تلفن به صدا در می آید، صدای گرفته و محزون خانمی از آن طرف خط به گوش می رسد، از بدخلقی های همسرش به ستوه آمده است، چند روز پیش دست به خودكشی زد اما زنده ماند و به سفارش یكی از دوستان، با 1480 تماس گرفته تا راه چاره ای برای مشكلش بیابد.
در كابین دیگری هم صدای تلفن به گوش می رسد، مشاور گویا با آن تماس گیرنده قبلا هم صحبت كرده است، از او سوال می كند اخلاق فرزندش تغییر كرده یا نه، بهانه گیری های دختر نوجوانش كمتر شده و صدای خوشحال مشاور نشان می دهد كه راهنمایی هایش اثرگذار بوده است.
طولی نمی كشد كه گوشی دیگری نیز به صدا در می آید، صدای نگران خانمی جوان از پشت تلفن شنیده می شود، دو ماه بیشتر نیست كه عقد كرده اما با همسرش به اختلاف خورده و بر سر دو راهی مانده است؛ با راهنمایی های كارشناس مربوطه لحن نگرانش تغییر می كند و آرام تر می شود.
در همین موقع، صدای مشاور دیگری از داخل یكی از كابین ها به گوش می رسد، می خواهد تماس گیرنده را راضی كند همسرش را برای مشاوره حضوری به مركز بیاورد تا مشكلش رفع شود اما گویا زن جرات ندارد این موضوع را با همسرش در میان بگذارد و مشاور برای انجام این كار راهنمایی اش می كند.
آری صحبت از مشاوران صدای مشاور در مركز مشاوره 1480 سازمان بهزیستی استان كردستان است، مركزی كه چندین مشاور مجرب و متخصص در كابین هایی مجزا همراز و رازدار افراد دارای مشكل در زمینه های مختلف فردی، تحصیلی، تربیتی، خانوادگی، زناشویی، قبل از ازدواج و انتخاب همسر هستند.
مشاوره های تلفنی یكی از شیوه های مداخلاتی جدید برای رفع مشكلات مردم محسوب می شود كه به سرعت در جامعه گسترش پیدا كرده و این امكان را فراهم می كند تا افراد متقاضی دارای مشكل در زمان دلخواه و در هر مكانی كه به تلفن دسترسی دارند، سریع و آسان مشكل خود را با كارشناس و مشاوری مجرب و متخصص در میان بگذارند.
مركز صدای مشاور حدود 20 سال پیش در استان كردستان نیز فعالیت خود را با خط 148آغاز كرد و از حدود چهار سال پیش این خط به 1480 تغییر نام داد و به تماس گیرنده ها از تمام مناطق استان جواب می دهد.
در داخل مركز، با یكی از مراجعه كنندگان كه پس از چند جلسه مشاوره تلفنی برای مشاوره حضوری به این مركز آمده و مشكلش رفع شده است، مواجه می شوم از او درباره 1480 می پرسم كه در پاسخ، صدای مشاور را همدم و همرازی تاثیرگذار برای رفع مشكلات فردی و خانوادگی خود معرفی می كند.
این شهروند سنندجی می گوید كه در زندگی خانوادگی با همسرش به شدت اختلاف داشت، به گونه ای كه تا آستانه طلاق پیش رفتند اما از طریق یكی از آشنایان با صدای مشاور آشنا شد و به لطف راهنمایی های تلفنی و حضوری مشاوران این مركز، 90 درصد مشكلات شان رفع شده است.
** خانم ها بیشترین تماس گیرنده با 1480
مسئول دفتر مشاوره و امور روانشناختی بهزیستی كردستان می گوید: مردان در مقایسه با زنان كمتر به انجام مشاوره با خط 1480 اقدام می كنند و براساس آمارهای موجود، بانوان 80 درصد تماس گیرنده ها با صدای مشاور را تشكیل می دهند.
زهرا سلطانی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: كمتر از 20 درصد افرادی كه با این مركز تماس می گیرند آقایان هستند شاید به این دلیل كه دیدگاه مثبتی نسبت به مشاوره ندارند و یا ضرورتی برای این كار نمی بینند.
