۱۹ فروردین ۱۳۹۸، ۸:۳۳
کد خبر: 83268761
T T
۰ نفر

كشتی با چوخه؛ الگویی برای احیای بازی های بومی محلی

۱۹ فروردین ۱۳۹۸، ۸:۳۳
کد خبر: 83268761
كشتی با چوخه؛ الگویی برای احیای بازی های بومی محلی

تهران- ایرنا- تركیب ساز، دهل و سرنای محلی با زورآزمایی چوخه كاران در گود چشمه زینل خان، شور و هیجانی را به شهر اسفراین تزریق كرده است كه این شهر را فراتر از تقویم رسمی ایران در روز چهاردهم فروردین به تعطیلی می كشاند.

به گزارش ایرنا، سنت برگزاری كشتی با چوخه، هر چند قدمتی به تاریخ زندگی اجتماعی در دیار خراسان دارد اما مورخان و كارشناسان این رشته برای آن داستان های متفاوتی را یادآور می شوند. برخی آن را رسمی دیرین در خراسان می دانند و شمار دیگر از كارشناسان این رشته تاریخ آن را به كوچ كردهای كرمانج به خراسان و دفاع از مرزها نسبت می دهند.
اما فراتر از تمام این تحلیل و تفسیرها، كشتی با چوخه یك كشتی محلی در ایران است كه می تواند در زمره رشته های پرتعداد كشتی در حوزه جغرافیای فرهنگی ایران قدیم تعریف شود. در محدوده جغرافیای سیاسی ایران تا كنون بیش از 20 شیوه از كشتی شناسایی و ثبت شده است كه بسیاری از آنها برگرفته از سبك زندگی و منطقه جغرافیایی می باشد. كشتی با چوخه نیز تركیبی از كشتی اصیل ایرانی با سبك زندگی مردمان آن منطقه به شمار می رود كه عمدتا بر محور نمودهای زندگی عشایری در جریان است.
نگاهی به البسه، موسیقی و جوایز این مسابقات نشان از آن دارد كه لباس چوخه كاران از پشمین بافته شده كه پوشاك قدیمی كردهای خراسان ‌می باشد و در ظاهر آن تغییرات جزیی صورت گرفته است. همچنین در زمان اعلام پیروزی یك چوخه كار در میدان نوازنده با ساز و دهل پیروزی را اعلام می كند كه موسیقی محلی و نوایی شاد برای جشن ها به شمار می رود. در پایان مسابقات نیز به چوخه كاران هدایایی اهدا خواهد شد كه برگرفته از سبك زندگی بخش های شمالی خراسان بزرگ است. اهدای قند، شتر، قوچ، قالی و گوسفند به چوخه كاران برتر نشان می دهد كه با وجود تغییرات فراوان سبك زندگی، این رشته ورزشی هنوز از خاستگاه خود دور نشده است.
هر چند كه این جوایز در شرایط كنونی نمی تواند تامین كننده نیازهای اقتصادی چوخه كاران باشد اما فراموش نكنیم استفاده از نمادهای زندگی پیشینیان در مسابقات نه تنها موجب كاهش محبوبیت چوخه در نشده است بلكه شور و هیجان نهفته در این ورزش محلی اكنون از جغرافیای استان خراسان خارج و در سراسر كشور رواج دارد؛ در روز پایانی مسابقات كشتی با چوخه در اسفراین بیش از 200 چوخه كار از 15 استان كشور حضور داشتند.
این فراگیری و اشتیاق چوخه كاران و تماشاگران برای حضور در گود چشمه زینل خان از جنس نشاط اجتماعی واقعی است زیرا تعطیلی خودجوش شهر اسفراین و حضور بیش از 70 هزار نفر در گود چشمه زینل خان، از جنس هیجان های كاذب بازی های وارداتی نیست بلكه یك هیجان واقعی می باشد كه مردمان آن دیار به خوبی آن را درك خواهند كرد.
با این شرایط شیوه برگزاری و تبدیل شدن مسابقات كشتی با چوخه به یك سنت همیشگی در مناطق شمالی خراسان می تواند الگوی مناسبی برای منطقه ای كردن بسیاری از بازی های بومی محلی باشد؛ بازی هایی كه این روزها در غبار مدرنیته فرو رفته و آثار آنان در جامعه در حال ناپدید شدن هستند. اگر الگوی كشتی با چوخه در مناطق مختلف كشور فراگیر شود و بازی های بومی مناطق مختلف احیا شوند نه تنها نشاط اجتماعی در جامعه تزریق خواهد شد بلكه سیزده روز تعطیلی سال نو ایرانی دیگر برای شهروندان یكنواختی ندارد بلكه تماشای هیجان بازی های بومی و محلی موجب آشنایی نسل های مخلتف با این بازی ها خواهد شد.
مسابقات كشتی چوخه در اسفراین، سنت ریشه داری است كه هر ساله اول بهار و در روز 14 فروردین، علاقه مندان بسیاری را از اقصی نقاط كشور به گود زینل خان می كشاند. كشتی سنتی با چوخه خراسان شمالی به عنوان میراث معنوی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و هر سال در گود كشتی زینل خان اسفراین با ظرفیت 70 هزار تماشاگر برگزار می شود.
ورزشی**2052**9118**
۰ نفر