حریری و ماموریت غیرممکن در واشنگتن

سعد حریری در آستانه سالروز پیروزی مقاومت بر رژیم صهیونیستی در جنگ ۳۳ روزه سال ۲۰۰۶ به واشنگتن سفر کرد و با مقامات این کشور از جمله مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا دیدار کرد که حامی سرسخت رژیم صهیونیستی است. نخست وزیر لبنان با دولتی ملاقات کرد که فشار زیادی را برای تحریم جبهه مقاومت به منظور رهایی رژیم صهیونیستی از حصار خود ساخته که به تعبیر سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان همچون خانه عنکبوت است، وارد ساخته است و در این بین، دولت لبنان هم در معرض تحریم قرار دارد.

چرا که در اطراف دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا، تیمی موسوم به "تیم ب" فعالیت دارد که در یک جبهه علیه مقاومت مردم لبنان ایستاده اند که اظهارات نصرالله درباره جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا که یکی از اعضای اصلی این تیم است، بیانگر حقد و کینه دیرینه بولتون نسبت به دستاوردهای حزب الله است.

وی اظهار کرد: "جان بولتون" مشاور امنیت ملی ترامپ در جریان جنگ سال ۲۰۰۶ به یک مسئول عربی گفت، خود را خسته نکنید، زیرا جنگ فقط با نابودی حزب الله یا تسلیم سلاح آن پایان می یابد، اما در روزهای آخر جنگ یک فرستاده اسرائیلی توقف جنگ به هر قیمتی را خواستار شد و بولتون نیز همین خواسته را مطرح کرد.

محافل عربی در آمریکا می گویند محور دیدارها و گفت‌وگوهای حریری با مقامات واشنگتن، موضوع حزب الله و تحریم‌هایی بوده که آمریکا علیه این گروه مردمی لبنان وضع کرده است. در کنار این موضوع، بحث کمک‌های آمریکا به ارتش لبنان و همچنین تعیین مرزهای خاکی و دریایی لبنان با فلسطین اشغالی نیز مورد مطرح شده است.

وزیر خارجه آمریکاِ روز پنج شنبه پس از دیدار با حریری خواستار مقابله با نفوذ ایران و حزب الله در لبنان و منطقه شد.

این سخنان چند هفته پس  از اعمال تحریم علیه دو نماینده حزب الله در پارلمان لبنان بیان می‌شود که آمریکا مدعی است زمینه ساز نفوذ ایران در لبنان هستند هرچند که تحریم‌های آمریکا علیه چند چهره سیاسی حزب الله در پارلمان لبنان و کابینه حریری، با واکنش انتقادآمیز دولت لبنان روبرو شده است که تلاش می‌کند سیاست‌های تهاجمی آمریکا به توازن و تعال سیاسی شکننده میان جریان‌های داخل لبنان ضربه نزند.

شاید دلیل تلاش‌های آمریکا برضد حزب الله را در این اظهارات نصرالله بتوان یافت که می گوید: هنگامی که از مقاومت و توازن ترس و وحشت با دشمن صحبت می کنیم، باید در نظر داشته باشیم که این توازن برگرفته از تلاش شبانه روزی در زمینه تسلیحاتی و تجهیزات و پیشرفت مقاومت به منظور اقتدار هرچه بیشتر بود و اینجاست که متوجه می شویم چرا آمریکا به دنبال خشکاندن منابع قدرت مقاومت است.

اثر تحریم بر اقتصاد لبنان

با توجه به طبیعت تهاجمی و ستیزه جویانه دولت ترامپ، می توان حدس زد که در دیدارهای دو روز گذشته، از حریری خواسته شده است تا موضع صریح و شدیدی علیه حزب الله بگیرد و با تحریم‌های سیاسی و اقتصادی آمریکا علیه این حزب همراهی و همکاری جدی داشته باشد.

در مقابل، حریری تلاش دارد تا از گسترش دایره تحریم‌های آمریکا و تاثیر منفی آن بر دولت لبنان و بخش بانکی و اقتصادی این کشور بکاهد اما به باور ناظران، سعد حریری در وضعیتی بسیار دشوار قرار دارد و بعید به نظر می‌رسد که بتواند به سادگی به نقطه تفاهمی با کاخ سفید در خصوص خواسته‌های حداکثری آمریکایی‌ها برسد.

از نظر واشنگتن حزب الله، چه شاخه سیاسی و چه شاخه نظامی آن، یک گروه به اصطلاح تروریستی است که نباید جایگاهی در دولت و مجلس لبنان داشته باشد.

