به گزارش گروه اطلاع رسانی ایرنا، تصمیم دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریكا درباره خروج از برجام با تحلیل ها و بررسی های مختلفی بر صنایع كشور آغاز شد تا آثار این تصمیم بر آینده آنها مورد ارزیابی قرار بگیرد. هرچند در این میان بسیاری از نگاه ها به سوی بخش‌هایی نظیر نفت، گاز، خودرو و حمل و نقل بوده است.
در كنار تمامی این موارد باید گفت در دنیایی كه ارتباطات و اینترنت در آن از نقش تاثیر گذاری برخوردارند و ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... وسیعی دارند نمی‌توان از آثار این تحریم‌ها بر حوزه نوینی همچون استارت آپ‌ها چشم پوشید، حوزه‌ای كه به همان اندازه كه می‌تواند پر قدرت و توانمند عمل كند، به همان میزان هم می‌تواند آسیب پذیر و حساس به شرایط اكوسیستم باشد. به گفته كارشناسان بسیاری از شركت‌های فعال در این حوزه از خدمات بین المللی بهره می‌برند كه در صورت ممنوعیت، مشكلات جدی برابر آنها قرار خواهد گرفت و ممكن است برخی در پرداخت‌های خود هم دچار مشكل شوند. ضمن اینكه كسب و كارهای مجازی به دلیل نوپا بودن با مشكلات خاص خود در زمینه جذب سرمایه دست و پنجه نرم می‌كنند، بی‌ثباتی در فضای سیاسی و اقتصادی این امر را سخت‌تر هم خواهد كرد.
اهمیت روزافزون حوزه كسب و كارهای اینترنتی و نقش آنها در ایجاد ظرفیت های جدید اقتصاد، اشتغال و تاثیرپذیری این بخش از تحریم های آمریكا علیه ایران سبب شد تا پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به گفت وگو با «رضا الفت نسب» عضو هیأت مدیره و سخنگوی اتحادیه كشوری كسب و كارهای مجازی كشور بپردازد.
-در ادامه متن این گفت وگو را می خوانیم:
** ایرنا: با توجه به تحریم های اقتصادی موجود، كسب و كارهای اینترنتی یا همان استارتاپ ها چه سود و زیانی متحمل می شوند؟
*** اُلفت نسب: در شرایط كنونی با توجه به تحریم های اقتصادی متحمل شده از طرف آمریكا خرید اینترنتی از اولویت های اصلی مردم خارج شده و به نوعی شهروندان از این بازارها فاصله گرفته اند و آن را دیگر جزو نیازهای مهم خود نمی دانند. استارتاپ ها كه بازارهای كوچك و نوپایی هستند و چندسالی بیشتر از عمر آنها نمی گذرد به دلایل موجود با مشكلات عدیده ای روبرو و برخی از آنها نیز صدمه های بسیاری را متحمل شده اند. آنها از این وضعیت به شدت نگران هستند زیرا در مواقعی با كمبود یا نبود كالاهای مورد نیاز مواجه می شوند. برخی از این كسب و كارهای اینترنتی هنوز نتوانسته اند برای خود ایجاد بازار كنند و باید به ناچار از این فضا خارج شوند و همچنین افزایش حقوق ها شرایط دشواری را برای كارفرمای این صنف ایجاد كرده است. از طرف دیگر با توجه به شرایط سیاسی ایران و تحریم ها، در ایجاد بازارهای بین المللی محدودیت های بسیاری برای این حوزه ایجاد شده و آنها را برای فروش كالا به كشورهای خارجی با مشكلات زیادی مواجه كرده است. به طور مثال بسیاری از این شركت ها در این عرصه، آمادگی فروش كالا و خدمات در كشورهای حاشیه مانند عراق را دارند اما شرایط كنونی مانع این كار می شود. همچنین نظام پرداخت این حوزه نیز در این شرایط با تنش هایی مواجه است زیرا سرورها و بسیاری از سرویس های تبلیغاتی استارتاپ ها در خارج كشور صورت می گرفت كه با این وجود آنها مجبورند هویت خود را ایرانی جلوه ندهند تا مشكل خود را حل كنند.
** ایرنا: استارت آپ ها چه نقشی در افزایش تاب آوری اقتصادی در وضعیت موجود دارند؟
*** الفت نسب: در این شرایط تمامی بخش های اجرایی برای بقا تلاش می كنند و در این میان استارتاپ ها به عنوان كسب و كارهایی نوین و نوپا ضربه پذیرتر هستند كه اگر این بخش آسیب ببیند، آینده آنها نیز به چالش كشیده خواهد شد. استارتاپ ها باید حس كنند كه در كنار دیگر عوامل اجرایی دولت قرار دارند، گرچه تاكنون سیستم دولتی حاضر نشده است، مشكلات خود را با استارتاپ ها حل كند. اگر این حوزه از حمایت های همه جانبه مسوولان برخوردار شود، به راحتی می تواند با هزینه های اندك و خلق نوآوری ها منابع مصرفی كشور را نظم دهد. برای نمونه در بحث خودرو و املاك این روزها دلال گری های زیادی در این زمینه وجود دارد كه برخی سودجویان از آن منفعت می برند كه اگر این موضوع به استارتاپ ها واگذار شود آنها می توانند با توجه به اطلاعاتی كه دارند از راه لُجستیك(مدیریت جریان كالا، اطلاعات) طریقه عرضه را مدیریت كنند. به عنوان مثال آنها این امكان را فراهم آورده اند كه به فرد می گوید با وارد كردن كدپستی، قیمت روز ملك را با نشانه های مختلفی كه مدنظرش است، به دست آورد. وقتی قیمت ها واقعی باشند، دیگر از دسترس دلال ها و سودجویان بازار خرید و فروش خارج می شود و به نوعی اعتماد و اتكاء میان شهروندان و استارتاپ ها به وجود می آید و مردم به راحتی می توانند با سرمایه گذاری به خرید كالای مورد نظر خود اقدام كنند.
