قانون مطبوعات كشور نيازمند به روز رساني است

به گزارش روز دوشنبه خبرنگار فرهنگي ايرنا، محمدعلي وكيلي درمراسم بيستمين سالگرد تاسيس انجمن نشريات ايران با موضوع «نگرش برعملكرد دولت درحوزه رسانه‌ها» كه با حضور مديران مسئول نشريات كشور درسالن عرفان برگزار شد گفت: يكي از مشكلات ما در ايران اين است كه آنقدر كه براي دولت سازي هزينه كرده‌ايم، براي جامعه سازي هزينه نكرده‌ايم به همين جهت يك دولت فربه سرمايه‌دار داريم با يك ملت نحيف و ضعيف، اين درحالي است كه در جاهاي ديگرعمدتا روي جامعه‌سازي هزينه مي‌شود.
وي با اشاره به لزوم شكل گيري تشكل‌ها و ان جي اوهاي مختلف مردمي و واقعي درجامعه ، اظهارداشت: در زمينه مطبوعات خوشبختانه به لحاظ كميت به نصاب قابل توجهي رسيده‌اند و حتما مي‌بايست سخنگويان متشكلي داشته باشند تا مسائلشان به صورت فردي بيان نشود، به همين دليل تكثر انجمن‌هاي مطبوعاتي مفيد است.
اين نماينده مجلس دهم تصريح كرد: از لحاظ حقوقي ما گمشده‌ها و حلقه‌هاي مفقوده زيادي داريم از جمله اين حلقه‌هاي مفقوده نبود يك نظام رسانه اي مشخص است؛ نظام رسانه‌اي كه استاندارد باشد و در ارتباط با حقوق مطبوعات، خبرنگاران و منزلت آن‌ها و مصونيت جامعه رسانه اي و حقوق معنوي اين جامعه فعاليت كند.
وكيلي افزود: با توجه به نبود چنين ساختاري، دچار افت منزلت و پايين بودن ضريب مصونيت هستيم به همين جهت مطالبه جامعه رسانه از دولت‌هاي مختلف اين بود كه قانون مطبوعات مورد تجديد نظر قرار گيرد و به روز شود و دستگاه‌هاي نظارتي كه در اين قانون با يكديگر هم پوشاني مضر دارند را در ويرايش جديد اصلاح كند و همچنين نظام رسانه‌اي كه بتواند تامين كننده مطالبات صنف باشد را تشكيل دهد.
عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي با اشاره به اينكه دولت تدبيرواميد وعده داده بود كه در قالب لايحه هر دو موضوع مذكور را به مجلس مي‌برد، ما هم به عنوان نمايندگان در مجلس مطالبه‌گر بوديم كه هرچه زودتر اين دو لايحه تقديم شود، تاكيد كرد: دولت مدعي است كه كار لايحه اصلاح قانون مطبوعات تمام شده و به زودي به مجلس مي‌رسد.
وكيلي ابرازاميدواري كرد: در اين يك سال باقيمانده اين لايحه به سرانجام برسد.
نمايندقوه مقننه درهيئت نظارت بر مطبوعات درعين حال خاطرنشان كرد: هماكنون با توجه به داشتن اين نمايندگي شاهد كاستي‌هاي قانون مطبوعات را هم در بعد نظارتي و هم در بعد مجوزي هستم اما لايحه دوم كه لايحه نظام جامع رسانه است و به هدف تامين مطالبات صنف و ارتقا منزلت قرار بود تنظيم شود، در دولت به دليل ويرايشي كه داشت مورد نقد و حجم جامعه رسانه‌اي قرار گرفت چراكه جامعه رسانه اي به آن انتقاد زياد داشت، و به همين جهت دولت از تقديم اين لايحه منصرف شد.
به گفته وي، به دليل آنكه اين قانون را ضروري مي‌دانستيم، روي لايحه دولت اصلاحاتي انجام داديم، به خصوص اصلاحاتي كه مد نظر جامعه رسانه‌اي بود، و آن را در قالب طرح نظام جامع، كلياتش را به تصويب رسانديم و در حال حاضر در دستور كار كميسيون فرهنگي است كه البته هنوز براي نقد و ابرام جا دارد و دست شما كاملا باز است كه روي آن نظر بدهيد.
