دانشگاه ایلام در مسیر توسعه متوازن و همه جانبه است -2

در بخش اول مصاحبه، بیشتر به بررسی سوابق علمی، پژوهشی و اجرایی علی اكبری رئیس دانشگاه پرداختیم. در این بخش روی دانشگاه ایلام تمركز كرده ایم و مسائلی همانند گسترش كمی و كیفی دانشگاه و چالش های پیش روی دانشگاه ایلام مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین اهدافی كه دانشگاه برای خود در برنامه راهبردی قرار داده هم مورد توجه بوده است.

بخش دوم مصاحبه گروه دانشگاه و آموزش ایرنا به شرح زیر است:

** ایرنا: آقای دكتر به نظر شما علت پذیرش بدون حساب و كتاب و بی رویه دانشجو چیست ؟ آیا بی‎برنامگی در سطوح مدیریتی آموزشی عالی ایران است؟

** علی اكبری: نمی‎توان این مسئله را بی برنامگی نامید، آموزش عالی در هر دوره‌ای مجبور شده به نیازهای اجتماعی جامعه پاسخ بدهد وگرنه همین الان بر طبق آمار در حوزه كشاورزی و در بسیاری از رشته‌ها دیگر نیاز به نیروی جدید نداریم، یعنی این گونه نیست كه اطلاعات موجود نباشد، ولی شما دقت كنید به رغم بالا بودن بیكاری فارغ‎التحصیلان دانشگاهی آیا تمایل برای ادامه تحصیل در دوره ارشد كم شده است؟

یادم هست كه در استرالیا صاحبخانه‎ای داشتیم كه می‎گفت چطور است كه هر ایرانی كه می‎بینم یا دكتر است یا مهندس؟ متاسفانه مدرك دانشگاهی داشتن در ایران تبدیل به یك ارزش و شانیت اجتماعی شده است كه باعث می‎شود همه مردم دنبال مدرك دانشگاهی باشند، حتی اگر به دردشان هم نخورد.
از طرفی دولتمردان هم می‎خواهند برای همه مردم ایران شرایط تحصیلی را فراهم كنند و این یك اصل قانون اساسی است. عده‎ای هم معتقدند كه ما اگر در داخل كشور شرایط را فراهم نكنیم مردم برای ادامه تحصیل به كشور هایی مثل هند، ارمنستان، آذربایجان و.. كه از نظر علمی پایین تر از ایران هستند می‎روند، بنابراین گسترش آموزش عالی ایران بیشتر واكنشی و برای پاسخ به فشارهای اجتماعی بوده است، نه بر اساس اقتضائات نهاد علم.

** ایرنا: باتوجه به اینكه دوران دانشجویی شما در زمان دفاع مقدس بود. دانشگاه‎ها در آن زمان در چه شرایطی به سر می‎بردند؟

**علی اكبری: من در دوران تحصیل تربیت معلم افتخار داشتم بعنوان رزمنده در جبهه‎های غرب حضور داشته باشم و در اواخر دفاع مقدس هم زمانی كه بحث آتش بس مطرح بود، به عنوان مترجم نیروهای سازمان ملل در مناطق جنوب فعالیت داشتم.

در دوران جنگ فعالیت‎های فرهنگی و دانشجویی در دانشگاه ها وجود داشت، چون دانشگاه هم بخشی از جامعه است و هیچ وقت از جامعه دور و جدا نبوده است. اما در حوزه فعالیت‎های سیاسی باید عرض كنم كه ما در اوایل انقلاب از لحاظ سیاسی حضور حداكثری جریان‎های مختلف چپ و راست متأثر از فضاهای جهانی را داشتیم ولی در دوران جنگ فضای ایثار و شهادت و رزمندگی غالب بود، البته انجمن اسلامی آن زمان هم فعال بود كه با فضای امروزش خیلی تفاوت داشت. جدا شدن جریانی‎های سیاسی دانشجویی از همدیگر بعد از جنگ تحمیلی صورت گرفت. اینكه برخی افراد در آن موقع جزو انجمن های اسلامی بودند اما الان گرایش های مختلف سیاسی دارند بیانگر نبود شفافیت سیاسی در دوران دفاع مقدس بود.

