به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، ادامه جنگ قدرت در كاراكاس موجب شد تا برخی كشورها به فكر راه چاره ای برای پایان دادن به بحران داخلی در ونزوئلا باشند. رسانه ها اعلام كردند پیش از این مذاكراتی در كوبا میان دو گروه برگزار شده بود و در واقع نشست اسلو دومین تلاش بین المللی برای پایان دادن به تنش های سیاسی در این كشور به شمار می رود. دیدار در نروژ حدود دو هفته پس از كودتای نافرجام مخالفان در ونزوئلا برگزار شد و نمایندگان از سوی دولت قانونی و مخالفان برای مذاكره بر سر ایجاد صلح و ثبات در این كشور به نروژ رفتند.
از ژانویه گذشته «خوان گوایدو» به عنوان رئیس مجلس ملی روند مخالفت آشكار خود با دولت را آغاز كرد و انتخابات سال 2018 را كه به پیروزی «نیكلاس مادورو» منجر شده بود باطل اعلام كرد و خود را رئیس جمهور این كشور نامید. ایالات متحده و برخی كشوهای غربی در كنار تعدادی از همسایگان ونزوئلا از گوایدو حمایت كردند و در مقابل بیشتر كشورها از جمله روسیه، چین، ایران و تركیه از دولت قانونی كاراكاس پشتیبانی كردند. مسكو در این مسیر حمایت های سیاسی و حتی نظامی را از دولت مادورو به عمل آورد و نقش مهمی را در شكست توطئه های آمریكا و حتی نافرجام شدن كودتا برعهده داشت.
**نروژ؛ میانجی سنتی برای صلح
نروژ به صورت سنتی علاقه ای خاص به تحولات در آمریكای لاتین دارد و پیش از این در زمینه پایان دادن به درگیری های داخلی در كلمبیا میان دولت و گروه فارك هم نقش آفرین بود. این بار اما نشست ها در سكوت كامل خبری برگزار شد و رسانه ها نتوانستند گزارش دقیق و كاملی را از فرایند و نتیجه مذاكرات منتشر كنند.
در واكنش به ابتكار نروژ «خوان گوایدو» رئیس جمهوری خودخوانده ونزوئلا و رهبر مخالفان این كشور هم نمایندگانی را به عنوان مذاكره كننده برای حضور در فرایند میانجیگری بحران ونزوئلا به نروژ فرستاد.
به نقل از رسانه ها از سوی مخالفان «استالین گونزالز» و دو مشاور گوایدو در نشست اسلو شركت كردند و در مقابل «خورخه رودریگوئز» وزیر اطلاعات و «هكتور رودرگوئز» فرماندار ایالت میراندا از سوی دولت در گفت وگوها حضور یافتند.
در این فرایند هر یك از دو طرف به صورت مجزا با میانجی های نروژی گفت وگوهایی را انجام دادند و هیچ مذاكره مستقیم میان دولت و مخالفان صورت نگرفت. هنوز مشخص نیست این نشست كه در سكوت خبری كامل صورت گرفته و حتی مكان آن هم اعلام نشده است در آینده پیگیری خواهد شد.
گفتنی است پیش از این نروژ علاوه بر كلمبیا در زمینه صلح در سریلانكا، سودان و حتی میان اعراب و اسرائیل نقش آفرین بوده است.
**چرا دو طرف به گفت وگو روی آوردند؟
اگرچه تاكنون به صورت رسمی نتیجه ای از دیدارها در اسلو منتشر نشده است اما تحلیلگران اعتقاد دارند شرایط داخلی نزوئلا هر دو گروه را به گفت وگو و حل اختلاف ها وادار كرده است. روزنامه «واشنگتن پست» انجام این دور از مذاكرات را 17 ماه پس از شكست مذاكرات قبلی میان دولت و مخالفان مهم دانست و در مورد دیدگاه مخالفان به مذاكرات، بخش هایی از سخنان گوایدو را منتشر ساخت كه گفته بود: نباید اهداف و مكانیسم را با یكدیگر در هم آمیخت. ما پیش از این گفتیم همه گزینه ها را امتحان می كنیم؛ اما اشتباه نكنید ما عاشق ونزوئلا هستیم و نه هر مكانیسمی.
طبق تحلیل این روزنامه آمریكایی، تصمیم برای آغاز مذاكرات با وجود تردیدها در مورد موفقیت گفت وگوها باعث افزایش فشار بر هر دو طرف خواهد شد. گوایدو تاكید كرده است كه نگرانی و خواسته اصلی مخالفان همان تنها هدف آن ها از حضور در گفت وگوها است. به نوشته این روزنامه بركناری مادورو خواسته ایی است كه رهبر مخالفان آن را دنبال می كند.
