به گزارش روز سهشنبه خبرنگار ایرنا، امروزه در جهان و در عرصه سیاست این پرسش كه «جوامع چگونه دموكراتیك میشوند؟» یا به عبارت دیگر «گذار از حكومت اقتدارگرا به حكومت دموكراتیك چگونه ممكن است؟» به عنوان یكی از مهمترین پرسش مردمان و صاحبنظران علوم سیاسی، هرچه گستردهتر مطرح میشود.
چه تسلط اقتدارگرایی و چه شكست تلاشهای دموكراسیسازی یا عقبنشینی حكومتهای دموكراتیك به اقتدارگرایی، در بسیاری از كشورهای جهان موجب شده كه طرح این پرسش و جستوجوی پاسخهایی برای آن از نیمه سده بیستم به مهمترین پرسش در جامعهشناسی سیاسی تبدیل شود.
كتاب «گذارها به دموكراسی» نوشته حسن قاضیمرادی شامل بحثی نظری درباره چیستی و چگونگی گذار از حكومت اقتدارگرا به حكومت دموكراتیك است. محور این بحث نظری معرفی انتقادی نظریههای دموكراسیسازی است؛ نظریههایی كه در طول 50 تا 60 سال گذشته از سوی متفكران جامعهشناسی سیاسی در جهان و از منظرهای متفاوتی تدوین شده است.
در اساس «دموكراسیسازی» معرف روند گذار از دولت غیردموكراتیك (مشخصا دولت اقتدارگرا) به دولت دموكراتیك است. در كتاب «گذارها به دموكراسی» نخست مفاهیمی مثل «گذار»، «اقتدارگرایی»، «دموكراسی» و «دموكراسیسازی» توضیح داده میشود. سپس، در فصلهای دوم، سوم و چهارم كتاب، نظریههای دموكراسیسازی با رویكردی انتقادی به آنها ارائه میشود.
نویسنده، نظریههای دموكراسیسازی را به سه گروه تفكیك میكند، نظریههای ساختارمحور، نظریههای عاملیتمحور و نظریههای جامع كه از تركیب وجوهی از دو گروه نخست، تدوین شدهاند.
در معرفی هریك از این سه گروهِ نظریههای دموكراسیسازی، نویسنده نخست اولین نظریه در هریك از گروههای ساختاری یا عاملیتمحور را معرفی میكند و سپس یك نمونه از نظریاتی كه در تحولات بعدی همان گروه تدوین شده را شرح میدهد.
برای نمونه، نویسنده در میان نظریههای ساختاری (شامل نظریه نوسازی در زمینه توسعه اقتصادی، نظریه ساختار اجتماعی، (طبقاتی) و نظریه فرهنگی اگر در آغاز نظریه مارتین لیپست بر زمینه توسعه اقتصادی را شرح میدهد به تحول بعدی همین نظریه دموكراسیسازی در آرای لری دایموند نیز میپردازد.
یا اگر در میان نظریههای عاملیتمحور، نخستین نظریه آن، نظریه كنشگری از دانكوارت روستو را توضیح میدهد به تحول بعدی این نظریه در آرای فیلیپ اشمیتر و گیلرمو او دانل نیز اقدام میكند. وی از میان سه نظریه جامع دموكراسیسازی نیز نظریههای ساموئل هانتینگتون، دیتریش روشمایر و خوان لینز را با رویكردی انتقادی توضیح میدهد.
در پیگفتار كتاب با تأكید بر سه عامل مهم در روند دموكراسیسازی در هر كشور– یعنی دولت، جامعه و بینالملل– او به معرفی نظرات گریم گیل درخصوص نسبت میان جامعه مدنی و روند دموكراسیسازی میپردازد.
«كتاب گذارها به دموكراسی» با زیر تیتر «تاریخچه پنجاه سال پژوهشهای دموكراسی سازی» را نشر اختران در 335صفحه منتشر و به بازار كتاب عرضه كرده است.
فراهنگ**9222**3009
تهران- ایرنا- امروزه در جهان و در عرصه سیاست این پرسش كه «جوامع چگونه دموكراتیك میشوند؟» یا به عبارت دیگر «گذار از حكومت اقتدارگرا به حكومت دموكراتیك چگونه ممكن است؟» به عنوان یكی از مهمترین پرسشهای مردمان و صاحبنظران علوم سیاسی، هرچه گستردهتر مطرح میشود.