پیمودن راههای موفقیت و آمادگی برای قدم نهادن در سال تحصیلی جدید، نیاز به آمادگی دانشآموزان از لحاظ جسمی و روحی دارد که غنیسازی اوقات فراغت از مهمترین مسائل در این راه محسوب میشود، چرا که این امر بهداشت روانی را به همراه دارد.
تعاریف مختلفی از بهداشت روانی وجود دارد. در یکی از این تعاریف آمده است: بهداشت روانی را حالت سازگاری نسبتاً خوب، شکوفایی توان و استعدادهای شخصی تعریف کردهاند. این اصطلاح برای کسی به کار برده میشود که در سطح بالایی از سازگاری و انطباق رفتاری و عاطفی عمل میکند، نه کسی که صرفاً بیمار نیست.
به اعتقاد روانشناسان، استفاده صحیح از اوقات طلایی فراغت در پیشگیری از انحرافهای جوانان و نوجوانان و جلوگیری از کجروی آنان و هدایت به سمت بهداشت روانی، بهنحو چشمگیری مؤثر است.
بنابراین تدارک برنامههایی همراه با نشاط و شادی برای گذران اوقات فراغت جوانان و نوجوانان به منظور جلوگیری از ایجاد زمینهها انحراف و همچنین آمادگی برای قدم نهادن در راه موفقیت و رسیدن به بهداشت روانی، بسیار ضروری و مهم است.
همه ساله با شروع فصل تابستان، بسیاری از دستگاهها و نهادهای برای غنیسازی اوقات فراغت کودکان، جوانان و نوجوانان برنامههای متنوعی را اجرای میکنند که ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، ورزش و جوانان، اوقاف و امور خیریه، تبلیغات اسلامی، کانونهای پرورش فکری کودکان و نوجوانان و حوزههای علمیه از جمله این دستگاهها میباشند.
ضرورت توجه به ابعاد چهارگانه سلامت در برنامههای اوقات فراغت
روانشناس و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان سمنان در این باره به ایرنا گفت: چگونگی گذارندن اوقات فراغت در هر جامعه به عوامل متعددی بستگی دارد و به همین دلیل، عدهای از محققان اوقات فراغت و توجه به آن را از شاخصهای عمده سبک زندگی میدانند.
نعمت ستوده افزود: تفریح و سرگرمی نقش مهمی در پرورش قوای جسمانی، فکری، اخلاقی و رفتاری افراد دارد و چنانچه از این اوقات به خوبی و به طرز صحیح استفاده شود در پیشگیری از انحرافها و کجرویها نقش مؤثری دارد.
وی افزود: نتیجه تحقیقات نشان میدهد میان انواع تربیت، تربیت غیررسمی و زمینههای اجتماعی- فرهنگی بیش از محیطها و عوامل تربیت رسمی در تغییر رفتار نوجوانان و جوانان و سلامت روانی آنان مؤثر است، امروزه از اوقات فراغت به عنوان تربیت غیررسمی نام برده میشود.
وی ادامه داد: اگر اوقات فراغت با ظرفیتهای روانشناختی و زمینههای اجتماعی- فرهنگی افراد هماهنگی داشته باشد، تأثیرات بسیار مثبتی بر رشد سلامت روانی و اجتماعی آنان خواهد گذاشت.
استاد دانشگاه علوم پزشکی سمنان تاکید کرد: این موضوع زمانی تحقق پیدا میکند که اوقات فراغت نوجوانان طوری برنامه ریزی شود که هم سازنده باشد و هم عوامل مزاحم از آن حذف شده و موجب شادی شود.
ستوده با بیان اینک بسیاری از برنامه ریزی های اوقات فراغت در جامعه ما نه تنها مفید نیست، باعث بروز خستگی و افزایش اضطراب در افراد میشود که خود تهدید کننده سلامت روان است، افزود: برنامه ریزی مناسب و استفاده بهینه از اوقات فراغت نقش تعدیل کننده بر تنشهای روانی دارند.
