نگاه متفاوت جریان های سیاسی به سریال "گاندو"

پخش قسمت ۲۹ سریال «گاندو» به کارگردانی جواد افشار و تهیه‌کنندگی مؤسسه شهید آوینی که از شبکه سوم سیما پخش می‌شد، با واکنش مقامات دولتی مواجه شده است. این سریال که دیشب قسمت آخر آن پخش شد، در ژانر جاسوسی و امنیتی است که دیالوگ‌های آنکه درباره برخی مسئولان دولتی است، با حواشی زیادی مواجه شده است.

به گزارش گروه نشریات خبری، روزنامه‌های امروز سه شنبه هجدهم تیرماه و سایر رسانه‌ها اعم از تارنماها و خبرگزاری‌های داخلی درحالی چاپ و منتشر شدند که انتقادها به صدا و سیما درباره پخش سریالی پلیسی و جاسوسی به نام گاندو در بیشتر آنها با عناوین مختلف در گزارش‌ها و یادداشت‌های مختلفی مورد توجه قرار گرفته است.

درحالی که رسانه‌های اصلاح طلب از غیر واقعی بودن تصویر دستگاه دیپلماسی و محمدجواد ظریف در این سریال گلایه کرده اند، رسانه‌های اصولگرا در مقابل ضمن تمجید از این سریال با اشاره به مواضع انتقادی برخی دولتمردان، مخالفان سریال را به هم نوایی با معاندان متهم کرده اند.

رسانه‌های اصلاح طلب

عبارت‌های به کار رفته در اخبار و گزارش‌های رسانه‌های نزدیک به جریان اصلاح طلب عبارتند از: نوک پیکان هجمه گاندو به سمت رئیس‌جمهور، وزیر خارجه و دیپلمات‌های کشور است و البته گاهی برای ایجاد تلطیف به سعدی شاعر پرآوازه کشور هم انتقاد وارد کردند؛ کاش علی عسگری کمی از مرام رئیس اسبق صداوسیما بهره داشت؛ تاکید بر واقعی بودن روایت گاندو زمینه‌سازی برای آماده کردن افکار عمومی برای پذیرش تخریب مردان پاستور بود؛ گاندو تصویری از یک وزارت خارجه ساده‌لوح، بی‌عرضه، نفوذپذیر، ضعیف و دولتی که سر تا پایش را جاسوسان گرفته‌اند ایجاد کرد؛ اینکه سعی کنیم در شرایط کنونی جناح مقابل و جناح رقیب را خدشه‌دار کنیم منطقی نیست؛ صداوسیما باید اجازه دهد طرف مقابل و کسانی که مورد اتهام قرار می‌گیرند از خود دفاع کنند؛ همین سریال و فاصله معنادار و عجیب تصویری مضحک که پخش آن نشان داد تا چه حد رویکرد ظریف نسبت به نادیده گرفتن این رسانه درست بود؛ صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران مشغول هدف گرفتن دروازه خودی است؛ گاندو ضربه‌ای به منافع کشور محسوب می‌شود.

واکنش‌ها به سریال گاندو

روزنامه آرمان نوشت: نوک پیکان هجمه گاندو به سمت رئیس‌جمهور، وزیر خارجه و دیپلمات‌های کشور است و البته گاهی برای ایجاد تلطیف به سعدی شاعر پرآوازه کشور هم انتقاد وارد کردند. وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه «آیا سریال گاندو را دیده است یا خیر»، گفت: «کلا من تلویزیون و صداوسیما را نگاه نمی‌کنم.» در قسمت یکشنبه شب گاندو باز هم وزیر اطلاعات و عراقچی مورد اتهام قرار گرفتند که سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوالی در مورد سریال گاندو و تصویری که در این سریال از وزارت امور خارجه و شخص وزیر امور خارجه نشان داده شده است، اظهار کرد: عجیب است؛ آنچه که از وزارت خارجه، شخص وزیر و همکاران ما در وزارت خارجه در این سریال نشان داده می‌شود با واقعیت منطبق نیست. عباس موسوی گفت: اگر به ما می‌گفتند اسناد را به آنها می‌دادیم که کمی فیلمشان واقعی‌تر باشد. فیلم به لحاظ جلوه‌های هنری فیلم بدی نیست و ای‌کاش تقوا در آن رعایت می‌شد، بهتر بود. موسوی گفت: آقای ظریف وقت نگاه کردن تلویزیون ندارد، نه تلویزیون‌هایی که از خانه همسایه می‌شود گرفت و نه تلویزیون منزل خودشان.

