به گزارش ایرنا، حضور یك فرد تاجرمَسلك در كاخ سفید كه در دوران تبلیغات انتخاباتی ریاست جمهوری وعده داده بود با تجارت یكسویه برخی كشورها با آمریكا مقابله می‌كند ابتدا دامن پیمان تجارت آزاد (نفتا) در منطقه آمریكای شمالی میان آمریكا، مكزیك و كانادا را گرفت و سپس به چین، هند، ژاپن، استرالیا و اتحادیه اروپا نیز رسید.
ترامپ ثابت كرده كه برای كسب منافع اقتصادی به هیچ قرارداد بین‌المللی پایبند نبوده و حتی برای سازمان‌هایی همچون تجارت جهانی (World Trade Organization) نیز اهمیتی قائل نیست؛ به‌همین دلیل وی برای جلوگیری از افزایش كسری تراز بازرگانی ایالات متحده، وارد یك جنگ تجاری با كشورها شده است.
بیشترین تراز تجاری منفی آمریكا با چین است؛ این مساله سبب شده تا جنگ تجاری دو كشور بعد از اعمال تعرفه‌های تجاری ترامپ علیه كالاهای چینی، گسترش یابد و پكن نیز اقدام متقابلی را انجام داد.
آثار منفی این اقدامات بر اقتصاد سبب شده تا این روزها دو كشور بر سر اعمال تعرفه‌های متقابل بر كالاهای صادراتی در حال چانه‌زنی و رسیدن به یك توافق مشترك باشند.
البته تركش‌های تعرفه‌ای ترامپ به اتحادیه اروپا نیز رسیده است؛ آخرین مورد آن به توئیت هفته گذشته رئیس جمهوری آمریكا برمی‌گردد.
رئیس جمهوری آمریكا بعد از گزارش سازمان تجارت جهانی درباره یارانه‌های اتحادیه اروپا به شركت ایرباس كه پیامدهای زیانباری برای آمریكا داشته است، در پیام توئیتری به اتحادیه اروپا هشدار داد، واشنگتن تعرفه‌های 11 میلیارد دلاری بر كالاهای این اتحادیه اعمال خواهد كرد.
«اتحادیه اروپا سال‌های بسیاری در حوزه تجارت از آمریكا سواستفاده كرده است؛ این روند به زودی متوقف خواهد شد.»
دلیل این توئیت ترامپ، گزارش «رابرت لایت هایزر» نماینده تجاری آمریكاست كه فهرستی از كالاهای مشمول تعرفه را به نشانه اقدام تلافی جویانه برای یارانه‌های هوایی اروپا منتشر كرد.
نماینده آمریكا ضمن درخواست از كشورهای اروپایی برای توقف تخصیص یارانه به شركت هواپیمایی ایرباس، افزود: هدف نهایی ما دستیابی به توافق با اتحادیه اروپا برای توقف اختصاص یارانه‌های هماهنگ نشده با سازمان تجارت جهانی است؛ وقتی این یارانه‌های زیانبخش قطع شود، مالیات‌های اعمال شده آمریكا نیز لغو می‌شود.
هرچند كه مقام‌های اتحادیه اروپا با انتقاد از این تهدید واشنگتن اعلام كردند كه رقم 11 میلیارد دلار اعلامی، اغراق شده است. گفته شده كه اتحادیه اروپا به دنبال اقدامات تلافی‌جویانه علیه آمریكا در زمینه یارانه‌های تعلق یافته به شركت بوئینگ است.
البته نمایندگان ایرباس در واكنش به این اظهارات، تهدید دولت ترامپ به وضع تعرفه را غیرموجه دانسته و وعده دادند كه این شركت برای جلب رضایت سازمان تجارت جهانی، تغییرات لازم را اعمال می‌كند.
آغاز این ماجرا به 15 سال پیش با شكایت آمریكا از اتحادیه اروپا به سازمان تجارت جهانی با اتهام كمك‌های یارانه‌ای به ایرباس آغاز شد. از آن زمان تاكنون دعاوی قضایی دوطرف ادامه دارد؛ زیرا بروكسل نیز همین اتهام‌ها را درباره كمك‌های واشنگتن به بوئینگ مطرح كرده است.