از دوره‎ی آقای خاتمی به بعد این تفكیك‎های سیاسی شفافیت پیدا كرد و من فكر می‎كنم همه ما به آقای خاتمی و آقای ناطق از این لحاظ مدیون هستیم، كه كمك كردند آرا، متنوع و احیاناً مخالف ولی در چارچوب نظام در جامعه ایران پذیرفته شود. طبیعی بود كه این فضا به تدریج به دانشگاه‎ها هم راه یافت و جریان ها مختلف سیاسی و فرهنگی در دانشگاه ها شكل گرفت.

** ایرنا: از دورانی كه به عنوان مترجم نیروهای سازمان ملل در ایران فعالیت داشتید، اگر خاطره‎ای دارید تعریف كنید؟

**علی اكبری: در سال 1367 وقتی كه جنگ تمام شد، نیروهای سازمان ملل برای نظارت بر آتش بس وارد ایران شدند كه این امر برای من از سه جنبه كارایی داشتن زبان انگلیسی برای اولین بار (ترجمه برای نیروهای سازمان ملل)، عضویت در بسیج و آشنایی با عملكرد نیروهای سازمان ملل دارای اهمیت بود.

اما در خصوص خاطره، یادم هست در آن موقع یكی از جاده‎های مرزی ما زیر آب رفته بود و یگان‎های ایرانی از ما خواستند كه از نیروهای سازمان ملل برای تعمیر یك ماه این جاده مهلت بگیریم، من پیام را به آنها منتقل كردم، اما آنها مخالفت كرده و گفتند فرصت یك ماهه زیاد است. نیروهای ایرانی اصرار می‎كردند و می‎خواستند با آنها صحبت كرده و توجیه‎شان نمایم. من پیام را منتقل كردم كه یكی از فرماندهان نیروهای حافظ صلح رو به من كرد و با یك حالت خاصی گفت: من می‎دانم كه اگر شما ایرانی‎ها بخواهید؛ دو روزه این جاده را تعمیر می‎كنید و این واكنش برای من جالب بود و به قول معروف فهمیدم كه آنها ما را چگونه شناخته‎اند.

**ایرنا: آقای دكتر بعد از معاونت آموزشی دانشگاه ایلام در چه حوزه‎هایی فعالیت داشته‎اید؟

**علی اكبری: نزدیك به دو سال معاون آموزشی دانشگاه ایلام بودم تا اینكه آقای دكتر طهماسبی رئیس وقت دانشگاه می‎خواست از ایلام برود. تا آن زمان رئیس دانشگاه ایلام از تهران و یا از استان‎های همجوار انتخاب می‎شد و برای انتخاب رئیس دوباره نگاه‎ها به سمت بیرون متوجه شد. دكتر معین در زمان وزارت علوم آیین‌نامه‌ای ابلاغ كرد كه روسای دانشگاه‎ها بصورت انتخابی و توسط اعضای هیأت علمی انتخاب شوند و در چند مورد این برنامه تجربه شد. چندی بعد كه دكتر توفیقی جایگزین دكتر معین در وزارت علوم شدند،

در آن زمان به عنوان معاون آموزشی نامه‎ای به آقای دكتر رحیمی معاون وزیر و مسئول هیئت امنای دانشگاه ایلام نوشتم كه ما شش نفر را در دانشگاه ایلام داریم كه می‎توانند مسئولیت ریاست دانشگاه را بر عهده بگیرند، لذا یا از بین این شش نفر یك نفر را به عنوان رئیس انتخاب كنید یا فردی قوی تر از این شش نفر را برگزینید. این نامه یكی از مكاتبات تاریخی بنده در دفاع از دانشگاه بوده چون بر این عقیده بودم كه دانشگاه ایلام به دوره بلوغ رسیده است. خوشبختانه وزارت علوم به درخواست بنده پاسخ مثبت داد و دكتر توفیقی وزیر محترم وقت هیأتی را به دانشگاه ایلام اعزام نمود و با رای شورای دانشگاه اینجانب بعنوان اولین نفر بومی در سِمَت رئیس دانشگاه ایلام برگزیده شدم.

