در این کتاب تخصصی تعزیه بیش از ۵۲۰ منبع کتابخانه ای، مصاحبه‌های حضوری با شبیه خوانان و پژوهشگران تعزیه و حدود ۴۰۰ نسخه مجالس تعزیه، پیشینه تعزیه در تمام مناطق کشور از گذشته تا به امروز مورد بررسی مطالعه و تحقیق قرار گرفته است.
کتاب شبیه نامه در پنج فصل به رشته تحریر درآمده که با ساختار تعزیه تنظیم شده است و هر فصل آن با عنوان "مجلس" و هر بخش این کتاب با عنوان گوشه، اعلام شده و در این کتاب، زمان و مکان شکل گیری تعزیه خوانی در ایران، علل و عوامل پیدایش تعزیه، نوحه و مرثیه سرایی در عزای امام حسین (ع)، تاریخچه و عوامل پیدایش آن با نگاهی به آئین‌ها و سمبل‌های سنتی، مذهبی و نمایش ایران و شرح حال معرکه گیران، چاووشی خوانان، روضه خوانان، پرده خوانان، انتشار سبک زندگی اسلامی ایرانی به وسیله تعزیه، شرحی بر اسطوره با نگاهی بر ماجرای سیاووش و یادگار زریران و همچنین به نقش خون در اسطوره و با گفتاری از عناصر و شخصیت‌های اساطیری ایرانی در تعزیه از جمله شاه، عناصر اربعه، موجودهای مهیب، بررسی وضعیت ادبیات نمایش، موسیقی، معماری و نقاشی ایران در هنگام شکل گیری تعزیه مورد بررسی قرار گرفته است.
نقش علما، زنان، میرزاها، ملاهای مکتب دار، ارباب‌ها و سایرین در شکل گیری تعزیه، درام و داستان‌های سنتی ایران و نقش آنها در تعزیه به همراه شخصیت پردازی در داستان‌های تعزیه، سرایندگان نسخ تعزیه همراه با شرحی بر وضعیت ادبیات فارسی در دوران قاجار، اجرای تعزیه خوانی در روستاها، تنوع تعزیه‌ها از قبیل تعزیه‌های ترکی، عربی و تعزیه خوانی سیار، تطبیق تعزیه با تئاتر و همچنین سینما و انطباق نسخه‌های تعزیه با فیلمنامه و نمایشنامه و صدها نکته ناگفته و ناشنیده از هنر شبیه خوانی در این کتاب گردآوری شده است.
بخش عمده‌ای از این کتاب نیز به طور اختصاصی به تعزیه خوانی به اقوام ایرانی و تعزیه در ۳۱ استان کشور می‌پردازد و به ثبت اسناد مربوط به شبیه خوانی در این مناطق از دوران قاجار پرداخته شده و در این اثر پژوهشی به شیوه اجرایی تعزیه در هر استان به طور مفصل پرداخته شده است و پیشینه، تکایای دوران قاجار به طور کامل معرفی و مورد بررسی واقع شده است.
تعزیه خوانی در میان ترک‌ها، اعراب، اقوام لر و سایر اقوام ساکن در ایران به دقت مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته و شاعران نسخه‌های تعزیه با زبانهای ترکی، عربی معرفی و اشعارشان مورد واکاوی قرار گرفته است.
در مجموع کتاب شبیه نامه تنها اثر پژوهشی است که توسط یک تعزیه خوان به رشته تحریر درآمده است و نگارش و تحقیق آن به گفته نویسنده این اثر بیش از هفت سال (۹۶-۸۹) طول کشیده است و با تیراژ یک هزار جلد و یک هزار و ۱۷۶ صفحه منتشر شده است و با توجه به اینکه این اثر پژوهشی یک اثر ملی بومی محسوب می‌شود تا کنون در ۶ مرحله در تهران، اراک، بوشهر، کرمان، خوانسار و کرمانشاه رونمایی شده است.
کتاب شبیه نامه در جریان دیدار اساتید زبان پارسی و شاعران کشور با مقام معظم رهبری در ۳۰ اردیبهشت ماه جاری همزمان با میلاد امام حسن مجتبی (ع) به رهبر معظم انقلاب اهدا گردید که مورد توجه معظم له قرار گرفت.
۳۰۱۷/۳۰۷۵
نظر شما