دولت باید با فراهم كردن نقدینگی و تامین منابع مالی لازم برای حركت و گسترش مشاغل نوپا كمك كند، همچنین با انجام دادن اقدام هایی در راستای تشویق اینگونه فعالیت ها نظیر تضمین و بازاریابی برای تولید انبوه در جهت حمایت از كارآفرینان گام بردارد. استارتاپ ها به عنوان قطبی موثر بر بخش های اقتصادی كشور اثرگذار هستند كه البته این موضوع مستلزم این امر است كه ضمن به رسمیت شناختن آنها به وسیله دولت، اداره مالیات نیز هزینه های متحمل شده را كاهش دهد. هر كسب و كار اینترنتی حداقل پنج سال از آغاز فعالیت خود زمان نیاز دارد تا بتواند هزینه ها و درآمدهای خود را بهبود ببخشد. اگرچه معافیت مالیاتی به نوعی خطر قرمز محسوب می شود و در این زمینه استارتاپ ها نیز انتظار ندارند كه آنها از پرداخت مالیات معاف شوند اما از دولت و نهادهای مالیاتی درخواست می كنند، هزینه های آنها را به رسمیت بشناسند.
** ایرنا: استارتاپ ها با توجه به بحث تحریم ارزی چه نقشی می توانند در این زمینه داشته باشند؟
*** الفت نسب: تثبیت نرخ ارز، تقویت و مدیریت مالی استارتاپ‌ها می تواند بسترساز توسعه اقتصاد كشور باشند. همچنین می توانند فضای رقابتی را گسترش دهند و زمینه ورود به بازارهای بین المللی را فراهم آورند. سرمایه گذاری ها در سال‌های گذشته در حوزه كسب و كارهای مجازی از طریق تامین مالی خارجی بوده است كه اكنون با محدودیت های به وجود آمده سرمایه گذاران خارجی معتقدند كه اینگونه سرمایه گذاری های در شرایط فعلی، نوعی ریسك پذیری به شمار می رود و جزو سرمایه گذاری پرخطر محسوب می شود. استارت آپ ها در دنیا همیشه به نوعی ساختارشكن به حساب می آیند. آنها با رفتن به طرف فرآیندهای مبتنی بر آینده و برتر همچون «های تك» و طرح سبك هایی مانند «بلاك چین و رمز ارز» می توانند نگرانی های موجود را از میان ببرند.
اقتصاد كشور به نوعی در حال كوچك شدن است و هزینه‌ها بیش از پیش به طرف ضروریات زندگی سوق داده می‌شوند و این موضوع تمام بازارها از جمله سنتی و نوپا را در بر می گیرد. بنابراین حجم كسب و كارهای مجازی نیز به شدت با روند رو به نزول و كمبود نقدینگی روبرو می شوند. تمام سعی آنها بر این مهم استوار شده است كه تلاش كنند، سرپا بمانند. برخی از سرمایه گذاران در این حوزه از كشور خارج می شوند و معتقدند كه اگر خارج از مرزها كسب و كاری راه بیاندازند، ضمن آنكه می توانند به فعالیت خود ادامه دهند، از بِرند بین المللی نیز برخوردار می شوند و بدون هیچ دغدغه ای خواهند توانست به داخل كشور نیز خدمات ارایه دهند.
** ایرنا: راهكارهای برون رفت از وضعیت كنونی چیست و چه برنامه هایی را برای آینده پیش رو مناسب می دانید؟
*** اُلفت نسب: اگر نرخ ارزها ثابت شود استارتاپ ها نیز می توانند با برنامه ریزی مدون به فعالیت های خود ادامه دهند. چون در غیر این صورت كسب و كارها مجبور می‌شوند، نه تنها تعدیل نیرو داشته باشند بلكه كسب و كار خود را تعطیل كنند. باید این واقعیت را پذیرفت كه اقتصاد كشور به اصلاحات آشكار و عمیقی نیاز دارد اما انجام دادن آن به آسانی میسر نمی‌شود. باید اصل بهره‌وری و اقتصاد محوربودن را رعایت كرد و كوشید تا منابع باقی مانده به هدر نرود. با توجه به نقش مهمی كه استارتاپ ها در كسب و كار و اقتصاد دارند آنها در پی راهی هستند تا محصولات یا خدمات نوآورانه خود را معرفی و از آن راه به كسب درآمد مورد نظر برسند.
پژوهشم**9117**2002**9131
تهران- ایرنا- رضا اُلفت نسب سخنگوی اتحادیه كشوری كسب و كارهای مجازی با بیان این موضوع كه تثبیت نرخ ارز و تقویت و مدیریت مالی استارتاپ‌ها می تواند بستر ساز توسعه اقتصاد كشور باشد، گفت: كسب و كارهای اینترنتی می توانند ضمن اینكه فضای رقابتی را در جامعه گسترش دهند، زمینه ورود به بازارهای بین المللی را نیز فراهم آورند.