این دوره متفاوت بود، یادم هست در آن زمان در جلسه‎ای كه با آقای دكتر توفیقی داشتم به ایشان عرض كردم تا به امروز هر كسی رئیس دانشگاه ایلام شده، یك حامی در وزارتخانه داشته است، حالا تكلیف من چیست كه در ستاد وزارت حامی شناخته شده ندارم دكتر توفیقی در جواب من گفت: كسانی كه این طوری بوده‎اند به راحتی هم جابه جا شده‎اند، شما منتخب همكاران خودتان و مورد حمایت آنها هستید و ما حواسمان هست، پس انتظار داریم با وزارت هماهنگ باشید.

همچنین به یاد داشته باشید به علت ساختار قبیله‎ای ایلام و چند استان مشابه دیگر تاكنون فردی بومی را به عنوان رئیس دانشگاه منصوب نكرده‎ایم، حال كه شما با رأی اعضای هیات علمی انتخاب شدید به همین دلیل شما در كانون دید و نقد قرار دارید، اگر موفق شوید این ذهنیت برای همیشه شكسته می‎شود، اما اگر موفق نباشید ممكن است وزارت به ساختار قبلی و اعزام رئیس دانشگاه غیر بومی برگردد و خوشحالم كه از آن تاریخ به وزارت علوم پذیرفت به افراد بومی در دانشگاه ایلام اعتماد كند و دیگر هیچ رئیسی از خارج استان بر ما تحمیل نشد و در نهایت اینجانب تا سال 1385 رئیس دانشگاه ایلام بودم كه با تغییر دولت، همكاردیگری به عنوان رئیس دانشگاه منصوب شد.

**ایرنا: ارزیابی شما از دوران وزارت آقای دكتر معین چیست؟ و دوم اینكه ارزیابی شخصی شما از دوره اول ریاست خودتان بر دانشگاه ایلام چیست؟

**علی اكبری: آقای دكتر معین در ایجاد دوره‎های تحصیلات تكمیلی خیلی خوب عمل كرد، منتها همیشه آموزش عالی در معرض آسیب‎های بیرونی است و به هر حال عده‌ای نسبت به این وزارتخانه نظری خاص دارند. برای آقای معین حاشیه درست شد و هر وقت آموزش عالی ما وارد حاشیه شده یا برایش حاشیه‎سازی درست شده از توفیقاتش كم شده است. حاشیه‎ها باعث شد پاكدستی، سلامت اقتصادی و سلامت فكری آقای دكتر معین با مسایل دیگر تحت‌الشعاع قرار گیرد تا اینكه در نهایت دكتر توفیقی جایگزین ایشان شد. من فكر می‌كنم دوره متفاوتی از ارزش دادن به دانشگاه‎ها واگذاری امور به دانشگاه بود، كما اینكه قانون هیئت امناء كه در آن موقع تصویب شد به علت مخالفت‎هایی كه صورت گرفت راكد ماند، ولی آقای دكتر توفیقی با ملاحظاتی آن را به نتیجه رساند. بحث استقلال و ارزش دادن به دانشگاه‎ها در كنار كارهای دیگری كه صورت گرفت در كل یك شاهكار بود.