اعتماد نوشت: به دنبال این واکنش‌های سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه نیز هم درباره فیلم و هم درباره آنچه ظریف گفته بود در نشسته خبری‌اش سخن به میان می‌آورد و می‌گوید: «ما مانده‌ایم چه بگوییم. آنچه درباره وزیر امور خارجه و سایر همکاران پخش می‌شود، چندان با واقعیت همخوانی ندارد و اسناد مکاتبات و همکاری‌ها موجود است و اگر می‌خواستند اسناد را ارائه می‌دادیم تا سریال واقعی‌تر شود.»

آرمان در مطلبی با میان تیتر «مرام ضرغامی خاموش در علی‌عسگری» می‌نویسد: کاش علی عسگری کمی از مرام رئیس اسبق صداوسیما بهره داشت. عزت‌ا… ضرغامی نوشت: «مدیر مرکز ارتباطات و اطلاعات و تبلیغات ریاست جمهوری به عنوان مظنون در ارتباط با همکاری با سایت‌های ضد انقلاب خارجی دستگیر و مدتی بازجویی می‌شود. سرکار خانم طاهره قیومی سابقه روشنی در کشور دارد. همه دستگاه‌های اطلاعاتی، امنیتی و قضائی هم به این نتیجه رسیدند که ایشان بی‌گناه است ولی هیچکس حاضر نیست این بی‌گناهی را مکتوب کند که او بتواند به حیات طبیعی و ادامه خدمت خود برگردد.» و پس از آن باز هم نوشت: «وزیر محترم اطلاعات، پس از مطالعه یادداشت قبلی من در مورد «ضرورت اصلاح فرآیندهای امنیتی» و انتقاد از برخورد غیراصولی با سرکار خانم طاهره قیومی، رئیس مرکز ارتباطات، اطلاع‌رسانی و تبلیغات ریاست جمهوری نامه‌ای خطاب به من مرقوم فرمودند. محتوای این نامه طلب عفو و حلالیت است.»

به گزارش ایلنا، حسام‌الدین آشنا مشاور رئیس‌جمهور با اشاره به افزایش انتقادها از سریال گاندو در توئیتر خود نوشت: دولت نه اجازه و نه پول دارد که سریال بسازد. صدا و سیما هم پول ندارد سریال بسازد. ولی گویا جای دیگری هست که برای تضعیف نهاد دولت هم پول فراوان دارد، هم مجوزها و مشوق‌های لازم را دریافت کرده است و هم می‌تواند صدا و سیما را الزام به پخش کند. با گاندو، گنده نمی‌شوید.

بهره گیری منتقدان دولت از سریال گاندو

آرمان نوشت: در زمانی که قرار بود پخش سریال گاندو آغاز شود، مخالفان دولت چنین به تبلیغ آن پرداختند: «سریال گاندو بر اساس واقعیت است». تاکید بر واقعی بودن روایت گاندو زمینه‌سازی برای آماده کردن افکار عمومی برای پذیرش تخریب مردان پاستور بود و نکته جالب اینکه جواد افشار کارگردان گاندو می‌گوید: «من به آقای روحانی رأی داده‌ام»، به‌طور حتم رأی به روحانی مجوزی برای تخریب ظریف و نهادهای امنیتی نیست و از سوی دیگر بهانه خوبی برای کاستن از انتقادات نخواهد بود. وحید رهبانی بازیگر نقش محمد در سریال امنیتی گاندو درباره نقش خودش می‌گوید: «برایم جالب بود نقش یک قهرمان را بازی کنم». این جمله به آن معنا می‌تواند باشد که برای سازندگان این سریال مطرح شدن نام و قهرمان نشان دادن خودشان بیش از خواست مردم و تقویت دولت به عنوان گامی در راستای تقویت منافع ملی دارای اهمیت است.

