كتابخانه ملی در هر خانه ایرانی، شعار این نهاد برای مردمی شدن

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا اشرف بروجردی روز سه شنبه در نشستی با اصحاب رسانه اظهار داشت: سازمان اسناد و كتابخانه ملی سال 97 برای تحقق دو رویكرد؛ ایجاد تحول در وظایف و ماموریت های این سازمان و افزایش سطح خدمات رسانی به مخاطبان و مراجعان تلاش كرد.
وی افزود: از وظایف و ماموریت های سازمان این است كه حافظ خط و زبان فارسی در سطح جهان باشد و برای تحقق این ماموریت به نحو احسن لازم بود اقداماتی انجام شود. مهمترین اقدام این بود كه در عرصه كتاب و سند به عنوان میراث مكتوب ایرانیان تلاش كردیم تا بتوانیم با بهبود رویه، كار را پیش ببریم.
بروجردی تاكید كرد: ابزار لازم برای این كار باید به روز می شد تا تحول ایجاد كنیم، در زمینه كالبدی سازمان اقدامات در سال 97 در برگیرنده چند موضوع بود؛ از جمله راه اندازی بایگانی راكد كه تاكنون فاقد آن بودیم.
وی افزود: امسال طی مذاكرات با استانداری تهران و اقدامات انجام شده هشت هزار متر زمین در محدوده پردیس در اختیار سازمان اسناد قرار گرفت و در حال حاضر ساخت و تجهیز و تامین اعتبار این بایگانی در دست انجام است.
بروجردی گفت: اقدام دیگر در زمینه ساختمان اولیه سازمان اسناد و كتابخانه ملی در خیابان سی تیر بود. این ساختمان به عنوان نماد اسناد و كتابخانه ملی ارزش بسیاری دارد و به همین دلیل تبدیل به موزه كتاب شده و احیا می شود. زیرا این موزه متعلق به مجلس است در حال انتقال آن به سازمان اسناد و كتابخانه ملی هستیم.
رئیس سازمان اسناد و كتابخانه ملی گفت: این سازمان در 12 تا 13 استان كشور شعبه دارد كه فاقد استانداردهای لازم بودند و توانستیم طی نشست با استانداران، استان هایی را طی سال های گذشته به این استانداردها مجهز كنیم كه خراسان، اصفهان و یزد از جمله این استان ها بودند و در برخی دیگر در حال مذاكره برای بهبود هستیم.
بروجردی گفت: علاوه بر این ها سیستم اعلام اطفای حریق برای سازمان اسناد بسیار مهم است؛ اما تاكنون از آن برخوردار نبود و امروز ضریب ایمنی اسناد استاندارد شده است.
وی افزود: در حوزه تحول دیجیتال امسال شاهد راه اندازی چند سامانه و به روز شدن برخی دیگر بوده ایم؛ از جمله به روزشدن 'رسا' كه طی 10 سال گذشته به روز نشده بود و تا سال آینده زمان نیاز داریم تا تمام اطلاعاتش به روز شود.
بروجردی گفت: سامانه دیگری در حال راه اندازی است با عنوان سامانه سازمان اسناد ملی ایران 'سامان' كه پایان اسفند مناقصه برگزار و طی یكسال و نیم آینده راه اندازی خواهد شد. سامانه دیگر حافظه ملی دیجیتال 'حمل' است كه ملزومات راه اندازی آن فراهم است، اما باید طبق روال معمول مناقصه برگزار شود.

** كتابخانه ملی درون هر خانه ایرانی شعار سازمان اسناد و كتابخانه ملی
بروجردی گفت: برای دسترسی به اطلاعات درون خانه، شعار این سازمان در دیجیتال سازی 'كتابخانه ملی درون هر خانه ایرانی' است.
وی افزود: طرح جامع اسناد الكترونیك ملی اقدام دیگر سازمان در سال 97 است، همه دستگاه ها اتوماسیون دارند و درون سازمان ها اسنادی تولید می شود كه برای آیندگان مهم است و باید در آرشیو ملی ایران محفوظ شود. استانداردها باید در این زمینه تعریف و به دستگاه ها اعلام می شد.
وی گفت: در سه عرصه استانداردها فراهم و در دو زمینه در حال تدوین هستیم، در زمینه تولید منابع سندی الكترونیك استانداردهای لازم تبیین و ابلاغ شده و قبل از ابلاغ در شورای اسناد سازمان تصویب شد.
بروجردی افزود: تعیین تكلیف این اسناد هم گام بعدی بود و نكته سوم نگهداری اسناد است كه این استاندارد نیز تدوین شد. دو استاندرد دیگر لازم است برای تحقق اهداف؛ یكی دیجیتال كردن این اسناد و دیگری استانداردی كه برای ایمیل های دولتی نیاز است كه باید در دستگاه های دولتی تعریف شود و در حال تدوین است.

رئیس سازمان اسناد و كتابخانه ملی افزود: اقدام دیگر این نهاد در سال ۹۷ در حوزه چابك سازی و بهره‌وری پرسنل و وظایف سازمانی بود و در این مسیر رویه‌هایی برای افزایش بهره‌وری تعریف شد.
بروجردی همچنین گفت: سازمان اسناد و كتابخانه ملی همچنین دبیرخانه‌ای به عنوان كمیته حافظه جهانی دارد كه بخشی از سازمان یونسكو است و امسال از این كمیته مجوز راه اندازی شعب با مسئولیت استانداری ها را دریافت كرد و به دنبال این امر كارگاه‌هایی برای شناسایی منابع واجد قابلیت ثبت جهانی و ملی در پنج استان برگزار شد و سال آینده هم این كارگاه‌ها در دیگر استان‌ها برگزار خواهد شد.
وی كتابخانه ملی را خانه دوم پژوهشگران خواند و گفت: برای عملیاتی كردن این مطلب در سال ۹۷ یكشنبه‌های ملی به ممنظور معرفی اصحاب فكر، نخبگان و اندیشمندان راه اندازی شد.

