پس از گذشت چند روز از جریان دیدار شش روزه «زلمی خلیل زاد» نماینده ویژه امور خارجه آمریكا در موضوع صلح افغانستان با نمایندگان گروه طالبان در شهر دوحه پایتخت قطر، دولت افغانستان می‌گوید كه تا كنون هیچ یك از توافقات صورت گرفته در این مذاكرات با كابل در میان گذاشته نشده است.
اما به گفته بسیاری از كارشناسان و تحلیلگران سیاسی افغان، آمریكا نباید بدون در نظر گرفتن نظر، منافع و درخواست های دولت و مردم افغانستان به صورت یك جانبه با طالبان مذاكره و توافق كند.
از آنجایی كه هیچ مذاكره ای بدون اعطا و دریافت امتیاز صورت نمی پذیرد و واشنگتن در پس امضای هر توافقی به دنبال منافع خود است، امضای چنین توافقنامه ای با طالبان ، گمانه زنی بر سر این كه آمریكا از چنین توافقی چه هدفی را دنبال می كند، افزایش داده است.
**صلح همراه با خشونت
مقامات آمریكا و گروه طالبان درباره نشست اخیر دوحه اعلام كرده اند كه در این دیدار پیشرفت های چشمگیری حاصل شده است و تا كنون تا این حد به صلح در این كشور نزدیك نبوده اند ؛ با این حال خشونت ها در خاك افغانستان همچنان ادامه دارد.
از طرفی مقامات طالبان از نزدیك شدن به پایان جنگ خبر می دهند و از طرفی همه روزه تعداد زیادی از نیروهای امنیتی و طالبان در حملات و درگیری با یكدیگر، جان خود را از دست می دهند.
به گفته مقامات حاضر در اجلاس دوحه، دو مورد كلیدی مورد بحث قرار گرفته است ، اول این كه نیروهای آمریكایی و خارجی چه زمانی از افغانستان خارج خواهند شد و دوم این كه طالبان متعهد شده است كه به گروه های تروریستی بین المللی همچون «القاعده» اجازه ندهد در افغانستان لانه كرده و آن را پایگاه حمله به آمریكا قرار دهند.
**تضاد پیمان های آمریكا با یكدیگر
كاخ سفید پیش از این در حالی بر طبل خروج نیمی از 14 هزار نیروی مستقرش در خاك افغانستان كوبید كه در مذاكرات آشكار و پنهان خود با طالبان بر سر دستیابی به توافق بهتر با مهره خروج این نیروها بازی می كرد.
اما تعهد خروج نیروهای آمریكا از افغانستان با پیمان امنیتی كه میان آمریكا و دولت كابل در سال 2014 میلادی به امضا رسید، در تضاد راهبردی است.
بر اساس مفاد این پیمان امنیتی ، حدود 10هزار نیروی آمریكایی و شماری از نیروهای عضو سازمان پیمان آتلانتیك شمالی موسوم به ناتو قرار است پس از پایان ماموریت رزمی هم در افغانستان باقی بمانند.
بر اساس این موافقت‌نامه نیروهای خارجی در افغانستان پس از سال 2014 در پایگا‌ه‌هایی در بگرام، كابل، مزارشریف، هرات، قندهار، شیندند ، گردیز و هلمند مستقر شدند و از نبرد مستقیم در میدان های درگیری فاصله گرفتند.
به نظر می رسد «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریكا در صدد رسیدن به توافق صلح پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال 2020 میلادی ایالات متحده است تا این موضوع را به عنوان دستاورد سیاست خارجی خود عنوان كند و از آن برای پیروزی در انتخابات استفاده كند.
یكی از مقامات ارشد طالبان می گوید هر دو طرف موافقت كردند دو كمیته برای تنظیم برنامه های دقیق درباره چگونگی اجرای موافقت نامه ها تشكیل دهند؛ این كمیته راه های خروج نیروهای آمریكایی و مدت مورد نیاز این خروج را بررسی می كند، مدت زمان پیشنهادی شش ماهه است اما این زمان می تواند تغییر كند.
