همين چند روزهم خبري از كرج منتشر شد كه معلمي با قاشق داغ دانش‌آموزش را تنبيه كرده است و در آخرين مورد هم ديروز در روزنامه ايران خبري منتشر شد كه تنبيه معلمي موجب آسيب رساندن به چشم دانش‌آموز شده است!!! در اين ميان خبرهايي هم از خلاقيت معلمان در تنبيه شنيده مي‌شد، همين چند ماه پيش بود كه ويديويي در فضاي مجازي با عنوان «تنبيه خاص معلم كوهرنگي براي دانش‌آموزاني كه درس نمي‌خوانند»، پخش شد. در اين ويديو معلم دانش‌آموزاني را كه درس نخوانده بودند به صف كرد و از آنها خواست كه با زدن تكه چوبي بر كف دست معلم‌شان او را تنبيه كنند؛ چرا؟ چون دانش‌آموزانش درس نخوانده بودند. در نگاه اول خلاقيت معلم در برخورد با دانش‌آموزانش به چشم مي‌آيد كه به‌جاي تنبيه آنها، تصميم گرفته خودش تنبيه شود؛ اما همين خلاقيت در تنبيه هم واكنش‌هاي منفي بسياري را در برداشت و برخي روانشناسان اعلام كردند اين نوعي تزريق خشونت در مدرسه است.
موضوعي كه البته باعث شد وزير آموزش و پرورش هم به آن واكنش نشان دهد. محمد بطحايي درباره اين نوع تنبيه معلم كوهرنگي اعلام كرد: اين كار نه تنها تشويق ندارد بلكه در حال پيگيري هستم؛ آن همكار بنده بايد دوره‌هاي بازآموزي را طي كند، زيرا تنبيه با هر روش و هر هدفي اعم از تنبيه فيزيكي و اعمال است. البته وزير آموزش و پرورش تنبيه را خط قرمز وزارتخانه دانسته و بارها اعلام كرده است: تنبيه بدني يا هرگونه تنبيهي كه بر شخصيت و روحيه دانش‌آموزان اثر منفي بگذارد، خط قرمز آموزش و پرورش است و ما هيچ ملاحظه‌اي در برخورد با متخلفان در اين زمينه نخواهيم داشت. با اينكه در اين سال‌ها مسئولان آموزش و پرورش بارها و بارها بر ممنوعيت تنبيه بدني دانش‌آموزان در مدارس تأكيد كرده‌اند، اما هر از چند گاهي خبرهاي عجيب و غريبي در اين حوزه به گوش مي‌رسد.
خبرهايي كه گاهي باور كردنش سخت است. در اين ميان اخباري هم از خشونت دانش‌آموزان عليه معلمان‌شان منتشر مي‌شود. با اين همه بايد پرسيد كه آيا ميزان خشونت در مدارس بيشتر از قبل شده است؟ جوابي كه مسئولان آموزش و پرورش به اين سؤال مي‌دهند، اين است:
«تنبيه در مدارس زياد نشده اين موارد هم كه منتشر شده فقط به خاطر وجود و تعدد رسانه‌هاي مجازي است.» مديركل امور تربيتي و مشاوره وزارت آموزش و پرورش با تأكيد بر موارد فوق در اين باره به «ايران» مي‌گويد: «تاكنون كار پژوهشي درباره افزايش يا كاهش خشونت در مدارس انجام نشده است اما بايد قبول كنيم كه اگر معلمي دست به اقدام خشونت‌آميز بزند اين رفتار سريع در فضاي مجازي بازتاب پيدا مي‌كند.» مسعود شكوهي همچنين به آموزش مباحث روحي رواني به معلم و دانش‌آموز اشاره مي‌كند و مي‌گويد:« تصميم داريم درباره بحث كاهش خشونت و رفتارهاي پرخطر بين دانش‌آموزان و معلمان دوره‌هايي براي دانش‌آموزان و معلمان برگزار كينم.
اين دوره‌ها براي معلمان در آموزش‌هاي ضمن خدمت و براي دانش‌آموزان در كلاس‌هاي درس انجام خواهد شد. كتاب‌هاي اين دوره آموزشي تهيه شده است و بزودي اين موضوع اجرايي خواهد شد.»
** در گزينش‌ها به سلامت روان معلم بيشتر توجه كنيم
هر بار كه موضوع اذيت و آزار دانش‌آموزان در مدارس خبري مي‌شود، برخي فعالان حوزه كودك و نوجوان از مسئولان آموزش و پرورش مي‌خواهند تا در گزينش‌ها نگاه ويژه تري به مباحث روحي و رواني معلمان داشته باشند و البته بحث مسائل ايدئولوژيك را در اولويت بعدي قرار دهند؛ موضوعي كه البته برخي كارشناسان تعليم و تربيت هم بر آن تأكيد دارند. مهدي بهلولي معلم دبيرستان در اين باره به «ايران» مي‌گويد:« انتخاب معلم فاكتورهاي مختلفي دارد. اما بايد بر اين نكته هم اشاره كنم كه سابق بر اين خشونت معلمان در سيستم نظام آموزشي بوده است اما هم‌اكنون حداقل در كلام هم بسياري از معلمان با خشونت مخالفت مي‌كنند و اگر معلمي در كلاس دست به رفتار خشونت آميزي بزند مي‌گويد كه كلاس شلوغ است و اعصابم نمي‌كشد.»
