با گذشت بیش از ۱۸ سال از جنگ افغانستان که طولانیترین جنگ آمریکا تاکنون بوده است، هنوز هم هیچ نشانهای از صلح در این کشور به چشم نمیخورد. این درگیریها از سال ۲۰۰۱ میلادی و زمان ریاست جمهوری «جرج بوش» آغاز شده و سه نسل از رؤسای جمهوری این کشور را درگیر کرده است؛ اما اخیر دونالد ترامپ رئیس جمهوری کنونی ایالات متحده، اعلام کرده است که آمریکا به جنگ بی پایان ادامه نخواهد داد. ترامپ خواستار خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان است و به عقیده وی خروج از افغانستان تنها از راه مذاکره امکان پذیر است.
اما طالبان و آمریکا تا چه حد به دستیابی به صلح نزدیک هستند؟
نمایندگان آمریکا و طالبان تاکنون شش دوره مذاکره در دوحه پایتخت قطر درمورد صلح افغانستان و پایان جنگ ۱۸ ساله این کشور برگزار کردهاند؛ هر دو طرف درباره چارچوبی برای این مذاکرات توافق کردند، آمریکا اعلام کرده است که نیروهای خارجی را از افغانستان خارج خواهد کرد و طالبان نیز متعهد شده است که به گروههای افراطی اجازه استفاده از خاک افغانستان برای تبدیل شدن به تهدیدی برای غرب را ندهد؛ این در حالی است که دولت افغانستان در این باره صحبتی نکرده زیرا از روند مذاکرات کنار گذاشته شده است.
این موضوع دولت افغانستان را به شدت خشمگین کرده است زیرا به عقیده مقامات افغان، مذاکرات آمریکا با طالبان به حکومت این گروه افراطی مشروعیت بخشیده و در نتیجه قدرت دولت را تضعیف میکند.
ماه فوریه سال جاری میلادی، دو کنفرانس در مسکو میان طالبان و سیاستمداران افغان از جمله حامد کرزای رئیس جمهوری پیشین افغانستان، به منظور پایان دادن به جنگ این کشور برگزار شد.
اما اشرف غنی رئیس جمهوری کنونی افغانستان با انتقاد از مذاکرات مسکو این نشست را مشروع نداست و گفت شرکت کنندگان در این اجلاس هیچ اختیاری برای مذاکره نداشتهاند.
به گفته «امرالله صالح» وزیر کشور سابق افغانستان، «ساده بگویم، دستان طالبان به خون آغشته است و تعظیم و ارج نهادن کشورهای دیگر به ترور و تروریسم شرم آور است.»
به عقیده تحلیلگران، اگر طالبان و آمریکا در مذاکرات خود به توافق صلح دست یابند در حالی که همچنان از مذاکره مستقیم با دولت این کشور سر باز میزنند، هیچ توافق صلحی حاصل نخواهد شد. در واقع چیزی که به دست میآید، صلحی سطحی و موقت است که آمریکا برای خروج خود از افغانستان مهیا کرده است و کوچکترین اهمیتی برای تبعات این خروج و آینده مردم افغانستان قائل نیست.
به نوشته تارنمای نیوز ۱۸، دور هفتم مذاکرات صلح آمریکا و طالبان قرار است هفته آینده در دوحه پایتخت قطر برگزار شود که به گفته منابع آگاه این بار قرار است بر سر یک یا دو موضوع از چهار موضوع کلیدی مذاکرات پیشین توافق کنند. طالبان در این دور از مذاکرات امتیازات ویژه ای از جانب آمریکا دریافت خواهد کرد.
این تارنما در ادامه نوشت، خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، تضمینهای ضد تروریسم، آتش بس و مذاکرات مستقیم با دولت کابل چهار موضوع کلیدی بودند که در شش دوره مذاکرات میان «زلمی خلیلزاد» نماینده ویژه آمریکا و نمایندگان طالبان مطرح شد.
طالبان مدتها است که خواهان خروج نیروهای خارجی از افغانستان است که این موضوع نقطه عطف تمام مذاکرات دو طرف است و طالبان خروج این نیروها را پیش شرط ادامه این مذاکرات و قبول شرایط واشنگتن قرار داده است.
مذاکرات صلح طی هفت ماه گذشته با وقفههای زیادی مواجه بوده است، هرچند خلیلزاد ادعا میکند روند مذاکرات اخیر آهسته اما با ثبات بوده است.
خلیلزاد هفته گذشته وارد کابل شد و از آن پس، گفت و گوهایی با سران دولت افغانستان و اعضای جامعه مدنی این کشور داشته است.
عدم تمایل طالبان برای شرکت در نشستهای صلح، شک و تردیدی میان منتقدان و برخی از قانونگذاران مبنی بر عدم تمایل این گروه برای برقراری صلح ایجاد کرده است.
انتخابات ریاست جمهوری افغانستان نیز قرار بود ۲۰ آوریل برگزار شود، اما به منظور زمان دادن به مذاکرات صلح به تعویق افتاد.
به نوشته رسانه ها هیأتی از نمایندگان طالبان درست یک هفته پیش از برگزاری دور هفتم نشستهای صلح برای صحبت با مقامات چینی به پکن سفر کردند.
چین و روسیه نقش به سزایی در روند صلح افغانستان ایفا میکنند و مقامات چینی در دیدار با اعضای دفتر سیاسی طالبان از این گروه خواسته تا هر چه سریعتر آتشبس برقرار کند.
نمایندگان طالبان نیز درخواست چین را رد کرده و اعلام کردند تا زمانی که حضور نیروهای خارجی در افغانستان ادامه داشته باشد آتش بسی حاصل نخواهد شد.
اما آیا با دستیابی به توافق صلح میان طالبان و آمریکا و خروج نیروهای خراجی از این کشور، امنیت مردم افغان تأمین و از میزان خشونتها کاسته خواهد شد؟ آیا حقوق زنان این کشور به درستی رعایت خواهد شد؟ آیا دختران و زنان میتوانند پا به پای مردان این کشور تحصیل کنند و وارد اجتماع شوند و هزاران سوال دیگر که تا دست نیافتن به صلحی پایدار نمیتوان پاسخ مناسبی برای آنها یافت.
نظر شما