وی افزود: خانم های زیادی هستند كه علیرغم پیشرفت های صورت گرفته در جامعه، به دلیل اعتقادات سنتی حاكم بر خانواده خود با محدودیت هایی روبرو بوده و از آزادی لازم برخوردار نیستند و نمی توانند برای رفع مشكلات خود حضوری مشاوره بگیرند لذا 1480 بهترین گزینه برای این افراد است.
مسئول دفتر مشاوره و امور روانشناختی بهزیستی كردستان یادآور شد: در مركز صدای مشاور استان با 9 كارشناس و مشاور مجرب و خبره در رشته های روان شناسی و مشاوره در 2 شیفت كاری مشغول به فعالیت بوده و تماس گیرنده ها را در حوزه های مختلف راهنمایی و مشاوره می دهند.
وی گفت: مشاوره های این مركز هر كدام در حوزه های خانواده، كودك و نوجوان، اختلالات شخصی و فردی به افراد نیازمند مشاوره می دهند ضمن اینكه هر مشاور كد چهار رقمی مخصوص به خود دارد و تماس گیرنده فرد را فقط با كد می شناسد.
سلطانی یادآور شد: تماس گیرنده ها لازم نیست هویت خود را اعلام كنند، فقط رده سنی و تحصیلات برای مشاور مشخص می شود، ضمن اینكه یك سرور در مركز وجود دارد كه سوپروایزر می تواند از طریق آن میزان و نحوه پاسخ دهی مشاور را شنود كرده و بازخورد كیفی را به آنان اطلاع می دهد.
** مشكلات خانوادگی در صدر جدول تماس ها
وی با بیان اینكه بیشترین آماری كه در مشاوره تلفنی 1480 وجود دارد مشكلات خانوادگی است، گفت: مشكلاتی نیز هستند كه خانواده ها به لحاظ اخلاقی تمایلی برای طرح آن در مشاوره حضوری ندارد لذا در مشاوره صدا ، بیشتر آن مسایل مطرح می شود.
مسئول دفتر مشاوره و امور روانشناختی بهزیستی كردستان افزود: مشكلاتی در زمینه خیانت و كودك آزاری بیشتر در صدای مشاور به چشم می خورد اما همواره عمده تماس های این مركز مربوط به مشكلات خانوادگی است.
وی اظهار داشت: صدای مشاور از لحاظ وقت و هزینه برای افراد مقرون به صرفه است چرا كه فرد به جز هزینه تلفن هزینه دیگری پرداخت نمی كند و در هر ساعتی كه مشاور حضور دارد می تواند طی روزها و هفته های متوالی و تا زمان رفع مشكلش تماس بگیرد.
سلطانی گفت: هر فردی كه با 1480 تماس می گیرد یك پرونده الكترونیكی برای ثبت مشكلش دارد تا اگر دوباره تماس گرفت مشاور بداند موضوع مشكلش چه بوده است.
** 400 تماس موفق در یك ماه
وی افزود: در طول ماه حدود چهار هزار بار با صدای مشاور تماس گرفته شود اما براساس آمارهای جمع آوری شده، از این تعداد بین 300 تا 400 تماس موفق بوده و منجر به نتیجه می شود.
مسئول دفتر مشاوره و امور روانشناختی بهزیستی كردستان اظهار داشت: هر تماس گیرنده بنا بر موضوع مشكلش به مشاور مورد نظر (تحصیلی، كودك و نوجوان، خانواده و ...) ارجاع داده می شود و در یك تایم استاندارد حدود 15 دقیقه مشاوره می گیرد.
وی گفت: مشاوره قبل از ازدواج، مشكلات زوجین، اختلالات اضطرابی و تربیت كودك از جمله بیشترین مشكلاتی است كه امسال توسط تماس گیرنده ها مطرح شده و مشاوره لازم نیز به آنها داده شده است.
سلطانی با بیان اینكه طیف سنی تماس گیرنده ها 30 تا 40 سال است، یادآور شد: در میان تماس گیرنده ها نوجوان هم وجود دارد ضمن اینكه چند مشاور تخصصی در حوزه های كودك و نوجوان، كودكان استثنایی، حقوقی و اختلالات فردی نیز در مركز داریم.
