نگاه اتحادیه اروپا به انتخاب جدید لندن

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، اگرچه از مدتی قبل انتخاب «بوریس جانسون» به عنوان رهبر حزب محافظه کار و نخست وزیر انگلستان قابل پیش بینی بود با این حال از روز گذشته که این خبر به صورت رسمی اعلام شد ارزیابی دورنمای سیاست های لندن در حوزه های داخلی و بین المللی سخت شده است. وزیر امور خارجه پرحاشیه پیشین انگلیس که مدتی قبل به علت اختلاف نظر با «ترزا می» نخست وزیر پیشین استعفا داده بود اکنون باید سکان دیپلماسی و سیاست خارجی لندن را در دست بگیرد. وی باید چالش های بین المللی لندن را به نحوی حل و فصل کند که دیدگاه های مجلس عوام را نیز برآورده سازد.

بوریس جانسون سیاستمدار ۵۵ ساله ای است که مسئولیت شهرداری لندن و پست وزیر امور خارجه انگلیس را در سابقه کاری خود دارد. البته وی به واسطه برخی سخنان پوپولیستی و نژادپرستانه در دو منصب قبلی خود حاشیه های فراوانی را ایجاد کرد. البته تُرک تبار بودن وی هم به موضوع مورد توجه رسانه ها به ویژه در شبکه های اجتماعی تبدیل شده است. گفته می شود نیاکان جانسون از وزرای امپراتور عثمانی بودند که بعدها به انگلستان گریختند و نام خود را تغییر دادند.

به طور قطع مهمترین پروژه ای که بوریس جانسون از بدو ورود به ساختمان شماره 10 خیابان داونینگ دنبال می کند به سرانجام رساندن موضوع خروج انگلیس از اتحادیه اروپا یا «برگزیت» است. چالش اصلی نخست وزیر جدید انگلستان با مقام های اتحادیه اروپا نیز همین پروژه خواهد بود. جانسون وعده داد تحت در هر شرایطی بریتانیا را تا آخر اکتبر، حدود سه ماه دیگر، از اتحادیه اروپا خارج می کند و فرآیند برگزیت را به سرانجام می رساند. در این چارچوب نحوه مدیریت روابط لندن با بروکسل اهمیت ویژه ای دارد؛ با این حال شباهت های رفتاری و سیاسی میان جانسون و «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا هم این هراس را در میان تحلیلگران و رسانه های اروپایی ایجاد کرده که در آینده ممکن است نظم قاره سبز با رفتارهای ترامپگونه لندن دچار خدشه شود.

عزم جدی بوریس جانسون  برای اجرای برگزیت

تاریخ 31 اکتبر (9 آبان) برای انگلستان بسیار مهم و سرنوشت ساز خواهد بود زیرا این زمان آخرین ضرب الاجل برای خروج کامل این کشور از اتحادیه اروپا تعیین شده است. تنش ها از همان ساعات نخستین اعلام نخست وزیری جانسون آغاز شد زیرا وی عنوان کرد به دنبال آماده ساختن شرایط برای مذاکره مجدد با اتحادیه اروپا بر سر چگونگی برگزیت است. در مقابل بروکسل نیز اعلام داشت هیچ برنامه ای برای مذاکره دوباره با لندن ندارد و تاریخ فوق قابل تمدید یا تغییر نیست. از این رو رهبران کشورهای اروپایی ابراز امیدواری کردند جانسون همچون ترزا می به نحوی عمل کند که مانع اجرای سازوکارهای اتحادیه اروپا نشود.  

نشریه «سان» با اشاره تلویحی به چالش های اروپا، بر این باور است که بوریس جانسون از هم اکنون گروهی از حامیان سرسخت برگزیت را در دولت خود جمع می کند تا بتواند انگلستان را به هر شکل از اتحادیه اروپا خارج کند. به نظر می رسد وی کابینه خود را براساس همین هدف طراحی و مدیریت خواهد کرد.

