میش مرغ پرنده‌ای از خانواده هوبره‌ایان است كه در دشت‌های وسیع بی‌درخت، زمین‌های استپی و كشتزارهای پهناور و علفزارهای بوكان در آذربایجان غربی زندگی می كند. این پرنده بومی ایران است كه با طول بدنی حدود یك متر و وزنی بیش از 15 كیلو شباهت زیادی به بوقلمون دارد.
در چند سال اخیر جمعیت این گونه ارزشمند بسیار كاهش یافته طوری كه گفته می شود شاید فقط حدود 30 میش مرغ باقیمانده باشد كه تخریب زیستگاه، شكار و مشكلات ژنتیكی برخی از عوامل كاهش جمعیت آنها است. كارشناسان معتقدند چون زیستگاه این پرنده در بوكان بسته است، از این رو دچار نوعی مشكل ژنتیكی یا همخونی شده اند كه این مساله موجب كاهش مقاومت طبیعی پرندگان و در نتیجه تلفات آنها می شود.
البته با توجه به اهمیت حفاظت از این گونه ارزشمند، سازمان حفاظت محیط زیست برنامه عمل حفاظت از میش مرغ را تهیه، تصویب و ابلاغ كرده است.
محمد علی یكتا نیك كارشناس حیات وحش و عضو كمپین پرواز، روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا گفت: میش مرغ پرنده بومی ایران است و یك جمعیت بسیار محدودی در زیستگاه بوكان در آذربایجان غربی زیست می كند، البته آمار دقیقی از تعداد این پرنده در دست نیست، می گویند حدود 30 میش مرغ در كشور باقی مانده است.
وی افزود: بیشتر زیستگاه زادآوری آنها به زیر كشت رفته و زمانی كه فصل جوجه آوری آنها است و جوجه ها از تخم بیرون آمده اند و باید بزرگ شوند، كمباین ها با هدف برداشت محصول وارد مزارع شده لانه آنها را تخریب كرده و جوجه ها را از بین می برند.
یكتا نیك اظهارداشت: میش مرغ بزرگترین پرنده غیر گوشتخوار ایران است كه جثه بسیار بزرگی دارد، برای همین روی زمین لانه می سازد و طی چند سال اخیر زیستگاه های آنها به علت توسعه مزارع به گندمزار و یونجه زار تبدیل شده اند. این نحوه لانه سازی تهدیدی برای حیات این پرنده شده است كه اگر به همین روال پیش رود، شاید تا پنج سال دیگر اثری از میش مرغ در كشور باقی نماند.
یكتا نیك تاكید كرد: پرنده ها نقش های متفاوتی در اكوسیستم دارند، دهها چرخه ناشناخته دارند كه هنوز علم انسان به آن نرسیده، از این رو بودن آنها بسیار ارزشمند است.
وی گفت: با توجه به اینكه میش مرغ هزاران سال بلكه میلیون ها سال در این منطقه به تكامل رسیده كه اگر از بین برود، ممكن است یك حلقه بزرگ از زنجیره غذایی در آن منطقه باز شود و اكوسیستم آنجا به مرور دستخوش تغییرات برگشت ناپذیر شود.
یكتا نیك اظهارداشت: ایران كشوری است كه شروع گهواره تمدن یا همان هلال حاصلخیز از آنجا شروع می شود، این هلال حاصلخیز جایی بوده كه تمدن ها شكل گرفته و برای اولین بار كشاورزی به وجود آمده است و چون منطقه حاصلخیزی با غنای طبیعی بالا بوده، به همین نسبت جمعیت گونه های جانوری زیادی هم دارد پس باید با تدبیر از این گونه های ارزشمند حفاظت كنیم.
وی درباره عامل تهدید میش مرغ گفت: میش مرغ در دشت زندگی می كند كه بیشتر این مناطق به زیر كشت گندم، یونجه و جو رفته است كه متاسفانه زمان برداشت محصول با زمان جوجه آوری آنها همزمان می شود كه این مساله جمعیت آنها را تهدید می كند، از سوی دیگر شكار نیز عامل تهدید است.
این كارشناس حیات وحش افزود: این پرنده نادر در سال دو تخم می گذارد و همین امر نیز یكی دیگر از مهمترین عوامل تهدید حیات آن به شمار می رود، زیرا معمولا یك جوجه بزرگ می شود. البته اگر آنهم در زیر تیغ كمباین ها تلف نشود، زنده ماندن جوجه ها به عوامل مختلف دیگری مانند غنی بودن زیستگاه، درستی عرصه تغذیه آنها و تجربه والدین نیز بستگی دارد زیرا معمولا پرنده های جوان در بزرگ كردن جوجه ها كم تجربه تر هستند اما پرنده های مسن و مولد با تجربه تر هستند و می توانند تمام تخم ها را به جوجه تبدیل كنند و به سنی برسانند كه مستقل شوند.
علمی 9014**1485
تهران- ایرنا - میش مرغ، بزرگترین پرنده پروازی در كشور لانه خود را روی زمین درست می كند كه متاسفانه زمان جوجه آوری آنها با برداشت محصول در مزارع همزمان می شود؛ از این رو لانه هایشان زیر تیغ كمباین ها تخریب و جوجه هایشان تلف می شوند.
