متخصصان معتقدند عوامل مختلفی از جمله تغذیه نامناسب، عوامل محیطی، استرس، عوامل شغلی، مصرف زیاد نمك و چاقی از مهمترین عواملی هستند كه در شیوع بیماری فشارخون بالا نقش دارند. از این رو و با توجه به اهمیت موضوع 27 اردیبهشت ماه مصادف با 17 می روز جهانی «فشارخون بالا» نامگذاری شد كه فرصتی مناسب برای آگاه سازی مردم نسبت به این بیماری است.
چندی پیش وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی در نشست خبری بسیج ملی كنترل فشار خون اعلام كرده بود كه برآورد می‌شود در كشور حدود 15 میلیون بیمار مبتلا به فشار خون داشته باشیم.
سعید نمكی افزود: حداقل 40 درصد افراد مبتلا به فشار خون از بیماری خود خبر ندارند و این موضوع بسیار خطرناك است، این افراد وقتی متوجه می‌شوند كه با سكته مغزی یا قلبی به بیمارستان می‌روند یا با نارسایی كلیه باید دیالیز شوند.
همچنین « افشین استوار » رئیس مركز مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی اعلام كرده بود كه از سال 1990 تا 2016 شیوع فشار خون بالا در ایران حدود 3 برابر شده و پیش‌بینی می‌شود این روند ادامه یابد و در سال‌های آینده به 4 برابر برسد.
** فشارخون عامل مهم سكته‌های مغزی و قلبی، نارسایی كلیه و كم‌بینایی
معاون پژوهشی مركز تحقیقات نفرولوژی دانشگاه علوم پزشكی تهران روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا به عواقب متعدد فشارخون بالا اشاره كرد و گفت: فشارخون بالا از مهمترین علل سكته‌های مغزی، قلبی و همچنین نارسایی كلیه و كم بینایی است.
دكتر سید منصور گتمیری با اشاره به اینكه درچند سال اخیر فشارخون شیوع بیشتری یافته است، گفت: ارگان‌های حیاتی مانند مغز، قلب، كلیه و چشم بر اثر فشارخون آسیب می بینند، البته در فشارخون بالا همه اعضای بدن صدمه می بینند اما به ارگان های حیاتی‌تر آسیب بیشتری وارد می شود.
وی گفت: عوامل محیطی، تغذیه نامناسب، عوامل شغلی، استرس، نمك زیاد و چاقی در شیوع این بیماری بسیار نقش دارند، با كنترل عوامل تاثیرگذار تا حد زیادی می توان فشارخون را كاهش داد یا مقادیر داروی مصرفی را در بیماران كم كرد.
گتمیری به نقش ژنتیك در بروز این بیماری اشاره كرد و گفت: ژنتیك و توارث در بروز بیماری فشارخون بالا نقش مهمی دارد و چنانچه پدر یا مادر مبتلا به فشارخون باشند احتمال اینكه فرزندان آنها نیز دچار فشار خون بالا شوند به مراتب بیشتر از سایرین است.
معاون پژوهشی مركز تحقیقات نفرولوژی دانشگاه علوم پزشكی تهران افزود: برخی بیماری‌ها مانند پركاری تیروئید، پركاری غده آدرنال و اشكالات عروقی نیز می توانند در بروز بیماری فشار خون نقش داشته باشند.
** ایرانی ها بیش از 2 برابر حد مجاز نمك مصرف می كنند
گتمیری به نقش مصرف زیاد نمك در ابتلا به بیماری فشار خون بالا اشاره كرد و گفت: مصرف نمك در كشور بین 2 تا 2.5 برابر حد مجاز است و این موضوع عامل بسیار مهمی در شیوع فشارخون است.
وی ادامه داد: برخی افراد با توجه به سلایق غذایی نمك بیشتری مصرف می كنند، به عبارتی به ذائقه شور عادت كرده اند كه موضوع خطرناكی است و باید این رویه را تغییر دهند.
وی بر لزوم كاهش مصرف نمك در غذاهای فرآوری شده تاكید كرد و گفت: در كارخانجات باید بر میزان مصرف نمك در هنگام تولید محصولات غذایی نظارت بیشتری صورت گیرد، در صورتی كه این رویه ادامه یابد، باید منتظر شیوع بیشتر فشار خون در جامعه باشیم.
** مواد غذایی پر پتاسیم، عامل مهمی برای كاهش فشارخون بالا
گتمیری افزود: یكی از عواملی كه ثابت شده با رعایت آن فرد می تواند بین نیم تا یك سانتیمتر جیوه (بین 5 تا 10 میلیمتر جیوه ) فشارخون را كاهش دهد، مصرف مواد غذایی پر پتاسیم است، گوجه فرنگی مقدار زیادی پتاسیم دارد كه آن را به صورت خام یا پخته می توان مصرف كرد.
معاون پژوهشی مركز تحقیقات نفرولوژی دانشگاه علوم پزشكی تهران، سیب زمینی را یكی دیگر از مواد غذایی سرشار از پتاسیم اعلام كرد و گفت: بیشتر افراد سیب زمینی را خلال و با نمك زیاد در روغن سرخ كرده و سپس مصرف می كنند، این كار هم مواد غذایی سالم را به ناسالم تبدیل كرده و هم از مقدار پتاسیم آن به شدت می كاهد.
گتمیری به مردم توصیه كرد كه سیب زمینی را به صورت آبپز یا تنوری مصرف كنند تا از منبع غنی پتاسیم آن بهره مند شوند، اگر سیب زمینی به چیپس تبدیل و مصرف شود، سلامت ما را تهدید می‌كند.
وی برلزوم مصرف روزانه سبزی و میوه برای جلوگیری از بیماری فشارخون بالا تاكید كرد و گفت: سازمان بهداشت جهانی توصیه كرده در طول روز 5 نوع سبزی مصرف شود.
** رژیم غذایی پركلسیم می تواند از شیوع فشارخون جلوگیری كند
وی با اشاره به اینكه رژیم غذایی پركلیسم می تواند از شیوع بیماری فشارخون جلوگیری كند، گفت: لبنیات منبع غنی رژیم غذایی پركلسیم هستند كه بهتر است از نوع كم چرب آن، مصرف شود، اثبات شده مصرف اینگونه مواد غذایی بین نیم تا 7 دهم سانتیمتر جیوه فشار خون را كاهش می‌دهد.
گتمیری به نقش ورزش در كاهش فشار خون اشاره كرد و گفت: از موارد دیگری كه می توان برای جلوگیری از شیوع فشارخون توصیه كرد ورزش منظم در طول هفته است، 3 تا 5 روز در هفته به مدت 50 دقیقه ورزش منظم به صورت پیاده روی تند، می تواند مانع تشدید فشارخون شود.
وی با اشاره به اینكه كاهش وزن در كنترل فشارخون نقش مهمی دارد، گفت: آلودگی هوا، محیط پراسترس و حتی هیجانات مثبت هم می تواند فشار خون را بالا ببرد.
علمی 1201 ** 9014
تهران- ایرنا- فشارخون بالا به دلیل نداشتن نشانه یا علائم بالینی ابتلا، قاتل خاموش نام گرفته است؛ به همین دلیل این بیماری، سلامت افراد زیادی را تهدید می‌كند و برای مقابله با آن علاوه بر ورزش باید موادغذایی شامل سبزیجات، سیب زمینی پخته یا آبپز، لبنیات كم چرب در برنامه روزانه قرار گیرد و از استرس و هوای آلوده هم دوری كرد.
