دو روز پيش مدير كل امور دانشجويان سازمان دانشجويي خبر از اصلاحات آيين نامه انضباطي دانشجويان داد. «جاماسب نوذري» اعلام كرد كه تخلفات دانشجويان در فضاي مجازي هم به آيين‌نامه انضباطي دانشجويان اضافه شده است. او درباره تخلفات دانشجويان در فضاي مجازي اين چنين توضيح مي‌دهد: «انتشار عكس هاي غيراخلاقي يا مرتكب شدن كار خلاف اخلاق در فضاي مجازي همچنين انتشار تصاوير نامناسب در كانال‌هاي اطلاع‌رساني، شامل برخوردهاي انضباطي با دانشجويان مي‌شود».
اقدام وزارت علوم براي اصلاح آيين نامه انضباطي دانشجويان و گنجاندن رصد فضاي مجازي دانشجويان به آن كه حريم شخصي و فضاي خصوصي آنان محسوب مي‌شود، در حالي صورت مي‌گيرد كه طبق قوانين خود اين وزارتخانه، دانشگاه نبايد به مسائل بيرون از محيط آموزشي دانشجو ورود كند. در واقع وزارت علوم با تغيير اين آيين نامه ابتدا قوانين خودش را نقض كرده سپس به حريم شخصي دانشجويان تجاوز كرده است.
بعد از اعلام خبر اصلاح آيين نامه انضباطي دانشجويان به منظور رصد كردن فضاي مجازي دانشجويان از سوي وزارت علوم، بسياري از فعالان دانشجويي به آن واكنش نشان دادند و آن را دخالت در حريم شخصي دانشجويان و كنترل كردن آنان از راه دور مي‌دانستند. برخي ديگر اين آيين نامه را كلي و پر از ابهام دانستند، به نحوي كه به هر بهانه‌اي دانشگاه مي‌تواند با استفاده از كلي نگريي كه در اين آيين نامه وجود دارد، با دانشجو برخورد كند.
يكي از دانشجويان فعال دانشگاه ايران كه نخواست نامش فاش شود اين آيين نامه را به كلي گويي متهم كرد و به روزنامه همدلي گفت: اگر آيين نامه را مطالعه كنيد سرشار از كلي گويي و ابهام است تا دست دانشگاه را براي كنترل بيشتر باز كند. مثلا در اين آيين نامه «انتشار تصاوير نامناسب» شامل برخوردهاي انضباطي مي‌شود. اما تصاوير نامناسب را با توجه به چه معياري مي‌سنجند. كدام تصاوير مناسب و كدام تصاوير را نامناسب مي‌دانند. شايد كسي عكس با روسري را هم نامناسب بداند و فرد ديگر عكس بدون حجاب را مناسب بداند. اين كه معياري براي سنجش قرار ندادند نشان دهنده اين است كه قرار است با دست آويز قرار دادن اين آيين نامه به هر بهانه‌اي دانشجويان را بازخواست و تحت فشار قرار دهند.
وي افزود: البته برخورد با دانشجويان به خاطر انتشار مطالب در فضاي مجازي تازگي ندارد، چرا كه در گذشته نيز در مواردي برخي از دانشجويان به‌خاطر انتشار مطالب در فضاي مجازي مورد بازخواست قرار مي‌‌گرفتند. اما چون برخورد با انتشار مطالب يا تصاوير در فضاي مجازي مبتني بر آيين نامه خاصي نبود و جرم انگاري نشده بود، مصونيت نسبي وجود داشت. اما اين آيين نامه مجوز برخورد بيشتر با دانشجويان حتي به خاطر بيان ديدگاه‌ها يا انتشار عكس خصوصي‌شان را صادر كرده است و در اين شرايط فعاليت دانشجويان كه اكنون به اغماء نيز رفته است، دشوارتر مي‌شود. چرا كه براساس بند جديد اين آيين نامه برخورد فقط به دانشجويان فعال محدود نمي‌شود و دانشجويان معمولي دانشگاه را نيز در برمي‌گيرد.