استاد دانشگاه در حوزه روانشناسی بیان کرد: گذران بهینه اوقات فراغت در کنار احساس توانمندی فردی، احساس، کفایت شخصی و میزان و نوع تمرینها و فعالیتهای بدنی از تعدیل کنندههای مهم استرس و تأمین کنندههای مهم سلامت روان تلقی میشوند.
وی با اشاره به اهمیت و نقش اوقات فراغت در ابعاد چهارگانه سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی، خاطرنشان کرد: برنامه ریزی و استفاده درست و مناسب از فراغت جوانان، باید مورد توجه جدی قرار گیرد.
ستوده اضافه کرد: آنچه در برنامه اوقات فراغت آورده میشود باید به نوعی جوابگوی خواستهای معقول و منطقی جوانان باشد، در غیر این صورت یک برنامه تحمیلی خواهد بود و به جای اینکه فعالیتهای مفرح و مفید باشند، استرسآفرین و افسردگیزا خواهد بود.
۲۷ درصد جمعیت استان سمنان جوانان هستند
معاون فرهنگی و امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان استان سمنان با اشاره به اینکه بیش از ۲۷ درصد جمعیت استان سمنان را جوانان ۱۵ تا ۲۹ سال تشکیل میدهند، بیان کرد: پیگیری و برنامه ریزی برای اوقات فراغت این جوانان بسیار مهم و ضروری است.
مصطفی مرادی ادامه داد: امید و نشاط اجتماعی و هویت جوانان، ازدواج جوانان، اشتغال و مهارت آموزی جوانان، سلامت جسمی و روحی جوانان و اوقات فراغت و فضای مجازی از اولویتهای برنامهها در اداره کل ورزش و جوانان استان سمنان است که با جدیت پیگیری میشود.
وی، اقدامهای مهم اداره کل ورزش و جوانان استان سمنان در راستای برنامههای اوقات فراغت جوانان را در سه بخش معرفی و بیان کرد: اطلاع رسانی برنامههای اوقات فراغت به جوانان و خانوادهها با سامانه جامع اوقات فراغت استان به نشانی اینترنتی www.farashateivan.ir و اقدامهای زیربنایی و اجرایی در حوزه اوقات فراغت با تشکیل ستاد ساماندهی امور جوانان در استان و شهرستانها و پژوهشهای مرتبط با اوقات فراغت از جمله این اقدامها است.
وی، نظارت و ارزیابی مراکز اوقات فراغت و انتخاب برترینهای هر شهرستان با تشکیل تیم نظارت و ارزیابی و اجرای دستورالعمل نظارت بر مراکز اوقات فراغت را از جمله رویکردهای اداره کل ورزش و جوانان استان سمنان در راستای بهبود و اجرای برنامههای اوقات فراغت در استان عنوان کرد.
معاون فرهنگی و امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان استان سمنان، اطلاع رسانی صحیح و به موقع به جوانان و نوجوانان و خانوادهها پیرامون برنامههای اوقات فراغت، ساماندهی و جلوگیری از موازی کاری دستگاهها و تجلیل از برترینهای هر شهرستان در قالب جشنواره تجلیل از برترینهای اوقات فراغت را از جمله اهداف برنامههای این اداره کل عنوان کرد.
وی ادامه داد: اداره کل ورزش و جوانان استان سمنان با توجه به اهمیت بحث اوقات فراغت در اقدامی مبتکرانه در سال ۹۳ پورتال جامع اوقات فراغت جوانان و نوجوانان را طراحی کرد که هرگونه اطلاع رسانی به مخاطبان از این طریق و به سهولت انجام گیرد.
معاون فرهنگی و امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان استان سمنان، تسهیل فرایند ثبت نام برای خانوادهها، افزایش حق انتخاب و امکان بهره مندی از مطالب آموزشی و علمی به منظور پرکردن اوقات فراغت را از جمله مزایای این سامانه عنوان کرد.
برنامهها و دورههای آموزشی اداره کل ورزش و جوانان استان سمنان در قالبهای ورزشی، هنری، اردویی و گردشگری، علمی و مهارت آموزی، فرهنگی و دینی و قرآن، طراحی شده است.
