يك روزنامه عربي مدعي شد يوسف بن‌علوي، وزيرخارجه عمان، در سفر غيرمنتظره روز دوشنبه به تهران، به همتاي ايراني خود پيامي از جانب آمريكا تحويل داده است. اين منابع مدعي شدند كه سفر بن‌علوي به تهران، پس از آن انجام شد كه پمپئو چند روز پيش در تماسي تلفني به سلطان عمان اطلاع داد كه هدف آمريكا، «براندازي نظام» ايران نيست؛ بلكه تغيير رفتار آن است و به همين دليل است كه واشنگتن تحريم‌هاي بيشتري عليه ايران اعمال كرده است. اين در شرايطي است كه محمدجواد ظريف شرط پذيرش پيشنهاد ترامپ براي مذاكره ايران و آمريكا را «نشان دادن احترام» از سوي آمريكايي‌ها در قبال ايران عنوان كرده است. به گزارش «فرارو»، روز دوشنبه، يوسف بن‌علوي كه كشورش در ميانجيگري ميان ايران و آمريكا سابقه تاريخي دارد، به‌طور غيرمنتظره به تهران سفر و با محمدجواد ظريف، وزيرخارجه جمهوري اسلامي، ديدار و گفتوگو كرد. وزارت امورخارجه ايران، با صدور بيانيه‌اي رسمي، بدون ارائه جزئيات گفت‌وگو‌هاي ظريف و بن‌علوي اعلام كرد كه دو طرف «درخصوص روابط دوجانبه و مهم‌ترين مسائل منطقه‌اي و بين‌المللي» تبادل‌نظر كرده‌اند.
سفر ناگهاني بن‌علوي، درحالي صورت گرفته است كه تنش‌ها ميان ايران و آمريكا در منطقه به سطح كم‌سابقه‌اي رسيده است. به همين دليل، برخي ناظران اين گمانه‌زني را مطرح كرده‌اند كه ديپلمات عماني ممكن است پيامي از جانب واشنگتن به تهران آورده باشد. خصوصا كه چند روز پيش، مايك پمپئو، وزيرخارجه آمريكا با قابوس بن‌سعيد، سلطان عمان تلفني گفتوگو كرده بود. حال روزنامه فرامنطقه‌اي «العرب» كه به دولت قطر نزديك است، به نقل از ديپلمات‌هاي غربي، مدعي شد بن‌علوي واقعا از جانب آمريكا به ايران پيامي آورده كه در آن واشنگتن براي مذاكره با تهران ابراز تمايل كرده است. اين منابع مدعي شدند كه سفر بن‌علوي به تهران، پس از آن انجام شد كه پمپئو چند روز پيش در تماسي تلفني به سلطان عمان اطلاع داد كه هدف آمريكا «براندازي نظام» ايران نيست؛ بلكه تغيير رفتار آن است و به همين دليل است كه واشنگتن تحريم‌هاي بيشتري عليه ايران اعمال كرده است.
واشنگتن در پيام خود به تهران، براي مذاكره با ايران براساس شروط مشخص (12شرط اعلام‌شده وزيرخارجه آمريكا) اعلام آمادگي كرده است. با اين حال، طبق ادعاي منابع العرب، پيام بن‌علوي جنبه تهديد‌آميز هم داشته است. براساس اين ادعا، پيام آمريكايي بن‌علوي حاوي اين نكته بود كه اگر ايران اقدامي «خصمانه» عليه آمريكا يا متحدان منطقه‌اي آن انجام دهد، آمريكا آماده است كه در تشديد تنش با ايران به سطوح بالايي برود. منابع العرب در ادامه مدعي شدند كه هفته گذشته، يك فرستاده قطري در سفري سري به تهران، پيام مشابهي از جانب آمريكا به مقامات ايراني داد. اما ايران به قطر اعتماد زيادي ندارد و ترجيح داد همين پيام را از عمان دريافت كند. چراكه ايران در توانمندي عمان در ايفاي نقش واسطه ميان تهران و واشنگتن شكي ندارد. گفتني است كه عمان در گذشته نقش مهمي در فراهم كردن زمينه مذاكرات هسته‌اي ميان ايران و آمريكا ايفا كرده بود و با اوج‌گيري مجدد تنش‌ها ميان تهران و واشنگتن، بار ديگر از احتمال ميانجيگري آن سخن رفته است. سفر بن‌علوي از اين نظر اهميت دارد كه مايك پمپئو، وزيرخارجه آمريكا روز چهارشنبه هفته گذشته با سلطان قابوس، پادشاه عمان درباره تنش‌ها با ايران رايزني كرده است. پمپئو از ديپلمات‌هاي اروپايي هم خواسته تا به كاهش تنش‌ها با تهران كمك كنند. جلسه ويژه ترامپ با سرپرست پنتاگون و رئيس ستاد مشترك ارتش آمريكا هفته گذشته برگزار شد. پنج مقام بلندپايه كه مباحثات اين نشست را در اختيار نيويورك‌تايمز قرار داده‌اند، خبر داده‌اند كه ترامپ «سر‌سختانه» با هرگونه گزينه جنگ با ايران مخالفت كرده و خواستار يافتن راه‌‌حل‌هاي ديپلماتيك با هدف «كاهش تنش‌ها با تهران» شده است. در همين خصوص مقامات كاخ‌سفيد به روزنامه نيويورك‌تايمز خبر داده‌اند كه دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري آمريكا تلاش كرده است در روزهاي اخير ترمز تقابل با ايران را به سركردگي جان بولتون، مشاور امنيت‌ملي كاخ‌سفيد بكشد و در همين راستا به پاتريك شاناهان، سرپرست پنتاگون و ژنرال جوزف دانفورد، رئيس ستاد مشترك ارتش آمريكا قاطعانه اعلام كرده است كه بنا ندارد با ايران وارد جنگ شود. در همين زمان ديپلمات‌هاي ارشد دولت وي در تلاشند تا راه‌هايي را براي كاهش تنش‌ها با ايران بيابند.