«جوف رمزی» دستیار مدیر دفتر آمریكای لاتین در واشنگتن اعتقاد دارد حضور مخالفان و دولت در گفت وگوها نشان داده است كه هر دو گروه دریافته اند ضعیف تر از آن چیزی هستند كه پیش از این می پنداشتند؛ درواقع آن ها فهمیدند كه توان شكست كامل رقیب را ندارند.
نشریه «تایم» نیز در گزارشی در زمینه دلایل تمایل مخالفان و دولت به مذاكرات آورده است اگرچه همزمان با آغاز گفت وگوها امیدواری به موفقیت آن بالاتر رفت اما اقدامات دولت در برخورد با مخالفان و جلوگیری از ورود آن ها به پارلمان باعث افزایش تنش شد.
بر اساس این تحلیل شكست آشوب های كودتاگونه دو هفته قبل مخالفان به آن ها نشان داد كه از قدرت كافی برای فلج كردن دولت و نظامیان برخوردار نیستند. همین امر مخالفان را مجاب ساخت تا با نمایندگان مادورو گفت وگو كنند.
تایم همچنین مدعی شد در طرف مقابل هم این تحولات در بدنه دولت كاراكاس شكاف هایی را ایجاد كرد. اما یكی از دلایلی كه هردو طرف را به مذاكره علاقه كرده است به تعویق انداختن تاثیر تحریم های نفتی ایالات متحده است كه بیش از 97 درصد درآمدهای خارجی ونزوئلا را تامین می كند.
**انتظارات دوطرف از مذاكره
به اعتقاد برخی تحلیلگران و رسانه ها اگرچه رهبر مخالفان ونزوئلا تاكید دارد كه فرستادگان وی هیچ مذاكره مستقیمی را با نمایندگان دولت انجام نمی دهند اما حضور هیات های دو طرف در نروژ گامی مثبت و نشان دهنده تمایل آن ها برای ایجاد آرامش و صلح در ونزوئلا است. تارنمای شبكه خبری «الجزیره» در گزارشی با نگاهی مثبت به دستاورد نشست به نقل از مادورو آورد كه مذاكرات نروژ به دنبال راه كار مسالمت آمیز برای بحران ونزوئلا است.
حزب سوسیالیست«PSUV» كه قدرت را در ونزوئلادر دست دارد پیش از این هم بارها اعلام كرده بود كه دیدگاه مثبتی نسبت به مذاكره دارد و از انجام آن استقبال می كند. با اینحال به نوشته الجزیره مخالفان نسبت به موفقیت مذاكره تردید دارند و مدعی هستند مادورو از گفت وگو به عنوان تاكتیكی برای حفظ قدرت و حتی افزایش مشروعیت خود استفاده می كند.
درحالی كه دولت مادورو این دیدارها را اكتشافی و گامی برای بررسی زمینه ها دانسته است، گوایدو فرایند میانجی گری را «پایان غصب» و آغازی برای بركناری مادورو تفسیر كرد.
از نگاه رسانه های خبری اتكای گوایدو به ایالت متحده و درخواست وی از كاخ سفید برای دخالت نظامی در ونزوئلا مهمترین محوری است كه در خط مشی های اخیر گوایدو برجسته است. طبق تحلیل نشریه تایم، گوایدو علاوه بر این اعلام كرد به فرستاده خود در آمریكا دستور داده است تا با فرماندهان نظامی در جنوب آمریكا كه مسوولیت تحولات در آمریكای لاتین را برعهده دارند ارتباط برقرار كند. گفته های وی احتمال مداخله نظامی واشنگتن در ونزوئلا را افزایش داد.
به اعتقاد كارشناسان اولویت مخالفان حداقل این خواهد بود كه ساختار تازه ای را برای برگزاری انتخابات و اعلام برنامه زمانی برای آن به تصویب برسانند. اما حداقل خواسته دولت مادورو این خواهد بود كه دوره ریاست جمهوری وی تا سال 2025 بدون تغییر باقی بماند.
پژوهش**9130 **1552
تهران- ایرنا- نمایندگان مخالفان و دولت ونزوئلا در پایتخت نروژ مذاكراتی را انجام دادند كه می تواند به تنش های چند ماهه در این كشور پایان دهد؛ بااین حال كارشناسان خواسته های دو طرف را دور از یكدیگر و متعارض ارزیابی می كنند.
