چرا واردات ایران كاهشی شد؟

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، مجموع تجارت خارجی ایران تا پایان بهمن ماه به 78.5 میلیارد دلار رسید؛ این در شرایطی است كه این رقم برای مدت مشابه پارسال، 89.2 میلیارد دلار بود.
كاهش واردات باعث شده تا تراز تجاری كشور در 11 ماه امسال، مثبت 1.5 میلیارد دلار باشد، این رقم در مدت مشابه سال قبل منفی 6 میلیارد دلار بود.
در مجموع ایران از ابتدای سال 97 تا پایان بهمن ماه، 40 میلیارد دلار خالص صادرات غیر نفتی و 38 میلیارد و 500 میلیون دلار واردات داشته كه این اعداد در 11 ماهه سال گذشته، شامل۴۱.۶ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی و۴۷.۶ میلیارد دلار واردات می شود.
در این میان، چین به عنوان بزرگترین شریك تجاری كشور، بیشترین كاهش واردات به ایران را به نام خود ثبت كرده است.
آمار صادرات و واردات ژانویه نشان می دهد كه در این مدت واردات ایران از كشورهای مبدا كاهش داشته و این كاهش در برخی موارد تا بیش از 50 درصد نیز می رسد؛ تا آنجا كه تجارت ایران با چین كه بزرگترین شریك تجاری ایران و مهمترین مقصد صادرات نفت كشورمان نیز به شمار می آید، به نصف كاهش پیدا كرده است.
آماری كه از سوی گمرك این كشور منتشر شده، نشان می دهد مبادلات تجاری ایران و چین در نخستین ماه سال جاری میلادی با افت بیش از 54 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل همراه بوده و به یك میلیارد و 743 میلیون دلار رسیده است. این در شرایطی است كه تجارت ایران و چین در ژانویه سال 2018 بیش از سه میلیارد 837 میلیون دلار گزارش شده بود.
اما كاهش تجارت ایران تنها منحصر به چین نبوده و واردات از همسایه شمال غربی ایران یعنی تركیه نیز در ژانویه با كاهش همراه بوده است تا آنجا كه صادرات تركیه به ایران در نخستین ماه سال جاری میلادی با افت 27 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به 191 میلیون دلار رسیده است.
برای این اتفاق بازرگانان ایرانی دلایل متعددی را از تاثیر تحریم های آمریكا گرفته تا كاهش ارزش یوآن مطرح می كنند كه در مجموع افت تجارت خارجی را با شركای ایران رقم زده است.
با این حال انگشت اتهام بیش از هر عامل، به سمت تحریم های آمریكا علیه ایران است كه باعث ترس بانك های طرف خارجی و محدود شدن مراودات مالی شده است.

** نیمه طلایی تجارت با چین
«هومن حاجی پور» معاون كسب و كار اتاق بازرگانی تهران در گفت و گو با ایرنا با اشاره به اینكه واردات ایران از چین در 11 ماهه امسال با وزن تقریبی 2.6 میلیون تن، بیش از هشت میلیارد دلار ارزش داشته، گفت: این در حالی است كه در سال 96 بیش از 13میلیارد دلار واردات از چین داشتیم كه به لحاظ وزنی 4 میلیون و 800 هزار تن كالاها را شامل شده كه نشان از كاهش وزنی و ارزشی واردات از چین دارد.
وی با بیان اینكه این آمار در حالی منتشر می شود كه در 6 ماهه اول امسال روند واردات از چین افزایشی بوده، افزود: در 6 ماهه اول امسال نزدیك به هفت میلیارد دلار واردات از چین داشتم و اگر واردات با همین شیب ادامه داشت، باید در پایان سال به بالای 14 میلیارد دلار می رسیدیم و از میزان مشابه سال قبل عبور می كردیم.
معاون كسب و كار اتاق بازرگانی تهران ادامه داد: روند واردات از مهرماه كاهشی شد و در نخستین ماه پاییز، تنها یك میلیارد دلار واردات از چین صورت گرفت و این رقم در آذرماه به 40 میلیون دلار كاهش پیدا كرد؛ از همین رو پیش بینی ها حاكی از آن است كه تا پایان سال واردات از چین ممكن است به 10 میلیارد دلار هم نرسد.