**دیدگاه دولت افغانستان
اگر چه با كمال ناباوری تمام مذاكرات آمریكا و طالبان در غیاب نمایندگان دولت افغانستان صورت می گیرد اما همواره نشست هایی بین خلیل زاد با مقامات دولت افغانستان با عنوان انتقال مباحث این مذاكرات انجام می شود.
«محمد اشرف غنی» رئیس جمهوری افغانستان اوایل هفته جاری در نشست انجمن اقتصاد جهانی در سویس اعلام كرد كه از سال 2014 میلادی 45 هزار نیروی امنیتی افغان جان خود را در نبردها با تروریست ها از دست داده اند و گفت كه این خود نشان می دهد چه كسی در حال جنگ است.
غنی در پاسخ به چگونگی نشست قطر به اختصار گفت كه مهمترین هدف این دیدار آوردن طالبان و دولت كابل بر سر یك میز مذاكره و سپس خروج نیروهای آمریكایی از خاك افغانستان و حل نگرانی های بین المللی است.
بسیاری از تحلیلگران صحبت های غنی را ناشی از نگرانی های مقامات دولت افغانستان به دلیل كنار ماندن از روند مذاكرات صلح عنوان كرده اند.
غنی روز دوشنبه 28 ژانویه در پیامی تلویزیونی گفت: «حضور نیروهای خارجی بر پایه یك توافق دوطرفه است، هیچ یك از شهروندان افغان نمی‌خواهند كه نیروهای خارجی برای مدت طولانی در خاك این كشور بمانند؛ و ما خواهان به صفر رساندن تدریجی نیروهای خارجی در كشورمان هستیم.»
غنی همچنین از طالبان درخواست كرد كه رو در رو با دولت كابل پشت میز مذاكره بنشیند.
مذاكرات میان دولت افغانستان و طالبان احتمال دارد پیچیده تر و حساس تر از مذاكراتی باشد كه آمریكا داشتند یا تا كنون با دیگران انجام داده اند .این مذاكرات باید شامل مشخص كننده وضعیت حقوق زنان و مردم سالاری بعد از صلح در افغانستان باشد یعنی نگاه طالبان را به كشوری كه در آن خواهان سهم هستند روشن شود.
همانطور كه خبرگزاری صدای افغان موسوم به آوا در گزارش دیروز سه شنبه نوشت ، آمریكا از این حق برخوردار نیست كه با خروج از افغانستان، این كشور را به طالبان و سایر گروه های تروریستی واگذار كند و دولت و نیروهای مسلح افغانستان را نادیده بگیرد و هیچ اعتنایی به منافع، حاكمیت ملی و تمامیت ارضی افغانستان نداشته باشد.
برخی تحلیلگران افغان به آوا گفته اند كه آمریكا مالك افغانستان نیست و طالبان نیز اگر خود را اهل افغانستان می دانند باید از مزدوری بیگانگان، فاصله بگیرند و برای ایجاد صلح، با دولت و دیگر جریان های سیاسی و قومی كشور، وارد گفت و گو شوند و به اعتقاد آنها در غیر این صورت، طالبان به عنوان یك نیروی جایگزین برای نظامیان آمریكایی و خارجی محسوب می شود كه با این حساب دیگر حق اظهار نظر درباره سرنوشت كشور را نخواهند داشت و از سوی بدنه اجتماعی افغانستان طرد خواهند شد.
**آساق**9470**1663**1104**
تهران - ایرنا - وجود توافقنامه همكاری امنیتی میان آمریكا و دولت وحدت ملی افغانستان از یك سو و اخباری كه از توافق آمریكا با گروه طالبان برای خروج از افغانستان شنیده می شود، به نوعی محك اعتماد شده برای كشوری است كه در تعارض سیاست هایش تنها منافع خود را فارغ از عهد دنبال می كند.
