باران شمال مصرف بهداشتی - صنعتی پیدا كرد

به گزارش خبرنگار ایرنا، آب دیونیزه یا آب یون زدایی شده آبی است كه تقریبا تمام یون های معدنی آن مانند كاتین های سدیم، كلسیم، آهن و مس و آنیون هایی مثل كلرید و سولفات در یك فرایند شیمیایی حذف می شود.
آب یون زدایی شده بسیار خالص و شبیه آب مقطر است و در صنایع داروسازی، صنایع آرایشی و بهداشتی در ساخت داروها و محصولات آرایش و بهداشتی استفاده می‌شود. همچنین شكل‌های استریلیزه آن در آماده كردن یا رقیق كردن برخی داروهای تزریقی پیش از تزریق استفاده می‌شود.
یك عضو هیات علمی گروه محیط زیست دانشگاه تربیت مدرس كه این طرح را اجرا كرد روز یكشنبه به خبرنگار ایرنا گفت كه تولید آب دیونیزه از باران برای نخستین بار در كشور انجام شده است.
دكتر نادر بهرامی فر كه دارای دكترای رشته شیمی تجزیه است، با بیان اینكه این طرح به تایید معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری رسیده است، افزود: براساس قراردادی كه با ستاد توسعه فناوری آب، خشكسالی، فرسایش و محیط زیست ریاست جمهوری بسته شد، این پروژه در سطح وسیع تر در شمال كشور اجرا و تجاری سازی شود.
وی گفت كه هم اكنون از آب دیونیزه تولید شده از باران برای مصارف آزمایشگاهی دانشكده منابع طبیعی و علوم دریایی شهرستان نور استفاده می شود.

**ارزان و فراوان
وی مزیت تولید آب دیونیزه از باران را علاوه بر ارزان بودن، عدم تولید پساب و جلوگیری از هدررفت آب، استفاده از منبع آب ارزان و پاك، كاهش قابل ملاحظه مصرف انرژی، تولید در حجم زیاد دانست .
این استاد دانشگاه حذف فیلترهای اسمز معكوس را هم از دیگر مزیت های تولید آب دیونیزه از باران برشمرد و توضیح داد: این طرح در بخش ساحلی دانشكده و در پاركینگ خودروهای دانشكده علوم دریایی با مساحت سطح آبگیر 400 متر مربع اجرا شد و از سه مخزن پلی اتیلن سه لایه 2 هزار لیتری و در مجموع 6 هزار لیتر آب باران ذخیره و استفاده شد.
وی با اعلام این كه دبی آب دیونیزه تولیدی دستگاه طراحی شده یكصد لیتر در ساعت است، گفت كه این میزان دبی سه تا چهار برابر دستگاه های معمولی است كه در حال حاضر برای تولید آب دیونیزه استفاده می شود.
بهرامی فر افزود: در حال حاضر آب دیونیزه تولیدی در تمامی آزمایشگاه های دانشكده منابع طبیعی و علوم دریایی برای مصارف مختلف نظیر محلول سازی، سنتز، شست و شو، آزمایش های میكروبی و به عنوان آب خالص در سنجش فلزات با دستگاه جذب اتمی با كوره گرافیتی استفاده می شود.

