به گزارش ایرنا، کارخانه قند کهریزک از توابع شهرستان ری مربوط به دوره قاجار است و نکته قابل تامل اینکه این بنا تنها یک ساختمان میراثی نیست بلکه تاریخچه ورود صنعت نوین به ایران را نیز روایت می کند.
براساس آنچه در منابع تاریخی آمده کارخانه قند کهریزک سال ۱۲۷۳ خورشیدی توسط مهندسان بلژیکی ساخته شده و با قدیمی ترین باسکولی که در خود دارد از کهن ترین آثار معماری صنعتی در ایران به شمار می رود.
«میرزاعلی اصغرخان امین‌الدوله» وزیر امور خارجه پهلوی اول را مالک این کارخانه اعلام کرده اند.
مستندات منابع تاریخی حاکیست سال ۱۲۹۱ خورشیدی کارخانه قند کهریزک پس از سه سال فعالیت در رقابت با قندهای وارداتی روسی اعلام ورشکستگی کرد تا اینکه در زمان پهلوی دوم پس از خرید کارخانه توسط دولت بار دیگر توسط دستگاه های آلمانی احیا و راه اندازی شد.
مساحت زمین این کارخانه اینک با سند شش دانگ ۵۶ هزار مترمربع است که در کنار جاده قدیم تهران ـ قم قرار دارد؛ یکهزار و ۳۸۰ مترمربع آن ساختمان اداری و محل استقرار دستگاه های تولید بوده که اکنون متروک و در حال تخریب است.
مالک خواهان تعیین تکلیف
در حالی که نماینده فعلی کارخانه قند کهریزک در گفت و گو با ایرنا خواهان تعیین تکلیف این اثر است؛ ولی تاکید می کند که هدف ما اگر تخریب این ساختمان بود از سال ۱۳۷۰ تاکنون به مرور این کار را انجام می دادیم.
«علیرضا زرگر» بیان کرد: به هیچ عنوان دنبال تخریب نیستیم، اما می خواهیم در نهایت تکلیف ۵۶ هکتار زمینمان روشن شود.
وی با اشاره به اینکه دستگاه قضا نیز درخصوص شکایت میراث فرهنگی رای به نفع مالک داده است، افزود: دستگاه‌های اجرایی شهرستان ری نه توانایی خرید ملک را دارند و نه اجازه تغییر کاربری می دهند.
زرگر بیان کرد: دستگاه های اجرایی باید اجازه تفکیک و قطعه بندی زمین های اطراف ساختمان کارخانه قند را به مالک بدهند.
اخبار ضد و نقیض تخریب
در حالی که فرماندار سابق شهرستان ری معتقد بود که این کارخانه ظرفیت تولید قند کشور در آن مقطع تاریخی و وضعیت صنعتی ما را برای نسل‌های آینده نشان می دهد، باید به موزه تبدیل شود.
«هدایت الله جمالی پور» تاکید داشت که باید شهرداری کهریزک، میراث فرهنگی و مالک باید به توافق برسند تا این مکان تاریخی به یک موزه تبدیل و منافع مالک در حد معقول و کارشناسی تامین شود.
با این حال داستان این اثر ملی همچنان باقیست و هراز چندگاهی از طریق فضای مجازی اخباری مبنی بر تخریب این اثر و مصاحبه های مالک شوکی را به مردم منطقه وارد می کند.
چند روزی است که تخریب تنها اثر ملی کهریزک بار دیگر خبرساز شده و ترس از بین رفتن آن دست به دست می چرخد.
شهردار کهریزک نیز در این باره در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: کارخانه قند بعنوان تنها میراث کهریزک باید حفاظت شود هر چند که به غیر از بنای ساختمان از این اثر چیز دیگری باقی نمانده است.
اسماعیل نعمت زاده افزود: دستگاه قضا به نفع مالک حکم داده است، ولی این حکم به شهرداری ابلاغ نشده است.
وی بیان کرد: از این اثر چیزی جز دیوار باقی نمانده و مردم نسبت به این موضوع حساس هستند و ما هم به آن واقف هستیم و اجازه تخریب را به کسی نخواهیم داد.
شهرستان ری از مناطق تاریخی ایران در قسمت جنوبی شهر تهران قرار گرفته است.
۱۹۷۰/۶۰۰۳
نظر شما