**بانك كنلون مسیر تجار ایرانی را بسته است
وی مهمترین دلیل این كاهش مراودات تجاری را كاهش همكاری بانك كنلون چین دانست و تاكید كرد: عمده مراودات تجاری ایران و چین از طریق این بانك است اما موانعی كه بر سر آزاد سازی اعتبارات ایران در بانك كنلون به دنبال تحریم های آمریكا وجود دارد، مسیر را بر تجار ایرانی بسته است.
حاجی پور دلیل دیگر افت مراودات تجاری ایران و چین را كاهش فروش نفت ایران به این كشور ذكر كرد و گفت: از آنجا كه بخشی از تامین اعتبارات در بانك كنلون از محل صادرات نفت به چین تامین می شد، كاهش فروش نفت باعث كاهش اعتبارات این بانك شده است.
معاون كسب و كار اتاق بازرگانی تهران در مورد كاهش تجارت با تركیه نیز افزود: همین موارد در مورد تركیه نیز صادق است و به دلیل تحریم ها، بانك های تركیه نمی توانند ارتباط تجاری با تجار ایرانی داشته باشند و مبادلات پولی ما انجام نمی شود.
وی گفت: در بسیاری از موارد ممكن است در تركیه لیر داشته باشیم اما واردكنندگان ایران یا نمی توانند از لیر استفاده كنند و یا استفاده از این ارز در دستور كارشان نیست.
به گفته حاجی پور، ممنوعیت 1400 قلم كالا نیز تقاضا را كاهش داده و بدیهی است كه بخشی از واردات ایران از چین، تركیه و حتی كشورهای اروپایی مشمول این ممنوعیت ها بوده كه تحت الشعاع قرار گرفته و تقاضا را كاهش داده است.

**همیشه پای نفت در میان است
«مجیدرضا حریری»، نایب رئیس اول اتاق ایران و چین در گفتگو با ایرنا با بیان اینكه آمار منتشر شده مربوط به ماه ژانویه بوده، گفت: به دلیل كاهش صادرات نفت ایران به چین طی ماه های نوامبر، دسامبر و ژانویه، این كاهش واردات طبیعی است.
وی دو دلیل برای این رویداد برشمرد و گفت: نخستین دلیل، پایین آمدن حجم صادرات نفت به چین به دلیل تحریم های آمریكاست؛ دلیل دوم كاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی است تا آنجا كه قیمت نفت نسبت به ژانویه سال 2018، كاهش محسوس داشته و از 85 دلار به 55 دلار رسیده است كه این دو مورد باعث شده رقم مبادلات ایران با چین كاهش را ثبت كند.
حریری با اشاره به اینكه به طور كلی از اردیبهشت امسال تاكنون روند واردات ایران كاهشی بوده، ادامه داد: دولت با هدف محدود كردن تقاضا برای ارز، جلوی برخی از واردات را گرفت.
وی با اشاره به اینكه مجموع مبادلات ایران در سال 2018 در مقایسه با سال 2017 با چین افزایش داشته، تاكید كرد: كاهشی كه رخ داده ببیشتر به دلیل بلاتكلیفی در داخل و خارج كشور است؛ تا آنجا كه در داخل به دلیل سیاست های ارزی و در خارج به دلیل روشن نبودن وضعیت تحریم های آمریكا تجارت ایران تحت تاثیر قرار دارد.
نایب رئیس اول اتاق ایران و چین گفت: سفر رئیس مجلس به چین نقطه عطفی بوده كه با ادامه این روند وضعیت تجارت با چین بهبود پیدا می كند و در مجموع در رابطه با چین روزهای بهتری را شاهد خواهیم بود.

**بازنگری در تعرفه ترجیحی ایران و تركیه
«رضا كامی»، رئیس اتاق ایران و تركیه هم در گفت و گو با ایرنا شرایط كنونی اقتصادی ایران و منطقه را مهمترین دلیل كاهش تجارت خارجی ایران دانست و گفت: در مجموع حجم تجارت كل منطقه با كاهش همراه بوده و به دلیل شرایط ویژه ایران بخشی از واردات كشورمان نیز كم شده است.
وی دلیل دیگر را ممنوعیت واردات 1400 قلم كالا عنوان كرد و افزود: بخش بزرگی از این كالاها از تركیه وارد می شد و حتی در 61 مورد واردات كالاهایی ممنوع شد كه در فهرست تجارت ترجیحی ایران و تركیه وجود داشت؛ همین مورد علاوه بر ایجاد نارضایتی طرف ترك، صادرات به ایران را كاهش داد.
كامی ادامه داد: این مورد تنها منحصر به تركیه نمی شود و كل كشورهای صادركننده به ایران را تحت تاثیر قرار داده است.
وی با اشاره به اینكه هم اكنون تجارت ترجیحی بین ایران و تركیه در حال بازنگری است، گفت: با بررسی كارشناسان و تعریف تعرفه های جدید می توان شاهد جهش در حجم صادرات بین دو كشور باشیم.
اقتصام**4018**9189