دكتر حسين عسكري البرز پژو روز دوشنبه در گفت وگو با خبرنگار ايرنا، اظهارداشت: اين مبارز البرزي در روستاي شهراسر از توابع شهرستان طالقان زاده شد و پس از تحصيلات مقدماتي، موفق به دريافت دوره طب از دارالفنون شد.
به گفته وي، دكتر حشمت به جهت علاقه اش به مباحث اجتماعي و سياسي، بخشي از فراغت خود را به تحصيل در «مدرسه سياسي» اختصاص داد، او كه به هنگام وقوع جنبش مشروطيت، در درمان مجاهدان مجروح همكاري داشت، در يكي از نبردهاي مشروطيت در اردبيل با ميرزا كوچك خان آشنا شد.
«در سال 1293هجري شمسي ميرزا كوچك خان ايده تشكيل نهضت جنگل را در شهر لاهيجان با دكتر حشمت در ميان گذاشت.»
عسكري خاطر نشان كرد: فرماندهي مجاهدان جنگل در شرق گيلان به مركزيت لاهيجان با دكتر حشمت بود و در مقابله با قواي حكومتي واپسين شاه قاجار و نيروهاي متجاوز خارجي به ويژه انگليس، پيروزي هايي نيز به دست آورد.
وي گفت: در اواخر سال 1297هجري شمسي وقتي نهضت جنگل ضعيف شده بود، دكتر حشمت به وعده هاي صلح و امان نامه عبدالحسين تيمورتاش حاكم وقت گيلان اعتماد كرد و به همراه گروهي از نيروهايش تسليم شد.
اين پژوهشگر اظهارداشت: البته ميرزا كوچك خان كه به دروغ بودن اين وعده ها يقين داشت طي گفت و گويي با دكتر حشمت، تلاش كرد كه او را از اين تصميم منصرف كند، اما موفق نشد.
وي ادامه داد: چنانكه ميرزا كوچك خان پيش بيني كرده بود، قواي دولتي پس از شكنجه و برگزاري يك دادگاه فرمايشي و صوري كوتاه، دكتر حشمت را محكوم به اعدام كرده و در 36 سالگي او را در شهر رشت به دار آويختند. ميرزا كوچك خان كه به صداقت و مظلوميت دكتر حشمت اعتقاد داشت، در نخستين سالگرد دكتر حشمت بر مزارش حاضر شد و او را «شهيد بزرگ قيام جنگل» ناميد و وعده انتقام داد.
اين البرز پژو ادامه داد: دكتر حشمت يكي از 6 نفر هسته مركزي اوليه گروه چريكي جنگل به شمار مي رود كه به مرد شماره 2 نهضت جنگل مشهور شده است.
وي گفت: اگرچه حاج احمد كسمايي يكي ديگر از6 نفر اصلي نهضت، همزمان با دكتر حشمت تسليم قواي دولتي شد اما شهادت مظلومانه دكتر حشمت او را به يك قهرمان تبديل كرد ليكن در مقابل تسليم شدن كسمايي، مورد سرزنش جنگليان و مردم گيلان قرار گرفت.
قهرمان بودن دكتر حشمت و سازشكار بودن كسمايي تحليلي تاريخي است كه تا روزگار ما نيز ادامه داشته است.
كانال «حشمت رود» از 10 كيلومتري غرب سياهكل تا ساحل خزر به طول تقريبي 40 كيلومتر از يادگاري هاي دكتر حشمت است كه با ايده او و همياري مردم ساكن در مناطق شرقي سفيدرود احداث شده است.
با گذشت 100 سال از شهادت اين مبارز البرزي، تاكنون كنگره و مراسمي براي بزرگداشت دكتر حشمت طالقاني برگزار نشده است.
عسگري اظهارداشت:پيشنهاد مي شود كه با همكاري نهادهاي فرهنگي مرتبط همانند اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي، شوراي فرهنگ عمومي، بنياد البرزشناسي و حوزه هنري استان البرز ضمن برگزاري كنگره اي درباره دكتر حشمت و بررسي روشمند نقش او در نهضت جنگل و مشروطيت، فيلم مستند و آثار مكتوبي در اين باره تدوين و منتشر شود.
وي گفت: همچنين به جهت پاسداشت، يكي از معابر عمومي شهر كرج به نام اين شهيد نامگذاري شود، متاسفانه خانه پدري و محل تولد دكتر حشمت در روستاي شهراسر طالقان كه تا اواخر دهه هفتاد شمسي پابرجا بود، هم اينك ويران شده است.
«در سال 1264ش دكتر حشمت در اين خانه زاده شده است.ميرزا عباسقلي حشمت الاطباء پدر دكتر حشمت نيز از طبيبان خوشنام منطقه طالقان و برخي شهرهاي شمالي همانند تنكابن، رودسر، نور و لاهيجان بود.»
عسكري بيان داشت: انتظار مي رود اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان البرز به سرعت دست به كار شده و ضمن بازسازي اين خانه 200 ساله، آن را به موزه روستايي با رويكرد معرفي نهضت جنگل تبديل كند.
7410/ 6155
كرج - ايرنا - چهارم ارديبهشت، يكصدمين سالگشت شهادت دكتر ابراهيم حشمت طالقاني از ياران ميرزا كوچك خان جنگلي و از رهبران نهضت جنگل موسوم به هيات اتحاد اسلام است.
