شركت‌های ایرانی در پركردن جای خارجی‌ها در میادین نفتی موفق می‌شوند؟

اما آیا شركت‌های ایرانی می‌توانند حضور موفقیت‌آمیزی در چنین پروژه‌هایی داشته باشند؟

طرح نگهداشت و افزایش توان تولید در میدان‌های نفتی، بسته‌ای با 33 پروژه است كه 29 مورد آن در بخش خشكی و مابقی در بخش فراساحل دنبال می‌شوند. برخی از فعالیت‌های پیش‌بینی‌شده در این طرح كه برای مدت سه سال تعریف شده، شامل عملیات نصب و ارتقای تأسیسات سطح‌الارضی، اجرای خطوط لوله نفت و گاز، عملیات حفاری، تعمیر و تكمیل چاه، نصب و ارتقای تجهیزات سرچاهی و اجرای جاده‌های دسترسی و موقعیت‌ چاه‌ها در آن است.

سرمایه‌گذاری كل طرح، بالغ بر 6 میلیارد دلار است كه حدود 20 درصد آن از محل آورده پیمانكاران و 80 درصد توسط وزارت نفت و از طریق اوراق منفعت تأمین می‌شود كه برای این منظور، دو هزار میلیارد تومان اوراق منفعت تا پایان سال جاری منتشر خواهد شد.

حسین آفریده، رئیس دانشكده نفت و انرژی دانشگاه صنعتی امیركبیر در گفت‌وگو با ایرناپلاس، شركت‌‎های ایرانی برگزیده در طرح نگهداشت و افزایش تولید نفت را از جمله شركت‌های توانمند ایرانی ارزیابی می‌كند.

** استفاده از توان داخلی در شرایط تحریم

این كارشناس امور نفتی در ادامه گفت: با توجه به اینكه كشور در شرایط تحریم به سر می‌برد و تكنولوژی روز عملاً وارد كشور نمی‌شود، بهترین كاری كه می‌توان انجام داد استفاده از توانمندی داخلی است و وزارت نفت، شركت‌هایی را كه توانایی انجام این پروژه‌ها را دارند، به‌خوبی در كنار هم قرار داده است.

** نگهداری و حفظ منابع، اولویت وزارت نفت

آفریده با اشاره به تحریم‌ها در زمینه صادرات نفت ایران افزود: به هر حال، حتی اگر فروش نفت به لحاظ تحریم دچار مشكلاتی شده باشد، ما باید چاه‌های خودمان را حفظ كنیم و نگذاریم چاه‌هایمان افت پیدا كنند و شرایطشان دشوار شود. برای این امر، نیازمند اقداماتی هستیم كه این چاه‌ها فعال باقی بمانند و در زمان مورد نظر، بتوانیم عملیات برداشت را انجام دهیم و در واقع، به سهم تعیین‌شده‌مان در اوپك برسیم.

وی نگهداری و حفظ منابع را اولویت وزارت نفت دانست و اضافه كرد: به اعتقاد من وزارت نفت شرایط را برای ساماندهی شركت‌های توانمند داخلی در كنار یكدیگر فراهم كرده است و از آنجایی كه در حال حاضر، برنامه توسعه به‌طور جدی مطرح نیست، نگهداری و حفظ چاه‌های موجود در اولویت قرار دارد.

** فرصتی برای ارتقای شركت‌های داخلی

آفریده موقعیت به وجود آمده برای شركت‌های ایرانی را مثبت ارزیابی كرد و گفت: این شركت‌ها توان انجام این پروژه را دارند و با توجه به تجاربشان، می‌توانند در این زمینه فعالیت كنند. ضمن اینكه حضور در چنین طرحی، فرصت ارتقای سطح توانمندی آن‌ها را فراهم می‌كند و اگر در آینده افق بهتری به وجود آید، شركت‌های بین‌المللی دارای تكنولوژی می‌توانند به آن‌‎ها بپیوندند ولی در حال حاضر، فعالیت شركت‌های ایرانی بهترین تصمیم ممكن است.

** اقدام هوشمندانه وزارت نفت

این كارشناس امور نفتی نحوه تأمین مالی طرح را اقدام هوشمندانه وزارت نفت توصیف كرد و ادامه داد: به علت تحریم‌ها، امكان جذب منابع خارجی در صنعت نفت سخت شده و امكان‌پذیر نیست. این هوشمندی وزارت نفت است كه راهكار تأمین مالی از طریق اوراق را مدنظر قرار داده است. از آنجایی كه در بودجه از نظر میزان فروش نفت، فضایی برای توسعه میادین وجود ندارد، استفاده از این اوراق برای تأمین مالی پروژه‌های در دست اقدام، كاری ارزشمند و هوشمندانه‌ است.

** تقابل‌ها و مخالفت‌هایی كه فرصت‌هایمان را گرفت

آفریده در ارزیابی مقایسه‌ای شركت‌های ایرانی و خارجی به خبرنگار ایرناپلاس گفت: شركت‌های داخلی به لحاظ تكنولوژی و ابزار كارآمد در مقایسه با شركت‌هایی كه به‌روز هستند امكانات كمتری دارند. البته آن‌ها می‌توانند مانند شركت‌های خارجی فعالیت كنند، ولی بدیهی است اگر ابزار قوی‌تری داشتند، می‌توانستند در زمینه استخراج میادین حفاری شده و پیش‌بینی ذخایر، دقیق‌تر عمل كنند، اما در حال حاضر شرایط تحریم‌ها به‌گونه‌ای است كه این امكان فراهم نیست.

وی ادامه داد: وزارت نفت قراردادهای جدیدی را مطرح كرده بود، ولی ما فرصتی را كه برای جذب برخی از شركت‌های بین‌المللی داشتیم، به دلیل تقابل‌ها و مخالفت‌های بی‌جهت داخلی، از دست دادیم و به نظر من وزارت نفت در این شرایط، منطقی عمل كرده و توانمندی‌های داخلی را تجمیع كرده كه امكان حفظ وضع موجود میادین نفتی را در موقعیت بهتری فراهم می‌كند.

** ممكن است پروژه‌ها طولانی‌تر شوند

آفریده تفاوت عمده شركت‌های ایرانی و خارجی را در زمان انجام پروژه دانست و گفت: در نهایت، كار با حضور شركت‌های ایرانی هم انجام خواهد شد، اما ممكن است یك مقدار بازه زمانی انجام كار طولانی‌تر شود كه این هم قابل درك است و ممكن است اتفاق بیفتد و ما راهكار دیگری نداریم. شركت‌های ایرانی با توانمندی كه من از آن‌ها دیده‌ام می‌توانند عملكرد موفقی داشته باشند، ولی نه به‌سرعت شركت‌هایی كه دارای تكنولوژی هستند. البته اكنون مسئله سرعت مطرح نیست و آنچه اهمیت دارد، حفظ این میادین و نگهداشت آن‌هاست كه شركت‌های ایرانی امكان اجرای آن را دارند.

**اداره كل اخبار چندرسانه ای**ایرناپلاس**