به طور معمول بسترهای اجتماعی، اقتصادی و انسانی موجود در جهان پیرامون ما همیشه آنگونه که می‌خواهیم فراهم نیست و ناملایمت ها و رنجش خاطر در پی دارد؛ بنابراین افرادی در این بستر و در روابط بین فردی، اجتماعی و اقتصادی می‌توانند مانا و پایا باشند و نشاط درونی را تجربه کنند که مؤلفه صبر، تاب‌آوری و آستانه تحمل بالاتری دارند.
آستانه تحمل و تاب‌آوری جامعه در برابر مسائل و مشکلات مختلف بسیار کاهش یافته و به مرحله آسیب‌پذیری شدید رسیده است.
صبر را می‌توان با مفاهیمی همچون آستانه تحمل، بردباری و ظرفیت تاب‌آوری در رفتار شناسی نوین معنا کرد که این مفاهیم از دیدگاه روانشناسی برای به زیستی و زندگی بهتر افراد توصیه می‌شود.
فراهم آوردن محیط زندگی و جامعه مطلوب مستلزم فراهم کردن شرایط برای بهبود وضعیت روحی و روانی افراد است در غیر این صورت جامعه دچار تنش‌های روحی و روانی از قبیل پرخاشگری و کاهش آستانه تاب‌آوری می‌شود که می‌تواند تبعات منفی بسیار به دنبال داشته باشد.
تاب‌آوری، توان آغاز و ادامه اتفاقات خوشایند را در پی دارد که مطالعات نشان می‌دهد صبر مؤلفه عمومی و ضروری برای زندگی بهتر و زندگی مسالمت‌آمیز است و اگر افراد فاقد این مهارت باشند، در مسیر اقتصادی، اجتماعی، روابط بین فردی و عاطفی به راحتی شکننده خواهند بود و شکست‌های پی در پی را تجربه می‌کنند.
فرد شکیبا و صبور می‌تواند نقش‌های خود را به نحو موثرتری ایفا کند و برخلاف تصور که صبر ماهیت بین فردی دارد، باید تاکید کرد که افراد صبور، بخشنده و دارای روحیه بخشش‌گری، پیش از هر چیز موضوعات را در دریچه روانی خود پالایش می‌کنند و پالایشگاهی را می‌سازند که می‌تواند فوران، طغیان و طوفان‌های ناشی از رفتارهای ناخوشایند، پژمردگی‌ها و افسردگی‌ها، ناکامی‌ها و زمینه‌های منفی را خنثی کند.
بخشش و گذشتن از اشتباهات دیگران و تاب‌آوری و تحمل می‌تواند زمینه ساز نشاط درونی و رضایت قلبی در افراد شود و در وهله نخست بهبود روانی فرد را به وجود آورد که در گام بعدی باعث بخشش و آرام بخشی دیگران نیز می‌شود.
گذشتن از اشتباهات دیگران می‌توان به افراد، فرصت دوباره برای اصلاح رفتار و تربیت از طریق مهربانی، عفو و گذشت ایجاد کرد، صبر در جامعه ما از جنبه‌های اجتماعی بیشتر مورد توجه قرار گرفته اما مفاهیم متعددی دارد به طور مثال حتی خود فرد نسبت به خود هم می‌تواند صبوری کند و نسبت به فعالیت‌ها و اقدامات خود نیز صبر و شکیبایی داشته باشد.
صبر و بردباری مهارتی است که باید در بین افراد تقویت شود و این رفتار به راحتی محقق شدنی نیست و باید تمرین کرد که ثمره‌های زیاد این تمرین موجب کاهش ناهنجاری‌هایی مثل توهین و خشم و عصبانیت می‌شود.
توهین، عبارت است از رفتاری اعم از گفته یا نوشته یا هر فعلی که با توجه به شخصیت مخاطب آن، توهین باعث سلب و هتک حیثیت و حرمت شخص به طور معمول شود؛ اعم از اینکه توهین گفته شده منتسب به مخاطب باشد یا نباشد.
توهین یکی از پنج جرم نخست کشور
سنگاپور که از سخت‌گیرترین کشورها در بحث عناوین مجرمانه است، ۶۸۰ عنوان مجرمانه دارد و در معدود کشورهایی نیز ۶۰۰ تا ۹۰۰ عنوان مجرمانه وجود دارد؛ این در حالی است که که یک هزار و ۹۸۰ عنوان مجرمانه از قوانین ایران، استخراج شده است.
به گفته مسؤولان قضائی کشور پنج عنوان اتهام شامل سرقت مستوجب تعزیر، ضرب و جرح عمدی، توهین به اشخاص عادی، ایراد صدمه بدنی غیرعمدی و تهدید، بیشترین پرونده‌های قضائی کشور است.
