طرح تابستانه کتاب یخ کتابفروشی ها را ذوب کرد

طرح تابستانه از ۲۵ تیر تا ۳ مرداد ماه سال جاری به مدت ۱۰ روز در کتابفروشی‌های عضو طرح اجرا می‌شود. به‌این‌ترتیب کتاب‌های تألیفی با کمک هزینه خرید ۲۵ درصد و کتاب‌های ترجمه با کمک هزینه خرید ۱۵ درصد عرضه می‌شوند و حداکثر یارانه اختصاصی به هر کتابفروشی ۶ میلیون تومان است.

در این طرح سقف مجاز خرید برای هر خریدار ۱۲۰ هزار تومان است و مدت‌زمان تسویه حساب طرح با کتابفروشی‌ها، بین ۴ تا ۶ ماه خواهد بود.

یکی از شاخص های توسعه ای سازمان ملل، در برنامه هزاره و در آرمان های توسعه ای ۲۰۱۶ تا ۲۰۳۰ کتاب است و می توان گفت موضوع مطالعه جزء شاخص های توسعه جوامع است.
دوستی جهاندیده تعریف می کرد در یکی از شهرهای آلمان صبح اول وقت صفی طولانی مرکب از چند صد نفر دیدم، ابتدا شیطنت ایرانی ام گل کرد و در دلم کمی خوشحال شدم که خدا را شکر اینها هم صف می ایستند، ما که چندین سال هست برای خیلی چیزها صف می ایستیم، بگذار اینها درد ما را بچشند؛ بعد کنجکاو شدم ببینم این صف چه چیز است؟ از انتهای صف تا اول صف که طی نمودم، با کمال تعجب نه تنها خوشحالی ام دقیقه ای بیش دوام نیاورد بلکه با مشاهده صف و انگیزه صف داران خیلی هم شرمنده شدم. دیدم صف کتابخانه است و افراد ساعت ها برای بازگشایی کتابخانه شهرشان در نوبت ایستاده اند.

و این نمونه ای از حکایت کتابخوانی و تاثیر آن بر رشد فرهنگ، تجارت، صنعت و اجتماع غربیان و به قولی ملتی کتابخوان و شرح حال ما در کتاب نخوانی است. اما طی چند سالی که دولت تدبیر و امید طرح هایی با عنوان " عیدانه کتاب" و "تابستانه و زمستانه کتاب" آغاز کرده، نویدی برای کتابخوانان و ناشران بوده و در اثر آن فروش و مطالعه کتاب به گفته کتابفروشان و ناشران در این ایام از رشد دو برابری نسبت به روزهای قبل برخوردار شده است.

اگر امروز اروپاییان به علم و فناوری می نازند، تا عصر رنسانس، کتاب های ابوعلی سینا، ملاصدرا، ذکریای رازی، خوارزمی، حکیم عمر خیام، ابن عربی در دانشگاه های آنان بحث و فحص می شد.
بیش از ۷۰۰ سال قبل دانشگاه ربع رشیدی تبریز محل رجوع خیل مشتاقان علم در رشته های مختلف از اقصی نقاط دنیا بود و بنا بر اسناد تاریخی در این مرکز علمی افزون بر ۳۰ هزار نفر از دانشمندان فعالیت داشتند.
این افتخار، حاصل جد و جهد دانشمندان ایرانی و شب را در پای کتاب به صبح رساندن بود؛ دانشمندانی که از فرط فقر ولی شدت علاقه به کتاب، در پای چراغ گزمه تا صبح کتاب می خواندند.
اما چه شد که چراغ علم در مهد دانش رو به خاموشی نهاد و گذشته پرطمطراق و غرور آفرین علمی ایران زمین دچار نسیان شد؟
این دستاوردها و افتخارات تنها در سایه موانست و همنشینی دانشمندان با کتاب و غرق شدن در آن به دست آمده است و اگر امروز با حسرت به گذشته درخشان می نگریم و آرزوی بازگشت به شکوه علمی و ظهور نامداران علمی را داریم، تنها راهش آشتی با کتاب و بردن آن به در هر خانه ای است.
بر این اساس متولیان فرهنگی دولت تدبیر و امید با وقوف بر این مساله، طرح هایی با عنوان 'عیدانه کتاب' و 'تابستانه کتاب' را با اعطای تخفیف برای علاقمندان و رویکرد ترویج فرهنگ مطاالعه در جامعه اجرا می کنند.
برای آگاهی از چند و چون تاثیر طرح تابستانه کتاب بر میزان فروش کتابفروشان، پای صحبت خادمان کتاب که عمری در روشن نگه داشتن چراغ خانه کتاب صرف کرده اند و با وجود درآمد بیشتر اصناف دیگر همچنان با جان و دل در این عرصه می کوشند، می نشینیم.