روزنامه ایران در گزارشی می‌نویسد: «گاندو» در ایران دیگر فقط یادآور تمساح‌های پوزه کوتاه در جنوب سیستان و بلوچستان نیست. حالا خیلی‌ها بیش از حیات وحش، با شنیدن این نام یاد پروژه متهم‌سازی دولت حسن روحانی می‌افتند. پروژه‌ای که هر چند ۶ سال عمر دارد اما این روزها با سریالی به همین نام به اوج رسیده. با ایجاد تصویری از یک وزارت خارجه ساده‌لوح، بی‌عرضه، نفوذپذیر، ضعیف و دولتی که سر تا پایش را جاسوسان گرفته‌اند. تصویر این روزهای سریال شبکه سوم سیما سخت به کام مخالفان دولت شیرین آمده. مهم هم نیست که روایت‌های آن سند داشته باشد یا نه. چه اینکه دیروز سخنگوی وزارت خارجه سندیت روایت سریال «گاندو» را زیر سوال برد و گفت که «اگر می‌گفتند ما این اسناد را در اختیارشان قرار می‌دادیم که سریال واقعی‌تر باشد.»

اظهارات نویسنده سریال گاندو

آرش قادری، نویسنده این سریال در گفت‌وگو با ایسنا در پاسخ به اینکه این کاراکتر چقدر به واقعیت این فرد نزدیک است، گفت: «یک پرونده از ایشان در مؤسسه شهید آوینی موجود بود که به دست من رسید. روال اینکه ایشان چگونه آمده و چگونه دستگیر شده است، چیزی نزدیک صد صفحه شرح ماوقع بود. من به آن استناد کردم و به طور کلی ۸۰ درصد قصه غیر از مسیر مایکل هاشمیان و جیسون رضائیان تخیل بنده بود»

یکجانبه گرایی رسانه ملی علیه دولت

روزنامه آرمان در گزارشی نوشت: سریال گاندو که از شبکه سوم سیما پخش می‌شد، به شکلی نشان می‌دهد که چهره‌ها و دست‌های مرموزی در جریان مذاکرات هسته‌ای (برجام) به شکل مستقیم و غیر مستقیم حضور داشته و تا حدودی تأثیرگذار بوده‌اند. سوال دیگری که در اینجا مطرح می‌شود این است اگر به فرض، مذاکرات بجز وزیر خارجه فعلی، بر عهده فردی همچون دبیر شورای امنیت ملی دولت احمدی‌نژاد بود و یا زیر نظر وزارت خارجه‌ای که ایشان در رأس آن رئیس‌جمهور بودند، قرار می‌گرفت هم همین شائبه‌ها، شک و شبهات در این سطح مطرح می‌شد؟ پاسخ آن روشن است. دقیقاً به همان دلیل که وقتی شبکه سوم سیما فیلم دور زدن تحریم‌ها را نشان می‌دهد اتفاقی نمی‌افتد. بنابراین این ماجرا تا حدودی دچار شائبه سیاسی است و همچنین تا حدودی انتقام‌گیری‌ها در آن قابل تفسیر و ارزیابی است. قطعاً کار درستی نیست که توان و قدرت نفوذ برای پیشبرد اهداف و مقاصد سیاسی و ضربه به دولت استفاده شود. بلکه باید تنها منافع ملی و مصالح عمومی کشور را جدی‌تر در نظر گرفت. اینکه سعی کنیم در شرایط کنونی، جناح مقابل و جناح رقیب را خدشه‌دار کنیم، منطقی نیست. ضمن آنکه صداوسیما باید اجازه دهد طرف مقابل و کسانی که مورد اتهام قرار می‌گیرند، از خود دفاع کنند.

روزنامه اعتماد نیز تیتر یک امروز خود با عنوان «تلویزیون تیشه به ریشه خود نزند» را از گفت و گوی خود با احسان شریعتی درباره رسانه ملی انتخاب کرده است. در بخشی از این گزارش می‌خوانیم: جناح بازی عموماً فقط در بخش‌های خبری چون بیست و سی یا برنامه‌های سیاسی تلویزیون نیست. مورد اخیری که بهانه نگارش این گزارش شد، خودش مهم‌ترین نمونه از یکجانبه‌گرایی در تلویزیون است که این‌بار اتفاقاً نسبت پررنگ‌تری در ارائه تصویری از یک مقام ارشد حکومتی ارائه داده است. سریال «گاندو» به کارگردانی جواد افشار این شب‌ها از شبکه سه سیما پخش می‌شود و پرونده امنیتی جیسون رضائیان را دنبال می‌کند. در این سریال پرونده جیسون رضائیان در مقطعی با دولت و شخص وزیر امور خارجه پیوند می‌خورد و در قسمت‌های گذشته تصویری از شورای امنیت ملی، وزیر امور خارجه و نهاد ریاست‌جمهوری نشان داده می‌شود؛ تصویری که شمایلی کاریکاتوری از ظریف می‌سازد. ظریف در این سریال فردی خنثی و ضعیف و منفعل و حتی غربزده نمایش داده شده که به دنبال آزادی جیسون رضائیان است. همین سریال و فاصله معنادار و عجیب تصویری مضحک که پخش آن نشان داد تا چه حد رویکرد ظریف نسبت به نادیده گرفتن این رسانه درست بود.