مديرمسئول روزنامه ابتكار در ادامه، گفت: اين لايحه و طرح اگر در زمان باقيمانده از اين مجلس به سرانجام برسد، فكر مي‌كنم كه پيش شما مي‌توانيم سربلند باشيم اما در ارتباط با وضعيت مطبوعات بايد بگويم مطبوعات تابعي از روند وضعيت اقتصادي كشور هستند.
وكيلي تاكيد كرد: اين لايحه‌اي هم كه وارد مجلس شد و ما بعد از رفع اشكالات توسط شوراي نگهبان مي‌خواهيم در صحن نهايي كنيم از رهگذر اين لايحه هم چيزي متفاوت بر آن چه كه سال جاري شاهدش بوديم چيز دندادن گيري براي ملت ندارد، مگر اينكه يك اتفاقي بيفتد و يا منبع جديدي رونمايي شود و يا گشايشي در بخشي از ارتباطات ما انجام شود و گرنه شايد وضع بدتر از اين شود.
وي گفت: در گذشته كميته‌اي را در وزارت صنعت پيش‌بيني كرده بودند كه كارش تخصيص ارز به مشمولان گروه يك بود كه خود اين هم در لايحه بودجه سال 98، اما و اگرهايي دارد.
اين نماينده مجلس دهم خاطرنشان كرد: الان به دولت اجازه داديم مشمولين گروه يك را با ارز 4200 توماني خودش متولي انتخاب كند، در عين حال به دولت اجازه داديم در يك پروسه اين ارز 4200 توماني را حذف كند و با ارز نيمايي مشمولين گروه يك را تامين كند. يعني اگر اين شق دوم كه دولت بخواهد متولي بودنش را كم كند و از حوزه عرضه دست بر دارد و اجازه دهد كه بخش خصوصي خودش قدام كند، معنايش اين مي‌شود كه ما سال اينده ارز 4200 توماني نخواهيم داشت. چه براي كاغذ مطبوعات، چه براي گوشت، چه براي دارو، چه براي نهادهاي دامي و....اگر اين اتفاق بيفتد آن زمان وزارت ارشاد بايد براي حوزه كاغذ فكري بكند. همين الان كه فرض اين است كه كاغذ را بايد با ارز 4200 تومان وارد كنند، از قبل آن كميته‌اي كه در وزارت صنعت تشكيل شده و كميته تخصيص نام داشت، حرف و حدديث‌هاي فراواني پيرامونش درست شد كه دو برادر 26 ميليون يورو كاغذ را گرفتند و هويت سجلي و صنفي‌شان معلوم نيست.
اين نماينده مجلس خاطرنشان كرد: وقتي با چنين پديده‌اي مواجه شديم، وزراي مربوطه را به كميسيون فرهنگي دعوت كرديم و آن جا خود من به اصرار فشار آوردم كه اين كميته به وزارت ارشاد منتقل شود، چون دوستان ما كه با اين كميته مرتبط بودند مدعي بودند كه كارشناسان ما در وزارت صمت اشرافي بر معذورات جامعه رسانه‌اي ندارند. و ضرورت‌هاي اين حوزه برايشان مفهوم نيست، پس اجازه بدهيم اين كميته در معاون مطبوعات بيايد كه يك زبان مفهوم تري داشته باشد و امكان جمع بندي وجود داشته باشد و اين كميته به وزارت ارشاد منتقل شد. قرار بر اين بود دو نفر از نمايندگان مجلس ناظر اين كميته باشند و به حكم اتفاق من و آقاي قاضي‌زاده هم به عنوان آن دو نماينده به عنوان ناظر بركميته تعيين شديم. اما تا الان كه از اين تصميم حدود يك سال مي‌گذرد تا الان ما دو نفر به اين كميته دعوت نشديم و بي اطلاع هستيم كه در اين كميته چه مي‌گذرد.
