روده بزرگ حدود ۸۰ سانتیمتر طول دارد و نگهداری مدفوع، بازجذب آب و مواد معدنی از مواد خورده شده را انجام داده و سپس به طور معمول دفع میکند. دفع مدفوع در جوامع مختلف بر اساس عادات غذایی متفاوت است و حتی این تفاوت از یک فرد به فردی دیگر متفاوت است. چنانکه ممکن است فردی روزی دو سه بار دفع داشته باشد و دیگری هر دو یا سه روز یکبار عمل دفع را انجام دهد.
ممکن است روده بزرگ به بیماریهای متعددی دچار شود که شایعترین آنها یبوست، اسهال، عفونتهای مختلف، بواسیر، شقاق، کولیت زخمی، پولیپ و سرطانهای کولون است.
یک فوق تخصص گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی جهرم در این زمینه گفت: سرطان کولون(روده بزرگ) دومین سرطان شایع در کشورهای پیشرفته و سومین عامل مرگ و میر در کشور های کمتر توسعه یافته است. رژیم غذایی کمفیبر و پر پروتئین و دیرشدن تشخیص به علت درمانهای خودسرانه از علل اصلی افزایش بروز این سرطان است.
دکتر مسعود عزیزی افزود: متأسفانه در شهرستان جهرم شیوع سرطان کولون(روده بزرگ) همانند سایر مناطق جنوب کشور، نسبتا زیاد است که علت آن رژیم غذایی کمفیبر و پر پروتئین است.
فوق تخصص گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی جهرم اظهار کرد: در کشور ما مردم وقتی علائمی از بیماریهای گوارشی پیدا میکنند، مانند خونریزی مقعد به دلیل کمرویی و مشکلات فرهنگی در ابتدا به جای مراجعه به پزشک سراغ درمانهای سنتی میروند که این مسئله ممکن است تشخیص را به تاخیر اندازد و امکان درمان کامل از بین برود.
وی گفت: ماهانه به طور میانگین در شهرستان جهرم ۵۰ تا ۶۰ نفر کولونوسکوپی میشوند که حدود ۲ تا ۳ درصد از افراد مراجعهکننده سرطان کولون دارند.
او با اشاره به اینکه سرطان کولون در هر سنی ممکن است رخ دهد و در اکثر موارد در سن بیش از ۵۰ سال است گفت: متاسفانه در ماه گذشته دو مورد سرطان روده کوچک در سنین پایین ۲۴ و ۳۴ ساله در جهرم شناسایی و تشخیص داده شده است.
وی اذعان کرد: در حال حاضر یکی از شایعترین سرطانهای دستگاه گوارش در ایران سرطان کولون (روده بزرگ) است که از نظر بروز در مردان ایرانی رتبه سوم و در زنان ایرانی رتبه چهارم را به خود اختصاص داده است.
وی رژیم غذایی پرچرب، رژیم غذایی کمفیبر، چاقی و عدم فعالیت فیزیکی و مصرف سیگار و الکل از ریسک فاکتور های سرطان روده بزرگ دانست و گفت: فاکتورهای زیست محیطی و سبک زندگی از عوامل عمده در پیدایش این بیماری است و شیوع این بیماری در نواحی شهری و در افراد با طبقات اجتماعی و اقتصادی بالاتر بیشتر است.
دکتر عزیزی بیان کرد: دریافت زیاد چربی، گوشت قرمز و مصرف غذاهای سرخ شده خطر ابتلا به سرطان کلون را افزایش میدهد و رژیم غذایی حاوی سبزیجات و میوهها به علت داشتن فیبر فراوان و مواد غذایی حاوی کلسیم، ویتامین D، E،C ،A، فولیک اسید و غیره نقش حفاظتی دارد.
این فوق تخصص گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی جهرم گفت: ۱۲ درصد مرگ و میرهای ناشی از سرطان روده بزرگ به دلیل کشیدن سیگار است.
