گچ، سرمایه نهفته برای نبرد با تحریم

به گزارش ایرنا، گچ ثروت عظیم عرصه های طبیعی است كه به ساده ترین روش ها در دسترس قرار می گیرد، اما با فرآوری آن محصولات ارزشمند در صنایع تبدیلی تولید می شود.
بر اساس آمار، سمنان در داشتن ذخایر گچ رتبه اول كشوری را دارد و این محصول راهبردی این استان امسال ثبت جهانی شد.
حجم قابل توجهی از گچ تولیدی استان سمنان به عنوان مصالح ساختمانی به بازار عرضه می شود كه جذب سرمایه گذار برای تولید گچ های صنعتی و غیرساختمانی در این منطقه یكی از ضرورت های اجتناب ناپذیر است، چرا كه ساخت و سازهای كشور و جهان به سمتی پیش می رود كه مصرف گچ به خام ترین و ابتدایی ترین شكل به صورت گچ ساختمانی در حال منسوخ شدن است.
فرسودگی ماشین آلات خط تولید، نامناسب بودن جاده های دسترسی به معادن گچ، فقدان خدمات زیرساختی مانند برق رسانی و كاغذبازی های اداری، از چالش های اساسی در بخش توسعه صنایع گچ استان سمنان است.
رفع مشكلات زیرساختی و حمایت همه جانبه از بخش معدن می تواند در زمان تحریم جایگزین مناسبی برای درآمد نفتی كشور باشد و اقتصاد كشور را پویا نگه دارد.
همدلی و هماهنگی دستگاه های اجرایی در حمایت از بخش معدن به خصوص گچ سمنان از جمله نیازهای بهره برداران و فعالان معدنی این استان است.
ایران با تولید 11 میلیون تُن رتبه دوم تولید گچ در جهان را داراست و استان سمنان بخش قابل توجهی از این ماده معدنی را تولید می كند، 23 درصد گچ جهان و حدود 80 درصد گچ ایران در استان سمنان ذخیره شده است و 42 كارخانه گچ در استان سمنان فعال است.
به گزارش ایرنا، بر اساس آمار، استان سمنان در داشتن ذخایر گچ رتبه اول كشوری را دارد، از 70 نوع ماده معدنی شناسایی شده كشور 42 ماده در سمنان وجود دارد و بر اساس برآوردها، ذخایر آن به میزانی است كه در صورت ایجاد فرآوری و تولید محصول نهایی، بهره برداری از آن اقتصادی است.
سمنان با داشتن 597 معدن از نظر تعداد معادن رتبه پنجم و از نظر حجم استخراج رتبه ششم كشور را دارد و 40 درصد گچ كشور در این استان تولید می شود، حدود 95 درصد از معادن گچ استان سمنان در شهرستان سرخه واقع شده است.
استان سمنان سه و نیم میلیارد تُن ذخیره زمین شناسی و بیش از پنج هزار و 500 میلیون تُن ذخیره قطعی معدنی دارد و برای چهار هزار و 200 بهره بردار این واحدها اشتغال ایجاد كرده است.
با توجه به اهمیت موضوع، خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) استان سمنان میزگردی با عنوان «چالش های صنعت گچ» با حضور علی اكبرهاشمی رئیس اداره صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان، مهدی ابوالخیریان دبیر اتحادیه گچ استان و جلال الدین صالحیان عضو اتاق بازرگانی استان سمنان برگزار كرد.

** فعالیت 42 كارخانه گچ در استان سمنان
عضو اتاق بازرگانی استان سمنان در این میزگرد با اشاره به اینكه صنعت گچ در این خطه صنعتی غالب است، گفت: ارزش ریالی، حجم ذخایر، اشتغال پایدار و انرژی مصرفی در تولید، گچ را تبدیل به ماده معدنی ارزشمندی در استان سمنان كرده است.
صالحیان، به فعالیت 42 كارخانه گچ دارای پروانه بهره برداری در استان اشاره كرد و افزود: صنعت گچ توجیه اقتصادی دارد و سبب رشد فعالیت ناوگان عمومی و اشتغالزایی شده است.
وی بیان كرد: استان سمنان دارای ظرفیت های معدنی فلزی و غیرفلزی بیشماری است كه معادن گچ از لحاظ وزنی ظرفیت غالب محسوب می شود.

