به گزارش ايرنا، سيل به عنوان يك بلاي طبيعي شناخته شده ولي در عمل هم از نظر تلفات جاني و خسارت مالي مهيب ترين بلاي طبيعي محسوب مي شود.
بر اساس گزارش هاي مردمي ، تعرض و تجاوز به رودخانه‌ها و عرصه‌هاي منابع طبيعي در استان كهگيلويه و بويراحمد به ويژه در شهرستان بويراحمد و شهر ياسوج به وفور ديده مي شود.
افرادي نيز با پشتوانه صاحبان قدرت و با چشم پوشي از قانون به اراضي ملي و حريم رودخانه‌هاي استان دست‌درازي و تعرض مي‌كنند.
حكايت تلخ قلع و قمع درختان، تغيير كاربري هاي افسار گسيخته، زمين خواري و تجاوز به حريم رودخانه هاي خروشان با نيت هاي شوم و با چاشني زياده خواهي عده اي سودجو و زمين خوار در كهگيلويه وبويراحمد تراژدي غم انگيزي است كه تاكنون برخورد جدي با آن صورت نگرفته است.
طبق بررسي‌هاي انجام شده بسياري از كارخانه‌هاي شن و ماسه استان در حريم و بستر رودخانه‌هاي استان قرار دارند كه تخلف آشكار از قانون است.
در سيلاب اخير اين استان بسياري از طرح هاي پروش ماهي، ويلاها و ساختمان هاي حاشيه رودخانه ها از بين رفتند و نكته جالب توجه آنكه به دستور علي محمد احمدي استاندار كهگيلويه و بويراحمد هر طرح و ساخت و سازي كه در حريم و بستر رودخانه ها دچار خسارت شده اند مشمول جبران خسارت سيل نخواهند بود.
احمدي همچنين از دستگاه هاي نظارتي و حتي قضايي خواسته كه مسئولان و متوليان امري كه در گذشته باعث و مسبب ساخت و سازهاي غيرمجاز در حريم رودخانه ها ، قانون گريزي ها و صدور مجوزهاي غيرقانوني شده اند نيز مورد بازخواست و بررسي جدي قرار گيرند.
وي البته روستاي پريكدان در منطقه تنگ سرخ بويراحمد كه طغيان رودخانه و سيل سوار بر خانه هاي ساخته شده در بستر رودخانه شده بود را نمونه و مصداق عيني صدور مجوزهاي غيرقانوني در اين استان طي ساليان گذشته دانست.
سيل اخير و باران هاي سيل آسا همراه با طغيان رودخانه هاي فصلي در استان به ويژه در دو حوزه بويراحمد و دنا در واقع پاسخ محكمي به زمين خواراني بود كه طي ساليان متمادي بي محابا به جان حريم رودخانه ها و محيط زيست افتاده بودند.
بر اساس نظريه يك محقق عوامل موثر بر وقوع سيلاب 2 دسته هستند كه شامل عوامل طبيعي (بارندگي هاي تكراري، ناهمواري زمين، پوشش گياهي و ديگر موارد) و عوامل انساني(آتش زدن و بريدن جنگل، كشت در حريم و بستر رودخانه ها و ديگر موارد) است.
وي اذعان كرده است كه بشر از عوامل بسيار موثر در وقوع سيل بوده و افزايش جمعيت و فقدان اطلاعات كافي سبب شده كه بستر و مجراي رودخانه ها زير كشت برود و رودخانه در هنگام طغيان نتواند آب مازاد را تخليه كند.
همچنين چراي بيش از حد دام ها و انهدام پوشش گياهي سبب لخت شدن خاك مي شود.
مي توان يافت كه بشر در بروز سيل به طور مستقيم و غير مستقيم تاثير گذار است به طور مستقيم با كاشت زمين هاي پر شيب و به زير كشت بردن مجاري طبيعي سيلاب و به طور غير مستقيم چراي بيش از حد دام، سوزاندن و قطع درختان.
امام جمعه موقت ياسوج هم با اشاره به اينكه بخش قابل توجهي از شرايط خاص امروز اقليمي و آسيب هاي جدي به منابع طبيعي و محيط زيست ناشي از عوامل انساني است، ابراز داشت: قطع درختان و از بين بردن گياهان، تجاوز به حريم رودخانه ها مشكلاتي از جمله وقوع سيلاب هاي غيرمنتظره را به وجود مي‌آورند.
وي بيان كرد: در بسياري از شهرها و روستاهاي كهگيلويه و بويراحمد در مسير آبها ساخت و ساز صورت گرفته و همين موجب مي‌شود تا مسيري براي عبور آب نباشد و سيلاب شهرها و روستاها را تخريب كند.
حجت الاسلام موسوي اعظم تصريح كرد: هم اينك فرونشست زمين، سيلاب ها را از جمله در گلستان شاهد هستيم، همه اينها آثاري است كه ناشي از تغييراقليم به دست انسان صورت گرفته است.