اما درباره ارزیابی خودم از دوره اول ریاست بر دانشگاه، طبیعی است كه دیگران بهتر می‎توانند ارزیابی كنند، اما اگر توفیقی به دست نیامده بود برای بار دوم و بعد 10 سال دوباره با رای 65 درصد همه اعضای هیأت علمی رئیس دانشگاه ایلام نمی‎شدم، هرچند حكم را جناب دكتر فرهادی وزیر محترم وقت صادر كرد اما با اعمال نظرات همكارانم این اتفاق افتاد. استحضار داشته باشید كه در پایان سال 97 دوره دوم مدیریت بنده به پایان رسید و هیأت نظارت و ارزیابی وزارت علوم مأموریت یافت كه ضمن حضور در دانشگاه با اعضای هیأت ممیزه و شورای دانشگاه به مشورت پرداخته و در خصوص رئیس دانشگاه تصمیم‎گیری نماید كه افتخار استمرار خادمی دانشگاه برای بار سوم با رای قاطع همكاران و به تبع آن صدور حكم توسط جناب دكتر غلامی وزیر محترم علوم محقق شد.

** ایرنا: آقای دكتر در حال حاضر دانشگاه ایلام از نظر علمی، آموزشی و دانشجو در مقایسه با دانشگاه های دیگر كشور در چه سطحی قرار دارد؟

**علی‎اكبری: در چند سال اخیر جایگاه دانشگاه ایلام در سطح كشور و منطقه ارتقاء یافته است. طرح‎های عمرانی توسعه مطلوبی داشته‎اند. دو پروژه ساختمان دانشكده كشاورزی واقع در سایت اصلی دانشگاه و آموزشكده كشاورزی دهلران افتتاح شد و پروژه ساختمان دانشكده علوم پایه با پیشرفت 90 درصدی، فاز دوم توسعه دانشكده ادبیات و علوم انسانی با پیشرفت 60 درصدی، مجتمع آموزشی اداری با پیشرفت فیزیكی90 درصدی و پروژه محوطه سازی و احداث راه‎های دسترسی با پیشرفت 90 درصدی در حال انجام هستند كه با بهره برداری از این پروژه بیش از 40000 متر مربع بر وسعت دانشگاه افزوده شده یا می‎گردد.

در سال 1397 علیرغم همه مشكلات و از جمله تنگناهای مالی، فعالیت‎ها و برنامه‎های خوبی انجام شد كه می‎توان به برگزاری همایش بین‎المللی گرد و غبار با حضور دانشمندان كشورهای مختلف جهان و صاحب نظران و مقامات كشوری و استانی، حل اختلافات با متعارضین و مالكین مشاعی سنددار ارضی دانشگاه بعد از 40 سال، بازدید مقامات مختلف كشوری اعم از معاون رئیس جمهور، وزاری محترم علوم، معاونین محترم وزیر، مدیران ستادی وزارت علوم و دیگران از دانشگاه سبب شده كه این دانشگاه در كانون توجه قرار گیرد. در مجموع می‎توانم عارض باشم كه تنوع فعالیت حاكی از توسعه متوازن و همه جانبه دانشگاه ایلام در طی سال‎های اخیر است كه بحول و قوه الهی استمرار خواهد داشت.

امروز دانشگاه ایلام در تمام عرصه‌ها در صحنه ملی و بین‎المللی حرف برای گفتن دارد. پذیرش دانشجوی خارجی دانشگاه، تفاهم‎نامه‎ها و تعاملات متعدد با دانشگاه های خارجی و برگزاری همایش بین‎المللی، بخشی از این توانمندی به عنوان یك دانشگاه بین‎المللی است و راه‎اندازی مركز آموزش زبان فارسی به غیر فارسی‎زبانان به جهت تسهیل در پذیرش دانشجوی خارجی صورت گرفته است. آزمایشگاه مركزی دانشگاه در قالب 22 آزمایشگاه پیشرفته به بهره‎برداری رسیده و در دومین سال فعالیت به عنوان یكی از آزمایشگاه برتر كشور شناخته شده است. تعداد كارگاه‎های آزمایشگاه 50 درصد رشد داشته است تا بتواند در پژوهش‎های كاربردی به درستی وارد شود. پژوهشكده گیاهان دارویی راه‎اندازی شده و مجوز مجلات علمی پژوهشی اخذ شده است و مركز رشد دانشگاه باز تعریف شده و اعضای هیأت علمی دانشگاه در قالب شركت‎های دانش بنیان به حل مسایل جامعه ورود پیدا كرده‎اند و در تلاش هستیم كه انشاءاله مركز نوآوری و شكوفایی دانشگاه را برای سال آینده راه‎اندازی كنیم.

