این روزها در اوکراین بیش از همه انتخاب نخست وزیر بر سر زبان‌ها است هر چند که صاحبنظران معتقدند از ابتدای شروع انتخابات پارلمانی در اوکراین رایزنی‌ها در این خصوص میان احزاب در کییف آغاز شده بود.
بر این اساس به نظر می‌رسد با توجه به نتایج بدست آمده در انتخابات پارلمان حزب پیروز نیاز به ائتلاف با دیگر حزب‌ها برای هموار کردن مسیر خود و انتخاب نخست وزیر دارد چرا که حزب خادم ملت به رهبری رئیس جمهور توانسته ۴۲.۱۵ درصد آرا را به دست آورد و پس از آن حزب «عرصه مخالفان-برای حیات» تحت رهبری یوری بایکو نامزد پست ریاست جمهوری قرار گرفته است که توانسته ۱۳ درصد آرا را به خود اختصاص دهد.
جایگاه سوم نیز در اختیار پترو پروشنکو رئیس جمهوری پیشین اوکراین است که حزب «همبستگی اروپایی» را رهبری می‌کند و توانسته ۹ درصد آرا را از آن خود کند.
حزب باتکیوشینا به رهبری یولیا تیموشنکو نخست وزیر پیشین اوکراین ۸ درصد آرا را از آن خود کرده است و حزب صدا به رهبری ویچسلاو واکارچوک موسیقیدان مشهور اوکراینی نیز با شش درصد آراد در جایگاه پنجم قرار گرفته است.
زلنسکی که در نتیجه سرخوردگی مردم اوکراین و دادن شعارهای پوپولیستی یک شبه از یک کمدین مشهور بدون هیچ سابقه اجرایی و سیاسی به رئیس جمهوری تبدیل شد وعده‌های زیادی به مردم داده است که شاید برجسته‌ترین آنها مبارزه با کانون‌های ثروت و قدرت (الیگاریش ها) در اوکراین بوده است.
او به خوبی می‌داند که برای اجرای وعده‌های خود نیاز به همراهی پارلمان و نخست وزیر انتخابی دارد تا بتواند سیاست‌های خود را با کمترین چالش به پیش ببرد مخصوصاً اینکه وعده‌های او بر مبارزه با فساد استوار شده است و در سیاست خارجی نیز وعده پایان دادن به جنگ‌های داخلی، حل و فصل اختلافات با روسیه و پیوستن به ناتو و اتحادیه اروپا تا سال ۲۰۲۴ را داده است.
زلنسکی در کنار خود افراد تکنوکرات (مدیران با سابقه و کاردان) نیز دارد او پیش از این دو وزیر پیشین دارایی و وزیر پیشین اقتصاد را به عنوان مشاورانش انتخاب کرده است.
برخی معتقدند که اولیکساندر دانیلیوک وزیر پیشین دارایی احتمالاً یا به عنوان وزیر خارجه و یا به عنوان رئیس کابینه انتخاب می‌شود.
زلنسکی اکنون با این واقعیت روبه رو است که مردم اوکراین در میان سیاستمداران مطرحی همچون پترو پروشنکو و یولیا تیموشنکو به او رأی داده‌اند به عبارت دیگر مردم این کشور با رأی خود به او نشان داده‌اند که از سیاستمداران کهنه کار یا تکنوکرات های مدعی در این کشور که نتوانسته‌اند به وعده‌های خود عمل کنند و وضعیت اقتصادی را هر روز بدتر از دیروز کرده‌اند خسته شده‌اند.
شاید از این رو است که زلنسکی در تازه‌ترین مصاحبه خود اعلام کرده که حزب خادم ملت با هیچ حزبی برای پیشبرد برنامه‌هایش ائتلاف نخواهد کرد و هزاران نفر می‌توانند در اوکراین نخست وزیر شوند.
اما بدهی ۳ میلیارد دلاری اوکراین به صندوق بین المللی پول که باید در سال ۲۰۱۹ پرداخت شود در کنار بدهی ۵.۵ میلیاردی سال بعد، کار را بیش از پیش برای زلنسکی دشوار کرده است.
مساله دیگر بحران در روابط با روسیه در عین نگرانی مردم غربگرای اوکراین از خراب شدن روابط با اتحادیه اروپا و آمریکاست.