** عقب‌نشيني واشنگتن
از سوي ديگر و در ادامه تغيير لحن مقامات واشنگتن در مورد ايران، رئيس‌جمهوري ايالات‌متحده نيز در تازه‌ترين اظهارنظر درباره افزايش تنش با ايران گفت او قصد «جنگ با ايران» را ندارد، اما مي‌خواهد مطمئن شود كه «ايران سلاح هسته‌اي نداشته باشد». اين اظهارنظر پس از آن مطرح مي‌شود كه چند رسانه آمريكايي به نقل از منابع مختلف طي چند روز اخير گزارش داده بودند كه دونالد ترامپ به‌دنبال گزينه نظامي عليه ايران نيست. در روزهاي گذشته همزمان با حضور ناو هواپيمابر «آبراهام لينكلن» در نزديكي خليج‌فارس، برخي رسانه‌هاي آمريكايي مدعي شده‌اند كه واشنگتن گزينه درگيري نظامي با ايران را مورد بررسي قرار داده است. اظهارات «جان بولتون» مشاور امنيت ملي كاخ سفيد كه مدعي شد استقرار اين ناو و بمب‌افكن‌هاي آمريكايي در منطقه براي مقابله با «تهديد ايران» است هم بر اين فضا دامن زد. با اين وجود، دونالد ترامپ رئيس‌جمهور آمريكا در چند توييت اين ادعاها را رد و رسانه‌ها را به انتشار «اخبار جعلي» متهم كرد. به نوشته روزنامه «نيويورك‌تايمز» ترامپ هفته گذشته در جلسه‌اي با حضور مقام‌هاي ارشد دولت، تاكيد كرده كه به‌دنبال جنگ با ايران نيست.
** نزاع پمپئو و بولتون بر سر ايران
نشانه‌اي ديگري كه مي‌توان براي تمايل آمريكا به مذاكره با ايران مطرح كرد، بروز اختلافات در تيم ترامپ است. در همين خصوص نشريه آمريكايي پوليتيكو در گزارشي از تعميق شكاف ميان جان بولتون مشاور امنيت ملي آمريكا با مايك پمپئو وزيرخارجه و برايان هوك نماينده او در امور ايران خبر داد. اين نشريه در بخشي از اين گزارش آورده است؛ درحاليكه پمپئو تمام تلاش خود را به كار بسته تا مواضع ترامپ را در زمينه سياست خارجي پيش ببرد، بولتون سياست‌هاي متناقض را هدايت مي‌كند. در شرايطي كه پمپئو به‌دنبال مذاكره با ايران است، بولتون، لحن و سياست‌هايي كاملا متناقض را پيش مي‌برد.
