انتخاب رشته آگاهانه؛ زمینه‌ساز آینده شغلی دانش‌آموزان

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا، سامان دهی و هدایت درست دانش آموزان به سمت رشته هایی که متناسب با نیاز بازار کار و البته در کنار آن سلیقه آنها باشد، مسئله ای است که به دلیل اهمیت در وزارت آموزش و پرورش به طور ویژه مورد توجه قرار گرفته تا دانش آموزان با آگاهی بیشتر در جریان انتخاب رشته قرار گیرند.

رویکرد جدید دستگاه تعلیم و تربیت به هدایت تحصیلی مربوط به سال ۹۵ است که پس از ۲۲ سال، هدایت تحصیلی از پایه دهم به پایه نهم در حالی منتقل شد که پیش از این دانش‌آموزان، پایه اول در دوره متوسطه را به طور مشترک طی کرده و در پایه دوم متوسطه به یکی از شاخه‌های نظری، فنی و حرفه‌ای و کاردانش رفته و در هر کدام از این شاخه‌ها، رشته‌های مورد نظر خود را انتخاب می‌کردند.

پس از آن و بر اساس سیاست جدید نظام آموزشی، این روند تغییر کرد و با تدوین و تصویب جدول دروس، گام بعدی در ادامه تحولات سیستم آموزشی ۳ - ۳- ۶ که همانا هدایت تحصیلی بود، آغاز شد.

هدایت تحصیلی فرآیندی است که طی آن با ارائه خدمات راهنمایی و مشاوره به دانش آموز کمک می شود تا استعدادها، توانایی ها، علایق و ویژگی‌های شخصیتی خود، شاخه‌ها و رشته‌های تحصیلی، حرفه ها و مشاغل موردنیاز جامعه را شناخته و بر اساس آن اقدام به انتخاب اولویت شاخه، گروه و رشته تحصیلی مناسب کنند.

هدایت تحصیلی به صورت یک فرآیند از دوره ابتدایی با تشکیل پرونده مشاوره‌ای آغاز می شود و با انجام مداخله‌های مشاوره ای و آموزشی تا پایان دوره دوم متوسطه ادامه می یابد اما انتخاب شاخه، گروه و رشته تحصیلی در پایان پایه نهم صورت می پذیرد.

نمون‌برگ هدایت تحصیلی همزمان با اعلام نتایج امتحانات ماه های خرداد و شهریور، برای همه دانش آموزان صادر و پس از تایید مسئول ثبت نمرات، مشاور و مدیر مدرسه تا نیمه تیرماه همان سال برای قبولی‌های خرداد و همزمان با اعلام نتایج شهریورماه برای قبولی‌های شهریور در اختیار دانش آموز قرار می گیرد.

دانش آموزان در شاخه نظری به انتخاب رشته تحصیلی و در شاخه‌های فنی و حرفه ای و کاردانش به گروه تحصیلی هدایت می شوند، تعیین رشته در شاخه‌های فنی و حرفه ای و کار دانش بر اساس شیوه نامه ای است که وزارت آموزش و پرورش تهیه و ابلاغ می کند.

شیوه اجرای این طرح به گونه ای است که نمرات هر دو نوبت اول و دوم در پایه های هفتم، هشتم و نهم ملاک قرار داده می شود که طبق ضوابط موجود در آن، نوبت اول ضریب یک و نوبت دوم ضریب دو دارد و مجموع این ضرایب، ۳۵ درصد از کل فرآیند هدایت تحصیلی را در بر می گیرد.

۱۰ درصد از این ضرایب مربوط به نظر و علاقه دانش آموز، ۱۵ درصد استعداد و ۱۵ درصد آزمون‌های رغبتی، ۱۰ درصد نظر معلمان دوره متوسطه اول، پنج امتیاز خانواده و ۱۰ امتیاز هم مشاور مدرسه است.

از سوی دیگر در این فرآیند، در هر منطقه و شهرستانی که اطلاعات دانش آموزان در سامانه سناد تکمیل شود، پس از تایید رییس منطقه، فرم های هدایت تحصیلی صادر شده و در اختیار دانش آموزان برای ثبت نام و انتخاب رشته در پایه دهم قرار می گیرد.

همچنین با پایان یافتن امتحانات و اعلام نتایج پایه نهم، آخرین مرحله ورود اطلاعات دانش آموزان به سامانه سناد تکمیل شده است، در رشته هایی همچون شاخه کار دانش، فنی و حرفه ای، علوم انسانی و ریاضی فیزیک که محدودیتی برای پذیرش وجود ندارد، دانش آموزان می توانند با دریافت فرم هدایت تحصیلی در همان مرحله اول ثبت نام خود را انجام دهند.

برقراری توازن در رشته های تحصیلی و معطوف کردن توجه دانش آموزان به سمت رشته‌های کاردانش و فنی و حرفه ای و تبیین این مساله که جامعه و بازار کار از رشته‌های نظری به ویژه علوم تجربی اشباع شده است، از جمله اهدافی است که این طرح دنبال می کرد.

** اجباری برای تحصیل در رشته های فنی و کاردانش وجود ندارد

مسعود شکوهی مدیرکل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا درباره هدایت تحصیلی برای دانش آموزان ورودی پایه دهم در سالت تحصیلی جدید نیز توضیح داد: آموزش و پرورش امسال در خصوص قوانین هدایت تحصیلی تغییر رویکرد نداشته است و روند کار براساس سال های گذشته دنبال می شود.

وی افزود: قرار است که تمامی مدارس پس از اعلام نتایج نمرات دانش آموزان یعنی در نهایت تا ۱۹ تیرماه فرم های شماره ۶ و ۷ را دریافت کنند.

به گفته شکوهی، در حال حاضر بیش از یک میلیون دانش آموز در مقطع نهم تحصیل می کنند که پس از اعلام نتایج نمرات امتحانات آخر ترم تعداد افراد شرکت کننده در طرح هدایت تحصیلی مشخص می شود.

وی در ادامه درباره ادعای برخی خانواده ها مبنی بر اجبار مشاوران به دانش آموزان برای تحصیل در رشته های کاردانش و فنی و حرفه ای نیز اظهار کرد: مشاوران مدارس با در نظر گرفتن حد نصاب نمرات دانش آموزان و استعداد و مهارت آنها، تنها به راهنمایی دانش آموزان و خانواده ها می پردازند و هیچ اجباری در این خصوص وجود ندارد.

وی افزود: رویکرد آموزش و پرورش این است که دانش آموزان و خانواده ها با در نظر گرفتن شرایط و استعدادها و همچنین نیاز جامعه نسبت به آینده تحصیلی دانش آموزان تصمیم گیری کنند./‏