** تاسیس آرشیو ملی هنر برای نخستین بار در كشور
بروجردی افزود: كتابخانه ملی ایران اولین كتابخانه تاسیس شده در آسیای غربی و دومین كتابخانه از نظر تامین منابع شامل كتب خطی، اسناد و تصاویر است و برای سال ۹۸ هم تاسیس آرشیو ملی هنر به عنوان پایگاه ملی آرشیو منابع در نظر است كه برای نخستین بار در كشور در شهر شیراز شكل می گیرد.

**تاسیس بنیاد اهداگران منابع نوشتاری در سال آینده
وی افزود: همچنین برای سال آینده به دنبال ایجاد «بنیاد اهداگران منابع نوشتاری» هستیم، به دلیل محدودیت مالی اعمال شده از سوی دولت برای دستگاه‌ها، مذاكراتی برای تاسیس این بنیاد صورت گرفت و مقرر شده اسامی اهداگران اسناد روی تندیس ساخته شده از سوی استاد تناولی ثبت و حك شود.
بروجردی گفت: برنامه دیگر سال آینده، راه اندازی جشنواره «منابر» است تا نابینایان بتوانند مقالات خود را ببه این نهاد ارائه دهند و این زمینه را برای به رسمیت شناخته شدن خط بریل میان اصحاب فرهنگ فراهم می‌كند.

** انعقاد تفاهم نامه با 13 كشور جهان
رئیس سازمان اسناد و كتابخانه ملی گفت: معتقدیم دیپلماسی سیاسی اگر نتواند جایی كارآمد باشد دیپلماسی فرهنگی می تواند جایگزین شود، بر این اساس سال گذشته سازمان اسناد و كتابخانه ملی با كشورهای زیادی تفاهم نامه امضا كرد و كمیته ای نیز در سازمان پیگیر اجرایی و عملیاتی شدن این كار است.
وی به انعقاد 13 تفاهم نامه با كشورهای مختلف اشاره كرد و گفت: در برخی موارد مفاد تفاهم نامه عملیاتی و مابقی نیز در حال پیگیری است.

**54 درصد اساتید دانشگاهی با كتابخانه ملی در تعامل نیستند
بروجردی گفت: براساس نظر سنجی در دانشگاه‌ها طی سال گذشته در تهران ۵۴ درصد اساتیدمان با كتابخانه ملی در تعامل نیستند و این می‌تواند برای دانشگاه‌های ما نقطه ضعف تلقی شود، برای افزایش این تعامل، تفاهم نامه‌هایی نیز با مراكز علمی و فرهنگی جهت توسعه این ارتباطات امضا شد.

**9 میلیون منبع كتابخانه‌ای و دو میلیون و 500 هزار منبع دیجیتال در كتابخانه ملی
وی افزود: منابع كتابخانه ملی دارای 9 میلیون منبع است كه از این تعداد ۳ میلیون جلد كتاب، ۵ میلیون نشریه و مجله است و تعداد منابع دیجیتال این نهاد نیز دو و نیم میلیون است كه 200 هزار پایان نامه و رساله دیجیتال را نیز شامل می شود.
بروجردی گفت: ۴۰۰ میلیون برگ سند نیز در قالب ۲۰۰ هزار تن كارتن اسناد در آرشیوها داریم كه به تدریج دیجیتال می شود.

** مذاكره با تركیه برای ثبت جهانی مثنوی مولانا
رئیس سازمان اسناد و كتابخانه ملی ایران، گفت: به دنبال ثبت جهانی كتاب مثنوی مولانا هستیم تا این اثر ارزشمند در سطح دنیا به عنوان یك منبع در حافظه مردم جهان ثبت شود.
بروجردی گفت: ثبت جهانی مثنوی در ابتدای مطرح شدن مدعی پیدا كرد و تركیه، افغانستان و تاجیكستان از مدعیان این اثر بودند و قرار شد این اثر مهم به صورت مشترك ثبت شود چون یونسكو پرونده های مشترك را سریع تر ثبت می كند اما تركیه بهانه آورد و در حال حاضر در حال مذاكره با تركیه هستیم. در این ارتباط به زودی نشستی با تركیه خواهیم داشت تا مثنوی به طور مستقل ثبت جهانی شود.

** تبادل كتاب‌هایی در مورد تاریخ قطر با مواد اولیه ترمیم كتاب
رئیس سازمان اسناد و كتابخانه ملی با اشاره به دستاوردهای حضور در بیست و هفتمین كنفرانس عمومی روسای كتابخانه‌های ملی عضو شاخه آسیا اقیانوسیه ایفلا كه با حضور بیش از 20 كشور در مقر منطقه ای ایفلا و در كتابخانه ملی سنگاپور در اوایل اسفندماه برگزار شد، گفت: تعاملاتی با كشورهای حاضر در این رویداد صورت گرفت.
بروجردی افزود: از جمله این تعاملات، مذاكرات با قطر بود كه برای برخورداری از منابع در مورد تاریخچه پیدایش خود از اینگونه اسناد استقبال می كنند و چون كتابی نوشته فرماندار بوشهر در زمان قاجار در مورد قطر در اختیار ایران است قرار شد این كتاب با مواد مورد نیاز برای ترمیم كتاب های قدیمی كه به دلیل تحریم های اعمال شده قابل خریداری نیست، معاوضه شود.
فراهنگ **3009**9157