** نبود یارانه دولتی برای بروزرسانی تجهیزات معدنی
عضو اتاق بازرگانی استان سمنان بر ضرورت تجهیز و به ‌روز رسانی تجهیزات معادن استان تاكید و تصریح كرد: فرسودگی ماشین آلات به ویژه در معادن قدیمی از جمله معدن های گچ چالش مهمی برای بهره برداران بخش معدنی است.
جلالیان با بیان اینكه در دهه های اول انقلاب دولت با نیاز سنجی در بخش معدنی همكاری مطلوبی با معدنكاران داشت، خاطر نشان كرد: تهیه ماشین آلات بخش معدنی در آن سال ها با یارانه دولتی میسر بود و بهره برداران معدنی در این زمینه كمتر دچار مشكل می شدند.
وی ادامه داد: هزینه واردات دستگاه‌ های معدنی بالا است و هر بهره ‌برداری توان و امكان خرید آن ها ندارد.
جلالیان با تاكید بر اینكه استخراج مواد معدنی به دلیل فرسوده بودن ماشین آلات معدنی منجر به بالارفتن هزینه تولید می شود، اضافه كرد: این مساله توانایی مالی معدنكاران استان را به حداقل می رساند و نیز بهره وری نامناسب و نبود استخراج علمی و اصولی در بیشتر معادن این استان سبب شده استخراج مناسب و بهینه از ذخایر معدنی صورت نگیرد.
این عضو اتاق بازرگانی یادآور شد: وجود ماشین آلات به روز منجر به افزایش كیفیت استخراج و كاهش مصرف انرژی و هزینه نگهداری و تعمیرات ماشین آلات می شود.

** ثبت نشدن صادرات گچ در گمرك سمنان
دبیر اتحادیه گچ استان سمنان با اشاره به حجم كم صادرات گچ از داخل این استان، نبود بسترهای مناسب و حمایت از صادرات گچ این خطه را از دیگر مشكلات معدن داران و كارخانه های این ماده معدنی برشمرد.
ابوالخیریان با بیان اینكه كارخانه های گچ استان سمنان در گمرك های مرزی این ماده معدنی را ترخیص می كنند، اضافه كرد: متولیان امر صادراتی این دیار، به صادرات این محصول ارزشمند توجه نداشته اند بنابراین كارخانه های استان به ترخیص گچ در گمرك های مرزی ترغیب می شوند.
به گفته وی، تنها حدود 10 درصد گچ تولیدی استان سمنان از گمرك این استان ترخیص می شود.
دبیر اتحادیه گچ استان سمنان یادآور شد: گچ سمنان به صورت فله ای در كیسه هایی به مرز می رسد و در آنجا توسط دلالان صادراتی بسته بندی های جدید گاهی با نام شركت های دیگر، به كشورهای مقصد صادر می شود.

** خام فروشی به تعطیلی كارخانه های گچ می انجامد
دبیر اتحادیه گچ استان سمنان با اشاره به اینكه سنگ گچ سمنان با فرآیند ساده تبدیل به گچ ساختمانی می شود، افزود: اگر برنامه ریزی و سیاستگذاری برای فرآوری این محصول به مواد دیگر اتخاذ نشود، به طور حتم 50 درصد كارخانه های این ماده معدنی در استان طی سال های آینده تعطیل می شود.
ابوالخیریان تاكید كرد: ساخت و سازهای كشور و جهان به سمتی پیش می رود كه مصرف گچ به شیوه گچ ساختمانی خام منسوخ است.
وی با اشاره به مرغوبیت گچ استان سمنان، تصریح كرد: گچ سمنان قابلیت كاربرد در صنعت های مختلف دارد اما این ماده معدنی نتوانست به خوبی جایگاه خود را در بین مشاغلی چون دندانپزشكی پیدا كند.
ابوالخیریان با اشاره به برگزاری جشنواره های گچ در استان سمنان، بیان كرد: محصولات فراوانی از گچ تولید می شود اما این ماده معدنی با كیفیت بالا در سمنان تنها به صورت بسته بندی های ساده گچ ساختمانی به فروش می رسد.

