روزنامه همدلی در گزارشی نوشت: برای صحت‌سنجی این موضوع، کافی است نیم‌نگاهی به رشته امتحانی متقاضیان کنکور سراسری در سال‌های مختلف داشته باشیم، در اغلب سال‌ها گروه تجربی که سکوی پرتاب به رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی محسوب می‌شود، همواره با اختلاف زیادی در صدر جدول قرار گرفته است.
امسال نیز مانند سال‌های گذشته، رشته تجربی در جذب متقاضیان کنکور، دست بالا را داشت. به گفته حسین توکلی، مشاور عالی سازمان سنجش، برای شرکت در دوره‌های باآزمون سال ۹۸ یک میلیون و ۱۱۹ هزار و ۱۵۲ داوطلب شرکت کردند که در مقابل ۶۳۷ هزار و ۲۴۶ نفر متقاضی گروه تجربی، فقط ۱۶۴ هزار و ۴۱ نفر در گروه ریاضی شرکت کرده‌اند و حتی افراد متقاضی رشته ریاضی کمتر از متقاضیان رشته علوم انسانی بوده است. آن گونه که توکلی گفته است بیشترین داوطلبان همچنان در گروه تجربی و کمترین در گروه ریاضی هستند.
با نگاهی به آمار متقاضیان کنکور امسال نیز به این نتیجه می‌رسیم که گویا تب پزشک شدن در دانش‌آموزان و والدین آنان نه تنها فروکش نکرده است، بلکه ایرانیان همچنان برای پزشک شدن ولع بی‌پایانی دارند. آمار متقاضیان ورود به رشته‌های پزشکی در دانشگاه خود گویای وضع موجود است که بیشترین سهم دانش‌آموز را در بین سایر رشته‌ها به علوم تجربی اختصاص داده است.
آماری که حسین توکلی، مشاور عالی سازمان سنجش از متقاضیان کنکور سراسری ۹۸ ارائه کرد، نشان داد به همان اندازه که رؤیای پزشک شدن در متقاضیان کنکور پررنگ است، رشته ریاضی از سکه افتاده است و دیگر افراد کمی به دنبال «مهندس» شدن هستند.
در شرایطی که کنکوری‌های امروزی دست از سر مهندس شدن برداشته‌اند که این عنوان و رشته در یکی دو دهه پیش عنوانی دهن‌پرکن و با پرستیژ بود، به نحوی که برخی از دانشجویانی که رؤیای مهندس شدن را در سر داشتند، اما رشته دانشگاهی‌شان فاقد عنوان مهندسی بود، این عنوان را به پیشوند رشته دانشگاهی خود اضافه می‌کردند و این گونه رشته‌هایی مانند: مهندسی جغرافیا، مهندسی الهیات، مهندسی تاریخ، مهندسی آموزش ابتدایی و … را خلق کردند، به این امید که در جرگه مهندسین کشور قرار بگیرند.
بسیاری هجرت متقاضیان کنکور از رشته ریاضی و مهندسی را به رشته تجربی و پزشکی، به نبود بازار کار در رشته مهندسی ربط می‌دهند و معتقدند: در این چند سال که کشور با تحریم اقتصادی روبه‌رو بوده است یکی از بخش‌هایی که ضربه دیده شرکت‌های فنی مهندسی بوده است. به نحوی که بسیاری از پروژه‌ها تعطیل شده و مهندس‌ها بیکار! بیکاری در این قشر آنقدر زیاد شده است که برخی به رشته‌های کاذب روی آورده یا به ناچار به حقوقی کمتر از عرف رشته و تخصص‌شان راضی شده‌اند.
در حالی که رشته مهندسی به دلایل مختلف از جمله تحریم‌ها از رونق افتاده است که پزشک‌شان شرایط متفاوت‌تری را تجربه می‌کنند. بعد از اینکه در دولت اخیر یارانه‌ها را به بخش پزشکی دادند و هزینه مطب‌ها را افزایش دادند و همچنین یارانه‌هایی که در دولت آقای احمدی‌نژاد تصویب شده بود تقریباً در این دوره عملیاتی شد، یک دفعه درآمد پزشکان نسبت به نرم جامعه بیشتر شد و اوج گرفت. در این شرایط طبیعتاً خانواده‌ها و خود دانش‌آموزان دوست دارند به سمت پزشکی بروند.