وكيلي گفت: در ارتباط با يارانه مطبوعات همانطور كه مستحضر هستيد رديف يارانه مطبوعات با كتاب رديف واحدي دارد، رديفي كه در سازمان برنامه به رديف كتاب، نشر و مطبوعات معروف است. وقتي ما به مجلس رفتيم، عدد كل اين رديف 80 ميليارد تومان بود. اين رديف وقتي به وزارت ارشاد مي‌امد، بسته به ذائقه وزير مربوطه تقسيم تناسبي مي‌شد. اگر وزير گراييش كتابي داشت، اين 70 به 30 تقسيم مي‌شد، اگر وزير گرايش مطبوعاتي داشت، احتمالا اين 40 به 60 مي‌شد. من يادم مي‌آيد زمان آقاي جنتي اين رديف 40 به 60 شد ولي در زمان پيش از او30 به 70 بود. ما هم خيلي تلاش كرديم كه آن را به 50 به 50 برسانيم ولي به هرحال همين شد. ما امسال توانتسيم در كميسيون تلفيق، رديف مطبوعات و كتاب را از يكديگر جدا كنيم و از سال 98 رديف مطبوعات مستقل شد. آن عدد 226 ميليارد تومان بود و رديف 50 به 50 كرديم،‌123 ميليارد براي مطبوعات بود و 100 ميليارد هم با كوپن تلفيقي براي مطبوعات گذاشتيم تا رديف مطبوعات براي سال 98 بشود 223 ميليارد تومان برسد. البته اين عدد هرچه بشود، در انتها تفاوتي نمي‌كند و مثل قيمت نفت است، قيمت نفت هم هرقدر بشود وضع سفره مردم همين است و مطبوعات هم همين اوضاع را خواهد داشت.

** ساماندهي و رشد امور رسانه اي

مديركل مطبوعات داخلي معاونت امور مطبوعاتي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي هم در اين مراسمبا اشاره به سخنان آقاي وكيلي، گفت: هرچقدر عدد يارانه بيشتر مي‌شود براي مطبوعات همان عدد قبلي توزيع مي‌شود كه به اعتقاد من اين حرف درست نيست. سال گذشته يارانه اين حوزه حدود 40 ميليارد تومان بود در حالي كه ما تا كنون 60 ميليارد تومان توزيع كرده‌ايم البته بايد اين را بگويم كه بودجه سال گذشته به طور كامل پرداخت شده است امسال اما از همان ابتدا آقاي جهانگيري بخش‌نامه‌اي ارسال كردند كه طبق آن به همه سازمان‌‌ها اعلام شد بيش از 70 درصد بودجه به آن‌ها پرداخت نمي‌شود اما در عين حال ما تا كنون كه يارانه‌ها را پرداخت كرديم ميزان آن نسبت به گذشته بيشتر بوده است.
محمدرضا دربندي درادامه همچنين درباره بيمه خبرنگاران نيز بايد بگويم در زمان حسين انتظامي معاون مطبوعاتي وقت بخشي از يارانه يعني حدود يك سوم بودجه يارانه مستقيم به مديران مسئول داده مي‌شد براي بيمه خبرنگارن و روزنامه‌نگاران غير از اشكالاتي كه مجلس به اين طرح وارد كرد، اشكال مهم‌تري هم داشت كه ديوان عدالت اداري با اين طرح مخالفت كرد و به ما اعلام كرد حق نداريم يارانه كاغذ را به عنوان پول بيمه كه كارفرما بايد پرداخت كند استفاده كنيم چون اشكال قانوني دارد و ما هيچ وقت ديگر نمي‌توانيم اين كار را احيا كنيم به همين دليل براي جبران سه كار انجام داديم يكي از آن‌ها صحبت با صندق هنر بود، بر همين اساس سه هزار سهميه بيمه پايه و سه هزار سهيمه بيمه تكميلي گرفتيم و بين مطبوعات توزيع كرديم همچنين با سازمان تامين اجتماعي تفاهم‌نامه‌‌اي امضا كرديم تا بسياري از كساني كه در حوزه مطبوعات كار مي‌كنند اما خبرنگار و روزنامه‌نگار نسيتند براي جبران اين‌كه آن‌ها هم بتوانند بيمه شود اين تفاهم‌نامه كه مانند بيمه خويش‌فرماست امضا شد، البته اين بيمه مزاياي بيشتري از آن دارد كه به زودي جزئياتش را اعلام خواهيم كرد.
