به گزارش ایرنا، طبق نظر كارشناسان حوزه پزشكی، بیماری قلبی عروقی و سكته مغزی اولین عامل كشنده در سراسر جهان هستند كه در هر 2 ثانیه جان یك فرد را می گیرند و سالانه 17 میلیون و 500 هزار بیمار به این علل اسیر مرگ می شوند.
این در حالیست كه پزشكان معتقدند در صورت كاهش عوامل خطر این قبیل مرگ و بیماری ها به مقدار زیادی قابل پیشگیری هستند.
آنها عوامل بیماری قلبی عروقی و سكته مغزی را شامل فشارخون بالا، كلسترول خون بالا و قند خون بالا، مصرف دخانیات، مصرف كم میوه و سبزیجات، اضافه وزن و چاقی و كم تحركی اعلام می كنند.
در مجموع این عوامل مسئول 80 درصد از مرگ های ناشی از بیماری قلبی و سكته مغزی به شمار می رود و بعضی از این عوامل مانند فشارخون، كلسترول خون و مصرف دخانیات قابل تغییر و كنترل و بعضی مانند جنس و سابقه خانوادگی غیرقابل تغییر هستند.
طبق نظر آگاهان به مسائل بهداشتی، عوامل رفتاری نقش مهمی در افزایش فشارخون بازی می كنند و تخمین زده می شود رژیم غذایی ناسالم به نیمی از فشارخون بالا مرتبط است.
همچنین حدود 30 درصد فشارخون بالا به علت بالا بودن مصرف نمك، حدود 20 درصد به رژیم غذایی با پتاسیم كم (میوه و سبزی كم)، حدود 20 درصد به علت فعالیت بدنی كم، حدود 30 درصد به چاقی و بخشی هم به مصرف زیاد الكل مرتبط است.
با توجه به اینكه فشارخون بالا اولین عامل خطر سكته مغزی و عامل مهم بیش از نیمی از بیماری قلبی و سكته مغزی است، با مدیر گروه بیماری های غیرواگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی استان همدان در این باره به گفت و گو نشستیم.
راضیه السادات میرمعینی در ابتدای این مصاحبه با بیان اینكه افراد مبتلا به فشارخون بالا، چند برابر بیشتر از افراد دارای فشارخون طبیعی در معرض خطر هستند، بیان كرد: علائم آشكاری برای اطلاع از فشارخون بالا توسط فرد وجود ندارد و در بیشتر مواقع این موضوع ناشناخته می ماند؛ در حالیكه برای كاركنان بهداشتی شناسایی و كنترل آن بسیار ساده است.
وی اضافه كرد: میزان فشارخون پیوسته در حال تغییر است بنابراین اندازه گیری باید در چند نوبت و موقعیت انجام شود تا به نتیجه درست دست یافت.
مدیرگروه بیماری های غیرواگیر معاونت بهداشتی استان همدان اظهار داشت: با وجود اینكه فشارخون بالا علائمی ندارد، اما می تواند آسیب مهمی به قلب و شریان ها وارد كند؛ بر این اساس تمامی افراد باید از میزان فشار خون خود، وجود عوامل خطر و میزان خطر مطلع شوند.
به گفته میر معینی، شناسایی فشارخون بالا آسان بوده و كنترل این بیماری از طریق تغییر در شیوه زندگی مانند كاهش مصرف نمك و افزایش فعالیت بدنی و در صورت لزوم دارو درمانی صورت می گیرد.
وی بیان كرد: طبق مطالعات و تحقیقات صورت گرفته میزان شیوع فشارخون در افراد بالای 18 سال حدود 27 درصد گزارش شده است.
مدیر گروه بیماری های غیرواگیر معاونت بهداشتی استان همدان تاكید كرد: برای پیشگیری از عوامل خطر و بیماری فشارخون بالا، ارتقای سلامت جامعه و كاهش بار بیماری باید راهبردهای مؤثر و قابل قبول بكار گرفته شود تا بتوان در راستای «تغییر رفتارهای خطرساز» و «اصلاح شیوه های زندگی» گام برداشت.
میرمعینی افزود: با توجه به اینكه عوامل متعدد و ادغام یافته ای در ایجاد بیماری قلبی عروقی مؤثر هستند باید اقداماتی كه برای كنترل آن ها بكارگرفته می‌شود نیز چند جانبه و متعدد باشد و بخش های مختلفی درگیر این مبارزه شوند و هر كدام اقدام متناسبی ارایه كنند.
مدیر گروه بیماری های غیرواگیر معاونت بهداشتی استان همدان گفت: فشار خون بالا با پرفشاری خون سبب عوارض مختلفی در بدن می شود و ممكن است به خطر بزرگتری مانند سكته قلبی و مغزی، بیماری كلیوی، اختلالات چشمی، كما یا مرگ منجر شود.
میر معینی اضافه كرد: فشار خون بالا اثر زیادی بر هزینه مراقبت های بهداشتی و میزان مرگ دارد در حالیكه می توان با استفاده از دستگاه فشارسنج و اندازه گیری بموقع و مراجعه به مراكز بهداشتی درمانی از بروز عوارض آن پیشگیری كرد.
وی افزود: حدود نیمی از بیماران به طور كامل از وضعیت جسمی خود بی خبرند و بعضی از آنهایی هم كه مطلع هستند هیچ دارویی دریافت نمی كنند.
مدیر گروه بیماری های غیرواگیر معاونت بهداشتی استان همدان با بیان اینكه مطلع بودن از وضعیت فشارخون ممكن است زندگی افراد را نجات دهد، بر ضورت ارتقای آگاهی جامعه در این خصوص تاكید كرد.
