ایران بیش از 7 هزار سند علمی مشترك با كشورهای آسه‌آن دارد

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایرنا، عباس قنبری باغستان در پنل همایش رسانه ها و انقلاب اسلامی؛ تجربه ها و روندها كه امروز (سه شنبه) در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد، در مورد دیپلماسی علمی ایران با كشورهای جنوب شرق آسیا مواردی را مطرح كرد.
وی در این پنل در مورد دیپلماسی علمی ایران در جنوب شرق آسیا در مورد 10 كشور عضو اتحادیه آسه آن (اتحادیه كشورهای جنوب شرق آسیا)، گفت: حدود 10 تا 15 سال موضوع دیپلماسی علمی در كنار سایر دیپلماسی ها به عنوان یك استراتژی و مكانیسم جدید برای تنظیم روابط بین اللمل مطرح است. از زمانی كه علم و فناوری به عنوان یك موضوع جدیدی در روابط مطرح شد، نفوذ علمی تكنولوژیكی تحت عنوان دیپلماسی علم هم مطرح می شود.

**ارزیابی نفوذ علمی ایران در شرق آسیا
قنبری باغستان ادامه داد: در سال 2011 میلادی، سازمان ملل سندی تحت عنوان ابتكار دیپلماسی علمی و فناوری تنظیم كرد. خلاصه سند یاد شده این است كه دیپلماسی علمی بهترین نفوذ نرم و هوشمند است. اواسط سال 2018 میلادی بحثی تحت عنوان ارزیابی از نفوذ علمی ایران در منطقه شرق آسیا مطرح شد.
وی اظهار كرد: این تحقیق اواسط سال گذشته صورت گرفت كه مربوط به اجلاس آموزش عالی در ژاپن بود. مبنای این سند، تولیدات علمی مشترك بین ایران و كشورهای آ سه آن است كه در دوره پنج ساله از 2012 تا 2017 میلادی بر اساس پایگاه استنادی اسكوپوس به دست آمد.

**سندهای علمی مشترك ایران با كشورهای شرق آسیا
به گفته عضو هیأت علمی دانشكده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، بر اساس نتایج به دست آمده كشور ایران طی یك دوره پنج ساله، 7 هزار و 373 سند علمی معتبر به صورت مشترك با كشورهای آ سه آن تولید كرده است.
وی در توضیح سند علمی، خاطرنشان كرد: سند علمی را به مقاله، كتاب و سخنرانی ها در كنفرانس ها می گویند. برخی از مقالات درجه علمی بالایی دارد كه در پایگاه های استنادی معتبر ایندكس یا نمایه سازی می شود. البته آمار اصلی بیشتر از این رقم است كه به دلایلی در پایگاه های استنادی نمایه سازی نشده است.
به گفته قنبری باغستان، سندهای یاد شده از نظر محتوایی و روشی از ارزش بالایی برخوردار است. این سندهای علمی از مجموع 54 هزار و 835 سند علمی است كه به صورت كلی ایران با 180 كشور تولید كرد. از این تعداد، هفت هزار و 373 سند مربوط به كشورهای جنوب شرق آسیا است. بیشترین سند مشترك را كشور مالزی با تعداد 5 هزار و 569 سند، دارد. 823 سند علمی مربوط به ایران و تایلند، 214 سند مربوط به ایران و ویتنام، 134 سند مربوط به ایران و اندونزی، 100 سند مربوط به ایران و فیلیپین و 533 سند علمی هم مربوط به ایران و سنگاپور است.
وی خاطرنشان كرد: اگر نگاهی به استنادها داشته باشیم، تولیدات علمی ایران و مالزی 46 هزار و 976 بار مورد استناد قرار گرفته است كه عدد بالایی محسوب می شود. این 823 سند علمی كه با تایلند به صورت مشترك تولید شده، 22 هزار بار مورد استفاده قرار گرفت.
به گفته رایزن سابق علمی ایران در شرق آسیا، هر سند علمی كه ایران با همتایان خود تولید كرده است، از نظر كیفی مورد توجه قرار می گیرد. در مجموع 15هزار و 802 محقق از كشور ایران و كشورهای منطقه در تولید این میزان سند علمی نقش داشتند.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، گفت: از این میزان، 9 هزار و 336 محقق مربوط به ایران است و یك بدنه علمی و دانشگاهی متشكل از حدود 16 هزار استاد و محقق آماده برای كار در كشور داریم.

**همكارهای بین المللی ایران در شرق آسیا
این استاد دانشگاه در بخش دیگری از پنل در مورد دیپلماسی علمی ایران و با كشورهای شرق آسیا اظهار كرد: در جنوب شرق آسیا، مالزی به سومین شریك بین المللی ایران از نظر تولید سند علمی تبدیل شده است. سال های سال بود كه آمریكا، كانادا، انگلیس و استرالیا عمده ترین شركای بین الملی ایران در تولید سند علمی بودند، اما در این چند سال مالزی تبدیل به سومین شریك بین المللی ایران شد.

**دیپلماسی علمی یك بازی برد برد
وی دیپلماسی علمی را یك بازی برد برد دانست و تاكید كرد: این دیپلماسی یك طرفه نیست و برای مالزی هم ایران چهارمین شریك بین المللی در تولید علم است. از اوایل سال 2000 تا 2015 میلادی، 20 هزار دانشجوی ایرانی برای تحصیل وارد كشور مالزی شدند و درس شان را به پایان رساندند كه این موضوع یكی از دلایل اصلی برای این شد كه مالزی سومین شریك بین المللی ما شود.
قنبری باغستان با بیان اینكه ایران از نظر علمی و فناوری دارای پتانسیل بالایی است، گفت: باید به دنبال متنوع ساختن منابع قدرت علمی خودمان باشیم. زمانی جغرافیا، موقعیت استراتژیك و منابع نفتی كشور برای توسعه یا نشان دادن قدرت كافی بود، اما الان باید به سمت حوزه های علمی و فناوری برویم.
به گفته رایزن سابق علمی ایران در جنوب شرق آسیا، اگر مالزی توانست در یك دوره پنج ساله به سومین شریك بین المللی در تولید سند علمی تبدیل شود، این توان را داریم كه در سایر نقاط جهان، آفریقا و خاورمیانه همین اقدام را انجام دهیم.
وی افزود: حضور 20 هزار دانشجوی ایرانی در مالزی منجر به تولید 5 هزار سند علمی مشترك شدند. 93 درصد تولیدات علمی مشترك با 10 كشور است در حالی كه كل جهان را این 10 كشور تشكیل نمی دهند و با توجه به ظرفیتی كه در ایران داریم، باید روی همه كشورها سرمایه گذاری كنیم.
**9492**1584