مصرف انواع مواد مخدر به خصوص تریاک از سالهای گذشته در بین مردان ایرانی رواج داشت اما با تولید و ورود مخدرهای جدید در جامعه ایرانی، بانوان هم برای سرگرمی و شادی کاذب به مصرف این افیون گرایش پیدا کردند.
روند افزایشی شیوع اعتیاد بین بانوان به ویژه دختران نوجوان و جوان در کنار مردان در مصرف انواع مواد مخدر زنگ خطر زنانه شدن اعتیاد در جامعه ایرانی را به صدا درآورده است.
بسیاری از دختران برای اولین بار با استعمال قلیان و سیگار به مصرف انواع مواد مخدر گرایش پیدا میکنند و مصرف مواد مخدر خانواده حشیش و مشروبات الکلی در بین بانوان کشور طرفدار زیادی دارد.
براساس آمارهای بین المللی ۳۳ درصد از معتادان جهان را زنان تشکیل میدهند در حالی که این رقم در ایران دست کم ۱۰ درصد است.
بر اساس آمار ستاد مبارزه با مواد مخدر دست کم سه میلیون معتاد یا مصرف کننده مواد مخدر در کشور وجود دارد که بیش از ۲۰۰ هزار نفر از این تعداد زنان هستند و در سالهای گذشته گرایش زنان به مواد مخدر رو به افزایش بوده است.
همچنین بیش از ۱۰ درصد از کل معتادان کشور را زنان تشکیل میدهند که این آمار به نسبت ۱۰ سال گذشته نشان از سه برابر شدن تعداد زنان معتاد در کشور است.
دلایل گرایش زنان به مواد مخدر متنوع است و دستکم ۵۰ درصد از زنان به دلیل کاهش دردهای جسمانی به سمت مواد مخدر گرایش پیدا میکنند.
همچنین براساس آمار ۲۵ درصد از بانوان به دلیل کنجکاوری و ۲۰ درصد برای تنوع و لذت و پنج درصد به دلیل کمبودهای عاطفی شروع به مصرف مواد مخدر در کشور میکنند.
زنان به طور متوسط ۸۰ درصد تماس گیرندگان با مرکز ترک اعتیاد در سراسر کشور را شامل میشوند که بیشتر آنها مادران و همسرانی هستند که دیگر اعضای خانواده آنان دچار اعتیاد شدند.
یکی از چالشهای اساسی در اعتیاد بانوان، فقدان فرهنگ سازی و نبود زیرساختها برای ترک اعتیاد این قشر از جامعه است و در استان سمنان تنها یک اردوگاه ترک اعتیاد وجود دارد که در شاهرود مستقر است.
ساخت اردوگاههای ترک اعتیاد ویژه بانوان و فرهنگ سازی برای جلوگیری از پنهانکاری اعتیاد در بین دختران، از نیازهای اساسی برای کاهش آمار اعتیاد است.
افزایش اعتیاد زنان در سمنان
دبیر کمیته درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر استان سمنان گفت: شیوع اعتیاد اکنون در میان زنان استان نسبت به سال ۱۳۹۰ روبه افزایش و نگرانکننده است.
مجتبی رجب پور افزود: براساس پژوهشهای انجام شده شیوع اعتیاد در بین دختران دانشجوی کشور ۱۶۰ درصد و در بین پسران نسبت به اوایل دهه ۹۰ شمسی ۶۰ درصد افزایش یافته است.
وی ادامه داد: بسیاری از بانوان معتاد جامعه به دلیل شرایط فرهنگی حاکم بر جامعه، برای ترک اعتیاد به مراکز درمان مراجعه نمیکنند.
دبیر کمیته درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر استان سمنان اضافه کرد: پذیرش و جا افتادن فرهنگ مراجعه بانوان معتاد به مراکز ترک اعتیاد باید نهادینه شود و با این راهبرد میتوان برای کاهش دیگر بزهکاریهای اجتماعی اقدام کرد.
رجب پور تصریح کرد: سالانه ۱۵۰ تا ۲۰۰ بانوی معتاد به مرکز ترک اعتیاد ویژه بانوان استان سمنان در شاهرود مراجعه میکنند.
وی خاطر نشان کرد: از مجموع ۲۲ هزار نفری که سال گذشته به مراکز درمانی ترک اعتیاد استان در بخشهای مختلف مراجعه کردند یک هزار و ۴۰۰ نفر زن بودند.
دبیر کمیته درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر استان سمنان گفت: میزان شیوع و شروع اعتیاد در بین دختران استان و کشور رو به افزایش است و با برنامهریزی اصولی برای توقف آمارهای نگرانکننده از این دست باید اقدام کرد.
۹ درصد معتادان سمنان زن هستند
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان سمنان گفت: ۹ درصد معتادان به انواع مواد مخدر در استان را بانوان تشکیل میدهند.