** چرایی جنگ تجاری ترامپ با اروپا
مناقشات تجاری و تهدید به اعمال تعرفه برای كالاهای صادراتی میان اتحادیه اروپا و آمریكا از سال 2017میلادی با حضور دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریكا در كاخ سفید شدت گرفت.
اوایل اسفندماه سال 1396 بود كه ترامپ با استقبال از ورود به یك جنگ تجاری با اروپا و چند كشور دیگر اعلام كرد، ایالات متحده از «تجارت ناعادلانه» لطمه دیده است، بنابراین در نخستین گام تعرفه‌های واردات فلزات را برای فولاد 25 درصد و آلومینیوم 10 درصد بالا برد.
دونالد ترامپ درباره جنگ اقتصادی با اروپا به فاكس‌نیوز گفته بود، «اتحادیه اروپا به همان بدی چین است، فقط كوچكتر، كاری كه با ما می‌كنند وحشتناك است.»
آمریكا بزرگترین واردكننده فولاد و آلومینیوم در جهان بوده به طوری كه میزان وارداتش، چهار برابر صادرات این مواد است.
همان زمان مقام‌های اروپایی از جمله «ژان كلود یونكر» رئیس كمیسیون اروپا اعلام كردند كه این اتحادیه با اقدامات تلافی‌جویانه «با افزایش عوارض واردات محصولات كشاورزی، فولاد و دیگر اجناس آمریكایی» پاسخ قاطعی به آن می‌دهد؛ بر این اساس بر واردات 2.8 میلیارد دلار از محصولات آمریكایی، تعرفه‌های مالیات های جدید وضع كرد.
یونكر تصریح كرد، خواهان جنگ تجاری با آمریكا نیستیم؛ اما واشنگتن باید بداند كه اروپایی‌ها برده سیاست داخلی آمریكا نیستند.
** اقدامات ترامپ همسو با «قانون جنگل»
پیامدهای جنگ تعرفه‌ای رئیس جمهوری آمریكا علیه تجارت با دیگر كشورها بویژه اتحادیه اروپا كه همچنان ادامه دار شده، با واكنش‌های مقام‌های اروپایی همراه بوده و رویكرد ترامپ را به «قانون جنگل» تشبیه كرده‌اند.
بعد از اقدام آمریكا سال گذشته آمریكا در اعمال یكجانبه تعرفه روی آلومنیوم و فولاد وارداتی به این كشور، ترامپ اتحادیه اروپا را تهدید به وضع تعرفه روی خودرو و قطعات آن كرد.
«برونو لومر» وزیر دارایی فرانسه با انتقاد شدید از تصمیم‌های دونالد ترامپ در اعمال تعرفه‌ها، مبنای این جنگ تعرفه‌ای را «قانون جنگل» دانست و گفت: «جنگ تعرفه‌ها اكنون به واقعیت تبدیل شده و پیامدهای آن رشد اقتصادی جهان را تهدید می‌كند.»
«امانوئل مكرون» رئیس جمهوری فرانسه نیز با مقایسه شرایط كنونی با اوضاع پیش از جنگ جهانی دوم گفت: «ناسیونالیسم اقتصادی به جنگ می‌انجامد. این دقیقا همان چیزی است كه در دهه 1930 رخ داد.»
«سسیلا مالمستروم» رئیس تجارت اتحادیه اروپا نیز به دنبال تهدید آمریكا برای وضع تعرفه‌های جدید برای اتحادیه اروپا به همپیمانان هشدار دارد اگر ترامپ سازمان تجارت جهانی را هم بپاشاند، یك خرابی عظیم در جهان ایجاد می‌كند.
وی افزود: اقدام آمریكا قانون جنگل ایجاد می‌كند و فقط قدرتمندترین زنده می‌ماند.
رئیس تجارت اتحادیه اروپا گفت: ترامپ از سازمان تجارت جهانی به بعنوان بدترین توافقی كه تا به حال انجام گرفته یاد كرده است؛ از آنجایی كه او نیازمند تایید كنگره برای دنبال كردن تهدید وضع تعرفه علیه اروپاست در پی اقداماتی است كه می‌تواند توانایی سازمان تجارت جهانی را برای داوری در اختلافات از بین ببرد.