مدير كل مطبوعات و خبرگزاريهاي داخلي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در ادامه اظهارداشت : يارانه از همان روز اول بر اساس بسته‌اي كه در سامانه معاونت وزارت ارشاد تعريف شده بود بين مطبوعات توزيع مي‌شد حالا هم مانند سابق با كمي تغييرات جزئي اين يارانه توزيع مي‌شود و مي‌توانيد اطلاعات آن را سامانه معاونت مطبوعاتي مشاهدهر كنيد كه يارانه بر اساس چه فرمولي پرداخت مي شود. يكي از اشكالات اين بسته‌ها عدم توجه به محتواي مطبوعات است يعني يارانه رسانه‌اي كه كار توليدي انجام مي‌دهد با رسانه‌اي كه محتويات آن كپي است چندان تفاوتي ندارد در واقع اين يارانه كاغذ است هر رسانه بر اساس ميزان صفحات يارانه دريافت مي‌كند.
دربندي با بيان اين‌كه تا دو سال پيش يارانه طرح ترافيك به عهده معاونت مطبوعاتي بود و همه راضي بودند بيان كرد: سال گذشته معاونت حمل و نقش شهرداري آن را به عهده گرفت و تشخصي هويت خبرنگار را خودش به عهده گرفت، ما از آن‌ها خواستيم طرح را به رسانه ارئه دهند نه به خبرنگار تا رسانه با تشخيص خود آن را بين خبرنگاران توزيع كند حتي از آن‌ها خواستيم آن را در سايت بارگذاري كنند تا اگر كسي خواست آن را به نزديكان خود بدهد مشخص شود. ما حتي به آن‌ها گفتيم حاضريم در اين كار به شما كمك كنيم اما همچنان پاسخي در اين زمينه به ما نداده‌‌اند.

** رشد 65 درصدي تشكل هاي كارگري و كارفرمايي

فرزاد يوسفي مدير كل سازمان هاي كارگري و كارفرمايي وزارت تعاون ، كار و رفاه اجتماعي نيز در گردهمايي انجمن صنفي كارفرمايي مديران نشريات ايران و مديران مطبوعات و رسانه اي كشور با تبريك بيستمين سال فعاليت انجمن صنفي كارفرمايي مديران نشريات ايران با ارايه گزارش از رشد 65 درصدي تشكل هاي كارگري و كارفرمايي ازابتداي سال 92 تا به حال از تاسيس و تجديد انتخابات ، تشكل هاي مربوط به رسانه و نشريات كه از اقدامات اين اداره كل بوده خبر داد.

** تلاش براي كم كردن تعرفه هاي گمركي كاغذ

وزيراسبق فرهنگ و ارشاداسلامي نيز گفت:سال 92 كه به وزارت ارشاد آمدم بيشتر با خود مديران مسئول جلسه گذاشتيم و گفتيم خودتان يك مجموعه را انتخاب كنيد و آن ها يك شاخصي را براي پرداخت يارانه مشخص كنند. چند نفر انتخاب شدند و جلساتي گذاشتند و خودشان شاخص تعيين كردند و ما هم اصلا در موارد تعيين شده دستي نبرديم و هماني كه بود را روي سايت گذاشتيم تا ديگران هم نظرات اصلاحي بدهند. ما نظرات اصلاحي را هم گرفتيم و آيين نامه تهيه شد و روي سايت گذاشتيم تا همه بدانند بر چه اساسي قرار است يارانه پرداخت شود.
علي جنتي با اشاره به اينكه قرار براين بود كه ضمن پرداخت يارانه هاي كاغذ و مطبوعات در سايت هم شفاف سازي شود ،افزود: حالا اشاره شده كه معيارها معيارهاي كمي است، اما تا جايي كه خاطرم هست، مسائل كيفي هم مورد نظر بود و برخي معيارهاي محتوايي هم در تايين مقدار يارانه موثر بود. منتهي اين مشكل كاغذ كه به آن اشاره شد به نظر من آنقدر هم لاينجل نيست.
او ياداور شد: فكر مي‌كنم آقاي سيد عباس صالحي وزيرفرهنگ و ارشاد اسلامي بسيار محجوب هستند و نمي‌روند در اين باره معركه بگيرند، من توي دولت كه بودم هر 3 سال آقاي نعمت زاده به عنوان وزير صنعت مي‌آمدند و اين 4 درصد تعرفه گمركي را 10 درصد بكند و من هر 3 سال مخالفت كردم و دولت هم همراهي مي‌كرد و نمي‌گذاشت اين افزايش اتفاق بيفتد و با اين راه حل مي‌شود جلوي بالا رفتن تعرفه كاغذ را گرفت.
