استان مازندران با انبوه جاذبه هاي گردشگري و قدمت ديرينه تاريخي، در برپايي بازارچه هاي سنتي نيز تاريخي كهن دارد، بازارچه هايي كه چون رنگين كمان از لباس و لوازم زندگي گرفته تا خوراكي ها را در بر مي گيرد و از قضا مورد استقبال زيادي هم هست.
اين بازارچه ها مملو از دستفروشاني است كه كم كم بساط خود را از محل بازارچه هاي تعبيه شده گسترانيده و همانند بيشتر شهرهاي گردشگري كشور پياده رو ها را نيز پاتوق كسب و كار مي كنند و در ايامي چون عيد نوروز بازارشان داغ تر و وسيعتر هم مي شود.
وسعت حيطه كاري اين فروشندگان و اِشغال پياده روها و روبروي مغازه هاي خيابان ها امروز چالشي بين اين دو نوع فروشنده ايجاد كرده كه هر كدام خود را مُحِق مي داند و ديگري را بواسطه مزاحمت براي فعاليت و معيشت مورد نقد جدي قرار مي دهد.
عيسي طبري يكي از كاسبان و بازاريان مازندراني كه چندين نسل از اجدادش تا به امروز در كسب و كار پارچه و لباس بوده است مي گويد: ديگر احترامي براي بازار وجود ندارد و كاسبان دست فروش بدون هيچ اجازه اي پياده روها را قرق مي كنkد. آنها بدون هيچ هزينه و به اصطلاح استهلاك، كسب درآمد مي كنند، در حالي كه مغازه داران نه تنها هزينه قبوض آب و برق و غيره را دارند، بلكه بايد به چندين نهاد ماليات و عوارض پرداخت كنند كه طبيعتا قيمت تمام شده فروش آنها افزايش مي يابد.
وي با بيان اينكه دستفروشان به كسي پاسخگو نيستند، گفت: حكومت آنها بر پياده روها، كار را به جايي رسانيده است كه به جلوي مغازه ها نيز تجاوز مي كنند و نظارتي نيز از اين بابت نيست.
وي با اشاره به اينكه با دست فروشي مخالف نيست، افزود: اما در مازندران از قديم الايام مناطقي مانند بازار روزها و بازارهاي محلي وجود دارند كه براي همين منظور داير شدند.
عمراني يكي ديگر از كاسبان مازندراني در خيابان هراز شهرستان آمل با تكرار حرف هاي بالا، افزود: قرق پياده روها فقط مربوط به شب عيد نيست و هر شب همين بساط بر قرار است.
وي افزود: هر كدام از دستفروشان، محلي را براي بساط خود انتخاب كرده و پس از گذشت مدتي گويا سرقفلي پياده رو را دارند و كسي نمي تواند به آنها چيزي بگويد.
وي اجازه دادن از سوي شهرداري براي دست فروشي بعد از ساعت 8 شب به دستفروشان را كاري غير منطقي دانست و افزود: براي محيطي مانند خيابان هراز، اغلب مشتري ساعات شب به خريد مي آيند و روزها عملا مشتري وجود ندارد.
وي اظهار داشت: بسياري از كسبه ها ميليون ها تومان خرج دكور مي كنند و ميليون ها تومان در سال عوارض مي دهند و حالا به خاطر دست فروشان برخي در حال تعطيلي هستند.
وي با اشاره به اينكه درآمد شهرداري از عوارض و ماليات مغازه داران تامين مي شود و نه دست فروشان و شهرداري در قبال مغازه داران وظيفه اي دارد، افزود: اگر شهرداري ها نمي توانند جلوي اين مساله را بگيرند حداقل ماليات و عوارض شهري بر ما تحميل نكنند.
بر اساس آمار امور مالياتي سالانه حدود يك هزار و 500 ميليارد ريال ماليات از مغازه داران استان دريافت مي شود كه بخشي از آن براي زيرساخت هاي استان به مازندران باز مي گردد و اين امار منهاي عوارض شهري است كه شهرداري ها از مغازه داران و كسبه دريافت مي كنند.
اما آن طرف قصه، دست فروشان نيز از نداشتن محيط و بازاري دائمي براي كسب درآمد گلايه دارند.
خانم برزگر از دست فروشان آملي به خبرنگار ايرنا گفت: بازارهاي قديمي همه جايگيري شده است و دستفروشان قديمي تر خود را مالك فضاي كسب و كار خود مي دانند. به همين دليل ما مجبور به مراجعه به پياده روهاي شهر هستيم و برخي اوقات نيز با برخورد مغازه داران روبرو مي شويم.
دستفروشي ديگر كه عصباني نيز به نظر مي رسيد با فرياد به خبرنگار ايرنا گفت: ما جاي كسي را تنگ نكرده ايم و مغازه داران به اندازه كافي سود مي برند.
وي كه با چند عابر پياده به خاطر بسته شدن راه تردد نيز درگير لفظي شده بود افزود: زمين خدا است و هرجايي كه بخواهيم مي توانيم بساط كنيم.