** تلاش برای حل بحران از طریق گفت‌وگو
پس از واكنش شدید رهبران اتحادیه اروپا، ترامپ و «ژان كلود یونكر» رئیس كمیسیون اتحادیه اروپا، مردادماه سال گذشته برای یافتن راهكاری به منظور پرهیز از جنگ تجاری، دیدار كرده و به توافق رسیدند؛ با این حال همچنان نتایج كاملی حاصل نشده است.
ضمن آنكه تهدیدهای سه‌شنبه هفته گذشته رئیس‌جمهوری آمریكا مبنی بر اعمال 11میلیارد دلار تعرفه جدید علیه كالاهای وارداتی از كشورهای اروپایی، این توافق اولیه را در معرض خطر قرار داده است.
با توجه به این مساله، آسوشیتدپرس به نقل از منابع دیپلماتیك از موافقت فرانسه برای گفت‌و‌گوهای تجاری میان اتحادیه اروپا و آمریكا خبر داد.
این رسانه به نقل از یك دیپلمات اروپایی اضافه كرد: «نمایندگان 28 كشور اتحادیه اروپا پس از مشاجره و بحث فراوان به علت هراس از جنگ تجاری جدید موافقت كردند گفت‌گوهای تجاری میان واشنگتن و بروكسل آغاز شود».
پاریس تا پیش از این، از گفت‌وگو میان اتحادیه اروپا و آمریكا مخالفت می‌كرد زیرا، حذف كامل تعرفه‌های آمریكا علیه كالاهای صادراتی فرانسه را دنبال می‌كرد. آن هم با توجه به شرایط كنونی این كشور كه درگیر اعتراض‌های «جلیقه‌زردها» است.
به اعتقاد كارشناسان با این توافق، خطر جنگ تجاری با آمریكا كمتر شده اما با توجه به شعار «آمریكا اول» كه ترامپ مطرح كرده، در عمل كشورها را به سمت دیگری برده و این نگرانی را ایجاد كرده كه ترامپ به دلیل كسری تراز تجاری – كه سال 2018 به بالاترین میزان در 10 سال اخیر رسیده- با هدف شكوفایی اقتصادی، قوانین سازمان تجارت جهانی را اجرا نكند.
كسری تراز بازرگانی آمریكا در سال 2018 با افزایش 12.5 درصدی به 621 میلیارد دلار رسیده در حالی كه این میزان در سال 2017 میلادی 552 میلیارد و 300 میلیون دلار بوده است.
شكاف تجاری میان این كشور با چین، مكزیك و اتحادیه اروپا حتی پس از اعمال تعرفه‌های تجاری واشنگتن بر صدها میلیارد دلار واردات از این كشورها كه عمده ترین شریكان تجاری آن به شمار می رود، تا سطح بی‌سابقه ای افزایش یافته است.
از شیوه برخورد كنونی رئیس جمهوری آمریكا در روابط سیاسی و اقتصادی بین المللی، بعنوان «ایدئولوژی رهبران دست راستی دنیا» یاد می‌شود كه تمامیت‌خواهی از اجزای آن است.
با توجه به این مساله، اكنون باید منتظر بود تا در سوی دیگر ماجرا، جنگ اقتصادی آمریكا و چین كه نزدیك به 360 میلیارد دلار است، به كدام سو ختم می‌شود. آیا این اصطكاك تجاری واشنگتن با شركای تجاری افزایش خواهد یافت و ترامپ، مسیری بر ضد سازمان تجارت جهانی در پیش می‌گیرد یا اینكه سرانجام مناقشات، توافق و صلح تجاری خواهد بود.
از: لطیف نكوئی
اروپام** 2023**2040
تهران- ایرنا- سایه سنگین تقابل اقتصادی رئیس جمهوری آمریكا علیه كشورهایی كه با آنها كسری تجاری دارد از جمله اتحادیه اروپا همچنان با حربه «اعمال تعرفه‌های سنگین» ادامه یافته به گونه‌ای كه بتازگی «دونالد ترامپ» هشدار داده است بر كالاهای كشورهای عضو این اتحادیه میلیاردها دلار تعرفه اعمال می‌كند.