احمديان دانشجو دانشگاه شهيد يهشتي نيز در واكنش به اصلاحات اين آيين نامه كه اجازه سرك كشيدن به زندگي خصوصي دانشجويان را مي‌دهد، به همدلي گفت: دانشجويان كشور ما با برخوردهاي قهري بيگانه نيستند، آنها سال‌هاي سال به‌خاطر بيان ديدگاه‌شان برخورد قهري ديده‌اند. كافي است نگاه كوتاهي به گذشته داشته باشيم، با موارد بي‌شماري مواجه مي‌شويم كه حاكي از فضاي بسته دانشگاه در دولت‌هاي مختلف بوده است، اما اكنون مسئولان پا را فراتر گذاشته و ديگر برخوردها به بيان نظر سياسي دانشجويان و يا مطالبه‌هاي صنفي دانشجويي و ... محدود نمي‌شود، بلكه به زندگي خصوصي دانشجويان در فضاي خارج از دانشگاه نيز كشيده شده است، اين گونه وزارت علوم قصد كرده است كه كنترل خودش را به لايه‌هاي مختلف زندگي دانشجويان گسترش دهد.
اين دانشجو افزود: واقعيت اين است فضاي دانشگاه به دليل محدوديت‌هاي اعمال شده و برخوردهاي قهري با دانشجويان، سال‌هاست از آن شور و نشاط فاصله گرفته است و اگر ادعا كنيم كه محيط دانشگاه از معني تهي شده و به فضايي مرده تبديل شده است، بيراه نگفته‌ايم،. در اين شرايط اقدام تغيير آيين نامه‌اي كه حريمي را براي داشجو باقي نمي‌گذارد چه معنايي به غير از ايجاد رعب براي دانشجويان مي‌تواند داشته باشد.
البته اين اولين باري نيست كه مسئولان آموزشي در زندگي شخصي و حريم خصوصي دانشجويان مداخله مي‌كنند، چند ماه پيش نيز دستور العمل پوشش دانشجويان دانشگاه آزاد خبرساز شد. آيين‌نامه اي كه پوشيدن لباس راحتي در خوابگاه را براي دانشجويان ممنوع مي‌كرد. در اين دستورالعمل تاكيد شده بود، پوشش محيط خوابگاه نيز بايد متعارف با اماكن خوابگاهي باشد. پوشيدن لباس راحتي، به ويژه براي بانوان در هر شرايطي در فضاي عمومي خوابگاه ممنوع است.
تمام اين اتفاق ها در شرايطي مي‌افتد كه يكي از شعارهاي تبليغاتي حسن روحاني در زمان انتخابات رياست جمهوري باز شدن فضاي دانشگاه‌ها و اجازه فعاليت مجدد به تشكل هاي صنفي بود. اما اين وعده ها نه تنها عملي نشد بلكه به صورت عكس اتفاق افتاد. به نحوي كه در سال هاي گذشته با بازداشت و حبس هاي طولاني مدت براي دانشجويان روبه‌رو بوديم، اكنون نيز فضا تا حد كنترل زندگي شخصي و خصوصي دانشجويان محدود شده است.
البته ديروز وزارت علوم به جنجال هاي اصلاح آيين نامه واكنش نشان داد. وزارت علوم اعلام كرد: بنا به پيشنهاد وزارت بهداشت، برخي اصلاحات حداقلي در آئين نامه انضباطي دانشجويان كه بيش از 20 سال از تصويب آن گذشته است، مطرح مي‌شود كه شامل تخلفات حرفه‌اي و تخلفات پژوهشي و برخي اصلاحات عبارتي با توجه به گذشت زمان است.اين اصلاحات به تصويب شوراي اسلامي دانشگاه‌ها رسيده ولي هنوز ابلاغ نشده است. زيرا براي ابلاغ بايد به تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي فرهنگي برسد.جزئيات اين تخلفات در شيوه نامه مرتبط خواهد آمد كه يكي از اصول مورد توجه در تدوين اين شيوه نامه، عدم ورود به حريم شخصي دانشجويان است.
در خصوص فضاي مجازي تغيير خاصي پيش بيني نشده و در حال حاضر نيز شوراهاي انضباطي در دانشگاه‌ها به تخلفات آشكار در فضاي مجازي كه شاكي خصوصي داشته باشد، ورود پيدا مي‌كنند و اين، موضوع جديدي نيست.
منبع: روزنامه همدلي؛ 1398،02،08
گروه اطلاع رساني **9117**2002
تهران- ايرنا- هر روز مصاديق مجرمانه عليه دانشجويان بيشتر مي‌شود و به تبع آن دايره انتقاد و آزادي در محيط دانشگاه تنگ‌تر از گذشته مي‌شود. اصلاحات آيين نامه انضباطي دانشجويان كه اجازه رصد كردن دانشجويان در فضاي مجازي را به دانشگاه مي‌دهد، نيز مصداق بارزي از اين ماجراست.