اعتماد در گزارش دیگری نوشت: سریال گاندو با کنایه‌ها و دیالوگ‌هایی پر از ایهام به پیش می‌رود. دیالوگ‌هایی که مستقیماً شخصیت‌های سیاسی و مسؤولان دولتی را نشانه می‌رود، اما اوج این ماجرا به قسمت بیست و نهم این سریال مربوط می‌شود؛ «جلسه‌ای برگزار شده است و همه دور یک میز نشسته‌اند، رئیس جلسه که کنایه‌ای به اسحاق جهانگیری دارد از جریان بازداشت مایکل هاشمیان در فیلم و جیسون رضائیان در دنیای واقعی انتقاد می‌کند. بلافاصله شخص دیگری که در ظاهر ظریف و با همان لحن و صدا تعریف شده است نیز با زبان انتقادی می‌گوید وزیر امور خارجه امریکا قبل از هر جلسه‌ای از من درباره مایکل هاشمیان می‌پرسد. در این لحظه رئیس سازمان امنیتی که مایکل هاشمیان (جیسون رضائیان) را بازداشت کرده است از دلایل محکمی می‌گوید که بر اساس آن مایکل هاشمیان جاسوس است اما این موضوع باعث می‌شود تا رئیس و وزیر خارجه تنها به موضوع مذاکرات میان ایران و امریکا بپردازند و حتی صحبت‌های نماینده قوه قضائیه را نادیده بگیرند.» این همان بخش جنجالی سریال گاندو است که پیکان هجمه خود را به سمت پاستور و ساختمان وزارت امور خارجه می‌گیرد.

اعتماد در مطلبی با تیتر «علیه داخل، به نفع حریف» می‌نویسد: صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران مشغول هدف گرفتن دروازه خودی است، مثل آنچه در برنامه «سلام صبح بخیر» در مورد دور زدن تحریم‌ها توسط ایران رخ داد؛ پاس گل به حریف. حالا گویا مدیران و برنامه‌سازان صداوسیما با سریال «گاندو» پاس گل جدید ارسال کرده‌اند، آن هم علیه خط مقدم جنگ، یعنی جریان دیپلماسی کشور.

روزنامه اعتماد در گزارشی نوشت: آش تلویزیون زیادی شور شده است. روزی نیست که از این رسانه خبری عجیب به بیرون درز نکند. تا چندی پیش دلسوزان کشور فریاد می‌زدند و می‌نوشتند و می‌گفتند با این رویه‌ای که رسانه ملی در پیش گرفته، همین مخاطبان وفاداری را که با خوب و بدش ساخته بودند و زمان دو شبکه‌ای بودن به پایش ایستاده بودند، از دست می‌دهد. همین هم شد، آنقدر ندانم‌کاری کرد، آنقدر کار را به دست غیر متخصصان سپرد و رفتار یکجانبه و انحصارطلبانه در پیش گرفت که بین مردم از رسانه ملی به رسانه میلی تغییر نام داد و حتی صدای معتقدان به انقلاب و نظام و اسلام را در آورد. حالا وقتی به تلویزیون نگاه می‌کنیم رسانه‌ای را می‌بینیم که رفتارهای غیرحرفه‌ای و برنامه‌های حاشیه‌ساز غیرحرفه‌ای در آن موج می‌زند. نه مخاطب عادی از آن راضی است، نه نخبگان فرهنگی و سیاسی نه حتی کسانی که عمرشان را در این رسانه گذرانده‌اند. خیلی‌ها دیگر حاضر نیستند به عنوان مهمان در این رسانه حضور پیدا کنند، همان‌طور که تلویزیون ندیدن به فضیلتی تبدیل شده که آدم‌ها آن را با صدای بلند و تفاخر جار می‌زنند.

