به گزارش ایرنا، آذربایجان شرقی و به تبع آن تبریز به عنوان پایتخت فرش دستباف ایران شناخته شده و سهم به سزایی در تولید و صادرات فرش دستباف ایفا می كند، به طوری كه به گفته كارشناسان امر 35 درصد از صادرات فرش دستباف كشور را این استان تامین می كند.
بافت فرش در آذربایجان شرقی دارای پیشینه كهن تاریخی بوده و در زمان كنونی بیش از 200 هزار نفر در استان به صورت مستقیم و غیرمستقیم در این هنر - صنعت اشتغال داشته و حدود 500 هزار نفر از آن امرار معاش می كنند.
با وجود اینكه تولید فرش دستباف نقش به سزایی در اشتغال آفرینی، توسعه اقتصادی، ارزآوری و تولید ثروت برای كشور و منطقه دارد، به علت نبود مواد اولیه، افزایش شدید قیمت پشم و نخ، تحریم صادراتی و ركود بازار آن در وضعیت دشواری به سر می برد و برای روی پا ایستادن نیازمند یاری و كمك متولیان امر است.
علاوه بر مشكلات مذكور، به گفته عضو كمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، عرضه فرش های رباتی در بازار كه مشابهت زیادی با فرش دستباف دارد، هنر - صنعت دست قالی بافان را در معرض خطر قرار داده است.
محمدحسین فرهنگی با تاكید بر اینكه باید برای این نوع فرش ها برند غیردستباف تعیین شود، معتقد است: ایجاد بسترهای لازم برای تولید و تامین مواد اولیه قالی بافان و برقراری مجدد بیمه آن ها می تواند این هنر - صنعت را در استان و كشور احیا و رونق را به بازار آن برگرداند.
استاندار آذربایجان شرقی نیز با اشاره به مشكلات صنعت فرش دستباف در استان، می گوید: در كوتاه مدت باید به فكر تامین مواد اولیه مورد نیاز این صنعت به ویژه پشم و نخ آن بود و در میان مدت نیز اقدام های اساسی برای ایجاد واحدهای بزرگ تولید فرش صادراتی انجام داد.
محمدرضا پورمحمدی اضافه می كند: برای تامین مواد اولیه مرغوب و مطابق استاندارد جهانی تولید فرش دستباف تا صادرات آن باید زنجیره این صنعت در استان ایجاد و توسعه یابد.
وی یادآوری می كند: سرمایه گذاران در این صنعت می توانند با 20 درصد آورده شخصی از 80 درصد تسهیلات كم بهره مورد نیاز بهره مند شوند.
رئیس سازمان جهاد كشاورزی آذربایجان شرقی نیز با بیان اینكه برای تامین مواد اولیه و توسعه صنعت قالی بافی در استان 600 جعبه تخم نوغان بین كشاورزان استان توزیع شده است، می گوید: با توزیع این تخم ها عملیات پرورش كرم ابریشم از سوی نوغانداران آغاز شده است.
اكبر فتحی تشریح می كند: حوزه ارس به ویژه شهرستان های جلفا و خداآفرین منشا پرورش كرم ابریشم در استان بوده و هیچ محدودیتی برای توسعه باغات مورد نیاز در این صنعت در این منطقه وجود ندارد.
وی با اشاره به مرغوبیت پایین پشم گوسفندان استان برای تولید فرش دستباف، اظهار می كند: پشم نژاد گوسفندان ماكویی و خویی تقاضا محور بوده و با اصلاح نژاد گوسفندان موجود استان و پرورش این نژادها می توان مواد اولیه مورد نیاز این صنعت را تامین كرد.
فتحی ادامه می دهد: محدودیتی برای حمایت و ارایه تسهیلات برای سرمایه گذارانی كه علاقه مند به سرمایه گذاری در زمینه پرورش گوسفند هستند، در این سازمان وجود ندارد.
رئیس اتاق بازرگانی تبریز نیز با اشاره به مشكلات صنعت فرش دستباف استان، ركود بازار فرش و افزایش شدید قیمت پشم و نخ می گوید: پشم تولیدی استان برای تولید فرش با كیفیت مطابق استاندارد جهانی غیرقابل مصرف بوده و كیفیت لازم را ندارد.
یونس ژائله، با بیان اینكه برای رفع مشكلات این صنعت باید زنجیره تولید فرش دستباف در استان ایجاد شود، اضافه می كند: با اصلاح نژاد گوسفند «قزل» و پرورش نژادهای «ماكویی» و «خویی» در استان می توان مواد اولیه مورد نیاز قالی بافان را فراهم كرد.
وی نبود كارخانه پشم شویی مناسب در استان و كمبود شدید رنگ را از دیگر مشكلات این صنعت اعلام و یادآوری می كند: برای توسعه تولید رنگ های گیاهی و طبیعی در استان باید بخش كشاورزی وارد عمل شود و زمینه را برای سرمایه گذاران فراهم كند.
ژائله با بیان اینكه باید هنر - صنعت فرش دستباف تبریز به ثبت جهانی برسد تا از كپی شدن آن در بازار جهانی جلوگیری به عمل آید، ادامه می دهد: اتاق بازرگانی از این اقدام و بازاریابی اینترنتی و فروش بین المللی فرش حمایت می كند.
مدیركل تامین اجتماعی آذربایجان شرقی نیز می گوید: در سطح استان حدود 50 هزار نفر قالی باف تك باف وجود دارد كه بیمه خود را واریز می كنند.
جعفر سمساری، از آمادگی این اداره كل برای حمایت از قالی بافان و تسهیل در برقراری مجدد بیمه قالی بافان خبر می دهد.
رئیس اتحادیه تولیدكنندگان فرش دستباف آذربایجان شرقی نیز می گوید: تولید فرش دستباف بیشترین میزان اشتغالزایی استان را به خود اختصاص داده و هم اكنون حدود 200 هزار نفر به صورت مستقیم و غیر مستقیم در این صنعت اشتغال دارند.
اسماعیل چمنی، با بیان اینكه 35 درصد از فرش صادراتی كشور در این استان تولید می شود، می افزاید: با وجود این آمار، تعداد بیمه شدگان قالی بافی استان در این صنعت 12 درصد است كه باید به نسبت سهم صادراتی خود به حدود 35 درصد برسد.
وی یادآوری می كند: هم اكنون در سطح استان مواد اولیه تولید و بافت فرش دستباف یا وجود ندارد یا اگر هم وجود دارد قیمت آن 3 برابر افزایش یافته است.
چمنی، خواستار ایجاد راهكاری برای تامین مواد اولیه مورد نیاز تولید كنندگان و بافندگان فرش دستباف استان از سوی متولیان این صنعت است.
گزارش از: پرویز بابائی
8023/518
تبریز- ایرنا- فرش دستباف، دسترنج سرانگشتان هنرمند قالی بافان آذربایجان شرقی به ویژه تبریز، روزهای سختی را سپری می كند و گل بوته های آن در سایه كمبود مواد اولیه و حمایت ناكافی دستگاه های متولی پژمرده است.