۲۰ امامزاده سمنان مجری طرح «نشاط معنوی»
مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان سمنان گفت: طرح تابستانی «نشاط معنوی» با هدف برنامه ریزی به منظور غنی سازی اوقات فراغت جوانان و نوجوانان در ۲۰ امامزاده استان سمنان برگزار میشود.
حجت الاسلام والمسلمین عبدالله واحدی اظهار داشت: یکی از اقدامهای لازم در تابستان، برنامه ریزی غنی سازی اوقات فراغت جوانان و نوجوانان به عنوان آینده سازان این مرز و بوم است.
وی با اشاره به اینکه بقاع متبرکه و امامزادگان همواره به عنوان پناهگاهی آرامش بخش و محل رجوع بسیاری از مؤمنان در روزهای مختلف سال است عنوان کرد: امامزادگان بهعنوان سنگر مستحکم مبارزه با تفکرهای شیطانی و جنگ نرم دشمنان، وظیفهای مهم بر عهده دارند.
واحدی با بیان این مطلب که طرح تابستانی نشاط معنوی از ۱۳ تیرماه در بقاع متبرکه مجری طرح در استان سمنان آغاز شد، اظهار کرد: این طرح هم زمان با ولادت حضرت معصومه (س) و شروع دهه کرامت آغاز شد و تا ۲۹ مردادماه مصادف با عید سعید غدیر ادامه دارد.
وی گفت: ثبت نام از علاقه مندان به شرکت در این طرح از ۲۵ خرداد ماه آغاز شده و تا ۱۲ تیرماه ادامه داشت.
مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان سمنان در ادامه افزود: این طرح برای دو گروه خواهران و برادران دانشآموز و در دو رده سنی ۷ تا ۱۸ سال برنامه ریزی و اجرا شده است.
«تابستان شاد» برای کودکان مناطق محروم و روستاهای سمنان
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان سمنان گفت: برای کودکان و نوجوانان مناطق محروم و روستاهای تحت پوشش این کانون برنامهها و کارگاههای فرهنگی، هنری و ادبی در نظر گرفته شده است.
نبیاله خدابخشی بیان کرد: مربیان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان سمنان در تابستان امسال با حضور در روستاها و مناطق محروم با هدف ایجاد نشاط اجتماعی و جذب و پایدارسازی اعضا به اجرای فعالیت میپردازند.
وی ادامه داد: مربیان کتابخانه سیار شهری کانون پرورش فکری سمنان روزهای یکشنبه، سهشنبه و پنجشنبه هرهفته در مناطق کمبرخوردار حضور یافته و برای مخاطبان کودک و نوجوان آن منطقه به اجرای فعالیتهای فرهنگی و هنری میپردازند.
فعالیت ۲۰ مبلغ بومی و اعزامی در این طرح
مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان سمنان، مهمترین هدف این طرح را جذب نسل جوان و نوجوان به بقاع متبرکه و استفاده از ظرفیت این قشر جامعه در اداره امور امامزادگان بیان و عنوان کرد: تعامل و مشارکت با نهادهای فرهنگی همسو برای هم پوشانی و وحدت رویه در انجام امور فرهنگی و ترویج معارف اسلامی و غنی کردن اوقات فراغت دانش آموزان از دیگر اهداف این طرح است.
واحدی در پایان خاطر نشان کرد: طرح نشاط معنوی امسال به سه شیوه مشارکتی با سایر دستگاهها، اردویی، آموزشی، فرهنگی و شیوههای مرسوم سالهای گذشته و با استفاده از ۲۰ نفر از مبلغان بومی و اعزامی، مربیان دوره دیده سبک زندگی اسلامی و دانشجویان دانشکدههای علوم قرآنی در حال برگزار است.
اجرای ۱۲ هزار برنامه اوقات فراغت در اداره کل ورزش و جوانان سمنان
معاون فرهنگی و امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان استان سمنان گفت: بیش از ۱۲ هزار برنامه و دوره برای پرکردن اوقات فراغت جوانان و نوجوانان استان توسط این اداره کل پیش بینی شده است.