** ضرورت تولید محصولات غیرساختمانی و صنعتی از گچ
رئیس اداره صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان در میزگرد ایرنا، گفت: فروش حجم بالای مواد معدنی به صورت خام برای جلوگیری از تعطیلی معادن یكی از مشكلات اساسی معدنكاران این استان است.
هاشمی با بیان اینكه مسئولان استانی، فعالیت های معدنی را یكی از محورهای توسعه سمنان خواندند، تاكید كرد: در عمل اتفاق و حمایت خاصی از بخش معدن در این استان رخ نداده است.
وی بر ضرورت افزایش ارزش افزوده فروش مواد معدنی تاكید و خاطر نشان كرد: نبود برنامه ریزی برای فرآوری گچ و بی ثباتی در برنامه ریزی برای بهره  برداری و تولید این ماده معدنی از عمده دلایل خام فروشی آن در استان سمنان است.
عضو اتاق بازرگانی استان سمنان، افزود: فرآوری مواد معدنی استخراج شده نیازمند ابزارهایی است كه برخی از آن ها در خارج كشور تولید می شود و اعمال تحریم ها باعث شده این ابزارها به سختی در دسترس باشد و گران شده است.

** كمبودهای زیرساختی معادن
وی ، به ضرورت تامین زیرساخت معادن تاكید و تصریح كرد: دولت می تواند با دسته بندی معادن و مشخص كردن معدن های پایدار نسبت به تامین برق برای آن ها اقدام كند.
به گفته جلالیان، برق رسانی به روستاهای دورافتاده در سال های گذشته اتفاق افتاد، اما با وجود اثربخشی معادن بر اقتصاد كشور در مورد تامین برق معدن ها تصمیمی گرفته نشده است.
وی یادآور شد: فروش مواد معدنی توسط معدن داران به صورت غیرنقدی است اما پرداخت مواردی چون عوارض دولتی، مالیات و دیگر هزینه ها باید نقدی انجام شود كه سبب تحمیل فشار به بهره برداران و كاهش قدرت مالی آن ها به مرور زمان می شود.
جلالیان اظهار داشت: حقوق دولتی یكی دیگر از مشكلات معدن داران استان است كه حداقل تقسیط مناسب آن می تواند به بهره برداران كمك كند.

** فرآوری معدنی نیازمند ماشین آلات روز دنیا
رئیس اداره صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان گفت: جایگاه و عملكرد واقعی صنایع معدنی در استان به درستی تعریف نشده است.
هاشمی ابراز داشت: آشنایی با فناوری و داشتن ماشین آلات روز دنیا برای ایجاد صنایع معدنی ضرورت دارد.
وی ادامه داد: فرآیند قانونگذاری كشور به بهره برداران پروانه بهره برداری ارایه می دهد و این به آن معناست كه معدنكار می تواند همزمان اكتشاف، استخراج و فرآوری را انجام دهد.
رئیس اداره صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان با اشاره به بهره برداری 6 واحد كنسانتره مس در شرق استان، بیان كرد: این واحدها در سال های اخیر به همت بخش خصوصی در سمنان فعال شدند و كنسانتره مس را به شیوه های مختلف تولید می كنند.

** توسعه معادن سرمایه كلان ملی محسوب می شود
رئیس اداره صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان تاكید كرد: همكاری و هماهنگی دستگاه های اجرایی می تواند برخی از مشكلات را حل و فصل كند از جمله تشریفات اداری را می توان كاهش داد.
هاشمی، سرمایه گذاری در معادن را نوعی تجهیز منابع دولتی برشمرد و یادآور شد: معادن جزو انفال محسوب می شود بنابراین تامین زیرساخت ها، افزایش بهره وری و بازدهی آن ها و حمایت از بهره برداران به نفع دولت است.
وی تصریح كرد: فعالیت های معدنی یكی از جایگزین های مناسب برای درآمدهای نفتی كشور است.
عضو اتاق بازرگانی استان سمنان یادآور شد: حمایت دولت در بخش های مختلف از فعالیت معدن داران سبب ثبات آن و ترغیب سرمایه گذاران می شود.
رئیس اتحادیه گچ استان سمنان گفت: اكتشاف تا فرآوری با هزینه برای بهره برداران همراه است اما كار معدن می تواند ارزش افزوده ایجاد كند كه نوعی سرمایه گذاری است.
ابوالخیریان تصریح كرد: تغییر رویكردها و نگرش ها در زمینه سرمایه گذاری بخش معدنی می تواند جایگزین مناسبی برای درآمدهای نفتی باشد.
وی، به ضرورت بازنگری برخی از قوانین اشاره و بیان كرد: برخی معادن استان به صورت اسمی بهره بردار دارد اما اگر این معادن به سرمایه گذاران و فعالان معدنی واقعی سپرده شود نتیجه مناسبی دریافت خواهد شد.
ابوالخیریان اضافه كرد: فشارهای داخلی اثرگذارتر از تحریم های كشورهای خارجی بر معادن و بهره برداران معدنی كشور است.