وی افزود: سابقه خانوادگی، سن، جنس و نژاد از عوامل خطر زای غیر قابل پیشگیری در ابتلا به سرطان کلون است.
به گفته وی بروز سرطان کولون هم در زنان و هم در مردان در حدود ۴۰ سالگی شروع به افزایش میکند و پس از ۵۰سالگی به اوج خود میرسد.
وی افزود: پیشگیری از بروز و شیوع سرطان کولون به طور معمول در سطوح پیشگیری اولیه و ثانویه مورد توجه است.
این پزشک متخصص افزود: پیشگیری اولیه شامل شناسایی و اصلاح عوامل ژنتیکی، بیولوژیکی و یا زیست محیطی است و پیشگیری ثانویه( غربالگری) شامل اقداماتی است برای کشف زود هنگام سرطان در افراد بدون علامت که در مرحله اول بیماری هستند. آزمایش خون مخفی در مدفوع، کولونسکوپی و غیره از مراحل غربالگری این سرطان است.
دکتر عزیزی گفت: خوشبختانه سرطان کولون خصوصا اگر زود تشخیص داده شود ،نسبت به سایر سرطان ها قابلیت درمان بهتر و کاملتری دارد. راه تشخیص سرطان روده بزرگ، کولونوسکوپی است که بوسیله دستگاهی که دوربینی به سر آن نصب شده است روده بزرگ معاینه و مشکلات آن تشخیص داده میشود.
به گفته وی هر گونه تغییر در اجابت مزاج مثل یبوست، اسهال، مشکلات دفعی، وجود خون در مدفوع، سن بالای ۵۰ سال، وجود سابقه سرطان روده در فامیل درجه یک، کاهش وزن بدون توجیه، کمخونی بدون توجیه، سابقه داشتن پولیپ روده در کولونوسکوپیهای قبلی، سابقه بیماری التهابی روده کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون، وجود خون مخفی در آزمایش مدفوع یا تست غربالگری مثبت که در مراکز بهداشت گرفته می شود را از علائم و موارد مهمی دانست که در صورت مشاهده آن سریعا باید به پزشک مراجعه شود.
فوق تخصص گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی جهرم افزود: گاه پزشکان وجود غدهای سرطانی در جاهای دیگر مثل کبد یا مهرههای کمر را متوجه میشوند که برای پیداکردن منشأ اولیه تومور لازم است کولونوسکوپی انجام شود.
دکتر عزیزی تصریح کرد: در شهر جهرم متأسفانه هر ماه مواردی از سرطانهای گوارشی دیده میشود که نکته قابل توجه در آن مراجعه دیرهنگام بیماران است که امکان درمان کامل را از بین میبرد. به افراد توصیه میشود که در صورت بروز هر کدام از علائم گوارشی فورا به فوق تخصص گوارش مراجعه کنند.
وی گفت: انجام کولونوسکوپی و تشخیص بیماری در مرحله حاد( سرطان) از خدمات بیمارستان مطهری جهرم به مردم است که نسبت به سالهای گذشته به تعداد بیشتر و با دستگاههای جدیدتر، با دقت فراوان انجام می شود و در صورت لزوم بیمار برای جراحی، شیمی درمانی به فوق تخصص در مرکز سرطان خاتمالانبیاء جهرم ارجاع داده میشوند.
فوق تخصص گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی جهرم انجام غربالگری در خصوص پیشگیری از سرطان کولون برای افراد ۵۰ تا ۶۹ ساله در مراکز بهداشت شهرستان را از برنامههایی دانست که از دو سال پیش توسط معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی جهرم شروع گردیده است.
این پزشک متخصص افزود: اجرای این برنامه در دستور کار قرار دارد و این غربالگری شامل تست مدفوع بنام FIT است که نشاندهنده خون مخفی در مدفوع است.
شهرستان جهرم در فاصله ۱۹۳ کیلومتری از جنوب شرق شیراز قرار دارد.
۹۹۱۰ /۶۱۱۳