مرادی بیان کرد: یک هزار ۱۱۶ مرکز و ۱۱۲ پایگاه در هشت شهرستان استان سمنان، بیش از ۱۲ هزار برنامه آموزشی را به منظور پرکردن اوقات فراغت جوانان و نوجوان در فصل تابستان ارائه میدهند.
طرح اوقات فراغت در ۱۴۵ پایگاه تبلیغات اسلامی سمنان
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان سمنان از آغاز طرح غنیسازی اوقات فراغت در ۱۴۵ پایگاه استان خبر داد و گفت: اعزام ۱۴۵ مُبلغ و تدوین برنامههای ویژه در قالب اوقات فراغت در این پایگاهها پیگیری میشود.
حجت الاسلام علی شکری درباره طرح اوقات فراغت اداره کل تبلیغات اسلامی استان سمنان، با بیان اینکه طرح اوقات فراغت در ۱۴۵ پایگاه در هشت شهرستان استان برگزار میشود، ابراز کرد: این طرح از پانزدهم تیر ۹۸ آغاز شد و تا بیست و پنجم مرداد ادامه دارد.
وی با اشاره به استقبال خوب و پرشور خانوادهها و نونهالان استان سمنان از این طرح، اضافه کرد: ۵۱ پایگاه قرآنی و ۹۳ پایگاه فرهنگی در شهرستانهای استان سمنان میزبان طرح اوقات فراغت هستند.
وی گفت: سمنان دارای ۲۲ پایگاه شامل ۱۷ پایگاه فرهنگی و ابلاغی و پنج پایگاه قرآنی، شاهرود دارای ۳۸ پایگاه شامل ۲۳ پایگاه ابلاغی فرهنگی و ۱۵ پایگاه قرآنی، دامغان دارای ۲۵ پایگاه شامل ۱۵ پایگاه ابلاغی و فرهنگی و ۹ پایگاه قرآنی و میامی دارای ۲۳ پایگاه شامل ۱۳ پایگاه فرهنگی و ۱۰ پایگاه قرآنی اوقات فراغت است.
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان سمنان، گفت: این طرح همچنین در ۱۰ پایگاه مهدی شهر شامل ۹ پایگاه فرهنگی و یک پایگاه قرآنی، در گرمسار ۱۶ پایگاه شامل ۱۰ پایگاه فرهنگی و ۶ پایگاه قرآنی، در سرخه درپنج پایگاه شامل چهار پایگاه فرهنگی و یک پایگاه قرآنی و در بی ارجمند با ۶ پایگاه شامل پنج پایگاه فرهنگی و یک پایگاه قرآنی اجرا میشود.
شکری افزود: تعلیم قرآن، احکام، معارف دینی و اسلامی، نشاط اجتماعی، سبک زندگی اسلامی و دینی، فرایض اسلامی، حجاب و عفاف، در زمره مباحث طرح اوقات فراغت از سوی مبلغان خواهند بود.
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان سمنان با بیان اینکه این ادارهکل در سال جاری ۱۴۵ مبلغ زن و مرد را به پایگاههای این طرح اعزام کرده است، بیان داشت: ۸۱ مبلغ مرد و ۱۵ مبلغ زن بومی، هفت مبلغ برادر غیربومی و اعزامی از قم و دفتر مرکزی و همچنین ۴۲ روحانی مستقر، مجموع مبلغان اعزامی تبلیغات اسلامی برای این طرح را شامل میشوند.
فعالیت ۱۵۰ پایگاه اوقات فراغت فرهنگ و ارشاد سمنان
نماینده اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور شهرستان سمنان گفت: تعداد پایگاههای اوقات فراغت شهرستان ۱۵۰ عدد است که آموزش بیش از ۳۰۰ رشته فرهنگی هنری را بر عهده دارند.
