محمد یزدی روز سه شنبه در گفت وگو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا در خصوص دیدگاه امام خمینی (ره) در باب مردم سالاری اظهار کرد: در هریک از جوامع ۳ نوع عمده حکومت داری وجود دارد؛ یکی از این حکومت ها که با عنوان حکومت سلطانی شناخته می شود، در دهه های گذشته رواج داشته است و در حال حاضر نیز در برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس وجود داشته است.
یزدی ادامه داد: در حکومت های سلطانی تشخیص صلاحیت مردم و به طور کل جامعه در اختیار سلطان قرار دارد و چگونگی نحوه زندگی مردم در کشور برعهده شخص اول مملکت است.
به گفته این استاد دانشگاه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در برخی از مقاطع در طول تاریخ، سلاطین و رهبران چنین طرز تفکر و عملکردی داشته اند.
یزدی خاطرنشان کرد: یکی دیگر از روش های حکومت داری که از قرن نوزدهم میلادی در اروپا شکل گرفت، حکومت جمهوری (دموکراسی) نام دارد که برمبنای آن چگونگی نحوه زندگی در جامعه براساس خواست عمومی تعیین می شود.امروزه براساس این نوع از حکومت بسیاری از اصول و ارزش های اخلاقی تحت عنوان آزادی و دموکراسی زیر پا گذاشته می شود؛ روندی که بی تردید برای بسیاری از متفکران و اندیشمندان قابل قبول نیست.
این استاد دانشگاه یادآور شد: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی مفهومی با عنوان مردم سالاری دینی مطرح شد که در برخی از مقاطع تاریخی کشور در دوره بعضی حاکمان مشاهده شده است.
به گفته وی تعدادی از جریان های انقلابی جامعه نظیر مشروطه مشروعه را نیز به این نوع از حکومت داری می شناسند؛ اما مردم سالاری دینی (جمهوری اسلامی) مورد نظر امام خمینی (ره) قابل فهم تر و در حقیقت همگام با مقتضیات قرون ۲۰ و ۲۱ میلادی بود.
یزدی تاکید کرد: این نظریه مردم سالاری دینی (جمهوری اسلامی) بر ۳ محور شریعت اسلام، نقطه نظرات مردم و رهبری و هدایت حاکمان دینی که در حال حاضر با نام ولایت فقیه شناخته می شود؛ استوار است.
استاد دانشگاه توضیح داد: در این نوع از حکومت در چارچوب مردم سالاری دینی به چند شاخص عمده اشاره می شود. نخست؛ مبحث خدامحوری، توجه به اصول اخلاقی و ارزش های دینی جزو اساسی ترین محورهای رهبری به شمار می رود.مورد بعد این است که تصمیماتیکه بر مبنای اصول اخلاقی و ارزش های دینی گرفته می شود؛ به طور حتم مبنای عقلی داشته باشد.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی اظهار کرد: رهبران در حکومت مردم سالاری دینی به قصد سلطنت در راس حاکمیت نیستند و خدمت به مردم در این نوع از حکومت اصل قرار گرفته است.بنابراین حاکمان در حکومت مردم سالاری دینی بیشتر از کسب رضایت مردم و تصمیم گیری های لحظه ای به دنبال صلاح مردم و جامعه هستند و براین اساس جامعه را اداره می کنند.
یزدی خاطرنشان کرد: از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی در ایران با طرح حکومت جمهوری اسلامی برخی از صاحب نظران، مفهوم جمهوری دموکراتیک و برخی دیگر نیز حکومت داری اسلامی را پیشنهاد کردند؛ اما امام خمینی (ره) تنها معتقد به حکومت مردم سالاری دینی بود. در حقیقت ایشان معتقد به جمهوری اسلامی نه یک کلمه بیشتر و نه یک کلمه کمتر بود.
این کارشناس مسائل سیاسی یادآور شد: در این نوع از حکومت، نقطه نظرات و صلاح دید رهبران جوامع به عنوان معیار اساسی حکومت در نظر گرفته می شود و نظرات مردم مبنای تشخیص و تصمیم گیری نخواهد بود.
وی تصریح کرد: افرادی که معتقد به نظریه جمهوری دموکراتیک هستند؛ در واقع شیوه حکومت داری جمهوری های متداول جوامع غربی را مد نظر قرار می دهند؛ یک حکومت دموکراسی با شریعت ظاهری اسلامی که در آن رهبران دینی پایه و اساس حکومت قرار نمی گیرند.
یزدی با بیان این که ۳ محور دین، رهبری ولایت فقیه و نظر مردم، مبنا و اساس عملکرد امام بود؛ گفت: براساس حکومت مردم سالاری دینی قدرت به خودی خود مشروعیت نمی آورد و نیازمند مقبولیت عمومی است.
به گفته وی؛ مقبولیت نیز نیازمند مشروعیت است و به تنهایی مورد پذیرش واقع نمی شود؛ به عبارت دیگر مشروعیت و مقبولیت در کنار یکدیگر در حکومت مردم سالاری دینی، منجر به قدرت می شود.
امام رضایت خدا را در رضایت مردم می دید
وی با اشاره به ویژگی های شخصیتی امام تاکید کرد: وی رضایت خدا را در رضایت مردم مشاهده می کرد؛ به رای و نظر مردم احترام می گذاشت و مشروعیت بدون مقبولیت را تایید نمی کرد؛ روندی که در حال حاضر در شیوه حکومت داری مقام معظم رهبری نیز مشاهده می شود.
این تحلیل گر با اشاره به برخی از مشکلات امروز جامعه ایران اظهار کرد: وجود برخی از مسائل در ساختارهای اجرایی کشور قابل کتمان نیست؛ اما این مسئله ناشی از حکومت مردم سالاری دینی نیست؛ بلکه ساختارهای اجرایی کشور باید متناسب با تغییر و تحولات به روز شوند.
یزدی در پایان خاطرنشان کرد: کارگزاران کشور نیز باید متناسب با تحولات روز تغییر کنند؛ روندی که نیازمند تحلیل و بررسی جامعه دانشگاهی برای پایداری حکومت مردم سالاری دینی است.
دانام **۹۴۸۴**2021**
نظر شما