به گفته وي الان مبلغ يارانه كاغذ نسبت به ساير كاغذ چيزي نيست كه بانك مركزي انقدر برايش محدوديت ايجاد مي‌كند و مي‌شود اين مساله را با صحبت حل كرد.

در اين نشست عليرضا بختياري، رئيس انجمن روزنامه‌هاي غير دولتي يكي از سخنرانان بود. وي با تبريك بيستمين سالگرد تاسيس انجمن مديران نشريات گفت: يكي از دوستان از من پرسيد به نظرتان موضوع اين جلسه علاوه بر جشن سالگرد،‌ چه چيز ديگري بايد باشد؟ من پيشنهاد كردم نقد عملكرد دولت تدبير و اميد در اين مدت نسبت به مطبوعات، بهترين موضوعي است كه مي‌شود درباره‌اش صحبت كرد. البته اين را بگويم كه نقد حتما بايد هم وجوه مثبت و هم وجوه منفي داشته باشد و دقيق همه جانبه صورت بگيرد. ممكن است بخشي از اتفاقاتي كه براي مطبوعات افتاده است ناگزير باشد، ‌به اين مفهوم كه براي همه بخش هاي اقتصادي كشور اين اتفاق افتاده است، اما بخشي از اين اتفاقات به طور خاص مربوط به مطبوعات است. درست است كه مطبوعات در حال تغيير شكل هستند، ولي به نظر شما آيا سرعت اين نزول هم درست است؟ يعني تيراژي كه مطبوعات داشتند و حالا دارند، نسبت به اول دوره دولت يازدهم درست و منطقي است؟‌
وي افزود: متاسفانه سرعت نزول تيراژ مطبوعات ما خيلي بالاست و اگر تيراژمان را با كشورهاي ديگر مقايسه كنيم، سرعت نزول ما خيلي زياد است. من در جلسه هفته پيش در دفتر آقاي واعظي هم گفتم كه به نظرم دولت بخش خصوصي واقعي در مطبوعات را قبول ندارد. گفتم شايد به نظر خودتان اين گروه را قبول داريد،‌ اما عملكردها اين را نشان نمي‌دهد. من نمونه‌اش را عرض ميكنم؛ هيئت نظارت بر مطبوعات يك سهم خصوصي دارد،‌اما ساز و كارها به گونه‌اي است كه آن يك نفر هم نمي‌تواند از بخش خصوصي واقعي باشد. يا عملا همه حمايت‌ها به سمتي است كه دولتي‌ها و شبه دولتي‌ها در آن قرار دارند.
بختياري افزود:‌يكي از سئوالات مطرح شده اين است كه در شرايط فعلي آيا قانون مطبوعات نياز به تغيير دارد؟ پاسخ من اين است كه حتما نياز به تغيير دارد. بحثي در اين نيست. آيا به نظرشما مي تواند يك مطبوعه درست شكل بگيرد،‌اما قانون مطبوعات به گونه‌اي باشد كه بشود آن مطبوعه را ظرف يك لحظه تعطيل كرد؟ آيا هيچ فرد عاقلي حاضر به سرمايه‌گذاري در صنعتي كه هر لحظه در معرض تهديد تعطيلي است، مي‌شود؟ نگاه بخش رسانه به معاونت مطبوعاتي نگاه پدرانه است، سواي از اينكه چه كسي‌ ان جا قرار بگيرد. درست است كه در سراشيبي قرار گرفتيم، اما به نظر شما كسي كه بايد مطالبات مطبوعات را پيگيري كند چه كسي است؟ آيا جز معاونت مطبوعاتي مسئول اين پيگيري است؟ قطعا ما نمي‌توانيم به وزيري كه انتخاب شده بگوييم معاون شما چه كسي باشد، اما مي‌توانيم بگوييم كه چه ويژگي‌هايي بايد داشته باشد.
بيستمين سالگرد تاسيس انجمن نشريات ايران با موضوع نگرش بر عملكرد دولت در حوزه رسانه‌ها با حضور مديران روزنامه ها و نشريات كشور و نمايندگان مجلس در سالن عرفان برگزار شد.
فراهنگ ** 1355 **