محمد طاهریان با اشاره به اینکه برنامههای اوقات فراغت تحت نظر ادارههای فرهنگ و ارشاد اسلامی محدود به فصل تابستان نمیشود، گفت: انجمنهای هنری اولین زیرمجموعههای فرهنگ و ارشاد اسلامی در موضوع اوقات فراغت هستند و شهر سمنان در مجتمع فرهنگی هنری کومش ۹ انجمن هنری و ۲ انجمن خانه مطبوعات و انجمن خبرنگاران دارد.
وی افزود: انجمن سینمای جوانان نیز در تالار آفتاب مستقر است که این انجمن به همراه انجمن موسیقی و نمایش دفترهای استانی نیز دارند.
طاهریان گفت: انجمنها، آموزشگاههای هنری، مؤسسههای فرهنگی هنری و کانونهای مساجد زیر نظر ادارههای فرهنگ و ارشاد اسلامی فعالیت میکنند که در حاضر در شهرستان سمنان نزدیک به ۱۰ انجمن، ۵۵ آموزشگاه هنری، ۴۰ مؤسسه فرهنگی هنری و ۵۰ کانون فرهنگی مساجد وجود دارد که در جمع میتوان گفت ۱۵۰ پایگاه اوقات فراغت در سمنان فعال هستند.
وی تاکید کرد: پایگاههای اوقات فراغت در طول سال به اجرای برنامههای مختلف میپردازند، این فعالیتها در فصل تابستان مضاعف خواهد بود و تعداد رشتههایی که در تمامی این پایگاهها در حال برگزاری است بیش از ۳۰۰ رشته را شامل میشود.
طاهریان خاطر نشان کرد: کانونهای فرهنگی مساجد علاوه بر تمامی آموزشهای فرهنگی هنری، برنامههایی نیز با موضوعهای مذهبی و یا تشکیل گروههای سرودهای انقلابی، مذهبی را در دستور کار خود قرار میدهند و یا مؤسسههای فرهنگی هنری نیز زیر نظر خود میتوانند به آموزش و برپایی برنامههای فرهنگی هنری از جمله برگزاری کنسرتهای موسیقی بپردازند.
هزینههای گزاف برنامههای اوقافت فراغت مراکز خصوصی
معاون فرهنگی تبلیغی حوزه علمیه خواهران استان سمنان، توجه به امکانات مالی افراد و محیط زندگی را در گذران این اوقات مهم خواند و گفت: برنامه ریزی افراد برای گذران اوقات فراغت باید با امکانات و توان مالی خانواده همخوانی داشته باشد.
معصومه کُمشیکمر با اشاره به اینکه هزینههای گزاف برخی مراکز و مؤسسههای خصوصی برای برگزاری کلاسهای اوقات فراغت و کلاسهای آموزشی در این ایام، فشار مالی و روانی بسیار زیادی را به خانوادهها وارد میکند، افزود: شرکت در این برنامهها نه تنها بهداشت روانی را به همراه ندارد، بلکه آسیبهایی را به کل افراد خانواده وارد میکند.
وی تاکیدکرد: اجرای طرحهای مختلف فرهنگی و دینی دستگاههای متولی در این میان با هزینههای بسیار پایینتر، نتایج ارزشمند و مطلوبی را برای بهداشت فرد و خانواده برجای میگذارد.
معاون فرهنگی تبلیغی حوزه علمیه خواهران استان سمنان بیان کرد: والدین در برنامهریزی اوقات فراغت فرزندان خود باید هدفهای مشخص و معینی را دنبال کنند تا زمینه رشد همهجانبه جسمی و شخصیتی آنان هموارتر شود.
فعالیتهای تابستانی اعضا و مربیان در کانون سمنان
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان سمنان ادامه داد: فعالیتهای تابستانی اعضا و مربیان مراکز فرهنگیهنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان سمنان از خردادماه آغاز شده است.
خدابخشی اضافه کرد: اعضا و مربیان ۲۳ مرکز فرهنگیهنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان سمنان فعالیتهای خود را با شعار «تابستان شاد» آغاز کردند.
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان سمنان گفت: استقبال بالای خانوادهها و حضور پرشور کودکان و نوجوانان در کارگاههای فرهنگی، هنری، ادبی، اسلامی و علمی مراکز فرهنگیهنری کانون پرورش فکری، مربیان از یکم خردادماه امسال علاوه بر نامنویسی اعضا در کارگاهها، به اجرای فعالیتهای متنوع دیگر ترغیب کرد.