** استفاده در بهداشت تا انرژی اتمی
دانشیار گروه محیط زیست دانشگاه تربیت مدرس گفت: آب دیونیزه و آب مقطر یكی از حلال های كلیدی و مهم در آزمایشگاه های دانشگاه ها و سازمان ها محسوب می شوند كه به دلیل مصرف بالا، هزینه بالای تولید و خریداری آن و همچنین هزینه بالای سرویس و نگهداری دستگاه ها، بار مالی بالایی را به مجموعه دانشگاهی و ادارات خصوصی و دولتی تحمیل می كند.
این پژوهشگر دانشگاه تربیت مدرس موارد دیگر كاربرد آب دیونیزه را هم در كوره های القایی، كاربردهای شست و شو و آبكاری قطعات فلزی، مصارف داروسازی، استفاده در آزمایشگاه های طبی، استفاده در بیمارستان ها، آندایزینگ آلومینیوم، استفاده در آزمایشگاه های فنی و خدماتی، كاربردهای حساس نظامی - صنعتی از قبیل انرژی اتمی برشمرد.
وی گفت : امروزه آب مقطر و دیونیزه مورد نیاز آزمایشگاه ها معمولا از دو روش تقطیر و اسمز معكوس با استفاده از دستگاه های تولید آب مقطر و دستگاه های تولید آب دیونیزه تهیه می شوند كه در دستگاه های تقطیر، آب معمولی در اثر حرارت الكتریكی بخار شده و در كندانسورهایی كه با آب سرد خنك می شوند به آب مقطر تبدیل می شوند و در دستگاه های تولید آب دیونیزه، ابتدا آب شیر از چند فیلتر اولیه عبور می كند و سپس از فیلتر معكوس تحت فشار پمپ رد می شود تا املاح و سایر ناخالصی های آن كاهش یابد و در نهایت آب خروجی فیلتر معكوس از رزین های یونی عبور می كند تا هدایت الكتریكی آن در حد آب دیونیزه كاهش یابد.
عضو هیات علمی گروه محیط زیست دانشگاه تربیت مدرس به ارجحیت فنی و یا اقتصادی این طرح نسبت به فناوری های موجود در ایران و یا خارج از كشور نیز اشاره كرد و گفت: در دستگاه تقطیر به دلیل استفاده از المنت های با توان الكتریكی بالا جهت تبخیر آب، میزان برق مصرفی بالاست و علاوه بر این به علت بالا بودن سختی آب، این المنت ها رسوب گرفته و نیاز به شست و شو و سرویس زودهنگام دارند و در بسیاری از مواقع معیوب شده و نیاز به تعویض پیدا می كنند.
وی افزود : علاوه بر این در این نوع از دستگاه ها جهت میعان، آب زیادی برای خنك كردن كندانسور هدر می رود و از طرفی دیگر در دستگاه های تولید آب دیونیزه به دلیل پایین بودن كیفیت آب ورودی و بالا بودن هدایت الكتریكی آن فیلترهای موجود در این دستگاه ها در دوره های زمانی كوتاهی اشباع شده و نیاز به تعویض دارند كه هزینه های سرویس و نگهداری بالایی را تحمیل می كنند، همچنین هدررفت آب در فیلترهای اسمز معكوس آنها نیز بسیار بالا است.
عضو هیات علمی گروه محیط زیست دانشگاه تربیت مدرس گفت: اما در این طرح ابتدا آب باران از سطوح باران گیر در مخازن مناسب جمع آوری شده و ذخیره می شود و سپس با عبور از فیلترهای مختلف میزان هدایت الكتریكی و مواد آلی آن كاهش می یابد و آلودگی های میكروبی احتمالی آن نیز از بین می رود و سپس آب دیونیزه تولید شده جهت مصرف در مخازن پلی اتیلنی دخیره می شود.
وی قیمت تمام شده برای اجرای این طرح با تولید 100 لیتر در ساعت را حدود یك چهارم دستگاه های خارجی برآورد كرد و افزود: این در حالی است كه دستگاه های موجود تنها 10 لیتر در ساعت آب دیونیزه تولید می كنند.
دكتر بهرامی فر كه فارغ التحصیل رشته دكتری شیمی تجزیه از دانشگاه تربیت مدرس است، 13 سال سابقه تدریس در مقاطع دكتری و كارشناسی ارشد دارد. وی علاوه بر چاپ مقالات مختلف در پایگاه های علمی بین المللی، فعالیت گسترده در زمینه های تحقیقاتی پایش و حذف آلاینده های محیط زیست با استفاده از نانو كامپوزیت های سنتزی نوین دارد و تاكنون هم پنج اختراع در زمینه پایش و تصفیه آلودگی های محیط زیست به نام خود ثبت كرده است.
6990/1654