تقابل عرصه امنیتی با دیپلماسی

طیبه سیاوشی نماینده مجلس در یادداشتی با عنوان تلاش برای نمایش تقابل درباره سریال گاندو که در شماره امروز روزنامه اعتماد منتشر شده نوشت: «گاندو» یک سریال جاسوسی است و چه در ایران و چه در کل دنیا از این دست سریال‌ها ساخته می‌شود، اما نکته‌ای که درباره این سریال باید مورد توجه قرار داد، این است که این سریال مربوط به سال‌های اخیر می‌شود و مردم کاملاً این موضوعات را با شخصیت‌ها تطبیق می‌دهند؛ بنابراین هر نوع قضاوت و برخوردی که در این فیلم می‌شود، قابل توجه است. این همان موضوعی است که سازندگان فیلم باید آن را مورد توجه قرار می‌دادند و بعد دست به ساخت آن می‌زدند. به نظر می‌رسد این فیلم نوعی تقابل میان عرصه دیپلماسی و… عرصه نهادهای امنیتی کشور ایجاد می‌کند؛ درحالی که تقابلی میان این دو عرصه وجود ندارد بلکه این دو در کنار هم فعالیت می‌کنند و نبود هر کدام، ضربه‌ای به منافع کشور محسوب می‌شود؛ و این مهم‌ترین مسأله‌ای است که در این سریال متأسفانه به آن توجهی نشده است.

رسانه‌های اصولگرا

در ادامه به برخی از عبارت‌های به کار رفته در گزارش‌های رسانه‌های نزدیک به جریان اصولگرا اشاره می‌شود: برخی مسئولان دولتی نیز همنوا با این افراد و شبکه‌ها از گاندو با تعابیری نه چندان مناسب یاد می‌کنند در نوع خود جالب است؛ امشب در سریال گاندو رسماً وزارت امور خارجه را یک مشت احمق نشان داد که در برابر مدارک نهاد خاص امنیتی دهانشان باز می‌ماند؛ با نمایش سریال گاندو اندک آبروی بعضی‌ها به باد رفت؛ تنها می‌تواند یک «فتح باب» در حوزه ساختن آثار تصویری درباره تهدیدات امنیتی اساسی که کیان کشور و نظام را نشانه رفته، توسط نهادهای انقلابی باشد.

ادعای هم نوایی دولتی‌ها با چهره‌های بیگانه

روزنامه جوان نوشت: مسعود بهنود چهره ضدانقلاب لندن‌نشین و همکار شبکه سلطنتی بی‌بی‌سی هم در یک توئیت به سریال گاندو واکنش نشان می‌دهد و تلویحاً از آن به عنوان تولید ناسالم تصویری! یاد می‌کند که با هزینه‌ای زیاد ساخته شده است. او از گاندو به عنوان سقف توان تندروها نیز یاد کرده است، البته پیش از این شبکه «جم» و «من و تو» نیز به انحای مختلف به این سریال واکنش منفی نشان داده بودند، اما اینکه برخی مسئولان دولتی نیز همنوا با این افراد و شبکه‌ها از گاندو با تعابیری نه چندان مناسب یاد می‌کنند در نوع خود جالب است.

واکنش‌ها در شبکه‌های اجتماعی

روزنامه خراسان بازخوردها به این سریال در فضای مجازی را بازتاب داده و می‌نویسد: این قسمت از سریال «گاندو» میان کاربران شبکه‌های اجتماعی نیز بازخوردهای فراوانی داشت. انتقاد مهم کاربران، به منفعل و ساده لوح نشان دادن مقامات دولتی در این صحنه برمی‌گشت. کاربری در توئیتی در این باره نوشت: «امشب در سریال گاندو رسماً وزارت امور خارجه را یک مشت احمق نشان داد که در برابر مدارک نهاد خاص امنیتی دهانشان باز می‌ماند. شبیه‌سازی ظریف هم در نوع خود جالب بود و شرم‌آور.» کاربر دیگری با اشاره به کنایه‌های سیاسی سریال نوشت: «ادعا می‌کنن فقط مسئله دولت روحانی نیست. خب منتظریم دولت قبلی رو هم سریال کنین.» کاربر دیگری به طنز این گونه به صداوسیما کنایه زد: «این ها از چراغ و کنفرانس برلین رسیده‌اند به گاندو!» و شخص دیگری نوشت: «سریال گاندو با مشورت ۱+۵ ساخته شده است برای تخریب ظریف و تیم دولت؟» در مقابل برخی از کاربران نظرات دیگری داشتند و از سریال تمجید می‌کردند. کاربری درباره قسمت ماقبل پایانی «گاندو» این گونه نوشت: «سریال معرکه و عالی یعنی گاندو، بازیگر یعنی علیرام نورایی و پیام دهکردی. بازم منتظر همچین سریال‌هایی هستیم.» شخص دیگری نوشت: «با نمایش سریال گاندو، اندک آبروی بعضی‌ها به باد رفت…» کاربری دیگر با کنایه به حسام‌الدین آشنا این گونه نوشت: «خود جیسون رضائیان این قدر با گاندو مشکل نداره که آشنا باهاش داره!» کاربر دیگری نیز این گونه واکنش نشان داد: «چیزی که بعضی‌ها از گاندو توقع داشتند، این بود که نشون بده جیسون رضائیان، آرش کمانگیر بوده و به ظلم‌وجور زندانی شده!»

