجر در دستور كار همیشگی است اما زمانیكه خطر آنفلوآنزای فوق حاد بیشتر می شود پایش پرندگان را با شدت بیشتری انجام می دهیم.
6156/ 6155