** مردم 1480 را نمی شناسند
وی در ادامه با بیان اینكه صدای مشاور سامانه ای غریب و نا آشنا در میان مردم است، گفت: مشكلی كه ما در استان با آن مواجه هستیم عدم اطلاع عموم از وجود چنین سامانه ای است و مردم آن گونه كه با سامانه هایی همانند 125 و 115 آشنا هستند، 1480 را نمی شناند.
مسئول دفتر مشاوره و امور روانشناختی بهزیستی كردستان افزود: 1480 خدمات بسیار خوبی به مردم بخصوص در مواقع اورژانسی می دهد اما متاسفانه در مقایسه با سایر استان ها آن گونه كه باید عمومیت ندارد و تلاش ما در واحد پیشگیری بهزیستی اطلاع رسانی لازم در این زمینه است.
وی اضافه كرد: اگر عموم مردم اطلاع پیدا كرده و همانند سایر استان ها رغبت بیشتری برای تماس با صدای مشاور داشته باشند، ظرفیت افزایش تعداد مشاوران و ارائه خدمات بیشتر را داریم.
سلطانی اظهار داشت: هم اكنون در راستای رضایت خاطر و توجه به خواسته و تمایل تماس گیرندگان و آزادی در انتخاب جنسیت مشاور، مشاوران زن و مرد در این مركز پاسخگوی تماس گیرندگان هستند.
وی افزود: در حال حاضر از طریق مراكز بهداشتی، فضای مجازی و چاپ تراكت و بروشور سعی داریم این سامانه را بیشتر به مردم معرفی كنیم و از رسانه ها به خصوص رسانه ملی نیز انتظار داریم در این زمینه ما را یاری دهند.
** ارجاع برخی مشكلات به مشاوره حضوری
وی در ادامه گفت: برخی از مشكلات وجود دارد كه از طریق صدای مشاور حل نمی شود بنابراین با تشخیص مشاور، فرد به مشاوره حضوری ارجاع داده می شود ضمن اینكه در مركز دولتی با هزینه ای بسیار كمتر از مراكز خصوصی می توانند مشاوره بگیرد.
مسئول دفتر مشاوره و امور روانشناختی بهزیستی كردستان افزود: برخی از خانواده ها یا اعتقادی به مشاوره حضوری ندارند و یا اطلاع كافی نداشته و یا از لحاظ مالی محدودیت دارند بنابراین رسالت مشاور تلفنی این است كه در فرد ایجاد انگیزه كرده و راهنمایی كند كه چنین مراكزی هم وجود دارند.
وی اضافه كرد: بسیاری مواقع در بحث های خانوادگی و اختلاف زوجین تماس گیرنده به مشاوره حضوری نیاز پیدا می كند چون فردی كه تماس می گیرد یك نفر است و مشاور نیاز دارد كه زوج مقابل و یا كودك هم در جلسه حضور داشته باشند.
** حدود پنج هزار نفر مشاوره حضوری گرفتند
سلطانی اظهار داشت: مردم در استان كردستان بیشتر از صدای مشاور با مشاوره حضوری آشنایی دارند و از اول امسال تاكنون در این بخش چهار هزار و 941 نفر در حوزه های مختلف خدمات گرفته اند.
وی افزود: مراجعه كننده های ما در بخش حضوری یا از طریق صدای مشاور ارجاع داده شده اند و یا اطلاعی كه خود دارند ضمن اینكه در حال حاضر نوبت های ما تا پایان سال در این بخش پر شده است.
مسئول دفتر مشاوره و امور روانشناختی بهزیستی كردستان با بیان اینكه در بخش حضوری نیز از افراد مجرب و توانمند استفاده می شود، یادآور شد: بیشترین مشكلاتی كه امسال در این بخش مطرح شده اختلالات فردی كودكان و جوان، مشاوره پیش از ازدواج و مشكلات خانوادگی بوده است.
