به گزارش ايرنا ، از گذشته هاي دور تا به امروز وقتي كه ماه شعبان به نيمه مي رسد مردم شهرستان شاهرود با شور و حال خاصي مانند روزهاي نزديك شدن به سال نو به استقبال بهار قرآن مي روند.
در شهرستان شاهرود با گذشت زمان بسياري از سنت هاي اين ماه مبارك در كوچه پس كوچه هاي تاريخ به دست فراموشي سپرده شده است ، اما هنوز برخي از اين آيين مذهبي مانند دوخت كيسه مراد، شو خواني، حنابندان و پرواركشان از جمله آيين ها و آداب و رسومي است كه هرسال در ماه مهماني خدا با شكوه هر چه تمامتر برگزارمي كنند.
*** استقبال از ماه رمضان در شهر مجن با حنابندان
در شهرمجن گروهي از زنان ميانسال با جمع شدن در منزل يكي از اهالي با ذكر صلوات كف دست، انگشتان پا و دست و برخي حتي سر خود را حنا مي مالند و در آخرين روزهاي ماه شعبان به استقبال ماه رمضان مي روند.
مردم با اين اعتقاد كه اگردست خضاب بسته را به سوي درگاه خداوند دراز كنند از رحمت الهي بي بهره نخواهد بود اين كار را انجام مي دهند.
***دوخت كيسه مراد
آيين دوخت كيسه مراد كه مختص زنان و دختران است در ماه رمضان به طور معمول در مسجد جامع و برخي ديگر از مساجد قديمي اين شهر و همزمان با قصاص ابن ملجم مرادي انجام مي شود.
اين آيين كه قدمت آن از 300 سال بيشتر است ، هر ساله در دهه آخر ماه مبارك رمضان برگزار مي شود.
زنان و دختران در27 ماه رمضان بين نماز ظهر و عصر با اندكي پارچه، نخ و سوزن كيسه اي كوچك دوخته و سكه اي را به نيت تبرك و براي برآورده شدن حاجات خود درون آن مي اندازند و تا سال آينده نزد خود نگه مي دارند.
اگر بانويي امكان حضور در مسجد را نداشته باشد، دوخت كيسه مراد را به ديگر نمازگزاران مي سپارد تا از سوي او اين آيين را بجا آورند وكساني هم كه در سال هاي قبل با دوختن كيسه مراد به آرزوهاي خود رسيده اند، مقدار نخ و سوزن با خود به مسجد مي آورند و برخي مبلغي پول به نيت تشرف به اماكن متبركه بين ديگر زنان حاضر در مسجد تقسيم مي كنند.
در باور مردم نزول قرآن در اين شب بوده و بر اين اساس برخي تا پاسي از شب به احياء و شب زنده داري در مساجد مي پردازند .
شاهرودي ها كيسه مراد رابه جهت بر آورده شدن حاجت آن تا سال ديگر نزد خود نگه مي دارند.
*** شب خواني
مردم روستاي ' عشقوان ' در منطقه خوارتوران بيارجمند شاهرود از ساعتي مانده به اذان صبح روي بام خانه‌ها و مساجد رفته و با صداي دل‌نشين شو خواني يا سحر خواني، مردم را بيدار مي‌كنند كه مراسم شب خواني را چووشي (چاوشي) مي گويند،با پنهان شدن ستاره' َپل ' از خوردن سحري دست مي كشند.
مرسوم است كه پس از صرف افطار مردان و زنان خود را به مسجد محل رسانده و نماز مغرب و عشاء را به جماعت مي خوانند.
شوخوان ها در شهرها از ابيات و اشعار كهن و مذهبي براي بيدار كردن مردم بهره مي بردند و با نواختن طبل و شيپور، شو خواني خود را تكميل مي‌كردندكه اين آيين اكنون خيلي كم رنگ شده است.
***آيين هر شب يك مسجد
براساس اين آيين مردم ميامي هر شب در يكي از مساجد شهر اجتماع كرده و جزء خواني قرآن و دعاهاي مربوط را مي خوانند كه از چند سال گذشته تاكنون اجرا مي شود.
شب هاي احيابرخي از زنان ظرف آبي كه حاوي زعفران است با خود به مسجد مي آورند وبا خواندن هر بند از دعاي جوشن كبير درون آب فوت مي كنند و درآخر به عنوان تبرك به منزل مي برند.
***پخت غذاي بره در ميامي
اين يكي ديگر از رسوم ويژه ماه مهماني خدا در ميامي است كه صرف آن همراه با خانواده و يا توزيع آن در بين افراد به‌خصوص در نخستين افطار ماه ميهماني خداست.
