به گزارش روز یكشنبه خبرنگار ایرنا از مسكو، سفر بی سابقه پمپئو به بندر سوچی در حالی صورت می گیرد كه روابط روسیه و آمریكا در سه سال گذشته هر روز بدتر شد چرا كه دونالد ترامپ از نخستین روز كاری خود تحت شدیدترین فشارها و اتهام ها مبنی بر تبانی با روسیه برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری قرار داشت.
چند هفته قبل ترامپ پس از گذشت بیش از دو سال از فشارهای بازرس مولر مبنی بر تبانی با روسیه خارج شد به مناسبت دیدار پوتین با كیم جونگ اون رهبر كره شمالی با وی تماس گرفت.
تماسی كه بیش از یك ساعت به طول انجامید و بسیاری از صاحب نظران معتقدند كه ترامپ قصد داشت میزان واكنش دموكرات ها كه بشدت به دنبال فشار بر او برای گسترش روابط با روسیه هستند را ارزیابی كند.
براساس آنچه كاخ كرملین منتشر كرد، سران روسیه و آمریكا در این گفت و گو كه به درخواست طرف آمریكایی صورت گرفت وضعیت كنونی و آینده روابط دوجانبه با تاكید بر همكاری اقتصادی را بررسی كردند.
روسای جمهور دو كشور خواستار توسعه همكاری های تجاری - سرمایه گذاری همسود شدند و از آمادگی دوجانبه جهت فعال سازی گفت وگوها در عرصه های مختلف از جمله ثبات راهبردی صحبت كردند.
پوتین نیز ترامپ را در جریان دیدارش با كیم جونگ اون قرار داد و خاطر نشان كرد كه اجرای صادقانه تعهدات پیونگ یانگ باید با كاهش فشارهای تحریمی علیه كره شمالی همراه شود.
دو طرف بر اهمیت پیشبرد پیگیرانه مسیر خلع سلاح هسته ای و دستیابی به عادی سازی بلندمدت اوضاع شبه جزیره كره هم تاكید كردند.
اوضاع اوكراین با وجود انتخابات اخیر ریاست جمهوری در این كشور نیز دیگر محور این گفت وگوها بود و پوتین تاكید كرد كه رئیس جمهور جدید اوكراین باید واقعا در راستای تحقق توافقنامه مینسك قدم بردارد كه از اهمیت مهمی برای حل و فصل مناقشات داخلی اوكراین برخوردار است.
رئیس جمهوری روسیه در روند تبادل نظر مربوط به اوضاع پیرامون ونزوئلا خاطر نشان كرد كه تنها خود ونزوئلایی ها حق تعیین سرنوشت كشورشان را دارند.
ترامپ هم پس از گفت وگو با پوتین در كنفرانس خبری در كاخ سفید گفت: ما به دنبال گسترش روابط تجاری خود با روسیه هستیم چرا كه هر دو طرف تمایل به تجارت دارند و من خواستار گسترش روابط با روسیه هستم.
سیاست آمریكا در قبال روسیه روی دیگری از آنچه ترامپ ادعا می كند دارد چرا كه مایك پمپئو رئیس دستگاه دیپلماسی این كشور حرف دیگری می زند بنابراین روس ها نمی توانند اطمینان یابند كه رویكرد نهایی آمریكا در مقابل آنها چه خواهد بود.
او پیش از سفر به مسكو روس ها را مسبب وضعیت موجود در ونزوئلا خوانده و ادعا كرده است كه صدها مامور روسیه ونزوئلا را كنترل می كنند.
به گفته وی، روس ها خط مشی سیاسی ونزوئلا را كنترل می كنند و آمریكا عمیقا علاقه مند است كه روسیه و كوبا در نزدیكی آمریكا نقطه اتكا نداشته باشند بنابراین روسیه باید از ونزوئلا خارج شود.
او گفته در دیدار با لاوروف مسئله ونزوئلا را مطرح خواهد كرد هر چند كه مطمئن نیست كه به توافقات مشخصی دست یابد.
با این حال 'ولادیمیر جباراف' معاون اول كمیته امور بین‌المللی شورای فدراسیون معتقد است مكالمه تلفنی نشانه خوبی برای تمام جامعه جهانی از نقطه نظر برقرار شدن ثبات در اوضاع بین‌المللی است.
'آلكساندر دورمین' استاد دانشكده حقوق مدرسه عالی اقتصاد معتقد است كه اوضاع داخلی ایالات متحده بغرنج بوده و درگیری دو جناح اجازه نخواهد داد خط مشی سیاست خارجی آمریكا بطور بنیادی تغییر كند. به نظر وی نمی‌شود گفت كه اینك دست های ترامپ باز و امكان عادی سازی روابط با روسیه بزرگتر شده است.
وی افزود: در رابطه با انتخابات ریاست جمهوری، كه در نوامبر سال آینده برگزار می‌شود، ترامپ از اقدام قطعی طفره می‌رود، ولی حتی در این شرایط گفت وگوی باز می‌تواند به حل و فصل برخی مسائل منطقه‌ای كمك كند.
'ریچارد وایتس' مشاور اسبق پنتاگون و رئیس مركز مطالعات نظامی سیاسی معتقد است سفر پمپئو و مكالمه تلفنی رهبران دو كشور با اختلاف طرفین در خصوص اوضاع ونزوئلا و اجلاس اخیر سران روسیه و كره شمالی در ولادیواستوك ارتباط دارد.
'ایگور پشنیچنیكوف' صاحبنظر انستیتوی مطالعات راهبردی روسیه نیز گفت وگو میان مسكو و واشنگتن برای جلوگیری از بی ثباتی مطلق اوضاع منطقه را با اهمیت می خواند و معقتد است كه روسیه از حقوق بین‌المللی، كه در ونزوئلا زیر پا گذاشته می شود، دفاع می‌كند.