محمد حسین همتی افزود: یک اردوگاه ترک اعتیاد ویژه بانوان در شهرستان شاهرود فعال است که اکنون روزانه ۲۰ تا ۳۰ نفر در این مرکز برای ترک اعتیاد حضور دارند.
وی خاطرنشان کرد: راه اندازی اردوگاههای ترک اعتیاد ویژه بانوان با توجه به جمعیت بسیار کم این افراد نسبت به مردان در استان سمنان چندان صرفه اقتصادی ندارد.
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان سمنان ادامه داد: اکنون ۱۲ اردوگاه ترک اعتیاد در نقاط مختلف استان برای مردان فعال است و این اردوگاهها برای پذیرش معتادان به منظور ترک مصرف مواد مخدر و بازگشت دوباره به جامعه آمادگی دارد.
همتی تصریح کرد: آمار اعتیاد در بین بانوان استان سمنان رو به افزایش نیست، اما متوسط آمار بانوان معتاد در استان به صورت تقریبی به میزان متوسط آمار کشوری است.
وی خاطرنشان کرد: عواملی متعددی در شیوع اعتیاد در بین بانوان نقش دارد که درگیری و اختلاف نظر با والدین، فقدان نشاط اجتماعی و امید به آینده و همچنین مشکلات اقتصادی و فقر از جمله عوامل در شیوع این پدیده شوم است.
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان سمنان گفت: حل مساله اعتیاد در جامعه از عوامل متعددی تأثیر میپذیرد و در این مسیر، رفع مشکلات معیشتی، افزایش نشاط اجتماعی و امید به آینده میتواند برای جلوگیری از گرایش جوانان به سمت مواد مخدر مؤثر واقع شود.
کاهش سن شروع اعتیاد در بین دختران
دبیر کمیته درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر استان سمنان گفت: دانش آموزان با استعمال قلیان و سیگار به سمت مصرف مواد مخدر گرایش پیدا میکنند.
مجتبی رجب پور با بیان اینکه متوسط سن آغاز مصرف مواد مخدر در بین دانش آموزان ۱۴ و ۱۵ سال است، خاطر نشان کرد: سن اعتیاد به مواد مخدر در سالهای گذشته در بین دانش آموزان دختر رو به کاهش بوده که ادامه این روند میتواند به افزایش آسیبهای اجتماعی در کشور دامن بزند.
دبیر کمیته درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر استان سمنان ادامه داد: بیشترین مواد مخدر مورد استفاده در بین دانشجویان کشور گروه خانواده حشیش مانند گُل و ماریجوانا است.
رشد چشمگیر اعتیاد در بین دختران دانشجو
رجب پور تصریح کرد: بر اساس پژوهشها، نسبت به سال ۱۳۹۰ گرایش دانشجویان پسر به مواد مخدر به طور تقریبی ۲ برابر شده و گرایش دختران به مواد مخدر هم نسبت به سالهای گذشته رشد چشمگیری داشته است.
دبیر کمیته درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر استان سمنان گفت: ۱۲۰ مرکز درمانی ترک اعتیاد در استان فعال است که از این تعداد ۱۱ مرکز زیر نظارت اداره کل بهزیستی سمنان خدمات ارائه میدهد.
وی اضافه کرد: در سال ۹۷ دست کم ۲۲ هزار نفر برای دریافت خدمات درمان اعتیاد و کاهش آسیبهای اجتماعی به مراکز ترک اعتیاد استان سمنان مراجعه کردند.
رجب پور افزود: از تعداد ۲۲ هزار نفر که به مراکز درمانی ترک اعتیاد استان سمنان مراجعه کردند سه هزار نفر به صورت درمان اقامتی پذیرش شدند.
دبیر کمیته درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر استان سمنان گفت: یک مرکز ترک اعتیاد ویژه بانوان در شاهرود فعال است و به طور تقریبی ۹ درصد از کل معتادان استان را بانوان تشکیل میدهند.
خدمات دهی بهزیستی به ۶ هزار معتاد در سمنان
مدیرکل بهزیستی استان سمنان گفت: ۶ هزار نفر در این استان در سال گذشته از مرکزهای درمان و کاهش آسیب اعتیاد تحت مجوز و نظارت این اداره کل خدمات درمان اعتیاد دریافت کردند.
علیرضا ایزدپور با اشاره به اینکه در یک دهه گذشته تعداد معتادان خانم بسیار پایین بود، افزود: ۲ درصد معتادانی که از اداره کل بهزیستی استان سمنان در سال قبل خدمات دریافت کردند را بانوان تشکل میدهند.
وی ادامه داد: توجه به قشر آسیب پذیر و توانمندسازی این قشر از مهمترین اهداف بهزیستی است.
وی مهمترین شرط ترک اعتیاد را رضایت خود فرد عنوان کردو گفت: ۱۱ مرکز سرپایی، ۱۳ مرکز اقامتی میانمدت، ۲ مرکز کاهش آسیبها، ۲ مرکز ویژه پناهندگان و پنج تیم سیار به معتادان استان سمنان خدمات ارائه میکنند.