** جای خالی حمایت از سرمایه گذاران
دبیر اتحادیه گچ استان سمنان در ادامه میزگرد ایرنا گفت: نبود حمایت ها از سرمایه گذاران بخش معدنی در این استان سبب شده خیل زیادی از این قشر به خاطر سرمایه گذاری در مناطق مختلف سمنان ابراز پشیمانی كنند.
ابوالخیریان با اشاره به فشارهای جنگ اقتصادی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران در سال های اخیر افزود: در چنین شرایطی حمایت از رشد و توسعه صنایع داخلی بیشتر از گذشته احساس می شود و مسوولان اجرایی باید تدابیر درستی در این زمینه اتخاذ كنند.
وی بیان كرد: با اینكه همواره سخن از حمایت از فعالان عرصه اقتصادی در كشور می شود، بهره برداران گچ سمنان در بخش های مختلف بانكی، مالیاتی و بیمه ای با مشكلات زیادی رو به رو هستند.
ابوالخیریان تاكید كرد: اعتماد سازی و فراهم كردن بستر مناسب برای سرمایه گذاری بخش خصوصی در بخش های مختلف چرخه تولید، از اكتشاف گرفته تا محصول نهایی اجتناب ناپذیر است.
وی به اشتغالزایی صنعت گچ در كارخانه ها و معادن سمنان اشاره و خاطرنشان كرد: فقدان حمایت ها از صنایع وابسته گچ منجر به گرفتار شدن حداقل یك هزار و 500 خانوار با معضل بیكاری و آسیب های می شود.
دبیر اتحادیه گچ استان سمنان به قدرتمند بودن صنعت گچ استان اشاره كرد و گفت: سیاستگذاری های این صنعت در كشور با توجه به تولید محصولات این ماده معدنی در استان سمنان انجام می شود و نرخ گذاری اتحادیه گچ سمنان، قیمت بازارهای ایران را تعیین می كند.
وی ابرازداشت: همدلی و هماهنگی دستگاه های اجرایی در حمایت از بخش معدن به خصوص گچ سمنان به منظور جذب سرمایه گذاری و اشتغالزایی الزامی است.
ابوالخیریان با بیان اینكه خودروهای سنگین حمل و نقل بخش معدنی با كمبود لاستیك مواجه هستند، یادآور شد: معادن و كارخانه های گچ استان سمنان ماه ها با این مشكل دست و پنجه نرم می كنند و نتوانستند از سازمان صنعت، معدن و تجارت لاستیك های مورد نیاز برای ادامه فعالیت برخی ماشین آلات را تامین كنند.
دبیر اتحادیه گچ استان سمنان گفت: تمركز اكثر كارخانه های گچ این استان در محور سمنان به فیروزكوه قرار داد و با وجود حجم تردد كامیون های حامل بار و وسایل نقلیه شخصی، زیرساخت های این محور مناسب نیست.

** لزوم آموزش به بهره برداران
دبیر اتحادیه گچ استان سمنان به ضرورت آموزش شیوه های صادراتی و كسب بازارهای جهانی اشاره كرد و گفت: تدوین كارگاه های آموزشی برای آشنایی بهره برداران معدنی به ویژه صنعت گچ با بازارهای بین المللی ضرورت دارد.
ابوالخیریان بر اتكا نداشتن به تولید و صادرات یك یا چند مرحله فرآوری محصول تاكید و تصریح كرد: سیاستگذاری مسئولان باید به گونه ای باشد كه چرخه تولید به سمت محصولات متنوع هدایت شود.
9891/7408/6103