سرگئی استروكان و كریل بلیانینوف ستون نویسان روزنامه كامرسانت روسیه معتقدند كه ترامپ سعی بر بهبود روابط با روسیه دارد زیرا ایران و چین را خطر اصلی تلقی می‌كند با این حال اظهارات ترامپ در مورد اوضاع ونزوئلا و نقش روسیه با اظهارات اعضای كلیدی تیم وی مغایرت دارد.
'فیودور وویتولوفسكی' مدیر انستیتوی اقتصاد جهانی و روابط بین‌المللی معتقد است كه پیش شرط خاصی برای بهبود روابط روسیه و آمریكا و تجدیدنظر در نظریه آمریكایی 'محور شرارت' و خارج كردن روسیه از آن موجود نیست.
به نظر وی، درست است از ادامه سیاست 'بازدارندگی دوگانه' ترامپ نسبت به روسیه و چین حرف زده شده است اما بازار روسیه برای آمریكا چندان جالب توجه نیست در حالی كه چین رقیب اقتصادی بوده، بازار جذابی داشته و همزمان تهدید بلندمدت برای آمریكا محسوب می شود.
'لئونید سلوتسكی' رئیس كمیسیون بین الملل دومای روسیه نیز در كانال تلگرامی خود به تحولات اخیر در روابط آمریكا و روسیه اشاره كرده و گفته است كه لحن سازنده ارتباطات روسیه- آمریكا در عالی ترین سطح و سطوح عالی، امیدی برای حل و فصل مشكلات دوجانبه و در دستوركار بین المللی است.
وی با اشاره به تماس تلفنی چندی پیش ترامپ به پوتین و سپس دیدار سرگئی لاوروف و مایك پومپئو وزرای خارجه روسیه و آمریكا در فنلاند گفته كه اینها مبنایی برای خوشبینی محتاطانه به حساب می آیند.
سلوتسكی بطور جداگانه در مورد دستیابی نمایندگان هر دو كشور به درك متقابل در مورد عدم حل و فصل نظامی در ونزوئلا نیز صحبت كرده است اما اظهارات مقامات آمریكایی را ضد و نقض خوانده است.
در مجموع می توان گفت، پمپئو در حالی راهی مسكو می شود كه ترامپ به دنبال نشان دادن عملكرد خوب در سیاست خارجی برای دور دوم انتخابات ریاست جمهوری خود است.
اگر چه نامی از ایران در رسانه های روسیه در خصوص دیدار احتمالی مقامات آمریكا و روسیه برده نمی شود اما با توجه به تحركات نظامی آمریكا در منطقه و خط و نشان های پی در پی این كشور، بعید به نظر می رسد كه دو طرف در خصوص ایران با یكدیگر گفت وگو نكنند.
در خصوص ایران نیز اختلاف نظرهای دو كشور بسیار است، روسیه از حامیان برجام است ضمن اینكه از ابتكار عمل رئیس جمهوری اسلامی ایران در برجام حمایت كرده و گناه وضعیت پیچیده در خصوص آینده توافق هسته ای را آمریكا می داند.
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه چهارشنبه گذشته پس از دیدار با محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در كنفرانس مشترك مطبوعاتی اعلام كرد كه روسیه به تلاش خود برای قانع كردن سایر اعضای اروپایی برجام در جهت اجرای تعهداتشان برای حفظ توافق هسته ای با ایران ادامه می دهد.
بنابراین به نظر می رسد پمپئو در حالی امروز یكشنبه راهی سوچی می شود تا فردا با پوتین دیدار كند كه رویكرد دوگانه آمریكا در مقابل روسیه در تمامی زمینه ها به چشم می خورد و امیدی نیز بر بهبود شرایط وجود ندارد، گویا آمریكایی ها به دنبال اجرای نمایش های تبلیغاتی و رسانه ای خود هستند هرچند كه به خوبی می دانند برای امتیاز گرفتن از روسیه در خصوص هر یك از موضوعات مورد اختلاف، باید در موضوع دیگری به این كشور امتیاز ویژه ای بدهند.
روس ها هم به رهبری ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه نشان داده اند كه این كشور تنها در راستای منافع ملی خود و هر آنچه برای روس ها در كوتاه، میان و بلندمدت مفید بنظر برسد حركت خواهند كرد و اولویت آنها در حال حاضر ثبات راهبردی برای كنترل تسلیحات هسته ای، كوتاه آمدن اوكراین از مواضع خود، عدم دخالت آمریكا در بحران داخلی در ونزوئلا، تداوم برجام و داشتن روابطی به مراتب بهتر با غرب و برداشته شدن تحریم های آمریكا علیه این كشور در راستای گسترش روابط تجاری است.
با تمامی اختلافات موجود دو كشور در چند ماه اخیر همكاری هایی را در موضوع افغانستان و كره شمالی در پیش گرفته اند هرچند كه دو طرف بر روش های متفاوت خود تاكید می كنند و روس ها معتقدند كه دوران یكجانبه گرایی آمریكا در جهان به پایان رسیده است و باید براساس قوانین و معیارهای بین المللی و همكاری دیگر قدرت های جهانی و منطقه ای اختلاف نظرها و مشكلات را كنار گذاشت. هرچند در طرف مقابل و در تیم ترامپ حداقل در سه سال گذشته كوچكترین اعتقادی به قوانین و معیارهای بین المللی دیده نشده است.
اروپام ** 1346**2040
مسكو - ایرنا - مایك پمپئو وزیر امورخارجه آمریكا برای نخستین بار راهی روسیه می شود تا علاوه بر دیدار با همتای روس خود با ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه در ساحل دریای سیاه گفت وگو كند.