** مشاوره مختص افراد عصبی یا مشكل روانی نیست
یكی از مشاوران مركز كه دارای دكترای مشاوره است و در دو بخش حضوری و تلفنی فعالیت می كند، می گوید: مردم در زمینه های تحصیلی، خانوادگی، ازدواج و حتی روحی - روانی با 1480 تماس می گیرند و هر مشاور در زمینه ای كه تخصص دارد به فرد تماس گیرنده مشاوره می دهد.
شرمین رحمانی افزود: مشاوره تلفنی در زمینه مشكلاتی كه خیلی عمیق باشد نمی تواند رفع كننده باشد و فقط تا حد راهنمایی كردن می تواند فرد را كمك كرده و وی را برای مراجعه به بخش حضوری و مشاوره هایی كه واقعا می تواند پاسخگو باشد معرفی می كند.
وی اظهار داشت: روزانه در استان هر مشاور حداقل به 10 نفر مشاوره تلفنی می دهد ضمن اینكه تعدادی از تماس گیرنده ها تكراری بوده و برای ادامه مشاوره تماس می گیرند.
این مشاور اضافه كرد: با وجود مشكلاتی كه مردم در شهرهای مختلف دارند اكثر افرادی كه با صدای مشاور تماس می گیرند از سنندج هستند و این مساله نشان می دهد كه مردم یا با این سامانه آشنایی كافی ندارند و یا اعتقادی به مشاوره ندارند.
وی یادآور شد: بسیاری از مردم از مشاور و مشاوره گرفتن تصور اشتباه دارند و فكر می كنند كه فقط افراد عصبی یا دارای مشكلات روانی نیاز به مشاوره دارند در حالی كه اینگونه نیست و اكثر مردم در بخش های مختلف زندگی خود نیاز به راهنمایی و مشاوره دارند.
رحمانی افزود: مردم باید به این درجه از آگاهی برسند قبل از اینكه مشكلات شان عمیق شود كه مشاور نتواند كاری انجام دهد به مراكز ما مراجعه كرده و به مشاور به عنوان یاری دهنده و كمك كننده نگاه كنند.
وی از رسانه ها خواست در این زمینه سازمان بهزیستی را یاری داده و نسبت به آگاه سازی جامعه اقدام كنند ضمن اینكه مردم از این موضوع كه مراكز بهزیستی با هزینه بسیار كم مشاوره داده و حتی برای افراد بی بضاعت نیز رایگان این كار را انجام می دهد، اطلاع پیدا كنند.
نیاز انسان به راهنمایی و مشاوره و یا مشورت با دیگران در تصمیم گیری، انتخاب و بكارگیری راه حل های مناسب در زندگی بر كسی پوشیده نیست، خصوصا در سنین خاص یا مواقعی كه فرد ناچار به انجام انتخاب های مهمی در زمینه های فردی، خانوادگی، شغلی، اجتماعی و سایر موارد می شود.
چنین راهنمایی ها و مشاوره هایی اگر اصولی، صحیح و علمی توسط مشاوران كارآمد و صاحب صلاحیت انجام شود می تواند كمك قابل توجهی بر تصمیم گیری، انتخاب و اقدامات درست و مناسب او بگذارد و از هدر رفت انرژی و نیروهای جسمی و بویژه روانی و طی كردن مسیرهای اشتباه و تصمیمات غیرسازنده جلوگیری كند.
در مركز 1480 استان كردستان مشاوران تلفنی در زمینه های مختلف فردی، تحصیلی، تربیتی، زوج، خانوادگی، زناشویی، قبل از ازدواج و انتخاب همسر، اعتیاد، مسایل و مشكلات جنسی، شغلی و روانی اجتماعی همواره آماده پاسخگویی و ارائه خدمات روانشناختی و مشاوره ای به تماس گیرندگان در اقصی نقاط استان است.
گزارش: افسانه گلباغی
7348/9102
سنندج- ایرنا- نسبتی با تماس گیرنده ندارد و هیچوقت او را ندیده است، اما به محض شنیدن صدای نگرانش از پشت گوشی تلفن سعی در آرام كردنش دارد، اسم و آدرسش را هم نمی پرسد فقط می خواهد مشكلش را بداند و كمكش كند؛ به او اطمینان می دهد رازدار خوبی برایش باشد.