صاحبنظران معتقدند که بهبود روابط با روسیه می‌تواند امتیازی برای زلنسکی باشد چرا که کنترل کییف بر جدایی طلبان در شرق اوکراین را افزایش می‌دهد و گاز ارزانتری را از روسیه وارد اوکراین می‌کند که بر زندگی مردم اوکراین تأثیر مستقیم دارد اما چگونه او خواهد توانست این توازن را برقرار کند سوالی است که پاسخ آن تنها با گذشت زمان مشخص خواهد شد.
زلنسکی اکنون در اوج محبوبیت در اوکراین قرار دارد، وضعیتی که در چند سال گذشته برای خیلی از سیاستمداران و مقام ها بوجود آمد و خیلی زود با تحقق نیافتن وعده‌ها به پایین‌ترین سطح ممکن رسید.
نمونه بارز این حادثه برای نادژا ساوچنکو خلبان زن اوکراینی که در جریان جنگ جدایی‌طلبان اوکراینی با دولت اوکراین از سوی جدایی‌طلبان دستگیر و مدت ۲ سال در زندان روسیه بود، بوجود آمد.
او در انتخابات اخیر پارلمان اوکراین از حوزه انتخابیه دونتسک در شرق این کشور، تنها موفق به کسب ۸ رأی شد حال آنکه زمانی با لقب قهرمان ملی اوکراین از زندان روسیه آزاد شده بود و اکنون به درسی برای سایر سیاستمداران یا افراد حاضر در قدرت در کییف تبدیل شده است.
زلنسکی به تازگی در واکنش به پرسش‌ها در خصوص نخست وزیر جدید اوکراین گفته است که فرد جدید باید یک اقتصاددان حرفه‌ای باشد تا بتواند مشکلات اقتصادی کشور را برطرف کند.
یکی از نکات ویژه زلنسکی در انتخابات ریاست جمهوری اوکراین، کم توجه‌ای او به رسانه‌های جمعی و برقرای ارتباط با مردم از طریق شبکه‌های اجتماعی شبیه به دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا بود چرا که او هم اعتقاد داشت رسانه‌ها در اوکراین به ابزاری در دست ایلگارشی ها و سیاستمداران پرنفوذ تبدیل شده‌اند از این رو از آنها دوری می‌کرد.
یولیا تیموشنکو که بسیاری از طرفدارانش و رسانه‌های همسو با وی امیدوارند او بر مسند نخست وزیری در اوکراین تکیه بزند اعلام کرده که آمادگی لازم را در این زمینه دارد اما خیلی‌ها در اوکراین از او به عنوان نماد ثروت و قدرت یاد می‌کنند چرا که ثروتمندترین زن اوکراین و یکی از ثروتمندترین زنان جهان به حساب می‌آید که پیش از سال ۲۰۱۴ در محاکمه‌ای جنجالی به اتهام سو استفاده از قدرت و اختلاس به هفت سال زندان و ۱۸۸ میلیون دلار پرداخت غرامت محکوم شد هر چند که سال ۲۰۱۴ از زندان آزاد شد و آزادی او با وقوع انقلاب در اوکراین که روس‌ها از آن به عنوان کودتا یاد می‌کنند، گره خورد.
با تمام این تفاسیر، مذاکرات پی در پی در اوکراین برای انتخاب نخست وزیر در جریان است و سایر احزاب می‌دانند که حزب پیروز حداقل نیاز به ائتلاف با برخی از آنان دارد.
بنابراین باید دید زلنسکی به همراه مشاورانش می‌تواند تمایل جامعه اوکراین به ویژه قشر جوان این کشور به تغییر وضعیت موجود را در انتخاب نخست وزیر نیز به نمایش بگذارد و در نهایت راهی برای پایان دادن به وضعیت بد اقتصادی، آسیب پذیری اوکراین در داخل و خارج، عدم موفقیت برنامه اصلاحات و مبارزه با فساد پیدا کند یا سرانجام مجبور می‌شود با سیاستمدارانی که پیشتر آنها را به کمک اکثریت ناراضی شکست داده است ائتلاف کند و امیدوار به آینده باشد و باز هم به اوکراینی‌ها وعده روزهای بهتر را بدهد و از آنها بخواهد که به او اعتماد کنند.
با این وجود به نظر می‌رسد که دست زلنسکی چندان هم خالی نیست چرا که انحلال پارلمان اوکراین نخستین تصمیم او پس از برگزاری مراسم سوگند ریاست جمهوری در کییف بود بنابراین زلنسکی اکنون در مسیری است که خود آغازگر آن بوده است.
نظر شما