رئیس سازمان كتابخانه ها، موزه ها و مركز اسناد آستان قدس رضوی در مراسم رونمایی از این اسناد كه در قالب برنامه 'سه شنبه های فرهنگی' برگزار شد گفت: این اسناد مربوط به سالهای 507، 509، 514، 565 هجری قمری و معاصر با دوره سلجوقیان در خراسان است كه از لحاظ تاریخ اقتصادی و اجتماعی خراسان و اصطلاحات مالی و دیوانی رایج در این دوره حائز اهمیت است.
حجت الاسلام سید جلال حسینی افزود: اسناد مزبور در سال 1393 از بین كتب خطی پیدا شد و در همان سال توسط اداره مرمت آستان قدس رضوی احیاء گردید.
وی ادامه داد: مركز اسناد آستان قدس رضوی یكی از بزرگترین آرشیوهای خصوصی ایران است كه اسنادی از تشكیلات اداری 500 ساله حرم مطهر امام رضا (ع) در آن نگهداری می شود.
رئیس سازمان كتابخانه ها، موزه ها و مركز اسناد آستان قدس رضوی گفت: این مركز بیش از 13 میلیون برگ سند در خود جای داده است و با الگوگیری از سازمان اسناد ملی كشور و اجرای آئین نامه های این سازمان به پردازش اسناد و نیز چاپ و انتشار آنها در قالب كتاب و مقاله پرداخته و از این طریق به محققان خدمت كرده است.
یك نسخه شناس و استاد باستان شناسی دانشگاه تهران نیز در این مراسم گفت: كهن ترین سند تاریخی ایران متعلق به دوره سلجوقیان در مركز اسناد آستان قدس رضوی نگهداری می شود.
عماد الدین شیخ الحكمایی با اشاره به سیر تحولات تاریخی ایران، به آتش كشیده شدن مراكز حكومتی در جنگها را عامل اصلی از بین رفتن بسیاری از اسناد تاریخی ایران در طی قرون گذشته ذكر كرد.
وی ادامه داد: تنها به دلیل تقدس بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی، مجموعه اسناد یافته شده در آن در دوره هایی از تاریخ ایران از آسیبها در امان مانده است.
كتابخانه آستان قدس رضوی شش قرن پیش از این بر اثر خیرخواهی و ایمان راستین واقفان و اهداء كنندگان با اخلاص و بی نام و نشان به وجود آمد و سپس عواملی نظیر روی آوردن طلاب علوم دینی مقیم شهر مشهد مقدس، زائران فاضل و دور اندیش و بذل عنایت خادمان و شیفتگان بارگاه امام رضا(ع) موجبات رونق آن را فراهم آورد.
از حدود سال 1150 هجری قمری، مكان ویژه ای برای كتابخانه در نظر گرفته شد اما توجه جدی به جایگاه كتابخانه به اوایل قرن 14 شمسی برمی گردد. همین امر مهمترین سبب شتاب در روند توسعه كتابخانه و اقبال روز افزون محققان و كتاب خوانان به این مكان به شمار می رود.
گرچه در طول سالیان بارها محل كتابخانه تغییر یافته اما همواره در جوار مرقد مطهر و داخل حوزه اماكن متبركه قرار داشته است.
نخستین بنای جامع و مستقل كتابخانه در سال 1330 هجری شمسی در ضلع شمال غربی رواق امام خمینی (ره) كنونی ساخته شد و سپس در سال 1356 هجری شمسی به ساختمان جدید و وسیعی واقع در طبقه فوقانی موزه آستان قدس رضوی واقع در ضلع شرقی همان رواق انتقال یافت.
ساخت بنای با شكوه كنونی نیز كه از سال 1360 آغاز شده بود در سال 1372 با مساحت 800 متر مربع زیربنا به پایان رسید و از نیمه دوم سال 1373 مورد بهره برداری قرار گرفت.
1922/7489
مشهد- ایرنا- 10 برگ سند تاریخی ایران متعلق به دوره سلجوقیان با قدمت 900 سال به عنوان كهن ترین اوراق حساب كشور، روز سه شنبه طی مراسمی در مركز اسناد آستان قدس رضوی در مشهد رونمایی شد.