وي افزود: بسياري از افراد در دنياي امروز به بهانه رشد و توسعه، لطمات جبران ناپذيري به طبيعت و محيط زيست خود وارد كرده اند و اين تخريب به باور برخي از صاحب نظران عامل بسياري از نابساماني هاي اجتماعي در جوامع امروزي است.
امام جمعه موقت ياسوج بيان كرد: طي سالهاي اخير تخريب بي رويه محيط زيست و منابع طبيعي اتفاق افتاده است و با وجود وضع قوانين مختلف در راستاي صيانت از محيط زيست و منابع طبيعي باز هم نتوانسته ايم آنگونه كه لازم است در اين زمينه درست عمل كنيم.
وحيد محمدي‌تبار مديركل بحران استانداري كهگيلويه و بويراحمد نيز در اين باره مي‌گويد: دو نكته علت اصلي وقوع سيلاب هاي ناگهاني كهگيلويه و بويراحمد بوده است، در سال هاي گذشته گاهي تا 15 روز باران در اين استان مي‌باريد و دليل اينكه سيل راه نمي افتاد اين بود كه در استان به اين اندازه به منابع طبيعي و درختان تعرض نشده بود.
پوشش گياهي از بين نرفته بود، چرا كه پوشش گياهي باعث مي‌شود كه از خطر سيلاب و سيل و فرسايش خاك جلوگيري شود.
دست بردن به اراضي ملي، برداشت از حاشيه و كف رودخانه‌ها و تعرض به رودخانه و ساخت و سازهاي غيرمجاز نيز سبب به راه افتادن سيل مي‌شود.
مديركل بحران استانداري كهگيلويه و بويراحمد به ساخت و سازهاي غيرمجاز در شهرهاي مختلف استان به ويژه شهر ياسوج اشاره كرد و گفت: ساخت و سازهاي غيرمجاز، غيراصولي و فاقد استانداردهاي نظام مهندسي و بي‌توجهي به طرح تفصيلي ياسوج كه متاسفانه يك جا فضاي سبز تبديل شده به خيابان و خيابان هم شده به مكان تجاري، تجاري تبديل شده به مسكوني و اين مشكلات سبب آبگرفتگي، سيل و عدم ارائه خدمات بهتر مي‌شود و بايد در طرح تفصيلي شهر ياسوج بازنگري شود.
مديركل منابع طبيعي و آبخيزداري كهگيلويه و بويراحمد نيز با اشاره به افزايش قطع درختان و تاثير آن احتمال وقوع سيل، گفت: قطع شبانه درختان يك معضل شده آنچنان كه خودروهاي شوتي كه در گذشته قاچاق كالا انجام مي دادند در حال حاضر هيزم جا به جا مي كنند.
غلامحسين حكمتيان بر تلاش شبانه‌روزي منابع طبيعي براي جلوگيري از زمين‌خواري در اراضي ملي تاكيد كرد و افزود: براساس آمار اداره كل منابع طبيعي و آبخيز داري، در چهار سال گذشته بيش از 880 هكتار از زمينهاي منابع ملي كهگيلويه و بويراحمد از دست سودجان و متصرفان آزاد شده است.
وي حفاظت از عرصه هاي طبيعي استان را نيازمند فرهنگ سازي و مشاركت مردم دانست و افزود: تاكنون عمليات مكانيكي در حجم 2 ميليون و 422 هزار متر مكعب و عمليات بيولوژيك در سطح 308 هزار هكتار انجام شده است.
حكمتيان اضافه كرد: اجراي طرح هاي آبخيزداري به عنوان راهكاري براي مديريت پايدار زمين مي تواند در توسعه و تقويت پوشش گياهي، كنترل روان آبها و هرز آب ها، پيشگيري و كاهش چشمگير خطرات ناشي از سيلاب و كاهش اثرات منفي خشكسالي موثر واقع شود.
مديركل منابع طبيعي و آبخيزداري كهگيلويه و بويراحمد با اشاره به خسارت سيلاب اخير، گفت: باران‌هاي سيل آساي پنجم و 6 فروردين ماه بيش از 3 هزار اصله درخت بلوط كهن سال را در دو شهرستان بويراحمد و دنا نابود كرد.
وي افزود: با توجه به شدت بارندگي و وزش باد احتمال افزايش قطع درختان بلوط در ديگر مناطق استان زياد است.
حكمتيان تصريح كرد: سيلاب به برخي طرح هاي آبخيزداري نيمه تمام در نقاط مختلف استان نيز خسارت وارد كرده است.
وي عنوان كرد: سالانه به طور ميانگين 45 طرح آبخيزداري در حوزه‌هاي مختلف در استان اجرا مي‌شود.
حكمتيان گفت: در كنار عمليات مكانيكي و آبخيزداري براي مهار خاك و روان آب‌هاي استان ، عمليات بيولوژيكي از جمله كاشت گياهان دارويي و درختان جنگلي سالانه در نقاط مختلف استان انجام مي‌شود.