دولت ترامپ با پافشاری بر تهدیدآمیز خواندن حزب الله، به طور جسته و گریخته به حریری و دیگر مقام‌های لبنانی گفته است که وجود حزب الله در دولت می تواند پیامدهای بدی برای نظام سیاسی و بانکی لبنان داشته باشد و آنها از تیغ تحریم ها در امان نخواهند بود.

فشار آمریکا برای تقابل

حریری امیدوار است که با وعده اجرای کامل تحریم‌های بانکی آمریکا علیه مقام‌های حزب الله و همین طور ایران، بتواند مقام‌های آمریکایی را به کاهش فشارها ترغیب کرده و از سرایت تاثیر مخرب تحریم‌ها به بخش های بانکی و اقتصاد این کشور جلوگیری کند.

اما تحلیلگران می گویند که کار برای نخست وزیر لبنان پیچیده است زیرا برای مقام‌های دولت ترامپ تنها اولویت مهار نفوذ منطقه‌ای ایران و تثبیت امنیت رژیم صهیونیستی است. بر این اساس، آنها نمی‌توانند بپذیرند که حریری به جای رویارویی با حزب الله، در میانه میدان بایستد.

ناظران می گویند این در واقع همان دیدگاهی است که عربستان دوران "محمد بن سلمان" نیز دارد که فکر می کند حریری صراحت و شجاعت کافی برای رویارویی با حزب الله را ندارد و به تعبیر سران سعودی، با این حزب مماشت کرده است.

از این نظر، حتی اگر سعد حریری بخواهد در راه مورد نظر دولت ترامپ گام بگذارد، جایگاه و توان رویارویی با حزب الله را که موثرترین وزنه سیاسی داخلی لبنان است، نخواهد داشت. او به خوبی می‌داند که نخست وزیری خویش را وامدار تفاهمی است که حزب الله در مرکز آن قرار داشت و به انتخاب میشل عون به ریاست جمهوری و برگزیده شدن حریری به نخست وزیری انجامید.

دبیرکل حزب الله درباره اوضاع داخلی لبنان اینگونه می گوید که ما در داخل لبنان از موضع پیروز رفتار نمی کنیم، بلکه به دنبال همکاری همه با یکدیگر هستیم و با حذف هیچ کس موافق نبوده ایم.

سید حسن نصرالله تصریح کرد اگر محور دیگر پیروز می شد، برخی در لبنان چه رفتاری با حزب الله و جنبش امل و نیروهای ملی و جریان ۸ مارس داشتند؟ در شرایطی که همه را در خصوص پرونده های مختلف به همکاری فرا می خوانیم و به دنبال حذف هیچ کس نیستیم، نمی پذیریم که یک نفر، دیگری را در برخی طوایف و یا مناطق حذف کند، بلکه احترام به نتایج حاصل از انتخابات پارلمانی را خواستاریم.

وی تاکید کرد: در جنگ ۳۳ روزه در لبنان وحدت ملی نبود، بلکه یک موضع سیاسی رسمی به نمایندگی "امیل لحود" رئیس جمهوری وقت لبنان و "نبیه بری" و نیز همبستگی فراکسیون ها و جریان ها و مردمی بود که مناطق و خانه های خود را به روی مقاومت گشودند، اگر وحدت ملی واقعی وجود داشت، لبنان در موقعیتی بود که می توانست در آن زمان شروط خود را به کرسی بنشاند.

فشار مستقیم به حزب الله و به چالش کشیدن مقاومت می‌تواند توازن برآمده از تفاهمنامه سال ۲۰۱۶ را برهم زده و باعث سرنگونی حریری و دولت لبنان شود و به نظر نمی‌رسد که برای کاخ سفید این موضوع  و بی‌ثباتی ناشی از آن در لبنان، اهمیتی داشته باشد.

در صورت پافشاری آمریکایی‌ها بر تقابل مستقیم میان حریری و حزب الله، سفر وی به واشنگتن ماموریت غیرممکن خواهد بود چرا که میشل عون رئیس جمهوری لبنان اینگونه موضع گیری کرده است که "اگر جنگ تکرار شود، پیروزی نیز تکرار خواهد شد."

پیروزی که دبیرکل حزب الله لبنان آن را ناشی از تعامل ارتش، ملت و مقاومت دانست و تاکید کرد اگر این تعامل نمی بود، پروژه خاورمیانه جدید از بین نمی رفت.