غربت فیلسوف در زادگاهش

به گزارش ایرنا، تمام سهم صدرالدین محمد بن ابراهیم شیرازی كه به ملاصدرا، صدرالحكما و صدر المتالهین اشتهار دارد، در شیراز زادگاه این فیلسوف، تنها نام یك خیابان است و در روز بزرگداشت این بنیانگذار مكتب فلسفی حكمت متعالیه، هیچ اثری از روز بزرگداشت این عالم در شیراز دیده نمی شود.
جای خالی یك یادمان فاخر، كنگره تخصصی، آیین بزرگداشت رسمی یا جشنواره فرهنگی در سرزمین مادری ملاصدرا و در روز بزرگداشت این عالم جهانی احساس می شود.
شاید انتظار این گونه اقدامات در روز بزرگداشت ملاصدرا توقع زیادی باشد اما در روز اول خرداد كه به نام این فیلسوف نامگذاری شده حتی در شورای اسلامی شهر شیراز كه امروز (چهارشنبه) نیز نشست علنی داشت و 13عضو این شورا، شهردار و مدیران شهری نیز حضور داشتند زادروز این عارف نامی، تبریك گفته نشد، گویی اصلا در خاطر ندارند كه این روز در تقویم رسمی كشور به نام این عالم نامگذاری شده است.

**فراموش كردن ملاصدرا، توجیه پذیر نیست
عضو شورای اسلامی شهر شیراز در پایان نشست امروز (یكم خرداد) این نهاد در پاسخ به پرسش خبرنگار ایرنا مبنی بر سكوت اعضا و مدیران شهری در جلسه امروز این شورا كه مصادف با روز بزرگداشت ملاصدرا بود، گفت: ما امروز را فراموش كرده بودیم و فراموش كردن ملاصدرا توسط اعضا و مدیران شهری در روزی كه بنام این عالم بزرگ نامگذاری شده توجیه پذیر نیست.
مهدی حاجتی افزود: فلسفه ملاصدرا جهانی است و گلایه فراموشی چنین روزی از سوی مدیریت شهری، نقد كاملا به جایی است.
وی بیان كرد: فراموشی روز بزرگداشت ملاصدرا، محصول آشفتگی ذهنی حاكم بر مدیریت شهری شیراز است.

**حاشیه ها، دلیل فراموشی ها
رئیس كمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر شیراز نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: عدم توجه در خور شان ملاصدرا در روز بزرگداشت این عالم بزرگ، ناشی از بی توجهی سازمان فرهنگی اجتماعی شهرداری شیراز به مفاخر فرهنگی و ادبی این شهر و ایران است.
احمد تنوری افزود: در حال حاضر بخشی از بدنه كارشناسی شهرداری شیراز حتی نسبت به بسیاری از مشاهیر معاصر این شهر شناخت و اطلاعی ندارند.
وی، شیراز را پایتخت فرهنگی ایران دانست و گفت: شیراز از این نظر گستره ای وسیع در سطح ملی دارد و مهمترین شهر تاریخ و فرهنگ ساز كشور به شمار می رود و مشاهیری مانند ملاصدرا از این شهر به جهان معرفی شده اند.
تنوری، ساخت یك یادمان فاخر به نام ملاصدرا را موضوعی مهم دانست و بیان كرد: به نظر من این نماد فاخر باید توسط شهرداری شیراز ساخته و مقابل دانشكده علوم انسانی دانشگاه شیراز نصب شود.
رئیس كمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر شیراز اضافه كرد: جا دارد كه مسئولان شهری شیراز در فكر ایجاد كنگره بین المللی فلسفه اسلامی با نام ملاصدرا در این شهر باشند و فراخوان عمومی در این زمینه داده شود تا به تبع آن مقاله های ارزشمندی از سراسر جهان در این رویداد پذیرفته شود و خروجی آن در خور جایگاه این فیلسوف شهیر باشد.
وی، دلیل فراموشی و سكوت اعضای شورای اسلامی شهر شیراز و مسئولان شهرداری این شهر را حاشیه های هفته های اخیر پیرامون این نهاد دانست و اظهار داشت: البته این دلیل هم توجیه پذیر نیست زیرا برگزاری آیین های فرهنگی متناسب با مناسبت های تقویمی بر عهده شهرداری شیراز گذاشته شده كه باید مسئولان این نهاد به این مساله توجه داشته باشند.
تنوری، سكوت مدیران شهری در مورد روز بزرگداشت ملاصدرا را ناشی از ضعف شهرداری و سازمان فرهنگی این نهاد دانست و گفت: این گونه بی توجهی ها به مفاخر شیراز، مردم را دل آزرده خواهد كرد.
او بیان كرد: در هر صورت فراموشی و سكوت از جانب مسئولان نسبت به مفاخر جهانی این شهر توجیه پذیر نیست و جا دارد كه در سال های آینده پیش بینی برگزاری رویدادهای فرهنگی در این ایام مدنظر قرار گیرد تا به غیر از برگزاری آیین بزرگداشت، ظرفیت جدید گردشگری نیز به این شهر اضافه شود.