کیهان در صفحه نخست خود ذیل عنوان «جیغ‌هایی که «گاندو» درآورد / از تهران تا لندن» می‌نویسد: «گاندو» که روایتگر یکی از پرونده‌های جنجالی نفوذ است در حالی به ایستگاه پایانی رسید که همچنان حملات هدفمند ازسوی برخی چهره‌های نزدیک به دولت، رسانه‌های وابسته به این جریان در کنار سایت‌ها و صفحات مجازی برانداز و ضد انقلاب ادامه دارد؛ از تهران تا لندن!

تمجید از سریال و جلب نظر مخاطبان

تارنمای مشرق درباره این سریال می‌نویسد: فارغ از همه نقاط قوت و ضعف این سریال و همه ایراداتی که شاید بتوان به لحاظ فنی یا محتوایی به آن وارد کرد، «گاندو» یکی از معدود آثار تصویری است که در سال‌های اخیر، به بزرگ‌ترین خطری که در دست‌کم سه دهه اخیر کشور و نظام را تهدید می‌کند، یعنی پروژه «نفوذ» پرداخته است و در مجموع توانسته نظر مخاطبان سیمای جمهوری اسلامی را به خود جلب کند، آن هم مخاطبی که در سال‌های اخیر، هیچ محدودیتی در دسترسی به آخرین و تازه‌ترین مجموعه‌های تلویزیونی ساخته شده در دنیا ندارد و از این رو، جلب چنین مخاطبانی و نشاندن آن‌ها به پیگیری یک سریال جاسوسی-پلیسی کار کمی نیست. بگذریم از اینکه گاندو تنها می‌تواند یک «فتح باب» در حوزه ساختن آثار تصویری درباره تهدیدات امنیتی اساسی که کیان کشور و نظام را نشانه رفته، توسط نهادهای انقلابی باشد.

به گزارش مشرق، محمد ایمانی تحلیلگر مسائل سیاسی و فعال رسانه‌ای در کانال تلگرامی خود نوشت: این هنر جمهوری اسلامی است که اپوزیسیون سانسور چی و نمک گیر ملکه انگلیس را هم وادار کرده، بنشینند و سریال مستند و جذابی مثل گاندو را تماشا و تبلیغ کنند؛ ولو اینکه بد و بیراه بگویند.دم کارگردان و بازیگران سریال گاندو که خیلی گرم. اما ای والله دارند پاسداران گمنامی که هیبت سرویس جاسوسی سیا را با انهدام شبکه جاسوسی آن فرو ریختند. عظمت سرنگون کردن پهپاد پیشرفته تریتون MQ-4C را همه فهمیدند اما بزرگ‌تر و پیچیده‌تر از آن، رصد شبکه پیچیده و گران قیمت جاسوسی آمریکاست. و مهم‌تر از آن، جراحی سخت و دقیق و ظریف این شبکه چسبیده به برخی مدیران و دولتمردان.

تکدر خاطر دولت از سریال گاندو

مشرق نیوز در مطلبی با اشاره به واکنش مقامات دولتی می‌نویسد: واقعاً چه چیزی باعث می‌شود که دولتی‌ها نسبت به یادآوری پرونده یک «جاسوس» (آن هم از نوع شاه ماهی آن) این اندازه رنجیده‌خاطر و ناراحت شوند؟ آیا به دام انداختن جاسوسی که مدعی بود حتی طعم آدامس مورد علاقه مقام ارشد اجرایی جمهوری اسلامی را هم کشف کرده بود، توسط دستگاه‌های اطلاعاتی کشور، نباید مایه غرور و مباهات «دولتمردان» جمهوری اسلامی باشد؟ آیا سریال گاندو با یادآوری برخی حقایق تلخ، موجبات تکدّر خاطر آقای آشنا، مقامات وزارت خارجه و حامیان رسانه‌ای آن‌ها را فراهم آورده است؟