امرالله امینی، كارشناس صنعت خودرو و مدرس دانشگاه در گفتوگو با ایرناپلاس درباره وضعیت بازار خودرو در سال 1398 اظهار كرد: تا زمانی كه اقتصاد كشور با چالشهای مالی، ساختاری، ارزی و مدیریتی مواجه است، عرضه خودرو هم با مشكل مواجه میشود. این محصول به دلیل این چالشها یا كم عرضه میشود یا اگر هم عرضه بالا داشته باشد، محصولی بیكیفیت خواهد بود. مانند یك انسان بیمار است كه نمیتوان از آن انتظار انجام كار درستی را داشت.
به گفته وی، دولت تصمیمگیری در زمینه خودرو را به خودروسازها سپرده است؛ سازمان گسترش در دهه 70 و 80 در حوزه خودروسازی همهكاره بود، اما در وضعیت كنونی كنار كشیده است.
امینی گفت: در این شرایط نباید انتظار محصولی با كیفیت و با قیمت پایین را داشت و اگر در سال جدید شنیده شد قیمت پراید دو برابر شده، نباید تعجب كرد. اكنون خودروسازها همه مسائل را گردن تحریم میاندازند، در حالی كه تحریم تنها یك طرف قضیه است و بخشی از مسئله نیز به عملكرد گذشته برمیگردد. زمانی كه دلار ارزان بود، قطعهسازان بهجای تقویت تولید خود، تنها به واردات اجناس چینی مشغول بودند. اكنون نیز كه قیمت دلار افزایش یافته است، توان واردات مواد اولیه و قطعات نیمهساخته را از دست دادهاند.
وی در این رابطه اضافه كرد: از سوی دیگر، در این شرایط كسی هم حاضر به سرمایهگذاری نیست، در حالی كه همین قطعهسازان مدت زیادی از دلار ارزان بهره زیادی بردند، اما حاضر نیستند سرمایه خود را در تولید این كالا صرف كنند.
**وقتی تولید از نظر اقتصادی غیرعقلانی میشود!
به گفته امینی، تولید، مقولهای دارای ریسك است و از سوی دیگر، بخشهایی مانند خدمات و واسطهگری سودآورتر از حوزه تولید است؛ در حال حاضر بازدهی تولید در ایران حدود 20 درصد است، در حالی كه واردات میتواند سودهایی بالای 100 درصد داشته باشد. بنابراین در این بستر، تولید از نظر اقتصادی غیرعقلانی میشود.
وی گفت: این مشكلات قابلحل است و لازم است شفافسازی شود و مدیران دولتی مسائل موجود را با مردم در میان بگذارند.
این كارشناس صنعت خودرو در پاسخ به این پرسش كه آیا با بالا رفتن قیمت خودرو در سال 1398 همچنان تقاضا برای خرید آن وجود خواهد داشت، گفت: نقدینگی موجود در اقتصاد كشور، بالای 1500 هزار میلیارد تومان است. این حجم از نقدینگی كه البته در اختیار تعداد محدودی از افراد است، به خرید و فروش و دلالی در بخش خودرو سرازیر میشود و اتفاقاً هر چقدر قیمت خودرو در ایران گرانتر شود، این دلالها سود بیشتری میبرند. به همین دلیل، همزمان با افزایش قیمت، تقاضا هم بالا میرود.
**كاهش تعرفه واردات خودرو؟
وی همچنین در پاسخ به این پرسش كه این دلالها كالا را میخرند با این امید كه با قیمت بالاتری به مصرفكننده نهایی بفروشند، اما زمانی كه مصرفكننده واقعی با كاهش قدرت خرید روبهرو شده، این خریدها چه توجیهی خواهد داشت، گفت: درست است یكی از مشكلات اصلی كنونی ما قدرت خرید است، اما راهحلهایی مانند فروش اقساطی و... پیدا میكنند. بخشی دیگری را نیز به سرمایهگذاری بلندمدت اختصاص میدهند.
امینی در پایان در پاسخ به این كه آیا احتمال دارد در شرایط فعلی، دولت به سمت كاهش تعرفه واردات خودرو برود، گفت: بله، من هم این احتمال را میدهم. امكان دارد دولت حتی بازار طبقه پایین را هم از این طریق و واردات ماشینهای دستدوم پوشش دهد.
**اداره كل اخبار چندرسانهای**ایرناپلاس**
تهران- ایرناپلاس- روند غیرمنطقی بازار خودرو در سال گذشته بهگونهای بود كه بسیاری آن را خاص ایران میدانستند؛ بازاری كه با افزایش قیمت، شاهد سرازیری تقاضا میشد. یك كارشناس صنعت خودرو عامل ایجاد این معما را وجود حجم بالای نقدینگی در دست عدهای محدود از افراد میداند كه همواره سرمایه خود را از راه دلالی افزایش میدهند.