**در دستور كار قرار می گیرد
معاون شهردار شیراز و رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز هم به ایرنا اظهار داشت: متاسفانه از اینكه یكم خرداد به عنوان روز ملاصدرا نام گرفته، اطلاعی نداشتم.
ابراهیم گشتاسبی راد افزود: ضروری است كه برنامه ریزی برای برگزاری روز ملاصدرا انجام شود و همچنین ساخت یادمانی شهری نیز در دستور كار قرار گیرد.
وی، در بخش دیگری از سخنان خود بیان كرد: انجمن حكمت و فلسفه زیر نظر آیت الله جوادی آملی فعالیت می كند و در فارس نیز این انجمن با مدیریت نماینده ولی فقیه و امام جمعه شیراز فعال است كه بتازگی با همكاری شهرداری شیراز ساختمانی با هدف بهره برداری این انجمن كه در حوزه فلسفه اسلامی كه حوزه تخصصی فعالیت ملاصدرا نیز بوده در اختیار این مجموعه قرار گرفته است.
وی، با تاكید بر اینكه شایسته است همانند روز حافظ و سعدی، بزرگداشتی برای روز ملاصدرا نیز برگزار شود، گفت: برای برگزاری آیینی در شان این فیلسوف و عالم شیرازی در سال های آینده حتما برنامه ریزی هایی انجام خواهد شد.
رئیس سازمان فرهنگی،اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز ادامه داد: لازم است كاری فراتر از ساخت یك سردیس ساده در خیابان ملاصدرا انجام داد، كاری كه هنرمندانه تر و برگرفته از تفكر ملاصدرا باشد.
صدرالدین محمد بن ابراهیم قوام شیرازی، معروف به ملاصدرا و صدرالمتالهین در نهم جمادی الاول سال 980 یا 979 هجری قمری در شیراز و در محله قوام دیده به جهان گشود.
متاله به معنای پرستنده خداوند است.
این فیلسوف، عارف و مفسر شیعی بنیانگذار مكتب فلسفی حكمت متعالیه به عنوان سومین مكتب مهم فلسفی در جهان اسلام است.
مكتب ملاصدرا را، حكمت متعالیه نامیده اند كه بر اصل وجود و تمایز آن از ماهیت استوار است.
دروسی كه ملاصدرا تدریس می كرد، در باره افكار و باورهای حكیمان و دانشمندان ایرانی مانند شهاب‌الدین سهروردی، ابن سینا و ابویعقوب الكندی بود.
الله ‌وردی ‌خان حاكم فارس، كه از علم ملاصدرا آگاه شده بود، برای این دانشمند در شیراز مدرسه‌ای ساخت و از او برای تدریس در این مدرسه دعوت كرد.
وی از جایگاهی منحصر به فرد در فلسفه اسلامی برخوردار است، بدینگونه كه بسیاری، بزرگترین خصیصه فكری وی را، جمع ایجاد كردن میان عقل، دین و عرفان در نظر گرفته اند و او را با این طرح می شناسند.
ملاصدرا در طول دوران پُر بركت زندگی اش 50 اثر نگاشت كه از میان آنها می توان به 'الحكمه العرشی'، 'الحكمه المتعالیه فی الاسفار العظیمه الاربعه'، 'ˈالمعه المشرقیه فی الفنون المنطقیه'، 'ˈالمبدا و المعاد'، ˈالمشاعرˈ، ˈالمظاهر الالهیه فی الاسفار علوم الكاملیهˈ، ˈالشواهد الربوبیه فی مناهج السلوكیهˈ، ˈالتصور و التصدیقˈ اشاره كرد.
همچنین ˈالوریده القلبیه فی معارفه الربوبیهˈ، ˈاسرار الایات و الانوار البیناتˈ، ˈدیوان اشعارˈ، ˈحدوث العالمˈ، ˈاكسیر العارفین فی المعارفه طریق الحق و الیقینˈ، ˈاعجاز النعمینˈ، ˈكسرالاصنام الجاهلیه فی ذم المتصوفینˈ، ˈمفاتیح الغیبˈ، ˈمتشابهات القرآنˈ، ˈرساله سه اصلˈ از دیگر آثار معروف اوست.
این حكیم وارسته در طول عمر 71 ساله خود، هفت بار پای پیاده به حج مشرف شد و در آخر نیز سر بر این راه نهاد و به هنگامه هفتمین سفر دیدار خانه یار به سال 1050 هجری قمری در شهر بصره عراق چشم از جهان فرو بست و به دیدار حق شتافت و در این شهر به خاك سپرده شد.
9873 /6118 /2027
گزارش از محمد امین افشارپور