فحاشی، مصداق بارز توهین
مصداق بارز توهین، فحاشی به شخص به طور لفظی است با این حال، ممکن است شخصی به طور کتبی به دیگری الفاظی رکیک را نسبت داده باشد که البته این امر به اثبات جرم توهین بیش از پیش کمک خواهد کرد.
رفتار توهین‌آمیز حتی ممکن است به شکل یک فعل باشد، به طور مثال شخصی با ادا درآوردن و نشان دادن رفتارهایی از خود؛ در عمل به شخص دیگری توهین کند.
توهین، مصداقی از جرم مطلق است که نیازی به نتیجه مجرمانه ندارد و صرف اظهار الفاظ یا اعمال توهین‌آمیز منجر به وقوع چنین جرمی خواهد شد؛ اعم از اینکه واقعی حیثیت مخاطب، لکه دار شده یا نشده باشد.
در مقابل، بسیاری از جرایم محقق نمی‌شود؛ مگر اینکه قانونا نتیجه‌ای از آن جرم حاصل شده باشد؛ به عنوان مثال جرم قتل نمونه بارز جرایم مقید است یعنی جرم قتل عمدی مقید به نتیجه مجرمانه مرگ قربانی جرم است.
حال، به نمونه‌ای اشاره می‌شود مبنی بر اینکه در یک پرونده، شخصی از شخص دیگر به دلیل توهین در دادسرای عمومی و انقلاب حوزه ارتکابی جرم شکایت کرده است و با استناد به قانون مجازات اسلامی تقاضای صدور حکم به محکومیت کیفری مشتکی‌عنه را به اتهام توهین و استفاده از الفاظ رکیک دارد؛ مراحل قضائی بدین شرح است.
توهین جز بیشترین پرونده قضائی استان اصفهان
دادستان عمومی و انقلاب استان اصفهان در خصوص اتهامات مهم استان در سال جاری گفت: سه اتهام نخست استان دربرگیرنده توهین، دزدی و ایراد آسیب در تصادفات گزارش شده است.
به گفته علی اصفهانی بی اطلاعی از عاقبت و مجازات توهین و کاهش آستانه تحمل مردم موجب افزایش شکایت در خصوص توهین شده که چنین وضعیتی زیبنده جامعه ما و استان اصفهان نیست.
وی ادامه داد: صبر و گذشت و تحمل رفتارهای غلط دیگران در کاهش این دسته از پرونده‌های قضائی نقش مؤثری دارد که برای آن باید فعالیت فرهنگی و ترویج آموزه‌های دینی صورت بگیرد.
این مقام مسؤول خاطرنشان کرد: اگر صبر و گذشت از همدیگر در جامعه ترویج پیدا کند بسیاری از مشکلات اجتماعی و شکایت‌ها کاهش می‌یابد و افراد با کوچک‌ترین اختلاف به دستگاه قضائی مراجعه نخواهند کرد.
مردم به فراگیری مهارت‌های زندگی نیازمند هستند
رئیس انجمن روانشناسان مثبت گرا گفت: مردم به فراگیری مهارت‌های زندگی از جمله صبر و تاب آوری در برابر دیگران نیازمند هستند.
علیرضا معماریان با بیان اینکه آموزش چنین مهارت‌هایی دغدغه‌های اجتماعی را کاهش می‌دهد، افزود: برای آموزش صبر و گذشت در جامعه باید کلیه افراد به ویژه کودکان و نوجوانان در غالب بازی و برنامه‌های آموزشی این مهارت‌ها را فراگیرند.
رئیس انجمن روانشناسان مثبت گرا ایران ادامه داد: تابستان و اوقات فراغت فرصت خوبی برای آموزش این مهارت‌های مهم زندگی است که اگر جوانان و نوجوانان این چنین آموزه‌هایی را فراگیرند اقدامات مؤثری برای کاهش آسیب‌های اجتماعی و کاهش پرونده‌های قضائی در آینده خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه خوش ذوقی مربیان و مسئولان نهادهای فرهنگی برای آموزش مهارت‌های زندگی مهم است، در غالب بازی و فعالیت‌های گروهی باید این آموزه‌ها آموزش داده شود.
به اعتقاد این استاد روانشناس باید فرهنگ مذاکره و تحمل تفکرهای مخالف و اشتباهات دیگران در جامعه نهادینه شود تا اینکه در برابر کوچک‌ترین اشتباه دیگران موضع نشان داده نشود و اگر کسی اشتباهی را مرتکب شد با توهین و رفتار خشن پاسخ ندهیم.
وی اضافه کرد: جنبه دیگر این موضوع تحمل توهین و رفتار توهین آمیز دیگران است که نباید منجر به شکایت و بازخورد منفی و متقابل بشود.
آرامش و امید در جامعه ناهنجاری‌ها را کاهش می‌دهد
استاد جامعه شناس دانشگاه علمی و کاربردی اصفهان به ضرورت امید و آرامش در جامعه اشاره کرد و گفت: آرامش و امید در جامعه ناهنجاری‌ها را کاهش می‌دهد.