وی ادامه داد: مربیان در کتابخانههای کانون پرورش فکری بهعنوان عاملی مؤثر در افزایش خلاقیت کودکان و نوجوانان برای غنیسازی اوقات فراغت مخاطبان ۶ تا ۱۷ ساله خود در ۱۶ مرکز فرهنگیهنری ثابت به برگزاری کارگاههای مختلف میپردازند.
خدابخشی، کارگاههای نقاشی، طراحی، سفالگری، نوشتنخلاق، خوشنویسی، چرتکه، پویانمایی، عکاسی، موسیقی، رباتیک، کامپیوتر مقدماتی تا پیشرفته، قصهگویی، شعرخوانی، نمایش عروسکی، کتاب، بازی و سرگرمی، تحقیق و پژوهش، گام به گام تا اندیشه، قرآن و احکام، آشنایی با حدیث و نجوم را از جمله این کارگاهها عنوان کرد.
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان سمنان گفت: کارگاههای دورهای هم در برخی از مراکز فرهنگیهنری کانون پرورش فکری استان بر اساس طرح درس ارائهشده توسط مربیان هر کارگاه، در ۱۲ جلسه برنامهریزی شده و علاقهمندان در صورت تمایل میتوانند در فصلهای بعدی در کارگاهها شرکت کنند.
تعداد کل اعضای کانونهای پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان ۴۳ هزار و ۶۸۶ نفر است و ۱۷۰ نفر از کودکان کار، بدسرپرست و بی سرپرست در مراکز کانون پرورش فکری استان خدمات آموزشی- هنری دریافت میکنند.
فعالیت ۷۰۰ بانوی مبلغ در طرح تابستانه حوزه علمیه خواهران سمنان
معاون فرهنگی تبلیغی حوزه علمیه خواهران استان سمنان گفت: ۷۰۰ خواهر مبلغ این استان با حضور و استقرار در مدارس علمیه و پایگاههای بسیج طلاب در طرح تابستانه حوزه علمیه خواهران، فعالیت میکنند.
کمشیکمر با اشاره به اینکه در استان سمنان ۸۰۰ مبلغ خواهر توسط مدیریت حوزه علمیه خواهران این استان ساماندهی شدهاند، بیانکرد: ۷۰۰ نفر از این مبلغان در طرح تابستانه شرکت کرده و در دورههای مختلف آموزشی و تبلیغی به فعالیت میپردازند.
وی تبلیغ چهره به چهره در خارج از مدرسه در قالب اردوهای جهادی، خادمیاران رضوی، یاوران نماز، طرح مهدویت، طرح رحمت و ستاد نماز جمعه، پایگاههای بسیج و طرح صالحین سپاه را از جمله فعالیتهای این مبلغان در استان سمنان عنوانکرد.
وی بیان کرد: ۱۱ مرکز آموزش عالی و مدرسه علمیه خواهران استان اوقات فراغت بانوان، دانشجویان و دانش آموزان را در این طرح پوشش میدهد.
کمشیکمر افزود: سنین مختلف دختران و بانوان و در ردههای مختلف سنی، شغلی و تحصیلی میتوانند از کلاسهای تابستانه و طرحهای تکدرس حوزه علمیه خواهران استان سمنان استفادهکنند.
معاون فرهنگی تبلیغی مدیریت حوزه علمیه خواهران استان سمنان هدف از برگزاری طرح تابستانه را برنامهریزی به منظور غنیسازی اوقات فراغت دختران جوان و نوجوان و بانوان استان عنوان کرد.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر ۱۷۰۰ طلبه خواهر در ۱۲ مرکز آموزش عالی و مدارس در مقاطع مختلف تحصیل میکنند، گفت: تعداد دانشآموختگان حوزه علمیه خواهران استان سمنان بیش از ۱۴۰۰ نفر است.
۷۳۴۲ م/۶۱۰۳