براساس گفته دو منبع آگاه به مواضع و تفكر مايك پمپئو و برايان هوك، نماينده او در امور ايران، هدف اين دو مقام از تحت فشار قراردادن ايران بازگرداندن اين كشور به ميز مذاكرات است. در طرف مقابل بولتون قرار دارد كه نسبت به ماهيت مذاكره و ارزش آن با دشمنان آمريكا ترديدهاي جدي را مطرح كرده است؛ او فردي است كه پيش از پيوستن به كاخ‌سفيد بارها به‌طور علني خواستار تغيير رژيم در ايران شده بود. درحاليكه پمپئو تمام تلاش خود را به كار بسته است تا مواضع ترامپ در عرصه سياست‌خارجي را دنبال كند، بولتون زمان خود را صرف شكل دادن به سياست‌هايي كرده كه البته در مواردي نيز با خواسته‌هاي ترامپ در تضاد بوده است؛ بارزترين نمونه اين ناهماهنگي‌ها، زماني رخ داد كه بولتون با تصميم ترامپ براي خروج نيروهاي آمريكايي از سوريه مخالفت كرد. تهديدهاي نظامي دولت آمريكا عليه ايران باعث شده است كه بسياري از مخالفان اقدام نظامي نسبت به بي‌تجربگي پاتريك شاناهان، سرپرست جديد وزارت دفاع ابراز نگراني كنند. آنها توانايي وي براي ايستادن در مقابل افراد جنگ‌طلبي همچون جان بولتون را زيرسوال مي‌برند.
** گفت‌و‌گوي ظريف با سي‌ان‌ان
اين در شرايطي است كه محمدجواد ظريف، وزير امورخارجه ايران در گفتوگو با شبكه آمريكايي سي‌ان‌ان شرط پذيرش پيشنهاد ترامپ براي مذاكره ايران و آمريكا را «نشان دادن احترام» از سوي آمريكايي‌ها در قبال ايران عنوان كرد. به گزارش اقتصادنيوز، محمدجواد ظريف، وزير امورخارجه ايران گفت كه ايران با دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري آمريكا مذاكره نخواهد كرد؛ مگر اينكه ايالات‌متحده با احترام از طريق تعهدات خود ذيل برجام بتواند تهران را متقاعد به مذاكره كند. ظريف در اين مصاحبه هشدار داد كه ايالات‌متحده با گسترش حضور نظامي خود در خاورميانه نقش بسيار خطرناكي در منطقه بازي مي‌كند.همچنين حسن روحاني رئيس‌جمهوري ايران دوشنبه شب در سخناني گفت من اهل مذاكره و گفتوگو هستم، اما در شرايط كنوني مذاكره را قبول ندارم. همزمان با اين تحولات، برونو لومر، وزير دارايي فرانسه، مي‌گويد قدرت‌هاي اروپايي براي لغو اينس تكس كه براي تسهيل مبادله با ايران راه انداخته‌اند به شدت تحت فشار آمريكا هستند. لومر روز سه‌شنبه 21 مه (31 ارديبهشت) گفت كه علاوه بر فشار آمريكا هشدارها و اقدامات ايران درباره توافق هسته‌اي هم مذاكره درباره كانال مالي را سخت كرده است.
** مخالفت جمهوري‌خواهان با جنگ
از سوي ديگر و در خبري مرتبط با تنش‌هاي ميان ايران و آمريكا، اعضاي حزب جمهوري‌خواه ايالات‌متحده تاكيد كردند كه آنها و رئيس‌جمهور آمريكا خواهان درگيري و جنگ با ايران نيستند. به گزارش «ايلنا» به نقل از پوليتيكو،«رند پال» نماينده ايالت كنتاكي در مجلس سنا و «مايك لي» نماينده ايالت يوتا دو نماينده جمهوري‌خواه در مورد درگير نظامي با ايران گفتند: هرگونه اقدامي عليه ايران، بايد با مجوز كنگره صورت بگيرد. حتي سناتورهايي كه تفكراتشان جريان اصلي حزب را بيشتر بازتاب مي‌هد (مانند ميت رامني) هم نسبت به درگيري نظامي با ايران خوش‌بين نيستند. «شلي مور» نماينده ايالت ويرجينياي غربي هم در اين باره گفت: «ما همواره نگران تشديد تنش‌ها هستيم، رئيس‌جمهور درواقع بايد ما را از درگيري‌هاي مسلحانه‌اي كه الان درگير آنها هستيم، خارج كند. نمي‌توانم فكر كنم كه بخواهد بار ديگر ما را در درگيري ديگري وارد كند.»
منبع: روزنامه دنياي اقتصاد؛ 1398،03،01
گروه اطلاع رساني **1699**9131
تهران- ايرنا- همزمان با افزايش تنش‌ها ميان ايران و آمريكا، روزنامه العرب در خبري مدعي شد كه وزير خارجه عمان در سفر به تهران حامل يك پيام از طرف مقامات آمريكايي بوده است. اين در شرايطي است كه وزير خارجه ايران در گفتوگو با CNN احترام را شرط اصلي براي هر گونه مذاكره دانست. پيش‌تر حسن روحاني با تاكيد بر اينكه من طرفدار ديپلماسي و مذاكره هستم، اضافه كرد كه امروز شرايط مذاكره فراهم نيست. در همين حال چند چهره شاخص حزب جمهوري‌خواه در سخناني مخالفت خود را با هرگونه درگيري نظامي با ايران اعلام كردند.