طرح تابستانه، زمینه ساز ایجاد نگاه مشترک بین مردم، کتابفروشان و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است
مدیر کتاب فروشی دهخدا، طرح تابستانه کتاب را امری مبارک می داند و می گوید: علاوه بر جنبه ریالی باید جنبه معنوی مساله را هم نگاه کرد و همراهی مشترک بین مردم، فرهنگ و ارشاد و فروشنده حلقه ای بود که ایجاد شد.
محمدتقی امین پور ادامه می دهد: هر چند از جنبه ریالی سقف فروش حداکثر ۶۰ میلیون ریال برای هر کتابفروش است، اما این همراهی دولت قابل تقدیر است زیرا که ذوق و شوقی در بین مردم و کتابخوانان به وجود آورده است.
وی از فروش دو برابری کتاب در طرح تابستانه خبر داد و گفت: این طرح به نفع کتابفروشی ها هم هست؛ در واقع آستانه ای برای ورود به مشکلات کتاب هست و تنها جنبه مالی نیست، بلکه در حوزه های دیگر هم باید مشکلات کتاب و کتابخوانی بررسی شود.
امین پور با بیان اینکه این طرح (اختصاص یارانه خرید کتاب) اصلاً هزینه ای برای دولت نیست، تداوم این طرح در فصول مختلف را کار شایسته و خدمتی به عرصه فرهنگ و کتاب دانست و اضافه کرد: اجرای این طرح امیدی برای مردم و کتابخوانان ایجاد می کند که امیدواریم در افزایش میزان مطالعه هم نقش موثری ایفا کند.

مدیر کتابفروشی دهخدا بیشترین کتاب های فروش رفته و میزان علاقمندی مخاطبان را شامل کتاب های ادبیات و رمان، عرفان و فلسفه و روانشناسی دانست و گفت: اقبال به کتاب های علوم سیاسی و جامعه شناسی نسبت به دوره های قبل کمتر شده است.

وی با بیان اینکه کتاب خواندن ذهنی آسوده و فراغ بال نیاز دارد، اظهار داشت: در این وانفسای مشکلات اقتصادی که مردم مشکلات زیادی چه از نظر اقتصادی و چه اجتماعی دارند، همین میزان کتاب فروشی و کتابخوانی مردم نیز مایه امیدواری است و ما از این وضعیت شاکریم و البته دعا می کنیم مشکلات اقتصادی جامعه هر چه سریع تر بهبود یابد تا کتابخوانان واقعی و مشتاقان کتاب که کم هم نیستند، با فراغ بال و دستی گشاده بتوانند کتاب های مورد نیاز و علاقه شان را بخوانند.

فروش کتاب در طرح تابستانه ۲ برابر شد
دیگر فعال فرهنگی نیز طرح تابستانه و تخفیف ۲۵ درصدی کتاب را در ترویج کتابخوانی مفید می داند و با اعلام رضایت از اجرای چند دوره قبلی و افزایش فروش کتاب، می گوید: این طرح در وهله اول بیشتر به نفع قشر کتابخوان است و در کنار آن کتاب فروشان نیز منتفع می شوند.

مدیر کتابفروشی دانش با ابراز خرسندی از اجرای مجدد طرح تابستانه کتاب و با اعلام اینکه در مدت اجرای این طرح فروش ما دو برابر می شود، اظهار داشت: شور و شوقی هم در بین مردم ایجاد می شود که به همراه خانواده در کتابفروشی ها حضور می یابند.
علی باقری بیشترین کتاب های فروش رفته را شامل کتاب های فلسفی، جامعه شناسی، تاریخ و ادبیات ذکر کرد و گفت: این طرح علاوه بر سودی که برای کتابخوانان دارد برای ناشران نیز مفید است و پیشنهاد می کنم که در هر فصل طرح هایی از این دست را اجرا کنند.
از مزایای قابل توجه اجرای این طرح، اقبال مردم برای حضور در کتابفروشی ها به همراه خانواده هاست؛ به تعبیری می توان گفت کتابفروشی ها هم به فهرست مکان های گردش و حضور مردم در کنار پاساژها و فروشگاه ها اضافه شده است.

طرح های حمایتی از کتاب، بسترساز افزایش نرخ مطالعه است
علاقمندان کتابخوان نیز با استقبال از این طرح، آن را در اشاعه فرهنگ کتاب و کتابخوانی مفید دانسته و محرکی برای فروش بیشتر و افزایش نرخ مطالعه می دانند.
صادق -م، که معلم ادبیات و علاقمند به مطالعه است، به ایرنا می گوید: هر چند عشق به کتاب و مطالعه همواره وجود دارد، اما مشکلات اقتصادی باعث می شود ناخواسته آن را از سبد خانواده حذف کنیم.
وی طرح عیدانه و تابستانه کتاب را اقدامی بخردانه از سوی دولت دانست و اظهار داشت: این طرح علاوه بر انگیزه خرید برای شیفتگان کتاب، محرکی برای کشاندن سایر افراد به کتابفروشی هاست.
در طرح تابستانه کتاب کتابفروشی‌هایی که شرایط لازم را دارا باشند، پس از ثبت نام در سایت خانه کتاب می‌توانند کتاب‌هایی که با شرایط تعیین شده در این طرح، مطابقت داشته باشند با ۲۵ درصد تخفیف برای کتاب های تالیفی و ۱۵ درصد تخفیف برای کتاب های ترجمه ای به خریداران بفروشند.
یکی از نکات قابل توجه در طرح تابستانه کتاب، تشویق کودکان و نوجوانان به مطالعه است که در این راستا کتاب‌های کودک و نوجوان نیز از ۲۵ درصد تخفیف برخوردار می‌شوند.
کتاب‌های کمک درسی، کمک آموزشی، نایاب، افست، بدون شماره شابک و کتاب‌هایی که در سایت خانه کتاب نباشند، مشمول تخفیف نمی‌شوند.
در این طرح سقف مجاز خرید برای هر خریدار یک میلیون و ۲۰۰ هزار ریال است که خریداران می‌توانند با ارائه کد ملی در چند نوبت و از کتابفروشی‌های مختلفی که عضو طرح هستند، تا سقف تعیین شده، کتاب خریداری کنند.

گزارش از نعمت مرادپور

۶۱۳۲/۵۱۸