به گفته علی رحمانی اگر محیط جامعه پر از ناامیدی و نارضایتی بشود و آرامش مردم تحت تأثیر قرار گیرد به طور مطمئن ناهنجاری‌ها نیز گسترش می‌یابد و با کاهش آستانه تحمل مردم توهین و خشم و عصبانیت صورت می‌گیرد.
وی ادامه داد: باید اخبارهای منفی در جامعه کاهش یابد و امید و نشاط در بین مردم گسترش پیدا کند تا اینکه با آرامش در زندگی ناهنجاری‌ها و توهین و عصبانیت‌ها و رفتارهای بعدی کاهش یابد.
استاد جامعه شناس دانشگاه آموزش مهارت‌های زندگی و تحمل رفتارهای غلط دیگران را مهم بیان کرد و گفت: با اصلاح رفتارهای اجتماعی به واسطه فعالیت‌های رسانه ملی و همچنین فعالیت‌های آموزشی این مؤلفه را می‌توان آموزش داد.
وی اظهارداشت: ترویج فرهنگ‌های صحیح اجتماعی مانند صبر و گذشت با آموزه‌های دینی آمیخته است و باید این فرهنگ‌های اسلامی توسط متولیان و روحانیون برای مردم تبیین و از طرف دیگر مسئولان نیز به نیازهای مردم پاسخ دهند.
وی اضافه کرد: تعریف مشخص از شادی و نشاط در جامعه به ایجاد آرامش و نشاط اجتماعی کمک می‌کند و زمینه ساز ترویج فرهنگ‌های صحیح‌های اجتماعی می‌شود.
مفاهیم اسلامی برای نسل‌های جدید باید تبیین شود
استاد حوزه و دانشگاه گفت: مفاهیم اسلامی مثل صبر و گذشت در برابر اشتباهات دیگران و خوداری از رفتارهای غلط مثل توهین برای نسل‌های جدید باید تبیین شود.
حجت الاسلام و المسلمین محمدرضا نیستانی با اشاره به تاکید دین اسلام بر صبر و گذشت، تصریح کرد: صبر برای انسان مؤمن مثل سر بر بدن است و افراد مؤمن و متدین باید از این صفت در زندگی خود بسیار استفاده کنند.
وی افزود: روحانیون و متولیان فرهنگی برای گسترش این دسته از آموزه‌های دینی باید سرمایه گذاری بشتری انجام دهند و جایگاه این صفت‌های مهم را برای نسل‌های جوان و نوجوانان جامعه تبیین و تشریح کنند.
وی افزایش ناهنجاری‌ها و پرونده‌های قضائی را ناشی از بی توجهی به آموزه‌های دینی بیان کرد و گفت: توهین به عنوان یک صفت زشت در دین اسلام بسیار نکوهش شده اما بی توجهی به صبر، گذشت، تاب آوری و تحمل رفتارهای اشتباه و دیدگاه‌های مخالف موجب بروز رفتارهای غلط شده است.
این کارشناس دینی با بیان اینکه جامعه امروز ما برای عبور از مشکلات باید مفاهیم مهم زندگی که برگرفته از دستورات دینی و توصیه بزرگان است فراگیرد، اظهار داشت: آموزش چنین مهارت‌ها و تبیین اهمیت چنین ویژگی‌هایی کمتر مورد توجه است و ابزارهای نوین و هنری کمتر در این حوزه به کار گرفته می‌شوند.
وی معتقد است برای گسترش مفاهیم ارزشمند دینی باید فیلم، پادکست، تیزر، برنامه کودک و تولیدات هنری انجام و به واسطه رسانه‌ها و فضای مجازی گسترش یابد.
وی فضای مجازی را از مهمترین سرمایه‌ها برای گسترش معارف اسلامی بیان کرد و گفت: اهالی فرهنگ و هنر و دغدغه مندان حوزه اجتماعی از این فرصت برای ترویج معارف دینی و نیازهای جامعه استفاده کنند.
مسئول شورای هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد استان اصفهان یادآور شد: ترویج آموزه‌های دینی در غالب طرح اوقات فراغت و فعالیت‌های فرهنگی و هنری در کانون‌های مساجد تاکید شده و طرح‌های فرهنگی در این راستا انجام می‌شود.
وی اضافه کرد: گروه‌های تئاتر بچه‌های مسجد فعالیت‌های خود را برای گسترش معارف دینی و تبیین آموزه‌های اسلامی مثل صبر و دوری از رفتارهای غلط مانند تهمت و توهین به کار گرفته‌اند که البته به حمایت مسئولان و دستگاه‌های فرهنگی نیاز دارند.
۷۱۳۱/۶۰۲۶/
نظر شما