***آيين سفيد كردن ديوارخانه
سفيدكردن ديوارخانه ها با خاك‌هاي مخصوص سفيد در برخي از روستاهايشهرستان شاهرود مانند ميقان، ابرسِج، كلاته خيج، و شهر مُجِن تا گذشته‌اي نه چندان دوربه عنوان رويدادي كه رنگ و بوي ماه مبارك رمضان را دارد انجام مي شود.
***پرواركشان
كشتن گوسفند و بره پروارييكي ديگر از آيين هايي است كه هنوز هم در برخي از روستاهاي از جمله سطوه، خارتوران و دروار در ماه رمضان براي تهيه انواع غذاها رايج است و به آن ' پرواركُشان' مي گويند.
***غذاهاي مرسوم در افطار و سحر
از غذا هاي اختصاصي مردم اين ديار به لرزان و حسّو مي توان اشاره كرد.
علاوه بر اين، نوع غذاهاي مصرفي و تغيير شيوه طبخ نيز قابل توجه است كه در اين ماه عادات غذايي مردم تغييرات چشمگيري مي كند و مصرف عدس، نان و خرما و برنج نسبت به ماه هاي ديگر افزايش مي يابد.
تهيه انواع آش ها، حلوا، شله زرد، شيربرنج و انواع شيريني ها مانند زولبيا و باميه كه از لحاظ كالري و ذخاير انرژي بسيار غني هستند و مي توانند جوابگوي انرژي از دست رفته در طول روزه داري باشند، از اين جمله است.
***آداب سحر و افطار
سنت شب خواني و مناجات خواني هنوز هم در برخي از روستا ها متداول مي باشد كه افرادبا صدايي زيبا با خواندن مناجات و ادعيهدر محله ها مردم را جهت استفاده از فيوضات سحر آماده مي نمايند.
*** آيين هاي شب هاي قدر
مردم شهرستان شاهرود در شب هاي قدر پس از صرف افطار در مسجد محل خود حضور يافته و با خواندن قرآن و دعاهاي جوشن كبير، مجير، افتتاح و ذكر مصيبت شب زنده داري مي كنند.
زنان شاهرودي نيز همزمان با تلاوت دعاي جوشن كبير ظرف آبي حاوي زعفران را تهيه كرده و با خواندن هر بند از دعا بر آن مي دمند تا به عنوان تبرك آن را با خود به خانه ببرندخوردن آن را به نيت شفا و تبرك توصيه شده است.
***عيد فطر
در آخرين روز از ماه مبارك رمضان ، اهالي نقاط مختلف شهرستان غسل كرده ، لباس تميز يا نو پوشيده به استقبال عيد فطر مي روند .
آخرين شب از افطار ماه مهماني خدا اعضاي هر خانواده بنابر غذاي اصلي ، فطريه خود را دست به دست چرخانده و آن را براي افراد مستمند كنار مي گذارند، در روستاي نام نيك كالپوش به مناسبت عيد فطر ؛ فردي كه به تازگي پدر شده كفش هاي خود را وزن نموده و همان مقدار گندم يا برنج به فقرا مي دهد.
رؤيت هلال ماه شوال نشاني بر پايان ماه مهماني خدا است كه اين امر در گذشته توسط افراد خبره و مطلع به اطلاع مردم رسانده مي شد و امروزه از طريق رسانه هاي جمعي اعلام مي شود.
نماز عيد فطر همزمان با طلوع خورشيد با ذكر اللهم لبيك در نقاط شهري و روستايي بر پا مي مي شود پس از نماز ، مومنين با يكديگر روبوسي كرده و قبولي طاعات يكديگر را از خداي بزرگ طلب مي كنند.
در روزعيد فطر اهالي هر محل به ديدن خانواده هايي كه به تازگي عزيزي را از دست داده و به اصطلاح نوعيد دارند ، ميروند.
صله رحم ، زيارت اهل قبور و بردن هديه براي نوعروسان از ديگر آداب اين روز است.
7359/6167
شاهرود - ايرنا – ماه رمضان رسيد و با خود بوي خوش قرآن و رايحه روح بخش بندگي خدا ' يا عليُّ يا عظيم ، يا غفور يا رحيم ' را به همراه آورد و ما را مهمان حس و حال روزه داري هايش ، سفره هاي افطار و سحرش ، شب هاي قدر ، قرآن خواني ها و عباداتش كرد.