وي اضافه كرد: طرح هاي آبخيزداري و آبخوان نقش مهمي در مهار سيلاب و جلوگيري از تخريب مراتع نيز داشت.
مديركل منابع طبيعي و آبخيزداري كهگيلويه وبويراحمد اظهار كرد: ميزان فرسايش خاك در اين استان 20 تن در هر هكتار است كه اجراي طرح هاي آبخيزداري و مهار روان آب هاي راهكار موثري براي پيشگيري از فرسايش خاك است.
وي با اشاره به اختصاص 250 ميليارد ريال از محل صندوق توسعه ملي براي اجراي طرح‌هاي آبخيزداري و آبخوان داري در استان عنوان كرد: بايد 67 طرح آبخيزداري و آبخوان داري براي جلوگيري از فرسايش خاك اجرا شود.
حكمتيان افزود: بخش عمده‌اي از اين طرح‌ها از جمله سد بند خاكي آبدهگاه باشت در دست اجراست.
مديركل منابع طبيعي و آبخيزداري استان اضافه كرد: تاكنون بيش از پنج هزار طرح آبخيزداري در سطح بيش از 300 هزار هكتار از عرصه‌هاي منابع طبيعي استان براي جلوگيري از فرسايش خاك اجرا شده است.
حكمتيان تصريح كرد: با اجراي اين طرح‌ها علاوه بر كنترل و جلوگيري از ورود ميليون‌ها تن خاك به پشت سد‌هاي جنوب كشور و استان، سالانه از هدر روي 50 ميليون متر مكعب روان آب در استان جلوگيري مي‌شود.
رئيس اداره آبخيزداري و حفاظت خاك اداره كل منابع طبيعي و آبخيزداري كهگيلويه و بويراحمد نيز گفت: تاكنون 2 ميليون و 300 متر مكعب عمليات مكانيكي شامل بندهاي رسوبگير سنگي، ملاتي، گابيوني، بند خاكي، خشكه چين و پخش سيلاب در حوزه آبخيز داري اين استان انجام شده است.
الياس پورمحراب با بيان اينكه تاكنون عمليات پنج مورد بند خاكي در اين استان انجام شده است ،گفت: ارتفاع بندهاي خاكي اجرا شده در اين استان هشت تا 12 متر است.
پورمحراب اظهار داشت: عمليات بيولوژيكي آبخيزداري در 295 هزار هكتار از حوزه آبخيزداري اين استان شامل علوفه كاري، بذر پاشي و كپه كاري نهالكاري، حفاظت و قرق، مراقب و آبياري انجام شده است.
وي با بيان اينكه هم اكنون اجراي اين طرح در همه شهرستان هاي كهگيلويه و بويراحمد در دست اجراست ،گفت: وسعت كل مطالعه انجام شده حوزه آبخيزداري اين استان 620 هزار هكتار است.
پورمحراب بهره وري مناسب از منابع آب و خاك، تعذيه سفره هاي زير زميني، ايجاد اشتغال، كنترل فرسايش و سيلاب، مديريت و بهره وري بهينه از منابع آب و توسعه اقتصادي جوامع محلي را از اهداف اجراي طرح آبخيزداري عنوان كرد.
بارش هاي سيل آسا در استان كهگيلويه و بويراحمد سبب خسارات هاي فراواني به حوزه زيرساخت ها، امور زيربنايي ، راه ها، منازل مسكوني ، كشاورزي و ساير بخش هاي عمراني، و اقتصادي اين استان شد.
استاندار كهگيلويه و بويراحمد اعلام كرد كه بر اساس برآوردها ، ميزان خسارات ناشي از وقوع سيل اخير در اين استان در بخش هاي مختلف رقمي افزون بر 10 هزار ميليارد ريال است.
كهگيلويه و بويراحمد يك ميليون و 722 هزار و 800 هكتار عرصه جنگلي و مرتعي دارد كه از اين ميزان 999 هزار و 100 هكتار جنگل و 723 هزار و 700 هكتار مرتع است.
كهگيلويه وبويراحمد با حدود 16هزار و 249 كيلومتر مربع وسعت و 713 هزار نفر جمعيت ،داراي يك درصد مساحت و يك درصد جمعيت كشور است.
اين استان با 2 اقليم متفاوت و مناظر بكر و طبيعي و موقعيت خاص گردشگري داراي هشت شهرستان، 17شهر و يكهزار و 676 روستاي داراي سكنه است.
9868/1662
ياسوج- ايرنا- بر اساس نظر كارشناسان بروز سيل در هر منطقه ناشي از تقابل عوامل انساني و طبيعي است و در دنياي امروز برخي افراد به بهانه توسعه لطمه هاي جبران ناپذيري به طبيعت پيرامون خود وارد كرده اند و وقوع سيل هاي اخير يكي از پيامد هاي اين بي توجهي هاست.