پیش از این هم برای انتخاب جانسون به عنوان رهبر حزب محافظه کار، چهره های پرنفوذی که به شدت مخالف ادامه حضور انگلستان در اتحادیه هستند، بسیار فعال بودند. «پریتی پاتال»، «دومنیک راب» و «آندرهآ لیدسام» در کنار «لی کین» و «جاکوب ریزماگ» از جمله این افراد هستند که احتمال حضور آن ها در کابینه زیاد است.

نگرانی اصلی اروپا خروج بدون توافق انگلیس از اتحادیه است زیرا جانسون تاکید کرد اگر مذاکره و توافق تازه قابل دستیابی نباشد وی مسیر برگزیت بدون توافق را دنبال و اجرا خواهد کرد. کارشناسان اقتصادی اروپا خروج بدون توافق انگلیس از اتحادیه اروپا را به دلیل حل نشدن برخی مسائل مهم میان دو طرف ناگوار می دانند به ویژه آنکه این تصمیم به صنایع انگلستان هم لطمات فراوانی را وارد می کند.

باید این نکته را نیز عنوان داشت که دیدگاه های بوریس جانسون به اتحادیه در گذشته متناقض بوده است. وی در دوره ای از اقدامات بروکسل حمایت می کرد اما سپس در سال 2016 و پیش از همه پرسی برگزیت، مشکلات انگلستان را به علت حضور در این اتحادیه و قرار گرفتن تحت استعمار بروکسل ارزیابی کرد. با این حال وی چندی بعد بار دیگر از ساختار اروپا تمجید کرد.

تارنمای نشریه «پلیتیکو» مهمترین چالش جانسون را تعیین خط مشی ها درقبال اتحادیه اروپا دانست زیرا وی باید خود را به اروپا ثابت کند و نشان دهد فراتر از چیزی است که آن ها تاکنون درباره وی تصور می کردند. این گزارش افزود برخلاف نکاتی که در زمینه توانایی و هوش جانسون گفته می شود اروپایی ها چنین درکی را از جانسون واقعی ندارند. واکنش ها به نخست وزیری جانسون در سرتاسر قاره بیش از آنکه نگرانی های قابل توجهی را پدید بیاورد مایه طنز توام با شگفتی شد. از بروکسل تا برلین همه فهرستی از افراد را در ذهن دارند که می توانند بهتر از جانسون باشند.

در همین چارچوب روزنامه «گاردین» نیز پیروزی جانسون را حاصل انباشت بیش از دو دهه ای نادانی در میان محافظه کاران دانست و اضافه کرد: چنین تحولی از زمان پذیرش سیاست پوپولیستی اروپاهراسی (Europhobia) آغاز شد. این حزب اکنون رهبری را انتخاب کرد که شایستگی آن را داشت ... اما این سیرک به جلو حرکت می کند و در نهایت کشوری درهم شکسته را برجای می گذارد.

از این رو تحلیل گاردین نتیجه گرفت که بروکسل با بروز چنین شرایطی، احساس می کند که دوران چالش فرا رسیده است.

طبق تحلیل پلیتیکو، در حالی که اروپایی ها با احترام و ترس به دونالد ترامپ نگاه می کنند اما هیچ کس از جانسون نمی ترسد. وی در خلال بیش از 10 سال اخیر شخصیت سیاسی خود را نشان داد اما اکنون باید خود را به صورتی نمایش دهد که چهره طنزگونه و رفتارهای خنده آور وی به فراموشی سپرده شود. پس از سال ها که اروپا جانسون را جدی نگرفت در شرایط فعلی تغییر این دیدگاه بسیار سخت است. خطر این است که اروپایی ها اعتبار و توانایی جانسون را دست کم بگیرند و وی را در اجرای تهدیدها در مورد خروج از اتحادیه رها کند. این گزارش تاکید دارد «این امر ممکن است به زنجیره ای از واکنش های فاجعه بار منجر شود» بنابراین رهبران اروپایی باید نگاه طنزگونه به جانسون را برای همیشه کنار بگذارند و با جدیت بیشتری با این موضوع برخورد کنند.