موضوعی که موافقان و مخالفان زیادی را به همراه داشته به گونه‌ای که تولیدکنندگان لوله و پروفیل که مهم‌ترین متقاضیان ورق‌های عرضه شده از سوی بزرگترین فولادساز کشور هستند معتقدند معاملات صورت گرفته در سیستم مچینگ به واسطه تبعیت از نرخ‌گذاری بورس کالا و همچنین تحت‌الشعاع قرار گرفتن کشف قیمت با تغییرات عرضه از سوی تولیدکننده انحصاری روند معاملات را تحت تأثیر قرار می‌دهد بنابراین با حذف عرضه در مچینگ امکان عرضه مستقیم محصولات به تولیدکنندگان صنایع پایین‌دستی فراهم شده و در نتیجه شاهد حذف دلالان و جلوگیری از ایجاد بازار سیاه خواهیم بود.
عرضه مستقیم ورق به صنایع پایین‌دستی
امیرحسین کاوه دبیر سندیکای لوله و پروفیل در گفت‌وگو با جهان صنعت نیوز در خصوص خروج ورق از سیستم مچینگ اظهار داشت: در سیستم مچینگ قیمت عرضه از نرخ کشف شده در بورس کالا تبعیت می‌کند، اما مشکل اساسی در عرضه خارج از بورس کالا و به صورت مچینگ نحوه قیمت‌گذاری است چراکه تولید ورق از سوی فولاد مبارکه صورت می‌گیرد و رقابتی بین تولیدکنندگان هنگام عرضه وجود ندارد. بنابراین نوسان و تغییر میزان عرضه از سوی فولادساز به افزایش قیمت منجر شده و این در حالی است که مچینگ نیز با استناد از این روند قیمتی معامله می‌شود که در برخی از مواقع بسیار بالاتر از نرخ واقعی است.
وی در ادامه افزود: در آخرین جلسه ستاد تنظیم بازار محصولات فولادی بازه زمانی دوهفته‌ای برای بررسی خروج برخی محصولات ورق از سیستم مچینگ تعیین شده که در صورت اجرایی شدن تولیدکننده نسبت به عرضه محصولات بدون واسطه به صنایع پایین‌دستی اقدام می‌کند. کاوه در پاسخ به اینکه آیا عدم عرضه در بورس زمینه‌ساز بازار سیاه و افزایش قیمت نخواهد شد، گفت: قطعاً روند تعیین قیمت بر اساس دستورالعمل‌هایی خواهد بود که از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت و تنظیم بازار ارائه می‌شود. ضمن آنکه به واسطه شفاف بودن میزان تولید و عرضه فولاد مبارک در بورس و همچنین نظارت دولت امکان تخلف وجود نخواهد داشت.
وی افزود: باید توجه داشت که حضور در بورس کالا شرایط سهل و آسانی نداشته و بسیاری از شرکت‌های تولیدی به ویژه صنایع کوچک تمایلی برای خرید از طریق بورس ندارند و همین موضوع باعث افزایش فعالیت دلالان در بورس کالا برای عرضه محصولات در بازار آزاد شده است. دبیر سندیکای لوله و پروفیل در خصوص اینکه نرخ‌گذاری دستوری در اقتصاد آزاد جایگاهی نداشته و آیا آسان‌سازی شرایط برای حضور تمامی تولیدکنندگان صنایع پایین‌دستی هزینه کمتری را برای تولید و اقتصاد ایجاد نخواهد کرد؟ گفت: قاعدتاً بورس بهترین مکان برای شفاف‌سازی است، اما رقابت در بورس کالا زمانی حاصل خواهد شد که شاهد تعدد عرضه‌کنندگان و متقاضیان باشیم. این در حالی است که در بحث ورق تولید انحصاری زمینه رقابت کامل را فراهم نخواهد کرد و عرضه‌کننده قادر خواهد بود نرخ‌گذاری را متناسب با میزان عرضه تغییر دهد. بنابراین در شرایط کنونی عرضه مستقیم ورق به صنایع پایین‌دستی مطابق با دستورالعمل‌های قیمت‌گذاری بهترین راهکار برای حذف دلالان و بازارسازی خواهد بود.
جلوگیری از تخلفات احتمالی میزان عرضه و کشف قیمت‌ها
در رابطه با خروج فولاد از بورس کالا که واکنش‌های زیادی را در بین فعالان حوزه فولاد داشته جعفر سرقینی معاونت معدنی وزیر صنعت، معدن و تجارت می‌گوید: عرضه فولاد در بورس کالا هیچ‌گاه متوقف نخواهد شد و تنها برای حذف تخلفات احتمالی در زمینه قیمت‌گذاری و حذف دلالان برخی از انواع ورق‌های فولادی از این پس خارج از سیستم مچینگ (سیستم عرضه مازاد) معامله خواهند شد به گونه‌ای که نیاز ورق خشی از صنایع کشور، به صورت مستقیم از طرف تولیدکنندگان تأمین خواهد شد.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: البته معاملات این ورق‌ها از سوی تولیدکنندگان با مصرف‌کنندگان نیز کاملاً در بورس ثبت می‌شود و قابل پیگیری است، اما عرضه کالا در تالار صورت نمی‌گیرد به همین دلیل، شیوه نرخ‌گذاری نیز بر اساس نرخ بورس است و تنها معامله آن خارج از بورس انجام می‌شود. وی در خصوص برخی تخلفات صورت گرفته از سوی فروشندگان محصولات فولادی در بورس کالا تصریح کرد: اینکه برخی تولیدکنندگان فولادی، با کاهش عرضه و ارائه محصول به مشتریان خاص تخلف می‌کنند، دور از انتظار نیست، اما وزارت صنعت، معدن و تجارت و بورس کالا سیستم را به گونه‌ای تعریف کرده‌اند که اینگونه تخلفات به کمترین میزان خود برسد، اگرچه نظارت کافی نیز وجود دارد.
سرقینی گفت: مروری بر عملکرد نرخ‌های فروش فولاد و محصولات فولادی در ماه‌های گذشته نشان می‌دهد که در برخی مقاطع زمانی، قیمت فولاد کاهشی بوده و فولاد تنها محصولی که چنین روندی را طی کرده، است. البته ممکن است برخی از تولیدکنندگان تمایل داشته باشند تا در زمینه قیمت یا عرضه محصول تخلفاتی انجام دهند، اما دستورالعمل‌ها عموماً این اجازه را نمی‌دهند.
منبع: روزنامه جهان صنعت؛ ۱۳۹۸، ۰۳، ۱۱
گروه اطلاع رسانی **۲۰۵۹**۲۰۰۲
نظر شما