اين دستفروش كيف و كفش گفت: چندين سال است بخاطر نداشتن امكانات مالي براي اجاره يك مغازه به همين روال دستفروشي مي كنم و تقريبا مشتري هاي ثابتي هم پيدا كرده ام و مشتري ها هم معمولا چون اجناس خود را ارزان تر از مغازه مي توانند از ما تهيه كنند راضي هستند.
يكي از مراجعين به دستفروش هاي حاشيه خيابان، تورم بالا و نبود قدرت خريد از سوي مردم را دليل استقبال بيشتر از اجناس دستفروشان برغم مطمئن نبودن از كيفيت كالاها دانست و گفت: مغازه دارها ناچارند هزينه هاي خود را روي اجناس خود حساب كرده و در واقع اين مشتري است كه هزينه هاي مازاد آنها را پرداخت مي كند.
وي افزود: برخي مغازه دارها هم امروزه به دليل عدم ثبات قيمت ها واحتمال افزايش نرخ كالاها با مشتري مانند كسي برخورد مي كنند كه در حال صدقه دادن جنس به او هستند در حاليكه مشتري هزينه كالاي دريافت شده را نقدا پرداخت مي كند و منتي بر سر او نيست.
مشتري ديگري اما معتقد است قيمت دستفروشان با مغازه دارها تفاوتي ندارد و اين درحالي است كه خريد از مغازه دار اطميناني براي مشتري به همراه دارد كه مي تواند در صورت عدم رضايت و بروز مشكل در كالا به وي مراجعه كند و اين اطمينان براي دستفروش نيست.
اين خانم 54 ساله افزود: از سوي ديگر كيفيت كالاهاي مغازه دارها به دليل اعتبار كاري خودشان بيشتر است و اين در مورد دستفروش صدق نمي كند.
وي از سختي رفت و آمد بخاطر احاطه پياده روها توسط دستفروشان گله كرد و گفت: ازدحام دستفروشان در خيابان هايي كه جوابگوي جمعيت در حالت عادي هم نيست، با هيچ منطقي سازگار نيست.
اين بانوي آملي افزايش بازارچه هاي محلي دائمي در مركز و حاشيه شهر از سوي شهرداري را راهكار مناسبي براي پايان دعواي قديمي مغازه دارها و دستفروشان عنوان كرد.
**شهرداري ها موظف به ساماندهي دست فروشان شدند
مديركل امور شهري و شوراهاي استانداري مازندران اعلام كرد: شهرداري ها موظف به ساماندهي دست فروشان شدند.
محمد محمدي تاكامي با اشاره به اينكه سفره شب عيد بايد براي همه مردم باز باشد و دست فروشان به عنوان طبقات كم برخوردار و حساس نبايد از اين سفره مستثني شوند، افزود: اما از نظز قانوني استفاده از پياده رو براي فروش ممنوع است و همه بايد به اين قوانين پايبند باشند.
وي همچنين گفت: برخورد با دست فروشان بايد با حفظ تمامي شئون اخلاقي باشد و نبايد برخورد سختي با اين افراد انجام شود ، اما دست فروشان نيز بايد به قوانين پايبند باشند و با ماموران شهرداري همكاري كنند.
مديركل امور شهري و شوراهاي مازندران اظهارداشت كه دستورات لازم به شهرداري هاي مازندران براي تهيه مكاني مناسب جهت فعاليت دست فروشان داده شده و اين مسئله در حال پيگيري است .
محمدي تاكامي همچنين گفت در اين دستور العمل تا جاي ممكن نيازهاي دستفروشان ديده شده است و حتي مقرر گرديد كه مكان مورد نظر به صورت داربستي و بازارچه اي نباشد و در محيطي باز قرار داشته باشد.
وي با بيان اينكه مطالبات مغازه داران نيز به حق است، تاكيد كرد: ساماندهي دستفروشان در كار عملي اجرايي و قانوني، كاري فرهنگي است كه بايد با سعه صدر انجام شود و نبايد موجب دلخوري شهروندان از هم شود.
مديركل امور شهري استانداري مازندران سد معبر در پياده رو ها حتي توسط مغازه داران را عملي خلاف قانون دانست و افزود: تا عيد اين موضوع در پياده روهاي مازندران ساماندهي مي شود، زيرا براي نوروز بايد به بهترين شكل ميزبان مهمانان نوروزي باشيم.
حال اينكه چرا برنامه ساماندهي دستفروشان، اجراي قانون سد معبر و گلايه هاي مغازه داران واقعي است، اما بايد تا اطلاع ثانوي پياده روها را مملو از دست فروشان و يا بساط مغازه داران ديد، مساله اي است كه همه ساله وجود دارد و مثل اينكه تاكنون راه حلها نتيجه نداده است.
9919/1899
ساري – ايرنا – همه ساله در آستانه آغاز ايام نوروز شاهد افزايش دستفروشي در خيابان هاي شهر و در مجاورت با كاسباني هستيم كه به دليل پرداخت ماليات و ديگر عوارض و هزينه ها گله مند و معتقدند در حق آنها بي عدالتي مي شود.