وي با تأكيد بر اينكه هم‌اكنون مسئولان آموزش و پرورش برخورد جدي با معلماني كه رفتار خشونت‌آميز داشته باشند انجام مي‌دهند، تأكيد مي‌كند: حساسيت‌ها براي حقوق دانش‌آموزان بسيار بالا رفته است، اما اين موضوع را هم بايد مد نظر داشته باشيم كه آموزش و پرورش رفتار خشونت‌آميز معلم و حتي دانش‌آموزان را ريشه‌يابي نمي‌كند. علاوه بر اين مسئولان آموزش و پرورش كلاس‌هاي ضمن خدمت براي معلمان مي‌گذارند اما در اين كلاس‌ها روش‌هاي نوين برخورد با دانش‌آموزان و پيامدهاي منفي خشونت با دانش‌آموزان را آموزش نمي‌دهند به جاي اين موضوعات كتاب‌هاي سنگيني را آموزش مي‌دهند كه هيچ ربطي به كلاس درس ندارد.
بهلولي با اشاره به تعداد دانش‌آموزان در كلاس‌هاي درس مي‌گويد: يكي از مهم‌ترين دلايل خشونت در كلاس‌هاي درس تعداد بالاي دانش‌آموزان است، هم‌اكنون 30 تا 35 دانش‌آموز در كلاس درس مدارس دولتي وجود دارد اين درحالي‌است كه طبق سند ملي آموزش اين تعداد بايد 20 دانش‌آموز باشد. معلم به خاطر شرايط اجتماعي و اقتصادي كه دارد ديگر توان اداره اين همه دانش‌آموز را ندارد.
** ساعت‌هاي پرتنش در مدرسه
همه مي‌دانند كه تنبيه عزت نفس دانش‌آموزان را پايين مي‌آورد و او را پرخاشگر مي‌كند تا جايي كه روانشناسان كودك و نوجوان مي‌گويند تنبيه موجب مي‌شود كه دانش‌آموز عملكرد ضعيف تري نسبت به درس و مدرسه داشته باشد.با اين حال به اعتقاد ميترا حكيم شوشتري روان‌شناس كودك و نوجوان نخستين تأثير تنبيه دانش‌آموزان اين است كه دانش‌آموز ترس از ورود به مدرسه داشته باشد.
او البته بر اين باور است كه اين روزها خشونت فيزيكي در مدارس كمتر از قبل شده است چرا كه خانواده‌ها به سلامت روان فرزندانشان اهميت مي‌دهند اما همچنان تحقير دانش‌آموزان ادامه دارد. شوشتري در اين باره بيشتر توضيح مي‌دهد:«معلمان و دانش‌آموزان به خاطر شرايط اجتماعي درگير استرس و اضطراب بسياري شدند، همين استرس موجب شده معلمان نتوانند در كلاس درس شرايط روحي رواني خود را كنترل كنند البته من اين عقيده را ندارم كه اولياي مدارس خشن‌تر شده‌اند اما بر اين باورم كه ممكن است به خاطر شرايط اقتصادي و اجتماعي استرس‌هاي معلم بيشتر شده باشد و دانش‌آموزان بيشتر تحقير شوند. اين شرايط هم به نفع دانش‌آموز نيست چرا كه دانش‌آموزاني تنبيه بدني و تحقير مي‌شوند كه نسبت به ديگر دانش‌آموزان پرخاشگر و عصبي‌تر هستند.
ضمن اينكه از معلمش هم متنفر مي‌شود. تنبيه موجب فرار دانش‌آموز از مدرسه مي‌شود و اگر دانش‌آموز از مدرسه فراري نشود او ساعت‌هاي پرتنشي در مدرسه خواهد داشت.»
منبع: روزنامه ايران؛ 1398،02،04
گروه اطلاع رساني **1699**2002
تهران- ايرنا- يك روز از همدان خبر مي‌رسد كه معلم از دانش‌آموزان مي‌خواهد تا در كتك زدن همكلاسي شان اميررضا مشاركت كنند و روز ديگر خبر مي‌آيد دانش‌آموزي كه فقط 10 دقيقه با تأخير به كلاس رفته مورد خشم معلمش قرار گرفته و با شيلنگ به جان او مي‌افتد.