میر معینی بیان كرد: می توان در محل كار یا زندگی برای كاهش مصرف نمك، رژیم غذایی سالم، متعادل و متوازن اقدام و با ممانعت از مصرف الكل، ترغیب به ورزش و افزایش تحرك بدنی، آموزش های جامع و هماهنگ ارائه كرد.
وی ادامه داد: در عین حال بیماران می توانند به داروها و اقدامات درمانی باكیفیتی كه گران بها نباشند در نظام مراقبت های اولیه بهداشتی دسترسی داشته باشند.
مدیر گروه بیماری های غیرواگیر معاونت بهداشتی استان همدان گفت: آگاهی افزایی در مورد دیگر بیماری های غیرواگیر هم می تواند در تشخیص زودرس و مراقبت هرچه بیشتر و منظم تر و در نهایت مراقبت بهتر آنها سودمند باشد.
میر معینی، علل رفتاری افزایش خطر ابتلا به فشار خون را شامل مصرف مفرط الكل، مصرف غذاهای چرب و پرنمك، مصرف میوه و سبزیجات به مقدار كم، ورزش نكردن و نداشتن تحرك بدنی كافی، كنترل و مدیریت ناكافی خشم و استرس دانست.
وی افزود: مؤلفه های اجتماعی بهداشت و سلامت از جمله میزان درآمد، سطح سواد و نوع مسكن می توانند تاثیرات منفی برعوامل رفتاری خطرساز ابتلا به فشار خون بالا داشته باشند.
به گفته مدیر گروه بیماری های غیرواگیر معاونت بهداشتی استان همدان، در برخی بیماران مبتلا به فشار خون بالا پس از بررسی علل ثانوی مانند بیماری های كلیوی و متابولیك یا مالفورماسیون های بدشكل گیری های خلقتی عروق، هیچ علتی برای بیماری یافت نمی شود و به نظر می رسد عوامل وراثتی و ژنتیكی در شكل گیری این گونه از فشار خون های بالا نقش داشته باشند.
میرمعینی ادامه داد: پیش از قطعی كردن تشخیص فشار خون بالا باید در چند نوبت و به مدت چند روز فشار خون اندازه گیری شده باشد و توصیه می شود 2 بار یك نوبت صبح و دیگری در بعد از ظهر اندازه گیری و ثبت انجام شود.
**وضعیت فشار خون در همدان
وی گفت: در حال حاظر شیوع فشار خون بالا در همدان در جمعیت بالای 30 سال حدود 23 درصد است این در حالی است كه در جمعیت روستایی حدود 25 هزار بیمار زیر پوشش مراقبت هستند.
مدیر گروه بیماری های غیرواگیر معاونت بهداشتی استان همدان اظهار داشت: این استان از نظر تعداد مرگ های قابل پیشگیری به دلیل فشار خون بالا، رتبه 19 كشور را دارد.
میرمعینی افزود: همدان از لحاظ عوامل خطر بیماری های غیر واگیر نظیر شاخص نمایه توده بدنی بالا رتبه 19، شاخص مصرف نمك رتبه 18 و میزان فعالیت فیزیكی ناكافی رتبه 16 كشور را دارد.
وی ادامه داد: به منظور پیشگیری و كنترل این بیماری در دانشگاه علوم پزشكی همدان همگام با سایر دانشگاه های كشور، خدمات آموزشی و غربالگری این بیماری با حضور بهورزان در خانه های بهداشت روستایی و مراقبان سلامت در پایگاه های بهداشت شهری برای افراد بالای 30 سال جمعیت زیر پوشش منطقه ارائه می شود.
مدیر گروه بیماری های غیرواگیر معاونت بهداشتی استان همدان افزود: مسئولان این نهاد با فراخوان افراد ضمن ارایه آموزش های لازم، اقدام به اندازه گیری فشار خون و غربالگری این بیماری می كنند.
میرمعینی اضافه كرد: در صورت مشاهده فشار خون بالا، فرد به پزشك مركز ارجاع داده شده و در صورت تایید بیماری و تجویز داروهای لازم توسط پزشك، این افراد در لیست بیماران تحت مراقبت مركز و پایگاه بهداشتی قرار می گیرند.
وی اظهار داشت: بیماران مبتلا به فشار خون بالا بعد از كنترل بیماری به صورت ماهیانه توسط مراقب سلامت و فصلی توسط پزشك ویزیت می شوند.
مدیر گروه بیماری های غیرواگیر معاونت بهداشتی استان همدان فشار خون بالا را عامل خطر عمده مرگ های جنینی و مادری در دوران بارداری و عامل خطر مهم دمانس (زوال عقل) و نارسایی كلیه دانست.
میرمعینی با بیان اینكه فشار خون بالا یك مشكل سلامتی همه گیر است، گفت: از هر 10 فرد بزرگسال بالای 25 سال چهار نفر مبتلا به فشارخون بالا هستند و در بسیاری از كشورها یك نفر از هر پنج نفر، پر فشاری خون دارند.
وی ادامه داد: تخمین زده می شود در افرادی كه تا سن 80 سال زندگی می كنند از هر 10 نفر 9 نفر مبتلا به فشارخون بالا می شوند.
مصاحبه از: علیرضا جهانگیری
7526**2090
همدان - ایرنا - فشار خون بالا به ندرت در قربانیان نشانه یا علائم بالینی ایجاد می كند؛ بنابراین آگاهی مردم از عوارض آن و چگونگی خودكنترلی به ویژه با تغییر در سبك زندگی ضروری است.
