فرونشست زمین، فرسایش خاک، آلودگی هوا و ریزگردها، از جمله آثار بیانزایی محسوب می شود که عوامل انسانی و نامهربانی بشر با طبیعت بیشترین نقش در بیابانزایی دارد و اکنون در استان سمنان با هدف جلوگیری از فرسایش بادی، تثبیت شن های روان، جلوگیری از پیشروی بیابان، اجرای عملیات زیستی برای بیابانزدایی در اولویت قرار گرفته است.
بر اساس اعلام سازمان ملل متحد، حدود ۱.۲ میلیارد هکتار اراضی طبیعی در جهان در خطر بیابانزایی قرار دارد، بیابانزایی مختص کشور ایران نیست و در کشورهای توسعه یافته نیز وجود دارد؛ بر اساس آمار ۱۸ استان و ۹۸ شهرستان کشور درگیر پدیده بیابانزایی هستند که استان سمنان را نیز شامل می‌شود.
ایران ۳۲ میلیون هکتار اراضی بیابانی دارد که بیش از ۶ میلیون هکتار آن کانون‌های بحرانی بیابانی است و بیش از ۲۰ میلیون هکتار در معرض فرسایش بادی قرار دارد که اگر به آن توجه نکنیم، قابلیت تبدیل شدن به کانون بحران را دارد.
اکنون نه تنها سمنان بلکه استان‌های حاشیه کویری گرفتار پدیده شوم بیابانزایی، فرسایش بادی و ریزگردها هستند که محیط زیست و منابع طبیعی این مناطق را دچار چالش جدی کرده و یکی از راهکار های مقابله با پیشروی کویر حفظ پوشش گیاهی و افزایش آن است.
عملیات بیابانزدایی در حاجی آباد سمنان اجرا شد
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان سمنان گفت: با هدف تثبیت شن های روان و جلوگیری از پیشروی بیابان، در ۴۰۰ هکتار از اراضی بیابانی منطقه حاجی آباد این شهرستان عملیات بیابان زدایی انجام شده است.
معصومه منظمی اظهار داشت: بیابانزدایی در قالب کاشت گونه‌های سازگار با مناطق بیابانی سمنان مانند تاغ و آرتیپلکس انجام شده و منابع طبیعی کاشت، عملیات مراقبت و آبیاری را تا سازگاری گونه با طبیعت برعهده دارد.
وی، پدیده بیابانزایی را تهدیدی زیست محیطی دانست و تصریح کرد: تولید گرد و غبار ناشی از پدیده بیابان زایی علاوه بر تهدیدی جدی برای سلامتی جوامع محلی، تهدیدی برای عرصه تولید و اشتغال به شمار می‌رود.
وی یادآور شد: با توجه به پیامدهای بیابانزایی ضرورت دارد کنترل و مهار این پدیده در اولویت قرار بگیرد و همچنین اقدامات این حوزه مستمر باشد.
منظمی اضافه کرد: اقدامات بیابانزدایی علاوه بر تثبیت شن های روان و جلوگیری از پیشروی بیابان، بازگشت روح زندگی، تلاش و رونق اقتصادی از جمله کشاورزی و جلوگیری از مهاجرت روستائیان را به همراه دارد و اجرای عملیات بیابانزدایی در منطقه حاجی آباد موجب جلوگیری از مهاجرت شده است.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان تصریح کرد: برای کل محدوده بیابانی این شهرستان طرح های مصوب بیابانزدایی و مدیریت جنگل های دست کاشت تهیه شده که در صورت تأمین اعتبار و با پیش بینی های صورت گرفته این امکان و آمادگی وجود دارد تا کل منطقه بیابانی شهرستان زیر پوشش عملیات بیابانزدایی قرار بگیرد.
اجرای ۱۶ هزار هکتار عملیات بیابانزدایی در گرمسار
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان گرمسار با بیان اینکه بذرپاشی و نهال کاری از جمله اقدامات موثر برای بیابانزدایی است، گفت: ۱۶ هزار هکتار از اراضی بیابانی در شهرستان گرمسار به منظور مقابله با پیشروی بیابان با گونه سازگار تاغ جنگل‌کاری شد.
اسماعیل عرب معصومی افزود: در حال حاضر طبیعت به واسطه عوامل انسانی مانند چرای بی‌رویه دام، بهره‌برداری غیراصولی از معادن، بوته‌کنی و قطع درختان، از حالت پایدار خارج شده که این مسائل موثر در پیشروی بیابان است.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری گرمسار خاطر نشان کرد: در گذشته‌های نه چندان دور یکی از معضلات اساسی گریبان‌گیر مردم حاشیه کویر شهرها و روستاها، هجوم شن‌های روان به داخل شهرها و اراضی کشاورزی بوده به همین دلیل اداره منابع طبیعی و آبخیزداری این شهرستان با انجام اقدامات موثری از قبیل بذرپاشی و نهال‌کاری توانسته در سال های اخیر به حفظ آب و خاک و کاهش گرد و غبار کمک کند.
سرانه بیابان در مقیاس جهانی ۲۲ دهم هکتار است، این در حالی است که سرانه بیابان در ایران بیش از مقیاس جهانی و در حدود نیم هکتار است و با توجه به سرانه بیابان کشور حفظ پوشش گیاهای موثرترین قدم در جلوگیری از پیشروی بیابان است، اما برخی افراد سودجو و خودخواه با قطع درختانی نظیر تاغ که از پیشروی بیابان جلوگیری می‌کند تیشه به ریشه خود و دیگران می زنند و برخورد با این چالش استفاده بیش از پیش از ظرفیت مردمی است.
۷۳۴۲/۶۱۰۳