وی با بیان اینکه تریاک بالاترین میزان مصرف را در میان مخدرها دارد، گفت: جوانان به مصرف شیشه و گل تمایل بیشتری دارند.
افزایش مراجعه مسمومان مصرف مواد مخدر به بیمارستانهای سمنان
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان سمنان گفت: بررسی روند مراجعان بیمارستانی مسموم با مواد مخدر، محرک و الکل در استان سمنان از سال ۹۰ تا ۹۴ و پیش بینی آن تا سال ۱۴۰۰، نشان از افزایش این نوع مسمومیتها دارد.
پرویز کوخایی افزود: یکی از وظایف اصلی همه نظامهای سلامت، مدیریت بیماریها است.
وی با اشاره به تحقیقات اخیر پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان درباره تعداد مراجعان بیمارستانی مسموم از مصرف مواد مخدر، محرک و الکل، گفت: مطالعه این پژوهشگران با هدف بررسی روند مراجعان مسمومان با مواد مخدر، محرک و الکل در استان سمنان از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴ و پیش بینی آن تا سال ۱۴۰۰ انجام شد.
کوخایی ادامه داد: دادهها از کل بیمارستانهای استان سمنان در سال ۹۶ جمع آوری شد و اطلاعات مربوط به مسمومیت و مرگ به علت مصرف مواد در بیمارستانها به صورت الکترونیک و با کد مخصوص به خود موجود بود.
وی با اشاره به اینکه این کدها که در سامانه مدارک پزشکی بیمارستانها در پروندههای ارجاعی درج میشود، افزود: دادههای مورد استفاده شامل موارد ارجاع شده از فروردین ۹۰ تا ۹۴ بوده که به صورت تعداد ارجاعهای به تفکیک ماه است.
معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی استان سمنان درباره مهمترین یافتههای این پژوهش گفت: تعداد این مراجعان از ۴۰۰ نفر در سال ۹۰ به ۷۳۵ نفر در سال ۹۴ متغیر بوده است.
وی افزود: میزان بروز مسمومیت از ۶ هزار و ۴۷۸ در ۱۰ هزار نفر در سال ۹۰ به ۱۱ هزار و ۱۶۵ در ۱۰ هزار نفر در سال ۹۴ رسیده است.
جان باختن ۴۰ نفر در سمنان بر اثر سوءمصرف مواد مخدر
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر استان سمنان گفت: ۴۰ نفر در این استان بر اثر سو مصرف موادمخدر در سال ۹۷ جان خود را از دست دادند.
همتی افزود: ۱۲۴ مرکز درمان اعتیاد و کاهش آسیب اجتماعی با حدود ۱۵۰ پزشک و روانشناس دوره دیده در استان سمنان برای بهبودی و درمان معتادان فعالیت دارند.
وی با اشاره به فعالیت ۱۸ سازمان مردم نهاد فعال در حوزه مواد مخدر در استان سمنان گفت: این سازمانها فعالیتهای خوبی انجام دادهاند و انتظار میرود هیأتهای مذهبی، ائمه جمعه و روحانیت، رسانهها و تریبونهای فرهنگی برای پیشگیری از شیوع اعتیاد دست در دست هم بگذارند.
همتی اضافه کرد: ۸۳ هزار نفر در محلههای شهری و روستایی، ۷۵ هزار نفر در محیطهای آموزشی و ۱۳۹ هزار نفر در محیطهای کاری تحت پوشش برنامههای آموزشی و پیشگیری از اعتیاد قرار گرفتهاند.
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان سمنان با بیان اینکه اغلب معتادان مصرف مواد مخدر را نخستین بار در جمع دوستان ناباب تجربه کردند، اظهار داشت: ۳۷ درصد معتادان کشور دارای مدرک دانشگاهی هستند و ۵۸ درصد گرفتارشدگان دام اعتیاد کمتر از ۳۴ سال دارند.
وی با اشاره به اینکه مقابله با آسیبهای اجتماعی یکی از مهمترین اولویتهای مدنظر مقام معظم رهبری است، بیان کرد: اعتیاد سرمنشاء بسیاری از آسیبهای اجتماعی مانند طلاق، انحرافات جنسی، نزاع و حاشیه نشینی است.
دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان سمنان گفت: غنی سازی هدفمند اوقات فراغت نوجوانان و جوانان با هدف پیشگیری از گرایش این قشر به رفتار پرخطر اعتیاد باید مدنظر خانوادهها و مسئولان قرار بگیرد.
وی با اشاره به اینکه خشونت، تحکم، تحقیر، تنبیه روانی و فیزیکی و اختلاف شدید خانوادگی سبب گرایش فرزندان به اعتیاد میشود، تصریح کرد: امروزه، شکلگیری باورها و نگرش غلط در خصوص موادمخدر در نوجوانان و جوانان سبب گرایش به مصرف مواد مخدر شده است.
۷۳۳۹/۶۱۰۳