به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، رئیس‌جمهوری آمریکا، روز پنج شنبه ۷ شهریور در گفت‌وگو با شبکه «فاکس نیوز» گفت: بعد از امضای توافقنامه با طالبان شمار نیروهای آمریکایی در افغانستان حدود سی در صد کاهش، و به هشت هزار و ۶۰۰ نفرخواهد رسید. در صورت توافق صلح با طالبان، آمریکا در یک منطقه از افغانستان حضور نظامی دائمی خواهد داشت.
«دونالدترامپ» در حالی چنین اظهاراتی را بیان می کند که نمایندگان آمریکا و طالبان در حال نهایی کردن توافقنامه صلح افغانستان در دوحه قطر هستند. در حال حاضر ۱۴ هزار نیروی آمریکایی در افغانستان حضور دارند. نمایندگان آمریکا و طالبان با هدف امضای توافقنامه صلح و پایان دادن به جنگ ۱۸ ساله در افغانستان، از اکتبر ۲۰۱۸ تا کنون ۹ دور مذاکرات انجام دادند.
با توجه به اهمیت موضوع پژوهشگر ایرنا با «پیر محمد ملازهی» کارشناس مسائل افغانستان به گفت و گو پرداخت.
آمریکا در افغانستان می ماند
ملازهی در ابتدای این گفت و گو اظهار داشت: آخرین دورمذاکرات آمریکا و طالبان در مرحله نهم به پایان رسید. طرفین اعلام کردند که به توافق نهایی دست پیدا کردند، اما ظاهرا قرار است که «زلمی خلیل زاد» نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان با سفر به کابل و ملاقات با «اشرف غنی» وی را در جریان متن و مفاد قرارداد صلح با آمریکا قرار دهد.
یکی از شروط طالبان در این توافق حضور نمایندگان کشورهای روسیه، ایران، پاکستان، هند و چپن است. طالبان می گوید نمایندگان این کشورها باید مفاد قرار داد صلح امریکا و طالبان را تضمین کنند. نماینده ویژه آمریکا با حضور نمایندگان این کشورها مخالفتی ندارد اما مدعی است که نمایندگان کشورهای ذکر شده نمی توانند نقش اجرایی در این قطعنامه داشته باشند. تضمینی که طالبان با حضور نمایندگان کشورهای همجوار افغانستان می خواهند عملا توسط آمریکا مورد پذیرش قرار نگرفت.
این کارشناس مسایل افغانستان می گوید: طبق اطلاعات منتشر شده توافق کلی صلح طالبان و آمریکا حاصل شده است. امضای این قرارداد بعد از بازگشت خلیل زاد از کابل صورت می گیرد. طرفین منتظرند تا مفاد تایید شده توافق، امضا شود. متن این قرارداد باید به سه زبان فارسی دری، پشتو و انگلیسی نوشته شود تا متن اعتبار یکسانی داشته و بر داشت متفاوت از نظر لغوی در متن تفاهم نامه نباشد.
آمریکا و طالبان بر سر اصول اساسی مورد اختلاف به توافق رسیدند. اما موضوع مهم تر دولت مرکزی افغانستان است. آیا طالبان حاضر به مذاکره و همکاری با دولت فعلی در افغانستان هستند؟ و یابه دنبال سهم خواهی از قدرت در دولت آینده هستند؟ پاسخ به این سوالات گذر زمان در تحولات سیاسی جامعه افغانستان را می طلبد. موضوع انتخابات و صلح به عنوان چالش های کنونی و اصلی افغانستان است. اشرف غنی معتقد است اول انتخابات برگزار شود و بعد موضوع صلح با طالبان پیگیری شود. اما آمریکایی ها موضوع صلح را مهم تر از انتخابات می دانند.
طالبان؛ نیروهای آمریکایی از افغانستان خارج شوند
ملازهی در مورد خواسته طالبان برای خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان بیان داشت: اختلاف جدی میان طالبان و آمریکا در مورد خروج نیروهای این کشور از افغانستان وجود داشته و دارد. آمریکا می خواهد با داشتن چند پایگاه در افغانستان بماند ونیروهایشان را از ۱۴ هزار نفر به ۸ هزار نفر کاهش دهد. بحث کاهش نیروها وخروج کامل موضوع مورد اختلاف طالبان و آمریکا بود. طالبان خواهان خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان هستند، اما به نظر می رسد که آمریکایی ها به طور کامل از افغانستان خارج نشوند و فعلاکاهش نیروها مورد نظر دولت واشنگتن باشد.
وی در ادامه افزود: آمریکا قصد تخلیه کامل پایگاه های خود در افغانستان را ندارد، اما طالبان خواهان زمان بندی، خروج نیروهای آمریکایی هستند. خروج کامل، غیر قابل پذیرش است. طالبان هم می دانند که جغرافیای استراتژیک افغانستان برای آمریکا مهم است و باید بپذیرند که بخشی از پایگاه های آمریکا در خاک افغانستان باقی می ماند.
آمریکا خواهان خروج آبرومندانه از افغانستان است
به گفته ملازهی، آمریکایی ها از تجربه روس ها در خروج از افغانستان، استفاده می کنند و خواهان خروجی آبرومندانه، نه همراه با شکست از این کشور هستند. دولت ترامپ به دنبال این است که با حفظ اعتبار، بخشی از نیروهای خود را از افغانستان خارج کند. البته تا سال ۲۰۲۵ قرارداد امنیتی دارند و می توانند در این کشور بمانند. در متن قرارداد بین آمریکا و افغانستان نه فقط پایگاه های ثابت در شهر ها بلکه پایگاههای موقت نیز مورد تایید قرار گرفته است.
برای رسیدن به صلح پایدار در افغانستان طالبان باید با دولت مرکزی وارد مذاکره شده و سازکارهای دموکراتیک را بپذیرند و در مراحل بعد انعطافی از خود نشان دهند. بعد از انجام مذاکرات و رسیدن به توافق صلح باید به خواست دولت افغانستان و نیروهای جهادی در این کشور توجه کرد، زیرا ازبکها، تاجیک ها و پشتون ها گروه های قومی عمده این کشور هستند که خواست های متفاوتی دارند.
در قانون اساسی افغانستان مذهب قوم هزاره شیعه ذکر شده این احتمال وجود دارد که طالبان این موضوع را نپذیرند. در قانون اساسی این کشور باید ۲۵ درصد پارلمان زنان باشند، اما از دید طالبان زنان نمی توانند نماینده شوند و این موضوعی خلاف شرع است. با ذکر این این اختلافات بعد از صلح نیز مشکلاتی وجود دارد، اما آنچه دارای اهمیت است توافق صورت گرفته میان آمریکا و طالبان بایدگسترش پیدا کند و بعد یک توافق بین الافغانی بوجود آید تا بتواند به تسریع روند صلح در این کشور جنگ زده همسایه کمک نماید.
نظر شما