در عرصه آموزشی در دو سال متوالی دانشجوی دانشگاه ایلام به عنوان دانشجوی نمونه كشوری انتخاب شده است، هرم اعضای هیأت علمی با ارتقاء اعضای هیأت علمی به مرتبه‎های دانشیاری و استادی اصلاح شده است با فراهم نمودن شرایط تحصیلی برای مربیان نسبت استادیار و بالاتر هیأت علمی دانشگاه به میانگین ملی رسیده است. در طی چهارسال گذشته 27 رشته تحصیلی جدید متناسب با نیاز استان دایر شده است و علیرغم ملاحظات مالی سالانه 20 ردیف استخدامی هیأت علمی به دانشگاه اختصاص یافته است.
در حوزه پژوهش با توجه به سیاست‎های اتخاذ شده اعتبار مناسب برای فعالیت‎های پژوهش تأمین شده است بگونه‎ای كه سهم پژوهش از 2.5 درصد اعتبارات به 12 درصد رسیده است. متوسط تولید علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه در منطقه به جایگاه مناسبی رسیده است، عضو هیأت علمی دانشگاه به عنوان یك درصد دانشمندان پر استناد ISI انتخاب شده است و طرح‎های ارتباط با صنعت دانشگاه بعنوان طرح‎های برگزیده وزارت علوم انتخاب شده است.

در عرصه اقدامات فرهنگی هم دانشگاه ایلام تلاش نموده كه پیشتاز بماند. تشكل‎های دانشجویی از فعالیت ممتاز برخور دارند و فضای آزاداندیشی و تضارب آرا در دانشگاه حاكم شده است، كرسی‎های آزاد اندیشی، مناظرات دانشجویی و تریبون آزاد بدون هیچ مانعی در دانشگاه دایر است. كانون‎های فرهنگی و هنری، كانون‎های مذهبی و نشریات دانشجویی در كنار انجمن‎های علمی بالغ بر 70 نهاد فرهنگی را در دانشگاه شكل داده‎اند. به جرأت می‎توانم ادعا كنم كه هدف رسیدن به گرانیگاه علمی و فرهنگی استان محقق شده و این فعالیت‎ها خوشبختانه به دستاوردهای ملی متعدد دست یافته است. مقام دوم جشنواره ملی حركت و مقام‎هام شایسته تقدیر متعدد یا انتخاب كانون محیط زیست بعنوان كانون برتر كشور و راهیابی كانون تئاتر به مسابقات ملی و بین‎المللی تنها بخشی از توفیقات دانشگاه است.

در حوزه دانشجویی قهرمانی متعدد تیم‎های ورزشی دانشگاه در سطح منطقه، كسب نایب قهرمانی فوتسال دختران كشور و دعوت دو دانشجوی دانشگاه به تیم ملی حاكی از توسعه ورزش دانشجویی است. ضمن اینكه ایجاد سلف سرویس مكمل جدید دانشگاه و بازسازی سلف سرویس‎های موجود، احداث پردیس خوابگاهی خواهران و ارتقای سطح خوابگاههای دانشجویی سبب شده كه سطح خدمات و رضایت‎مندی دانشجویان كاملاً مشهود باشد.

دانام**9487**1601**