در حالی که متقاضیان کنکور به رشته مهندسی پشت کرده و به رشته پزشکی روی خوش نشان داده‌اند که شواهد حاکی از آن است که تب پزشک شدن در دانش‌آموزان و والدین آنان از نیم قرن گذشته است و قصه دیروز و امروز نیست، اما گرایش به این رشته در سال‌های اخیر به دلیل وضعیت و شرایط اقتصادی نامطلوب شدت بیشتری پیدا کرده است به نحوی که گویا راهکاری برای درمان آن وجود ندارد. طی ده سال اخیر تعداد داوطلبان رشته‌های مختلف کنکور سراسری تغییر محسوسی داشته است، به طوری که تعداد داوطلبان رشته‌های ریاضی فیزیک، علوم انسانی، زبان‌های خارجه و هنر به شدت کاهش پیدا کرده و تعداد داوطلبان رشته تجربی افزایش چشمگیری داشته است.
آن گونه که مسئولان آموزش و پرورش هشدار می‌دهند در آینده نزدیک جمعیت پشت کنکوری‌های رشته علوم تجربی با تعداد کل داوطلبان ورود به دانشگاه برابری خواهد کرد زیرا همه می‌خواهند پزشک شوند و دست بردار هم نیستند.
استقبال از رشته تجربی از سوی دانش‌آموزان و میل به پزشک شدن از سوی آنان، موضوع مهم و قابل تأملی است که شاید اکنون چندان مشکل‌ساز جلوه نکند، اما بدون تردید آثار مخرب آن در سال‌های آتی خود را نشان خواهد داد. اگر روند موجود ادامه داشته باشد و کماکان قبولی در رشته پزشکی کعبه آمال متقاضیان کنکور باشد، خیلی دور از ذهن نیست که در آینده نه چندان دوری با جامعه‌ای مواجه شویم که افراد آن یا پزشک هستند یا در آرزوی پزشک شدن پشت کنکور موهای‌شان سفید شده و سرخورده شده‌اند.
اکنون به گفته کارشناسان آموزش، یکی از علت‌هایی که امروز خانواده‌های دانش‌آموزان و بسیاری از متقاضیان کنکور به رشته تجربی گرایش دارند مساله شغل و درآمد و همچنین جایگاه اجتماعی است. در جامعه ما باوری درست یا غلط مبنی بر پردرآمد بودن شغل پزشکی شکل گرفته است که همین موضوع می‌تواند انگیزه‌ای برای گسیل به رشته تجربی باشد.
صرف‌نظر از باور پول‌ساز بودن رشته پزشکی، می‌توان میل به تحصیل و کار در این رشته را به مسائل فرهنگی و ارزش‌های جامعه نیز گره زد. برای روشن شدن ماجرا کافی است نیم نگاهی به سوژه بسیاری از فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی داشته باشیم. معمولاً در همه فیلم‌ها پزشک‌ها را افرادی متمول و باپرستیژ معرفی کرده که همه در مقابل‌شان خم و راست می‌شوند و همچنین در بسیاری از این فیلم‌ها رشته پزشکی فراتر از یک شغل معرفی شده است.
لازم به ذکر است که گسیل شدن دانش‌آموزان به برخی از رشته‌هایی نظیر تجربی سازمان آموزش و پرورش را بر آن داشت تا برنامه‌ها و طرح‌های متفاوتی مانند طرح «هدایت تحصیلی» را برای رفع این مشکل در دستور کار قرار بدهد، اما واقعیت‌های موجود نشان می‌دهد هیچکدام از این برنامه‌ها نتوانسته است عطش حضور در رشته تجربی را کم کند.
در طرح هدایت تحصیلی همانطور که از نامش بر می‌آید به جای آنکه دانش‌آموز و خانواده براساس استعداد و مشاوره به رشته موردنظر هدایت شوند، به سمت و سویی اجبار می‌شوند و این برخلاف خواست و میل خانواده‌هایی است که همه می‌خواهند فرزندشان دکتر شود.
استقبال از رشته تجربی به امید پوشیدن روپوش سفید پزشکی و پشت کردن به سایر رشته‌ها در کشور ما در حالی در جریان است که به باور کارشناسان امر، جامعه‌ای پویا و بالغ، برای پویایی و بالندگی فقط نیازمند به پزشک نیست و به تمام مشاغل و رشته‌ها نیازمند است. بر همگان روشن است که وضعیت موجود و عطش پزشک شدن در میان بسیاری از متقاضیان کنکور یا خانواده‌های آنان، نتیجه سال‌ها ضعف برنامه‌ریزی فرهنگی و آموزشی و نیز بی‌توجهی به وضعیت بازار کار است.
نظر شما